Στο “κάδρο” μπαίνει για πρώτη φορά με οργανωμένο τρόπο η ενιαία αξιοποίηση των τριών μεγάλων υφάλμυρων πηγών της Ανατολικής Κρήτης! Με καθυστέρηση δύο περίπου ετών, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης προκήρυξε τον πολυαναμενόμενο διαγωνισμό της σύμβασης για την εκπόνηση ειδικής τεχνικοοικονομικής μελέτης, η οποία θα “υποδείξει” τον καλύτερο - από πλευράς τεχνικής μεθόδου και κόστους - τρόπο για να αξιοποιηθούν τα νερά στον Αλμυρό Ηρακλείου, στον Αλμυρό Αγίου Νικολάου και στη Μαλαύρα.
Μέσω της συγκριτικής οικονομοτεχνικής μελέτης, που καλώς εχόντων των πραγμάτων θα είναι έτοιμη το 2020, θα απαντηθεί επιτέλους το “αιώνιο” εδώ και πολλά χρόνια ερώτημα που πλανάται πάνω από το Ηράκλειο: Ποια λύση, μεταξύ ανύψωσης φράγματος, υδρομαστευτικής στοάς και μονάδας αφαλάτωσης, είναι τελικά η ενδεδειγμένη για να μπει στο παιχνίδι της υδροδότησης του Ηρακλείου (και όχι μόνο) ο Αλμυρός ποταμός;
Θυμίζουμε, εξάλλου, ότι, εν αναμονή προκήρυξης της οικονομοτεχνικής μελέτης από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτη, είχαν μπει στον “πάγο” προ 2ετίας περίπου και οι νέες διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο όμορων Δήμων Ηρακλείου-Μαλεβιζίου, με φόντο τη δημιουργία μιας μεγάλης, διαδημοτικής μονάδας αφαλάτωσης στον Αλμυρό.
Οι συζητήσεις τότε είχαν “ανάψει” λόγω και της πίεσης και της αγωνίας που υπήρχε με τον κίνδυνο της λειψυδρίας. Ο κίνδυνος φέτος βεβαίως αποσοβείται για τον Δήμο Ηρακλείου χάρη στο γεμάτο φράγμα Αποσελέμη. Όμως ο Αποσελέμης κρίνεται κατά κοινή ομολογία ως μια σημαντική μεν, συμπληρωματική δε λύση ύδρευσης για το Ηράκλειο, που δεν αποτρέπει σε καμία περίπτωση το μεγάλο, πολυσυζητημένο εδώ και χρόνια εγχείρημα της αξιοποίησης των υφάλμυρων νερών του Αλμυρού, είτε μέσω αφαλάτωσης, που πάντως θεωρείται ως ακριβή λύση, είτε μέσω άλλης καλύτερης τεχνικής λύσης. Λύσης που θα υποδείξει ακριβώς η μελέτη που προκηρύχθηκε από την Αποκεντρωμένη, με καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών την 7η Μαΐου. Η μελέτη δε βάζει μόνο του στο “μικροσκόπιο” τον Αλμυρό Ηρακλείου, αλλά σε ενιαία βάση με τις δύο άλλες μεγάλες υφάλμυρες πηγές της Ανατολικής Κρήτης, τον Αλμυρό στον Άγιο Νικόλαο και τη Μαλαύρα στο Καβούσι...
Η μελέτη
Ο τίτλος της σύμβασης που προκηρύχθηκε από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης είναι “Συγκριτική τεχνικοοικονομική αξιολόγηση για την αξιοποίηση των υφάλμυρων πηγών: Αλμυρός Ηρακλείου, Αλμυρός Αγ. Νικολάου και Μαλαύρα”.
Σκοπός της συγκεκριμένης σύμβασης, όπως παρατίθεται στη σχετική προκήρυξη, είναι να προταθεί ένα σχέδιο για την υλοποίηση της βέλτιστης τεχνικοοικονομικής λύσης για την αξιοποίηση τριών υφάλμυρων πηγών της Ανατολικής Κρήτης, ονομαστικά Αλμυρός Ηρακλείου, Αλμυρός Αγ. Νικολάου και Μαλαύρα, κατόπιν εκπόνησης συγκριτικής τεχνικοοικονομικής αξιολόγησης όλων των υφιστάμενων προτάσεων και μελετών για αξιοποίησή τους.
Η πράξη χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Κρήτη 2014-2020”, με κωδικό ΟΠΣ 5028094 (Άξονας προτεραιότητας: “Βιώσιμη Ανάπτυξη με αναβάθμιση του περιβάλλοντος και αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην Κρήτη”) και η σύμβαση θα χρηματοδοτηθεί από την Περιφέρεια Κρήτης.
Η προεκτιμώμενη αμοιβή της σύμβασης είναι: α) Συνολική: 50.862,00 € (χωρίς απρόβλεπτα, χωρίς ΦΠΑ), β) 23.614,50 € για κατηγορία μελέτης 13, 23.614,50 € για κατηγορία μελέτης 20, 3.633,00 € για επιστημονικές υπηρεσίες σε οικονομικές αναλύσεις και 7.629,30 € για απρόβλεπτες δαπάνες.
Η προθεσμία εκτέλεσης της σύμβασης ορίζεται σε χρονικό διάστημα 15 μηνών.
Ο διαγωνισμός θα ανατεθεί με ανοικτή διαδικασία και κριτήριο την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά. Ως ημερομηνία και ώρα λήξης της προθεσμίας υποβολής των προσφορών ορίζεται η 7η Μαΐου 2019, ημέρα Τρίτη και ώρα 10 π.μ.
Το χρονικό των διαβουλεύσεων
Η οικονομοτεχνική μελέτη για το σύνολο των υφάλμυρων πηγών της Ανατολικής Κρήτης ήταν αυτή που ουσιαστικά, με βάση τουλάχιστον τα όσα είχαν ειπωθεί από την πλευρά της Λότζιας, οδήγησε πριν από μια 2ετία τη δημοτική Αρχή Ηρακλείου στο να βάλει “πάγο” στον νέο γύρο διαβουλεύσεων με τον Δήμο Μαλεβιζίου.
Οι δύο γειτονικοί Δήμοι είχαν ξεκινήσει νέες συζητήσεις με φόντο το παλιότερο εγχείρημα συνεργασίας για την αξιοποίηση των υφάλμυρων νερών του Αλμυρού μέσω μιας μεγάλης μονάδας αφαλάτωσης. Μονάδας διαδημοτικής, πέραν δηλαδή της μίας μονάδας που λειτουργεί για τις δικές του ανάγκες ύδρευσης ο Δήμος Μαλεβιζίου και της 2ης μονάδας που είναι σε φάση ολοκλήρωσης.
Το 2017 και ενώ οι διαβουλεύσεις είχαν προχωρήσει, η δημοτική Αρχή Ηρακλείου “τράβηξε χειρόφρενο”. Ο δήμαρχος Βασίλης Λαμπρινός είχε ανακοινώσει, μάλιστα, δημοσίως στο Δημοτικό Συμβούλιο τότε ότι όλα “παγώνουν” μέχρι να ολοκληρωθεί η μελέτη της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, που χρηματοδοτείται από το ΠΕΠ Κρήτης και τιτλοφορείται “Μελέτη-συγκριτική αξιολόγηση προτάσεων αξιοποίησης υφάλμυρων νερών πηγών Αλμυρού Ηρακλείου, Αλμυρού Αγίου Νικολάου και Μαλαύρας, στο πλαίσιο εφαρμογής του σχεδίου διαχείρισης των λεκανών απορροής των ποταμών του υδατικού διαμερίσματος Κρήτης”!
Η μελέτη τότε αναμενόταν το 2018, αλλά τελικά προκηρύχτηκε τώρα και θα είναι έτοιμη την επόμενη χρονιά. Την ανάγκη μιας τέτοιας οικονομοτεχνικής μελέτης είχε υποδείξει και επισημάνει ο καθ’ ύλην αρμόδιος, δηλαδή ο διευθυντής της Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, Μαρίνος Κριτσωτάκης.
Όπως χαρακτηριστικά είχε επισημάνει και σε σχετικές ημερίδες ο κ. Κριτσωτάκης, «απαιτούνται μελέτες για τη διερεύνηση του μηχανισμού υφαλμύρινσης της πηγής Αλμυρού Ηρακλείου. Απαιτείται να συνεχιστεί η έρευνα για την αξιοποίηση των καρστικών πηγών με υφάλμυρο νερό, με ιδιαίτερη έμφαση στις πηγές Αλμυρού Ηρακλείου και Αλμυρού Αγίου Νικολάου. Η αξιοποίηση των καρστικών πηγών με υφάλμυρο νερό θα πρέπει να στηρίζεται σε τεχνικοοικονομική ανάλυση των προτεινόμενων λύσεων.
Οι λύσεις-προτάσεις που θα μπουν στο “μικροσκόπιο” της τεχνοοικονομικής ανάλυσης για τον Αλμυρό Ηρακλείου είναι:
- Η κατασκευή ρυθμιστικού φράγματος ανύψωσης στάθμης ύψους 30 μ.
- Η κατασκευή υπόγειου διαφράγματος.
- Μεταφορά νερού κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου σε ταμιευτήρες.
- Μεταφορά νερού κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου για εμπλουτισμό παράκτιων υδροφορέων.
- Η κατασκευή υδρομαστευτικής στοάς ανάντη των πηγών Αλμυρού.
- Η αφαλάτωση των νερών της πηγής του Αλμυρού με τη μέθοδο της αντίστροφης όσμωσης.
