Σημαντικά πρόσωπα από τον χώρο της πολιτικής, των τεχνών και των επιστημών άφησαν την τελευταία τους πνοή τη χρονιά που μας αποχαιρετά σε λίγες μέρες, σκορπώντας βαθιά θλίψη και συγκίνηση σε κάθε γωνιά της υφηλίου.
Φτωχότερη και η Κρήτη, που το 2018 είπε “αντίο” σε δικά της παιδιά που τίμησαν με το έργο τους το νησί, ενώ και η χώρα “πενθεί” για τον χαμό λαμπρών αστέρων από τον χώρο του θεάματος, της πολιτικής, και όχι μόνο...
2 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ
ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΓΚΕΡΑΡΝΤ
Στη θλίψη βυθίζεται η Κρήτη, αλλά και ολόκληρη η ποδοσφαιρική Ελλάδα στο άκουσμα του χαμού του μεγάλου Ευγένιου Γκέραρντ! Ο Ολλανδός τεχνικός αφήνει στις 2 Ιανουαρίου την τελευταία του πνοή σε ηλικία 77 ετών, έχοντας παλέψει για χρόνια με σοβαρά προβλήματα υγείας.
Ο Ευγένιος Γκέραρντ είχε συνδέσει το όνομά του με τον ΟΦΗ, μιας και επί των ημερών του η ομάδα του Ηρακλείου γνώρισε στιγμές δόξας, φτάνοντας μέχρι και την κατάκτηση του Κυπέλλου Ελλάδας.
Ο «Γκεραρντάκης», όπως ήταν γνωστός λόγω της μεγάλης του αγάπης για την Ελλάδα και την Κρήτη, γεννήθηκε στις 7 Μαΐου του 1940 στο Μπρούνσουμ της Ολλανδίας. Έκανε τα πρώτα του ποδοσφαιρικά βήματα στη Φορτούνα Σίταρντ και σε ηλικία 32 ετών αποφάσισε να αποχωρήσει από την ενεργό δράση. Δύο χρόνια αργότερα ξεκίνησε την ενασχόλησή του με την προπονητική, μιας και ανέλαβε βοηθός στη Ρόντα, μένοντας για 11 χρόνια, μέχρι το 1985, όταν αποφάσισε να μετακομίσει στη χώρα μας για λογαριασμό του ΟΦΗ.
13 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ
ΤΖΙΜΗΣ ΠΑΝΟΥΣΗΣ
Ένας από τους πιο ανατρεπτικούς σύγχρονους καλλιτέχνες, ο Τζίμης Πανούσης, φεύγει από τη ζωή σε ηλικία 64 ετών, ύστερα από ανακοπή καρδιάς.
Ο διάσημος μουσικός και τραγουδοποιός μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο Νοσοκομείο “Ερυθρός Σταυρός”, όπου, παρά τις προσπάθειες ανάνηψης, οι γιατροί δεν κατάφεραν να τον κρατήσουν στη ζωή.
Ενάμιση μήνα νωρίτερα είχε καταρρεύσει επί σκηνής κατά τη διάρκεια παράστασής του στο “Κύτταρο”, από κρίση κολπικής μαρμαρυγής, και είχε μεταφερθεί και πάλι σε νοσοκομείο, όπου παρέμεινε μερικές ημέρες νοσηλευόμενος.
Εκείνη την ημέρα, ανάμεσα στο κοινό που παρακολουθούσε την παράσταση βρίσκονταν δύο γιατροί, οι οποίοι και του προσέφεραν τις πρώτες βοήθειες.
Ο Τζίμης Πανούσης γεννήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου του 1954 από Μικρασιάτες πρόσφυγες γονείς στην Αθήνα και μεγάλωσε στον Χολαργό. Τελευταία του εμφάνιση στο θέατρο ήταν το καλοκαίρι του 2017 στην Επίδαυρο, στην παράσταση του Εθνικού Θεάτρου “Ειρήνη” του Αριστοφάνη, στον ρόλο του Τρυγαίου.
15 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ
ΝΤΟΛΟΡΕΣ Ο’ ΡΙΟΡΝΤΑΝ
Στις 15 Ιανουαρίου φεύγει αιφνιδίως από τη ζωή, σε ηλικία μόλις 46 ετών, η τραγουδίστρια Ντολόρες Ο' Ρίορνταν του ιρλανδικού συγκροτήματος εναλλακτικού ροκ “The Cranberries”. Η Ο' Ρίορνταν ήταν επί 13 χρόνια η βασική φωνή και στιχουργός του συγκροτήματος, μέχρι τη διάλυσή του, το 2003. Στη συνέχεια ακολούθησε σόλο καριέρα μέχρι το 2009, που το συγκρότημα επανενώθηκε και έκανε περιοδείες σε όλον τον κόσμο.
Οι “Cranberries” ήταν ένα από τα πιο επιτυχημένα συγκροτήματα της δεκαετίας του 1990, αφού πούλησαν περισσότερα από 40 εκατομμύρια δίσκους. Το άλμπουμ “No need to argue” είχε φτάσει στην κορυφή των τσαρτ στην Αυστραλία, τη Γαλλία και τη Γερμανία και στο νούμερο 6 στις ΗΠΑ.
12 ΜΑΡΤΙΟΥ
ΟΥΜΠΕΡ ΝΤΕ ΖΙΒΑΝΣΙ
Ο Ουμπέρ ντε Ζιβανσί, ο διάσημος Γάλλος σχεδιαστής μόδας, έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 91 ετών, τον Μάρτιο που μας πέρασε.
Έγινε ιδιαίτερα διάσημος από τα φορέματά του που έντυσαν επώνυμες του Χόλιγουντ, με πιο προβεβλημένη την Όντρεϊ Χέπμπορν και το διάσημο “μικρό μαύρο φόρεμα” που φορούσε στο “Breakfast at Tiffany's”.
Ο αιώνιος «μαθητής», όπως του άρεσε να αποκαλεί τον εαυτό του, ήταν γνωστός για την εργατικότητά του, καθώς επί 43 χρόνια βρισκόταν από τις 7 το πρωί στο γραφείο του, αν και δε σχεδίαζε πια νέα ρούχα: «Θα σταματήσω να φτιάχνω ρούχα, αλλά όχι να ανακαλύπτω τέτοια. Η ζωή είναι σαν ένα βιβλίο... Πρέπει να ξέρεις να γυρίζεις τις σελίδες του», σχολίαζε ο ίδιος.
14 ΜΑΡΤΙΟΥ
ΣΤΙΒΕΝ ΧΟΚΙΝΓΚ
Ο διαπρεπής Βρετανός θεωρητικός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ φεύγει από τη ζωή σε ηλικία 76 ετών τον περασμένο Μάρτιο. Όπως ανακοίνωσε η οικογένειά του, ο καθηγητής “έφυγε” ήσυχα, στον ύπνο του. Ο Χόκινγκ διαγνώστηκε σε ηλικία 21 ετών ότι έπασχε από την ανίατη νόσο του κινητικού νευρώνα, η οποία σταδιακά προκάλεσε την πλήρη παράλυση του σώματός του, τον καθήλωσε σε αναπηρικό αμαξίδιο και τον ανάγκασε να χρησιμοποιεί φωνή παραγόμενη από υπολογιστή για να επικοινωνεί. «Ποτέ δεν περίμενα πως θα έφτανα τα 75», είχε παραδεχτεί ο ίδιος το 2017.
Σε δηλώσεις του στη βρετανική δημόσια ραδιοφωνία και τηλεόραση είχε πει επίσης ότι η σημαντικότερη ανακάλυψή του ήταν πως οι μαύρες τρύπες δεν είναι «εντελώς μαύρες», κάτι που ίσως βοηθήσει να «καταλάβουμε πώς μπορεί να λυθούν τα παράδοξα μεταξύ κβαντομηχανικής και γενικής σχετικότητας». Ο Χόκινγκ απέκτησε ευρύτερη, παγκόσμια φήμη το 1998, όταν κυκλοφόρησε το βιβλίο του “Σύντομο Χρονικό του Χρόνου” (“A Brief History of Time” - στα Ελληνικά έχει κυκλοφορήσει υπό τον τίτλο “Χρονικό του Χρόνου”), το οποίο πούλησε πάνω από 10 εκατομμύρια αντίτυπα.
Γεννημένος την 8η Ιανουαρίου 1942, έλαβε υποτροφία για να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης το 1959, και τρία χρόνια αργότερα μεταπήδησε στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ για να κάνει έρευνα στο πεδίο της Κοσμολογίας. Ο Χόκινγκ χαρακτηριζόταν από τους σημαντικότερους ειδικούς σε όλο τον κόσμο σε ό,τι αφορά τη βαρύτητα και τις μαύρες τρύπες.
25 ΜΑΡΤΙΟΥ
ΝΙΚΟΣ ΓΡΥΛΛΑΚΗΣ
Ένας γνωστός και αγαπητός στην Κρήτη δημοσιογράφος, με πολλούς φίλους και συγγενείς σε Χανιά και Ηράκλειο, ο Νίκος Γρυλλάκης, “έφυγε” ξαφνικά σε ηλικία 55 ετών τον Μάρτιο του 2018.
Ο Νίκος Γρυλλάκης, που είχε ζήσει και εργαστεί στο νησί, απ’ όπου καταγόταν, αλλά για αρκετά χρόνια εργαζόταν στην Αθήνα για λογαριασμό της ΕΡΤ, ήταν μόλις 55 ετών.
Όπως ανέφερε η Βάλια Πετούρη στην εκπομπή “Επτά” που παρουσιάζει, ο δημοσιογράφος είχε πάρει τηλέφωνο στο κανάλι και είπε πως, λόγω αδιαθεσίας, δε θα πήγαινε στη δουλειά του.
Με την τραγική είδηση του θανάτου του η ΕΡΤ εξέδωσε ανακοίνωση, στην οποία αναφερόταν, μεταξύ των άλλων, ότι «οι δημοσιογράφοι της ΕΡΤ, αναγνωρίζοντας τη μαχητικότητά του στη ζωή και τη δουλειά, τον είχαν εκλέξει επί σειρά ετών εκπρόσωπό τους στο μικτό συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ.
Κάθε μέρα οι συνάδελφοί του τον υποδέχονταν στην αίθουσα σύνταξης της ΕΡΤ με ένα συγκεκριμένο αστείο: “Χωρίς θέμα του Γρυλλάκη, δεν υπάρχει δελτίο!”. Και αυτό ήταν μια πραγματικότητα. Από σήμερα αυτό θα το στερηθεί για πάντα η οικογένεια της ΕΡΤ, μαζί με το χαμόγελο, την ευγένεια και την καλοσύνη του.
Η σκέψη όλων - εργαζομένων και διοίκησης - είναι μαζί με την οικογένεια και τους οικείους του. Καλό ταξίδι, Νίκο».
1 ΑΠΡΙΛΙΟΥ
ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ
Σε ηλικία 53 ετών φεύγει ξαφνικά από τη ζωή την Πρωταπριλιά ο Στέλιος Σκλαβενίτης, γνωστός επιχειρηματίας και βασικός μέτοχος, μαζί με τα αδέλφια του, της αλυσίδας σούπερ-μάρκετ “Σκλαβενίτης”.
Όπως ανέφερε το ιατρικό ανακοινωθέν, «ο Στυλιανός Σκλαβενίτης προσήλθε εκτάκτως στα εξωτερικά ιατρεία του “Υγεία” στις 31/3/2018 και ώρα 10 μ.μ., λόγω οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας. Μεταφέρθηκε άμεσα στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), όπου διεγνώσθη σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS) επί εδάφους λοίμωξης από τον ιό της γρίπης τύπου Β. Παρά τη φαρμακευτική και μηχανική υποστήριξη, ανέπτυξε σύνδρομο πολυοργανικής ανεπάρκειας και κατέληξε λόγω ενδοπνευμονικής αιμορραγίας στις 7:18 π.μ. της επόμενης ημέρας».
Ο Στέλιος Σκλαβενίτης, μαζί με τα αδέλφια του Μαρία και Γεράσιμο, βρισκόταν στη διοίκηση του ομίλου που ιδρύθηκε το 1954 από τους Ιωάννη Σκλαβενίτη, Σπύρο Σκλαβενίτη και Μιλτιάδη Παπαδόπουλο, αρχικά ως χονδρεμπόριο. Το πρώτο σούπερ-μάρκετ άνοιξε το 1969 στο Περιστέρι της Αθήνας.
3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΓΟΥΔΗΜΟΣ
Στις 3 Απριλίου φεύγει από τη ζωή ο εφοπλιστής Γεράσιμος Αγούδημος, το όνομα του οποίου συνδέθηκε με τον κλάδο της ακτοπλοΐας για πάνω από 25 χρόνια.
Ιδρυτής της GA Ferries, ο Γεράσιμος Αγούδημος έπαιξε σημαντικό ρόλο από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 2000, με τα πλοία της εταιρείας του, στην εξυπηρέτηση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών. Το μεγαλύτερο μέρος του στόλου του δραστηριοποιούταν στις γραμμές δημόσιας υπηρεσίας (άγονες γραμμές).
Ιδιαίτερη προσωπικότητα, εμφανιζόταν πολλές φορές ο ίδιος στο λιμάνι να κατευθύνει τον κόσμο για την επιβίβαση στα πλοία του. Ζούσε με πάθος την ακτοπλοΐα, ωστόσο δεν έλειπαν και οι φορές που προκαλούσε τα δικαιολογημένα παράπονα εκατοντάδων επιβατών, καθώς ορισμένα από τα πλοία του ήταν συνώνυμα των βλαβών και καθυστερήσεων.
Τα τελευταία χρόνια λέγεται ότι ζούσε στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στην Ελβετία, ενώ η GA Ferries σταμάτησε τη δραστηριότητά της στα τέλη του 2009 λόγω χρεών και προς το ΝΑΤ.
14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ
ΜΙΛΟΣ ΦΟΡΜΑΝ
Ο Τσέχος σκηνοθέτης Ζαν Τόμας Φόρμαν, γνωστός ως Μίλος Φόρμαν, πέθανε σε ηλικία 86 ετών στις ΗΠΑ, έπειτα από σύντομη ασθένεια, «έχοντας γύρω του την οικογένειά του και τους πιο στενούς φίλους του», όπως δήλωσε η σύζυγός του Μαρτίνα στο τσεχικό πρακτορείο CTK.
Ο Φόρμαν σκηνοθέτησε αρκετές τσέχικες κωμωδίες στην Τσεχοσλοβακία τη δεκαετία του ’60 και υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του νέου κύματος του τσεχοσλοβάκικου κινηματογράφου, που εκφράστηκαν κατά του καθεστώτος της πρώην Τσεχοσλοβακίας.
Ωστόσο, λίγο πριν το 1968 και τη στρατιωτική εισβολή των συμμάχων του Συμφώνου της Βαρσοβίας στην Τσεχοσλοβακία, που έβαλε τέλος στην “Άνοιξη της Πράγας”, ο Φόρμαν έφυγε για τις ΗΠΑ μέσω Γαλλίας.
Άρχισε να σκηνοθετεί στη νέα του πατρίδα, ενώ η καριέρα του απογειώθηκε το 1975 με την ταινία “Στη φωλιά του κούκκου”, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Κεν Κέσεϊ. Μεγάλη επιτυχία γνώρισε και η ταινία “Αμαντέους”, με την οποία κέρδισε οκτώ Όσκαρ.
15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ
ΒΙΤΟΡΙΟ ΤΑΒΙΑΝΙ
Μία από τις σημαντικότερες φιγούρες του ευρωπαϊκού κινηματογράφου και αδελφός του Πάολο Ταβιάνι, με τον οποίο υπήρξαν αχώριστο δημιουργικό δίδυμο, πέθανε στις 15 Απριλίου σε ηλικία 88 ετών, έπειτα από μακρά περίοδο ασθένειας.
Γεννημένος τον Σεπτέμβριο του 1929 στο Σαν Μινιάτο, υπήρξε μαζί με τον δύο χρόνια νεότερο αδελφό του, Πάολο Ταβιάνι, από τις πιο σεβαστές φιγούρες του ιταλικού κινηματογράφου και του ευρωπαϊκού σινεμά εν γένει, σκηνοθετώντας πάνω από είκοσι ταινίες, που απέσπασαν συνολικά κάθε πιθανό κινηματογραφικό βραβείο.
Αχώριστοι και ακούραστοι, οι δυο τους δε σταμάτησαν να σκηνοθετούν, “χτίζοντας” μια μακρά καριέρα που κράτησε πάνω από πέντε δεκαετίες, ξεκινώντας από το μεγάλου μήκους ντεμπούτο τους με το “Un uomo da bruciare” του 1962 σε συν-σκηνοθεσία με τον Βαλεντίνο Ορσίνι. Η πρώτη σκηνοθετημένη αποκλειστικά από τους δύο τους ταινία ήταν το “Παράνομοι του Έρωτα” (“Ι sovversivi”) το 1967.
30 ΑΠΡΙΛΙΟΥ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΡΗΣ
Μετά από πολύμηνη μάχη με τον καρκίνο, ο εκδότης Γιώργος Α. Κουρής πέθανε στις 30 Απριλίου σε ηλικία 81 ετών.
Ο Γιώργος Κουρής γεννήθηκε το 1937 στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς και ξεκίνησε να δημοσιογραφεί στην τοπική εφημερίδα “Φωνή της Κεφαλονιάς” που ο ίδιος εξέδωσε μαζί με τον αδελφό του, Μάκη.
Ακολούθησε η δημιουργία του Kouris Media Group και οι εκδόσεις των καθημερινών εφημερίδων “Νέα Εφημερίδα”, “Αυριανή”, “Ο Φίλαθλος”, “Star”, “Δημοκρατικός Λόγος”, “Η Νίκη” και “Kontra Νews”, ενώ ίδρυσε και τους ραδιοφωνικούς σταθμούς “Ράδιο Αθήνα”, “Ράδιο Θεσσαλονίκη” και “Sprint FM”.
Επίσης, είχε ιδρύσει τον τηλεοπτικό σταθμό “Κανάλι 29” και, μετά τη μετατροπή του στο σημερινό “Star Channel” το 1993, συνέχισε με την ίδρυση του “Καναλιού 5”, που μετεξελίχθηκε σε “Alter Channel”, του “Extra Channel” αμέσως μετά, ενώ το 2012 δημιούργησε το “Kontra Channel” και την ιστοσελίδα kontranews.gr.
7 ΜΑΪΟΥ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΘΕΝΟΣ
Φτωχότερη η Τοπική Αυτοδιοίκηση της Κρήτης και εν γένει η ευρύτερη περιοχή του Μαλεβιζίου από τον χαμό του απόστρατου αξιωματικού και πρώην δημάρχου του καποδιστριακού Δήμου Τυλίσου Βασίλη Φθενού, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 70 ετών τον περασμένο Μάιο.
Ο Κρητικός πατριώτης γεννήθηκε στις Γωνιές Μαλεβιζίου το 1948. Το 1965, σε ηλικία μόλις 17 ετών, πέτυχε να εισαχθεί στη Σχολή Ευελπίδων. Στη Σχολή Ευελπίδων εισήχθη, μάλιστα, πρωτεύσας στη σειρά του. Ο Βασίλης Φθενός είχε ιδιαίτερα ενεργό ρόλο στην επιχείρηση “Νίκη”, στην Κύπρο, το 1974, καθώς έλαβε μέρος στις πολεμικές επιχειρήσεις του νησιού ως υπολοχαγός της Α’ Μοίρας Καταδρομών. Συγκεκριμένα, ο Βασίλης Φθενός συμμετείχε στην επιχείρηση “Νίκη” με την Α’ Μοίρα Καταδρομών που ξεκίνησε από τη Σούδα με 17 ελληνικά αεροπλάνα με προορισμό τη μαρτυρική Μεγαλόνησο, μετά την τουρκική εισβολή.
17 ΜΑΪΟΥ
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ
Ένας Ηρακλειώτης που έγραψε με “χρυσά” γράμματα το όνομά του στην οικονομική ιστορία της Ελλάδας, δημιουργώντας μερικές από τις πιο επιτυχημένες επιχειρήσεις της χώρας, έφυγε από τη ζωή. Ο Θόδωρος Βασιλάκης, μετά από πολύμηνη, σκληρή μάχη με την επάρατη νόσο, άφησε την τελευταία του πνοή στις 17 Μαΐου. Ήταν μια μάχη από την οποία δεν μπόρεσε να εξέλθει νικητής, παρότι στη ζωή του ολόκληρη είχε μάθει να δίνει σκληρές μάχες και να τις κερδίζει όλες.
Γεννημένος το 1940 στο Ηράκλειο της Κρήτης, από τα μικράτα του είχε αποφασίσει ότι θα πετύχει στη ζωή. Και όταν έφτασε τα 18, έφυγε για σπουδές στις ΗΠΑ. Λίγα χρόνια μετά επέστρεψε στην Κρήτη και εργάστηκε αρχικά στις διανομές καυσίμων της εταιρείας “Ρέστης”, που έγινε το εφαλτήριο για την πρώτη του επιχειρηματική κίνηση: Όταν η Texaco την εξαγόρασε, ο Θ. Βασιλάκης πήρε τα δικαιώματα διανομής καυσίμων και δημιούργησε το δίκτυο πρατηρίων.
Μετά τη βενζίνη, ήρθαν τα αυτοκίνητα, αφού ο ανήσυχος Θ. Βασιλάκης συνεργάστηκε με την Hertz, αναλαμβάνοντας την αντιπροσωπία της στην Κρήτη. Λίγο παραπάνω από μια δεκαετία μετά είχε τη δυνατότητα να εξαγοράσει... ολόκληρη την ελληνική Hertz! Ταυτόχρονα “ανοίχτηκε” και στις αντιπροσωπίες αυτοκινήτων. Ο Θοδωρής Βασιλάκης είχε κατακτήσει τους δρόμους, αλλά... έμεναν ακόμη οι αιθέρες. Ήδη από το 1992 εξαγοράζει την Aegean, που είχε δημιουργηθεί πέντε χρόνια νωρίτερα από τα αδέλφια Σιμιγδαλά. Στα πρώτα χρόνια λειτουργίας της εταιρείας εκτελεί ναυλωμένες πτήσεις για VIP. Λίγα χρόνια μετά, το 1999, ιδρύεται η Aegean Airlines και λίγο αργότερα, τον Μάιο, η εταιρεία ξεκινά πτήσεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο. Όμως η οικογένεια Βασιλάκη δε σταματά εδώ. Τον Δεκέμβριο του 1999, η Aegean εξαγοράζει την Air Greece και αυξάνει τον στόλο της στα 7 αεροσκάφη. Το 2001, η Aegean υπογράφει συνεργασία με την Cronus Airlines, που προβλέπει πτήσεις κοινών κωδικών, με την Aegean να ρίχνει βάρος στις πτήσεις εσωτερικού και την Cronus στις πτήσεις εξωτερικού και τις ναυλωμένες πτήσεις (τσάρτερ). Στις 28 Οκτωβρίου 2001, η Cronus ενσωματώθηκε πλήρως στην Aegean.
Πολύ σύντομα η εταιρεία “εκτοξεύεται”, με μια σειρά στοχευμένων επιχειρηματικών κινήσεων. Το 2003 εγκαινιάζει στην ελληνική αγορά το ηλεκτρονικό εισιτήριο και την κράτηση θέσης μέσω ίντερνετ. Το 2005 προχωρά στην αγορά αεροσκαφών Airbus Α320 και Α321 και παραλαμβάνει τρία από αυτά το 2007. Τον Μάρτιο του 2009 υπέβαλε πρόταση για εξαγορά του πτητικού έργου της Ολυμπιακής, της τεχνικής βάσης, αλλά και της εταιρείας “Πάνθεον”, ύψους 90, 20 και 60 εκατομμυρίων ευρώ, αντίστοιχα. Η πρόταση εξαγοράς τελικά δεν έγινε δεκτή, με την Ολυμπιακή να καταλήγει στον Όμιλο MIG. Το 2010 εντάχθηκε στη Star Alliance.
Το 2013 οι προσπάθειες για τη δημιουργία μιας πραγματικά μεγάλης αεροπορικής εταιρείας έγιναν πράξη, αφού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεώρησε προηγούμενη αρνητική απόφασή της και ενέκρινε την απορρόφηση της αεροπορικής εταιρείας Olympic Air από την Aegean.
21 ΜΑΪΟΥ
ΧΑΡΡΥ ΚΛΥΝΝ
Τον περασμένο Μάιο φεύγει από τη ζωή, στα 78 του χρόνια, ο σπουδαίος κωμικός και σατιρικός ηθοποιός Βασίλης Τριανταφυλλίδης, γνωστός στο πανελλήνιο με το ψευδώνυμο Χάρρυ Κλυνν. Ο Χάρρυ Κλυνν έπασχε από αναπνευστικά και κινητικά προβλήματα, ενώ δύο χρόνια μετά τον θάνατο τού γιου του Νίκου - ο οποίος πέθανε το καλοκαίρι του 2016 - η υγεία του είχε επιδεινωθεί ιδιαίτερα.
Υπήρξε ο πλέον γνωστός σατιρικός καλλιτέχνης από τα πρώτα μεταπολιτευτικά χρόνια και τις αρχές της δεκαετίας του ’80. Γνωστός στο ευρύ κοινό ως “Τραμπάκουλας” (από τον προσφιλή του ρόλο σε τηλεοπτικά σατιρικά σκετς και τηλεταινίες), ήταν ο πλέον γνωστός κωμικός, τραγουδιστής, σκηνοθέτης, και λιγότερο γνωστός ως ζωγράφος και ποιητής. Υπήρξε μια ιδιαίτερα πολυσχιδής προσωπικότητα στον καλλιτεχνικό αλλά και στον κοινωνικό και πολιτικό χώρο.
Γεννημένος στις 7 Μαΐου του 1940 από οικογένεια Πόντιων προσφύγων, στην Καλαμαριά της Θεσσαλονίκης, ο Βασίλης Τριανταφυλλίδης ξεκίνησε τυχαία την καριέρα του μετά τη συμμετοχή του σε βραδιά ταλέντων του Γιώργου Οικονομίδη, όπου κέρδισε το πρώτο βραβείο και πρόταση για κάθοδο και σπουδές (στη Δραματική Σχολή του Π. Kατσέλη).
Μετά τη συμμετοχή του σε δύο ταινίες (“Γάμος αλά Ελληνικά” και “Τα 201 Καναρίνια”) στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ταξίδεψε στις ΗΠΑ, όπου και έμεινε και εργάστηκε επί 10 χρόνια. Επέστρεψε στην Ελλάδα μετά τη μεταπολίτευση (1974) και πρωτοεμφανίστηκε στις μπουάτ της Πλάκας, καθώς και σε νυχτερινά κέντρα της εποχής. Άρχισε να γίνεται ευρύτερα γνωστός με τον πρώτο του δίσκο “Για δέσιμο”, που κυκλοφόρησε από τη δισκογραφική εταιρεία “Columbia” το φθινόπωρο του 1978. Ακολούθησαν η κυκλοφορία σειράς δίσκων σατιρικού περιεχομένου και τηλεοπτικές εμφανίσεις (κέρδισε μ' αυτές τον τίτλο τού πλέον εμπορικού καλλιτέχνη).
Καλλιτεχνικά πολυπράγμων, εξακολούθησε και μετά το 2006, οπότε και επέστρεψε και ζούσε στη γενέτειρά του, την Καλαμαριά Θεσσαλονίκης, να ζωγραφίζει και να εκδίδει ποιητικές συλλογές.
Παράλληλα δραστηριοποιήθηκε στον αθλητισμό και ιδιαίτερα στο ποδόσφαιρο. Το 1980 ηγήθηκε της ποδοσφαιρικής ομάδας της γενέτειράς του, του Απόλλωνα Καλαμαριάς (ανέλαβε το 1988 πρόεδρος της ΕΠΑΕ), όπου τήρησε ιδιαίτερα μαχητική στάση, συγκρουόμενος με την Πολιτεία.
Πολιτικά και κοινωνικά ενεργός, δραστηριοποιήθηκε επίσης σε θέματα ποντιακής ομογένειας, ενώ είχε εκλεγεί δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Καλαμαριάς.
11 ΙΟΥΝΙΟΥ
ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΤΣΟΥΔΕΡΟΥ
Στις 11 Ιουνίου πεθαίνει σε ηλικία 94 ετών η Βιργινία Τσουδερού, πολιτική προσωπικότητα που έβαλε το δικό της διακριτό αποτύπωμα στη δημόσια ζωή της Ελλάδας και ιδιαιτέρως στη μεταπολιτευτική περίοδο.
Κόρη του Εμμανουήλ Τσουδερού, πρωθυπουργού της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης στο Κάιρο (1941-1944), και της Μαρίας το γένος Θειακάκη, η Βιργινία Τσουδερού γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης στις 24 Ιουνίου 1924. Σπούδασε οικονομικά, φιλοσοφία και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, δημοσιονομικά στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα (ΗΠΑ) και οικονομικά περιφερειακής ανάπτυξης στο Ράντκλιφ-Χάρβαρντ (ΗΠΑ).
Κατά την παραμονή της στις ΗΠΑ εργάστηκε στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (1951-56), ενώ μετά την επιστροφή της στην Ελλάδα διατέλεσε συντάκτης στις εφημερίδες “Ελευθερία” και “Βήμα” (1958-1967) και σύμβουλος στην κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου.
Σημαντική υπήρξε και η αντιστασιακή της δράση κατά τη διάρκεια της δικτατορίας των συνταγματαρχών, ιδιαιτέρως με την ιδιότητα της γενικής γραμματέως της Εταιρείας Μελέτης Ελληνικών Προβλημάτων (ΕΜΕΠ). Ως αποτέλεσμα, συνελήφθη και να κρατήθηκε στο ΕΑΤ-ΕΣΑ (Μάρτιος-Αύγουστος 1973).
Αμέσως μετά την πτώση της δικτατορίας ανέπτυξε έντονη κοινοβουλευτική δραστηριότητα και το 1974 εξελέγη, για πρώτη φορά, βουλευτής Αθηνών (Ένωση Κέντρου-Νέες Δυνάμεις), θέση στην οποία επανεξελέγη στις εκλογές του 1977. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του ΚΟΔΗΣΟ, τον Μάρτιο 1979.
Στις εκλογές του 1985 εξελέγη βουλευτής Επικρατείας ως ανεξάρτητη-συνεργαζόμενη με τη Ν.Δ. Τον Ιούνιο του 1989 εξελέγη βουλευτής Α′ Αθηνών, καθώς και βουλευτής Επικρατείας τον Νοέμβριο του 1989 και τον Απρίλιο του 1990 (Ν.Δ.). Διετέλεσε κοινοβουλευτική εκπρόσωπος της Ν.Δ. (1990-1991), πρόεδρος της Κυβερνητικής Επιτροπής για τη Θράκη (1990) και πρόεδρος της Διακομματικής Επιτροπής Θράκης και Αιγαίου (1991).
Με γνώση και εμπειρία στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, η Βιργινία Τσουδερού ανέλαβε υφυπουργός Εξωτερικών (1991-93) στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.
22 ΙΟΥΝΙΟΥ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΞΥΡΙΤΑΚΗΣ
Στο πένθος βυθίζεται τον περασμένο Ιούνιο ο νομικός κόσμος της Κρήτης - και όχι μόνο - στο άκουσμα της είδησης του χαμού του γνωστού δικηγόρου και συγγραφέα Δημήτρη Ξυριτάκη, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 72 ετών.
Ο Δημήτρης Ξυριτάκης αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας. Γεννήθηκε το 1946 στο Ηράκλειο και σε ηλικία 18 ετών εισήχθη στη Νομική Σχολή του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, όντας από τους πρώτους στη σειρά του. Ως φοιτητής ανέπτυξε έντονη πολιτική δράση. Τα δημοκρατικά του ιδεώδη ήταν εξάλλου ο λόγος για τον οποίο συνελήφθη και φυλακίστηκε, επί χούντας, τον Νοέμβριο του 1967.
Από το 1975 μέχρι και πριν από λίγα χρόνια ο Δημήτρης Ξυριτάκης δικηγορούσε στο Ηράκλειο, όντας ένας από τους πιο γνωστούς και ικανούς ποινικολόγους της Κρήτης. Τον Μάιο του 1976, μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου Παναγούλη, ανέλαβε γενικός γραμματέας της ΕΣΔΗΝ (της Νεολαίας της Ένωσης Κέντρου). Εξάλλου, το 1977 ο Δημήτρης Ξυριτάκης έγινε στόχος φασιστικών στοιχείων, τα οποία τοποθέτησαν βόμβα στο αυτοκίνητό του. Το 1986 κατέβηκε υποψήφιος για τη δημαρχία Ηρακλείου, ενώ από το 1995 έως το 1999 ήταν πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Γαζίου. Εξάλλου, υπήρξε στέλεχος της δημοτικής κίνησης “Δύναμη Πολιτών” του Βασίλη Λαμπρινού.
Ο Δημήτρης Ξυριτάκης ήταν, εκτός των άλλων, συγγραφέας. Στα έργα του περιλαμβάνονται τα βιβλία “Ξαναδιαβάζοντας τον Καζαντζάκη”, “Αντώνιος Μιχελιδάκης, ο βίος, η πολιτεία και το έργο ενός λησμονημένου ευπατρίδη”, “Συγνώμη Αναστάση”, “Η Συνταγματική Ιστορία της Κρήτης”, “Νικόλαος Κρασαδάκης” και “Λόγω τιμής - Ιστορίες κρητικής βεντέτας”.
Ήταν παντρεμένος με την Κατερίνα Αποστολάκη, με την οποία απέκτησαν δύο γιους: τον Απόστολο και τον Λευτέρη.
22 ΙΟΥΛΙΟΥ
ΜΑΝΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ
Ο σπουδαίος Έλληνας ποιητής, στιχουργός και πεζογράφος Μάνος Ελευθερίου φεύγει από τη ζωή τον περασμένο Ιουλίου σε ηλικία 80 ετών, από ανακοπή καρδιάς. Ο Μάνος Ελευθερίου άφησε πολύτιμη παρακαταθήκη στον πολιτισμό με μια μακρά καριέρα δεκαετιών. Ποιητικές συλλογές, διηγήματα, μία νουβέλα, δύο μυθιστορήματα και περισσότερα από 400 τραγούδια είναι μέρος μόνο των έργων του. Παράλληλα είχε εργαστεί ως αρθρογράφος, επιμελητής εκδόσεων, εικονογράφος και ραδιοφωνικός παραγωγός. Άνθρωπος δωρικός, που ζούσε με απλότητα, αλλά ήταν τόσο σπουδαία τα γραπτά του, οι στίχοι, τα μυθιστορήματά του... Δεν υπάρχει Έλληνας που να μην έχει τραγουδήσει τα τραγούδια του, να μην έχει κλάψει, αλλά και να μην έχει αισθανθεί περισσότερο υπέροχος άνθρωπος, αγωνιστής και ταυτόχρονα τόσο ταπεινός. Έχοντας πλήρη γνώση τού ποιος είναι και χωρίς τους υπερφίαλους χαρακτηρισμούς για τον εαυτό του, που έχουν πολλοί άλλοι κατώτεροί του, είχε πει όταν τον ρώτησαν αν θα έγραφε για τη ζωή του: «Οι ζωές των ανθρώπων που ασχολούνται με τα γράμματα και τις τέχνες έχουν ενδιαφέρον όταν είσαι σπουδαίος. Να διαβάσει κανείς τη ζωή του Μαρσέλ Προυστ ή του Μπαλζάκ, το καταλαβαίνω. Τη ζωή τη δική μου θα διαβάσει, τρελός είναι;». Για τον θάνατο είχε πει: «Εμένα ο θάνατος δε με ενδιαφέρει - εκεί ο πέλεκυς είναι μια και καλή, μια κι έξω, σε κόβει και τελειώνεις. Εκείνο που φοβάται κανείς είναι ο πόνος, τα μαρτύρια, τα βασανιστήρια».
6 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ
ΜΠΑΡΤ ΡΕΪΝΟΛΝΤΣ
Στις 6 Σεπτεμβρίου φεύγει από τη ζωή, σε ηλικία 82 ετών, ο Μπαρτ Ρέινολντς, ο χαρισματικός σταρ πολλών ταινιών, όπως “Όταν ξέσπασε η βία”, “Ξέφρενες νύχτες”, “Πρωτάθλημα για βαρυποινίτες” και “Smokey and the Bandit”.
Ο Ρέινολντς, που είχε προταθεί για Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου ενσαρκώνοντας τον Τζακ Χόρνερ, στην ταινία του Τόμας Άντερσον “Boogie nights”, πέθανε νοσηλευόμενος σε νοσοκομείο της Φλόριντας.
Τα τελευταία χρόνια ο Ρέινολντς αντιμετώπιζε καρδιολογικά προβλήματα. Μάλιστα, το 2010 είχε υποβληθεί σε πενταπλό καρδιακό bypass, ωστόσο εργαζόταν μέχρι τις τελευταίες στιγμές της ζωής του, καθώς συμμετείχε στο καστ της νέας ταινίας του Κουέντιν Ταραντίνο “Once upon a time in Hollywood”, με θέμα τη δολοφονία της Σάρον Τέιτ από τον Τσαρλς Μάνσον και τη συμμορία του.
10 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ
ΜΟΝΣΕΡΑΤ ΚΑΜΠΑΓΙΕ
Η Ισπανίδα υψίφωνος Μονσεράτ Καμπαγιέ απεβίωσε σε ηλικία 85 ετών στη Βαρκελώνη, στις 10 Οκτωβρίου. Η María de Montserrat Viviana Concepción Caballé i Folch, όπως ήταν το πλήρες όνομά της, γεννήθηκε στη Βαρκελώνη το 1933. Αποφοίτησε από το Ωδείο της Βαρκελώνης το 1954 και έκανε το επαγγελματικό ντεμπούτο της το 1956 στη Βασιλεία, στην παράσταση της όπερας “Μποέμ” του Τζιάκομο Πουτσίνι.
Σπούδασε πιάνο και φωνητική από την ηλικία των 6 χρόνων. Ολοκλήρωσε τις μουσικές σπουδές της στο Ωδείο της Βαρκελώνης σε ηλικία 23 ετών.
Η Μονσεράτ Καμπαγιέ έγινε γνωστή στο ευρύ κοινό μετά το ντουέτο της με τον Φρέντι Μέρκιουρι “Barcelona” το 1987.
Το τραγούδι, που ήταν εμπνευσμένο από την πατρίδα της Καμπαγιέ, χρησιμοποιήθηκε αργότερα και ως ένα από τα δύο επίσημα τραγούδια των Ολυμπιακών Αγώνων του 1992.
H μεγάλη σοπράνο, η οποία είχε αποσυρθεί τα τελευταία χρόνια, συμπλήρωσε στην καριέρα της περισσότερες από 4 χιλιάδες παραστάσεις στην πεντηκονταετή διαδρομή της στη μουσική και μένει στην Ιστορία ως μία από τις μεγαλύτερες ντίβες της όπερας, κάτι που η ίδια με σεμνότητα απέρριπτε.
12 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
ΣΤΑΝ ΛΙ
Ένας από τους μεγαλύτερους δημιουργούς κόμικς στην ιστορία, ο σπουδαίος Σταν Λι, πέθανε στις 12 Νοεμβρίου σε ηλικία 95 ετών. Ήταν ένας από τους συνδημιουργούς των γνωστότερων χαρακτήρων της Marvel, εκδότης της από το 1972, και αργότερα επίτιμος πρόεδρός της.
Σε συνεργασία με εικονογράφους όπως ο Τζακ Κίρμπι και ο Στιβ Ντίτκο, “γέννησε” ήρωες όπως ο Σπάιντερμαν, ο Θορ, οι Fantastic Four, οι X-Men, ο Iron Man, ο Daredevil, ο Doctor Strange και πολλοί άλλοι. Συνολικά σκίτσαρε πάνω από 350 χαρακτήρες. Είναι ο άνθρωπος, άλλωστε, που μεταμόρφωσε τη Marvel και την έκανε Νο1 παγκοσμίως.
«Σκεφτόμουν ότι αυτό που έκανα δεν ήταν πολύ σημαντικό», δήλωσε το 2014. «Οι άνθρωποι χτίζουν γέφυρες και ασχολούνται με την ιατρική έρευνα. Εγώ έκανα ιστορίες για φανταστικούς ανθρώπους που κάνουν εξαιρετικά, τρελά πράγματα και φορούν στολές».
2 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
ΤΖΟΡΤΖ ΜΠΟΥΣ
Ο Τζορτζ Μπους ο πρεσβύτερος, που έφυγε από τη ζωή στις 2 Δεκεμβρίου, ήταν ο 41ος πρόεδρος των ΗΠΑ. Γεννήθηκε στις 12 Ιουνίου 1924 σε προάστιο της Βοστόνης, στη Μασαχουσέτη. Έγινε στα 18 του ο νεότερος αεροπόρος του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού, ενώ επιβίωσε της πτώσης του αεροπλάνου του, το οποίο καταρρίφθηκε το 1944 από τους Ιάπωνες πάνω από τον Ειρηνικό.
Μετά τον πόλεμο, ο Μπους παντρεύτηκε το 1945 την Μπάρμπαρα Πιρς, τελείωσε τις σπουδές του και άρχισε να δραστηριοποιείται στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Αφού ηγήθηκε του κόμματος εν μέσω του σκανδάλου του Γουότεργκεϊτ, διορίστηκε από τον πρόεδρο Τζέραλντ Φορντ επικεφαλής της διπλωματικής αποστολής στην Κίνα και στη συνέχεια διηύθυνε την κεντρική υπηρεσία πληροφοριών, πριν παυτεί μετά την άνοδο στην εξουσία του Δημοκρατικού Τζίμι Κάρτερ. Έθεσε υποψηφιότητα για το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος στις προεδρικές εκλογές του 1980, όμως την κούρσα κέρδισε ο Ρόναλντ Ρίγκαν, πριν τον επιλέξει ως υποψήφιο αντιπρόεδρό του.
Για τον Μπους ξεκίνησαν τότε τα 12 χρόνια που πέρασε στον Λευκό Οίκο: οκτώ ως αντιπρόεδρος του Ρίγκαν, πριν εκλεγεί με άνεση για να τον διαδεχτεί. Η προεδρία του συμπίπτει με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ένα ζήτημα που διαχειρίζεται με μεγάλη προσοχή. Αντιθέτως αντιδρά σθεναρά στην εισβολή του Κουβέιτ το 1990 από τον Σαντάμ Χουσεΐν, εξαπολύοντας τη μεγαλύτερη χερσαία επίθεση από το 1945. Ο Μπους διατάσσει επίσης μια στρατιωτική επέμβαση για την ανατροπή του προέδρου του Παναμά, Μανουέλ Νοριέγκα.
Ωστόσο στα τέλη του 1992 ηττήθηκε από τον Μπιλ Κλίντον, ήττα που είχε συνοψιστεί τότε από έναν σύμβουλο του Δημοκρατικού προέδρου ως εξής: «Είναι η οικονομία (το σημαντικό), ηλίθιε».
Ο Τζορτζ Χέρμπερτ Ουόκερ Μπους ήταν ο Αμερικανός πρόεδρος που όχι απλώς επισκέφτηκε την Κρήτη, αλλά έτυχε και της φιλοξενίας τού τότε πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, με τον οποίο είχε συνδεθεί με βαθιά φιλία.
