Μια άκρως ενδιαφέρουσα χρονιά, γεμάτη από γεγονότα, κομβικές εξελίξεις σε μεγάλα μέτωπα αλλά και αφίξεις υψηλών επισκεπτών, αποδείχτηκε το 2018 για την Κρήτη!
Στο μέτωπο των έργων υποδομών, ορόσημο αποτέλεσε η δημοπράτηση, και μάλιστα ιδιαίτερα επιτυχημένη, του μεγάλου έργου ανακατασκευής του ΒΟΑΚ που περιμένουμε εδώ και χρόνια.
Ορόσημο, επίσης, αποδείχτηκε το 2018 και για το μεγάλο αναπτυξιακό έργο του νέου αεροδρομίου Καστελίου, αφού τα διαδικαστικά έφτασαν στο τέλος του δρόμου και με την έναρξη της νέας χρονιάς περιμένουμε να μπουν μπουλντόζες στο Καστέλι. Κομβικές εξελίξεις έφερε το 2018 και στο ενεργειακό μέτωπο, με κορωνίδα τη δημοπράτηση και συμβασιοποίηση του έργου της μικρής ηλεκτρικής διασύνδεσης, αλλά και τη σύμβαση παραχώρησης για την έρευνα και αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.
Τη χρονιά που αποχαιρετούμε, δεν έλειψαν και οι υψηλές αφίξεις. Η Κρήτη υποδέχτηκε το διάσημο αγγλικό πριγκηπικό ζεύγος Κάρολου-Καμίλα, ενώ φιλοξένησε στην Ελούντα την τριμερή συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τους προέδρους Αιγύπτου και Κύπρου.
ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΚΑΣΤΕΛΙΟΥ
“Πράσινο φως” από το Ελεγκτικό Συνέδριο
Ούριος άνεμος φύσηξε τον Δεκέμβριο για το μεγάλο αναπτυξιακό έργο του νέου αεροδρομίου Καστελίου. Το Ελεγκτικό Συνέδριο άναψε, και μάλιστα χωρίς παρατηρήσεις, το “πράσινο φως” για τη σύμβαση παραχώρησης του έργου, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για το τελευταίο διαδικαστικό βήμα: αυτό δηλαδή της κύρωσης της σύμβασης παραχώρησης από το ελληνικό Κοινοβούλιο.
Με τις τελευταίες εξελίξεις λίγο πριν τις γιορτές, η έναρξη εργασιών κατασκευής του νέου αεροδρομίου προσδιορίζεται μέσα στον Ιανουάριο!
Στα τέλη Σεπτεμβρίου, ο υπουργός Υποδομών-Μεταφορών, Χρήστος Σπίρτζης, ανάρτησε στη “Διαύγεια” την απόφαση ανακήρυξης της κοινοπραξίας “Ariadne Airport Group” ως αναδόχου του έργου, σηματοδοτώντας έτσι και με τη βούλα το πέρασμα του έργου στην τελική του ευθεία.
ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΚΑΡΟΛΟΥ ΚΑΙ ΚΑΜΙΛΑ
Βασιλικό γκλάμουρ στην Κρήτη
Γεύση από “βασιλικό γκλάμουρ” είχε την ευκαιρία να πάρει και η Κρήτη, υποδεχόμενη τον διάδοχο του βρετανικού θρόνου και πρίγκιπα της Ουαλίας Κάρολο, μετά από είκοσι ολόκληρα χρόνια. Ο πρίγκιπας Κάρολος και η δούκισσα της Κορνουάλης και σύζυγός του Καμίλα, που τον συνόδευε, και η οποία επισκέφτηκε για πρώτη φορά το νησί μας, είχαν την ευκαιρία να γευτούν τη μοναδική κρητική φιλοξενία, να θαυμάσουν τις ομορφιές, την ιστορία, τον πολιτισμό, αλλά και τα μοναδικής γεύσης προϊόντα του νησιού μας.
Ο πρίγκιπας Κάρολος και δούκισσα Καμίλα επισκέφτηκαν τον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού, τη Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή, τη Βίλα “Αριάδνη”, αλλά και τις Αρχάνες, όπου προς τιμήν τους στήθηκε μεγάλο κρητικό γλέντι. Ο πρίγκιπας της Ουαλίας βρέθηκε στα γραφεία της Αναπτυξιακής Ηρακλείου, όπου ενημερώθηκε για το πρόγραμμα της ένταξης και στέγασης προσφύγων στην Κρήτη, που υλοποιείται υπό την αιγίδα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, παρουσία του εκπροσώπου της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Φιλίπ Λεκλέρ.
Παράλληλα, είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν χριστιανικούς ναούς, δηλώνοντας κατενθουσιασμένοι από τις κρητικές εμπειρίες και εικόνες που πήραν μαζί τους επιστρέφοντας στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, υποσχέθηκαν ότι θα ξαναεπιστρέψουν στην Ελλάδα.
“ΚΟΚΚΙΝΟ” ΠΕΠΛΟ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ
Η αφρικανική σκόνη κάλυψε το νησί
Ένα πρωτοφανές μίνι μπλακ-άουτ, ένεκα της αφρικανικής σκόνης, είχαμε στα τέλη Μαρτίου στην υδροδότηση του Ηρακλείου! Τα μεγαλύτερα προβλήματα παρουσιάστηκαν στα νότια και ανατολικά της πόλης. Ατσαλένιο, Αϊ Γιάννης, Φορτέτσα, Μεσαμπελιές, Αλικαρνασσός, Άνω Αλικαρνασσός, Πόρος, Κατσαμπάς, Πατέλες και Κηπούπολη ήταν οι περιοχές όπου πολλά νοικοκυριά έμειναν χωρίς νερό για 2, 3 ή 4 ημέρες!
Το σύστημα υδροδότησης, όπως επισημάνθηκε από τα στελέχη της δημοτικής Αρχής, δεν άντεξε απέναντι στην αφρικανική σκόνη και στην αυξημένη κατανάλωση νερού που υπήρξε, εξαιτίας της προσπάθειας των πολιτών να καθαρίσουν τις περιουσίες τους, από αυλές και βεράντες μέχρι τα... αυτοκίνητά τους, από την ατελείωτη σκόνη!
ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ
Απειλητικές οι διαθέσεις της “Πηνελόπης”
Το αληθινό της πρόσωπο μάς έδειξε η... “Πηνελόπη” με τις καταρρακτώδεις βροχές, που έδωσαν στην Κρήτη πολλά και πολυπόθητα νερά, τα οποία και είχε απόλυτη ανάγκη, αλλά ταυτόχρονα δεν έλειψαν και οι πλημμυρισμένοι δρόμοι, τα πλημμυρισμένα ισόγεια και υπόγεια σπιτιών, καθώς και οι απειλητικές “διαθέσεις” των χειμάρρων λόγω ακαθάριστων ρεμάτων στις περιοχές εκείνες που πλημμυρίζουν κάθε χρόνο και σε τακτά χρονικά διαστήματα, με τις Τρεις Βαγιές στο Ηράκλειο να βρίσκονται κυριολεκτικά στο “μάτι του κυκλώνα”.
Σε πολλές περιοχές της Κρήτης σημειώθηκαν κατολισθήσεις και γενικά πολλά προβλήματα λόγω του τεράστιου όγκου νερού, αλλά ταυτόχρονα εμπλουτίστηκε σημαντικά ο υδροφόρος ορίζοντας και ξεδίψασαν οι καλλιέργειες της ελιάς, των αμπελιών και των οπωροκηπευτικών, με τις βροχές αυτές να είναι οι μεγαλύτερες προς το παρόν από τη στιγμή που μπήκε το φθινόπωρο και να μας προδιαθέτουν για «ραγδαία αλλαγή του καιρού»...
ΠΟΛΟΣ “ΕΛΞΗΣ”
5 συν 5 προσφορές για τον ΒΟΑΚ
“Πόλος έλξης” για τους μεγάλους ελληνικούς κατασκευαστικούς “παίκτες” αλλά και για ξένες μεγάλες εταιρείες από Γαλλία, Ισπανία, Ισραήλ, ακόμη και Νότια Αφρική (!), αποδεικνύεται στην πράξη το μεγάλο έργο ανακατασκευής του ΒΟΑΚ!
Για του λόγου το αληθές, κατά τη διπλή δημοπράτηση στα τέλη Οκτωβρίου, για τα τμήματα Χανίων-Χερσονήσου και Χερσονήσου-Νεάπολης Λασιθίου, είχαμε από 5 προσφορές αντίστοιχα σε κάθε διαγωνισμό.
Πέντε σχήματα υπέβαλαν αιτήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος στο πλαίσιο του διαγωνισμού παραχώρησης για το τμήμα Χανίων-Χερσονήσου και άλλα 5 σχήματα κατέθεσαν προσφορές στο πλαίσιο του διαγωνισμού ΣΔΙΤ για το τμήμα Χερσονήσου-Νεάπολης Λασιθίου. Δεν έλειψαν μάλιστα και οι εκπλήξεις, όπως αυτή του νοτιοαφρικανικών συμφερόντων ομίλου Intertoll, που έχει συμπράξει επενδυτικά με τον Όμιλο Μυτιληναίου και τους Ισπανούς του Ομίλου Acciona.
Ειδικότερα, στο πλαίσιο του πρώτου διαγωνισμού με σύμβαση παραχώρησης για το τμήμα Χανίων-Χερσονήσου, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 1,1 δισ. ευρώ, ενδιαφέρον εκδήλωσαν τρεις μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι: “Ελλάκτωρ” (διά της “ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις”), ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και J&P ΑΒΑΞ. Ενδιαφέρον εκδήλωσε, επίσης, ο πολύ ισχυρός και με έντονη παρουσία σε ελληνικά έργα γαλλικός όμιλος Vinci. Την 5άδα της υποβολής εκδήλωσης ενδιαφέροντος συμπληρώνει η ελληνο-ισπανική Κοινοπραξία Μυτιληναίου-Acciona.
Στο πλαίσιο του 2ου διαγωνισμού (με ΣΔΙΤ) για το τμήμα Χερσονήσου-Νεάπολης Λασιθίου, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 250-300 εκατ. ευρώ, την 5άδα των προσφορών εκδήλωσης ενδιαφέροντος απαρτίζουν και πάλι τρεις μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι, οι ΑΚΤΩΡ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και J&P ΑΒΑΞ. Εκδήλωση ενδιαφέροντος κατέθεσε ο ισραηλινός Όμιλος Shikun & Binui Limited, που μπορεί να φαντάζει άγνωστος στην Κρήτη και στην Ελλάδα, αλλά έχει ισχυρή παρουσία στον τομέα των παραχωρήσεων στη χώρα του, και όχι μόνο, και ετήσια έσοδα περί το 1,5 δισ. ευρώ. Στο 5ο σχήμα που κατέθεσε αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος έχουμε ξανά την ελληνο-ισπανική Κοινοπραξία Μυτιληναίου-Acciona, σε σύμπραξη όμως με τον νοτιοαφρικανικών συμφερόντων Όμιλο Intertoll.
ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ “Ν. ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ”
Εγκαινιάστηκε η νέα πτέρυγα
«Το παράδειγμα της νέας πτέρυγας στο αεροδρόμιο “Νίκος Καζαντζάκης” δείχνει τον δρόμο στην υγιή επιχειρηματικότητα», υπογράμμισε με νόημα ο υπουργός Μεταφορών, Χρήστος Σπίρτζης, από το βήμα των λαμπερών εγκαινίων που έγιναν στις αρχές Μαΐου στη νέα πτέρυγα και στους νέους χώρους των καταστημάτων στο αεροδρόμιο Ηρακλείου... Εγκαινίων που έγιναν παρουσία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη, βουλευτών όπως των Σωκράτη Βαρδάκη, Νίκου Ηγουμενίδη, Λευτέρη Αυγενάκη, Γιάννη Πλακιωτάκη, Βασίλη Κεγκέρογλου και Σπύρου Δανέλλη, του Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ.κ. Ειρηναίου, του περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρου Αρναουτάκη, του δημάρχου Ηρακλείου Βασίλη Λαμπρινού, εκπροσώπων των τοπικών Αρχών και φορέων, του διοικητή της ΥΠΑ Κωνσταντίνου Λιντζεράκου, του αερολιμενάρχη Ηρακλείου Γιώργου Πλιάκα, του διευθύνοντος συμβούλου της Dufry Α.G. Jullian Diaz, του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας “Καταστήματα Αφορολόγητων Ειδών Α.Ε.” Γιώργου Βελέντζα, αλλά και σημαντικών παραγόντων από τον χώρο των αερομεταφορών και του τουρισμού, όπως του αντιπροέδρου της Aegean Ευτύχη Βασιλάκη.
Η ανακαίνιση του αεροδρομίου, η οποία χρηματοδοτήθηκε εξ ολοκλήρου από την εταιρεία “Καταστήματα Αφορολόγητων Ειδών Α.Ε.”, περιλαμβάνει τη νέα αίθουσα αναχωρήσεων συνολικής επιφάνειας 2.895 τ.μ. στο ισόγειο και 585 τ.μ. στον στεγασμένο χώρο του υπογείου, η οποία διαθέτει έντεκα εξόδους αναχωρήσεων, εννιά στο ισόγειο και δύο στον όροφο. Σε όλες τις εξόδους τοποθετήθηκαν ανελκυστήρες. Ανακαινίστηκαν οι παλαιοί χώροι των αναχωρήσεων 8.000 τ.μ. περίπου, όπου δημιουργήθηκαν νέα καταστήματα αφορολόγητων ειδών μεγέθους 2.054 τετραγωνικών μέτρων.
ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ
Υπογραφές συμβάσεων για μικρό καλώδιο
Παρουσία του υπουργού Περιβάλλοντος, κ. Γιώργου Σταθάκη, υπογράφτηκαν στο Δημαρχείο Κισσάμου, μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και της Κοινοπραξίας που έχει αναλάβει το έργο, οι συμβάσεις για την ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο. Το έργο, προϋπολογισμού 330 εκατομμυρίων ευρώ, είναι το μεγαλύτερο στην Ευρώπη, ένα από τα μεγαλύτερα παγκοσμίως και θα εξασφαλίσει, παράλληλα με τη μεγάλη διασύνδεση, την ενεργειακή ασφάλεια της Κρήτης. Ταυτόχρονα θα καταστήσει σταδιακά εφικτή την απεξάρτηση του νησιού από τις ρυπογόνες μονάδες παραγωγής πετρελαίου, οι οποίες έτσι κι αλλιώς μετά το 2020 πρέπει να αποσυρθούν με βάση τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς.
«Ιστορική» χαρακτήρισε τη μέρα για την Κρήτη ο υπουργός Περιβάλλοντος κ. Γιώργος Σταθάκης, σημειώνοντας ότι το ενεργειακό μέλλον του νησιού μπαίνει σε μια καινούργια διάσταση.
Σε ό,τι αφορά αυτή καθαυτή τη διασύνδεση, ένα υποβρύχιο καλώδιο, μήκους 132 χιλιομέτρων, θα ξεκινήσει από τη Νότια Πελοπόννησο και θα προσαιγιαλωθεί στην περιοχή στον κόλπο της Κισσάμου, για να ακολουθήσει στη συνέχεια υπόγεια διαδρομή μήκους 32 χιλιομέτρων έως τον υποσταθμό των Χανίων.
Η τριμερής Ελλάδας, Αιγύπτου και Κύπρου
Σε καλό δρόμο, με σημαντική πρόοδο αλλά όχι στο τέλος του... δρόμου, ψάχνοντας ακόμα σε επιμέρους θέματα τα βήματά της... ανάμεσα σε λεπτές γεωστρατηγικές ισορροπίες, είναι η πολύπλευρη στρατηγική συμμαχία που επιχειρούν να “χτίσουν” Ελλάδα, Αίγυπτος και Κύπρος! Αυτό φάνηκε μετά την τριμερή Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο στην Ελούντα, όπου ήταν στραμμένα τα βλέμματα της διεθνούς ενεργειακής, πολιτικής και διπλωματικής σκηνής.
Επί κρητικού εδάφους, σε ένα εγκάρδιο κλίμα, οι ηγέτες των τριών χωρών, μαζί με ένα πλήθος υπουργών και υψηλόβαθμων διοικητικών στελεχών, συζήτησαν πολλά και διάφορα σε εποικοδομητική ατμόσφαιρα, υπέγραψαν ένα σωρό συμφωνίες και μνημόνια συνεργασίας, προχωρώντας παραπέρα τις σχέσεις συνεργασίας, αλλά δεν κατέληξαν σε συντονισμένο βηματισμό σε σχέση με τα πιο “πολύπλοκα” ζητήματα.
Τη σημασία της τριμερούς συνεργασίας τους για τη συνανάπτυξη, τη συνεργασία και την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή, τη γεωστρατηγική αξία της και τη σημασία της σε όλα τα επίπεδα, ιδιαίτερα σε μια περίοδο μεγάλων προκλήσεων, υπογράμμισαν ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης και ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, κατά τη διάρκεια των δηλώσεών τους στο πλαίσιο της 6ης Συνόδου Κορυφής Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου.
ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ
“Τζίφρες” για τα κοιτάσματα
Ο κύβος ερρίφθη για τα κοιτάσματα της Κρήτης! Ένα σημαντικό βήμα για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στα δύο θαλάσσια “οικόπεδα” δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης (μαζί με ένα θαλάσσιο οικόπεδο στη Δυτική Ελλάδα και συγκεκριμένα στον Κυπαρισσιακό Κόλπο) έγινε στα τέλη Σεπτεμβρίου, με τη μονογραφή των σχετικών συμβάσεων μεταξύ του υπουργού Ενέργειας-Περιβάλλοντος και της ισχυρής γαλλο-αμερικανικο-ελληνικής κοινοπραξίας που έχει επιλεγεί.
Στη μονογραφή των συμβάσεων παραχώρησης για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε δύο θαλάσσια “οικόπεδα” νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης, καθώς και σε ένα στον Κυπαρισσιακό Κόλπο, προχώρησαν συγκεκριμένα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, ο πρόεδρος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων, Ιωάννης Μπασιάς, και οι εκπρόσωποι των εταιρειών Isabelle Gastineau (Total), Tom McΜahon (ExxonMobil) και Γιάννης Γρηγορίου (ΕΛ.ΠΕ.). Ο υπουργός Γιώργος Σταθάκης εξέφρασε την προσδοκία ότι μέσα στα επόμενα χρόνια η Ελλάδα θα περάσει στον χάρτη των πετρελαιοπαραγωγικών χωρών, ενώ προανήγγειλε νέους διεθνείς διαγωνισμούς για την παραχώρηση και άλλων θαλάσσιων οικοπέδων κοντά στο νησί μας προς έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.
Το επόμενο βήμα διαδικαστικά ήταν η έγκριση των συμβάσεων παραχώρησης από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ώστε να πέσουν μετά οι τελικές υπογραφές και η κοινοπραξία που έχουν συστήσει η αμερικανική ExxonMobil, η γαλλική Total και τα Ελληνικά Πετρέλαια να βάλει μπρος τις πρώτες έρευνες, μέσα στους πρώτους μήνες της νέας χρονιάς.
Διαγωνισμός για τους κόμβους Αγίας Πελαγίας
Με έντονο κρητικό “άρωμα” ο διαγωνισμός για τους κόμβους του ΒΟΑΚ στο ύψος της Αγίας Πελαγίας και της Αχλάδας! Με βάση τη διαδικασία ανοίγματος των προσφορών, που ξεκίνησε στα τέλη Ιουλίου στο υπουργείο Υποδομών, μεταξύ των 8 συνολικά τεχνικών εταιρειών που “χτύπησαν” το έργο βρέθηκαν 6 εταιρείες από την Κρήτη.
Μάλιστα, από το νησί μας είναι και ο ανάδοχος που έχει μειοδοτήσει πρώτος στον διαγωνισμό με έκπτωση της τάξης του 52%.
Πρόκειται για τη “Λατομική ΑΤΕ”, η οποία με απόφαση του γ.γ. Υποδομών Γιώργου Δέδε ανακηρύχθηκε ανάδοχος για το έργο των κόμβων του ΒΟΑΚ στο ύψος της Αγίας Πελαγίας, ύψους 5 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται για μια εξέλιξη σημαντική, που ανοίγει τον δρόμο (εφόσον δεν “μπλέξει” ο διαγωνισμός σε περιπέτειες με τυχόν ενστάσεις) για να πάμε στις αρχές του 2019 στην έναρξη εργασιών κατασκευής κανονικών, ασφαλών κόμβων πρόσβασης από τον ΒΟΑΚ στην Αγία Πελαγία, αντί για το σημερινό τραγελαφικό σκηνικό, όπου καταγράφουμε συνεχώς τροχαία ατυχήματα και δυστυχήματα.
Αντικείμενο των εργασιών τού έργου είναι η αναβάθμιση δύο υφιστάμενων ανισόπεδων ημικόμβων, που βρίσκονται επί του ΒΟΑΚ στον νομό Ηρακλείου, με σκοπό τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Μέσω των κόμβων αυτών συνδέονται με τον ΒΟΑΚ οι οικισμοί Αγία Πελαγία και Αχλάδα. Ο κόμβος Αχλάδας βρίσκεται σε απόσταση 18 χλμ. και ο κόμβος Αγίας Πελαγίας σε απόσταση 15 χλμ. δυτικά του Ηρακλείου.
Τα έργα αναβάθμισης περιλαμβάνουν τη διαμόρφωση ασφαλών κλάδων σύνδεσης των ημικόμβων και τη διαμόρφωση λωρίδων επιτάχυνσης-επιβράδυνσης επί του ΒΟΑΚ.
