Υπάρχει τρόπος να ψεκάσει ο αγρότης πάνω στην ανθοφορία τα οπωροφόρα δέντρα του χωρίς να σκοτώσει τη μέλισσα, η ύπαρξη της οποίας συνδέεται απόλυτα και με την ύπαρξη του ανθρώπου, αφού αν χαθεί η μέλισσα, δε θα γίνεται η επικονίαση των φυτών και κατά συνέπεια δε θα παράγεται τροφή για την επιβίωσή μας.
Εκτός από το προχωρημένο στάδιο της ανθοφορίας, υπάρχει και η λύση της διενέργειας των ψεκασμών από το απόγευμα και μετά, οπότε και δεν κυκλοφορούν οι μέλισσες. Πόσοι όμως από τους αγρότες το κάνουν; Μάλλον ελάχιστοι, κι αυτοί όχι συνειδητά αλλά ευκαιριακά, για άλλους λόγους.
Η εφημερίδα “Νέα Κρήτη” κατέγραψε χθες σημαντικές συμβουλές για μια τόσο σοβαρή υπόθεση από τη διευθύντρια Μαρία Χαλκιαδάκη και τη γεωπόνο της Γεωργικής Σχολής Μεσαράς Στέλλα Χατζηγεωργίου.
«Η καλύτερη λύση», μας είπε συγκεκριμένα η κ. Χαλκιαδάκη, «είναι να ψεκάζουμε σούρουπο αυτή την εποχή που υπάρχει μεγάλη ανθοφορία. Διότι το σούρουπο δεν κυκλοφορούν οι μέλισσες. Είναι το ένα μέτρο αυτό. Και το άλλο είναι να έχει προχωρήσει η καρπόδεση, οπότε και δεν είναι ελκυστικό το άνθος. Αλλά το πιο καλό μέτρο είναι να ψεκάζουμε σούρουπο, αφού έχουν πλέον ησυχάσει οι μέλισσες».
Για την επόμενη μέρα όμως, αφού η μέλισσα θα ξαναπάει στον ψεκασμένο ανθό για να τραφεί από τη γύρη; Τι γίνεται στην περίπτωση αυτή; «Να σας πω. Αν δεν έχει δεχτεί το φάρμακο εξ επαφής η μέλισσα, δεν είναι τόσο μεγάλο το πρόβλημα. Μπορεί να υπάρξει πάλι μια θνησιμότητα, αλλά δεν είναι όπως το να ψεκάσεις την ίδια τη μέλισσα»...
Βέβαια, από την άλλη, υπάρχει μια εκτίμηση ότι γενικά ο αγροτικός κόσμος δεν πολυασχολείται με την υπόθεση αυτή. Όπως εξηγεί η κ. Χαλκιαδάκη, «εμείς εδώ στον Αμπελούζο, αυτήν την εποχή, δεν έχουμε ψεκασμούς πέρα από τους ελαιώνες. Δεν έχουμε και πολλά καρποφόρα δέντρα. Ούτε ψεκάζονται καρποφόρα δέντρα θα έλεγα, γιατί οι περισσότεροι τα έχουν για ερασιτεχνική χρήση για το σπίτι.
Ως προς τους ψεκασμούς που γίνονται στα ελαιόδεντρα, είναι ακόμα κλειστά τα άνθη και έτσι κι αλλιώς η μέλισσα δεν πάει στην ελιά. Η ελιά είναι ένα δέντρο που “δένει” με τον άνεμο και όχι με τη μέλισσα. Αλλά ακόμα και στην ελιά, το φάρμακο που θα πέσει κάτω στις ξυνίδες, που είναι ανθισμένες, μπορεί να προκαλέσει ζημιά γιατί οι μέλισσες θα πάνε στις ξυνίδες. Άρα για όλες τις περιπτώσεις θα πρέπει οι ψεκασμοί να γίνονται αφού σουρουπώσει. Όμως, δεν τηρείται. Δεν πάει ο παραγωγός το απόγευμα να ψεκάσει. Σε σπάνιες περιπτώσεις. Συνήθως μόνο όταν φυσάει πολύς αέρας και δεν μπορεί να ψεκάσει από νωρίς».
«Λύση τα μη τοξικά φάρμακα»
«Πάνω απ’ όλα, θα πρέπει οι παραγωγοί να προσέχουν να τηρούν τη σωστή δοσολογία», τόνισε στην εφημερίδα μας η γεωπόνος Στέλλα Χατζηγεωργίου. «Και να εφαρμόζουν τη χρήση συγκεκριμένων φυτοπροστατευτικών φαρμάκων, που δεν κάνουν ζημιά στη μέλισσα. Είναι ήπια φάρμακα. Και το γράφουν επάνω», σύμφωνα με την ίδια. «Αλλιώς γράφουν πάνω στις ετικέτες τους ότι είναι φάρμακα τοξικά για μέλισσες και ξέρουμε τότε ότι θα πρέπει να λάβουμε τα μέτρα αυτά για να μην τις δηλητηριάσουμε».
Στο ερώτημά μας αν έχει αποδειχτεί ότι η μείωση του πληθυσμού των μελισσών οφείλεται σε αποκλειστικό ή στο μεγαλύτερο βαθμό στη χρήση των φυτοφαρμάκων, οι Μαρία Χαλκιαδάκη και Στέλλα Χατζηγεωργίου τονίζουν κατηγορηματικά ότι δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι μέλισσες από τα φυτοφάρμακα θανατώνονται. Ωστόσο, η Μαρία Χαλκιαδάκη μάς είπε και μια δική της εκτίμηση, χωρίς να είναι ειδική στη μελισσοκομία.
«Μπορεί να έχουμε απώλειες και από το γεγονός ότι η σημερινή μέλισσα δεν είναι ανθεκτική όπως την παλιά μέλισσα που είχαμε στην Κρήτη, και η οποία ήταν, ίσως, η πιο ανθεκτική. Σας το λέω με επιφύλαξη γιατί δεν έχω γνώσεις. Αλλά νομίζω ότι έχει αλλάξει η φυλή της μέλισσας πλέον. Η παλιά που είχαμε, η άγρια κρητική μέλισσα, ήταν πιο ανθεκτική. Τούτη εδώ είναι πιο ευαίσθητη σε δύσκολες συνθήκες».
Μάλιστα, οι δύο γεωπόνοι θυμούνται σε παλιότερα χρόνια αυτήν την εποχή και στη συγκεκριμένη περιοχή να κυκλοφορούν πάρα πολλές μέλισσες. «Δηλαδή, μια βρύση να έσταζε κρέμονταν από κάτω πάρα πολλές. Τώρα δεν το βλέπουμε αυτό το φαινόμενο. Οι μέλισσες έχουν λιγοστέψει δραματικά. Ακόμα και τα αυτοκίνητά μας γίνονταν “κερί” από τα περιττώματά τους. Και τα αυτοκίνητά μας άλλαζαν χρώμα αυτή την εποχή, ενώ τώρα αυτό το πράγμα δεν το βλέπουμε»...
