Πρόκειται για 3 κολοσσιαία διακρατικά επενδυτικά σχέδια, που αλλάζουν άρδην τα δεδομένα στη σκακιέρα της νοτιοανατολικής Μεσογείου: το EuroAsia Interconnector υπό τη συνεργασία Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας, το EuroAfrica Interconnector υπό τη συνεργασία Αιγύπτου-Κύπρου-Ελλάδας και το Leg 1 της εταιρείας Green Power, με αφετηρία τη Σαχάρα.
Στα τρία αυτά διακρατικά σχέδια- “μαμούθ” προστίθενται και τα δύο εγχώρια μεγάλα σχέδια καλωδίωσης (το λεγόμενο μικρό και μεγάλο υποβρύχιο καλώδιο διασύνδεσης της Κρήτης με την ηπειρωτική χώρα).
Βεβαίως, σημειώνεται ότι, με βάση τις νεότερες πληροφορίες, η μεγάλη ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης αναμένεται να υλοποιηθεί εντασσόμενη μέσα στο πρότζεκτ του EuroAsia Interconnector.
Σε κάθε περίπτωση, για την Κρήτη ισχύει ενεργειακά το περίφημο “όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη Ρώμη”. Όποιο σχέδιο μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος στηθεί στον ευρύτερο χώρο της Μεσογείου περιλαμβάνει το νησί μας ως κεντρικό κόμβο. Γεγονός βεβαίως διόλου παράξενο, λόγω της κομβικής γεωγραφικής θέσης της Κρήτης στη Μεσόγειο, που επιβεβαιώνει και στην ενεργειακή-γεωστρατηγική σκακιέρα τον ξεχωριστό ρόλο της.
Ας δούμε πιο αναλυτικά το “παζλ” του... “χορού” καλωδίων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που έχει στηθεί γύρω από την Κρήτη...
- Euroasia Interconnector:
Η μεγάλη διακρατική ηλεκτρική διασύνδεση EuroAsia Interconnector, που θα ενώσει την Ευρώπη με το Ισραήλ και τη Μέση Ανατολή, μήκους 1.500 χλμ. και ισχύος 2.000 μεγαβάτ, θα ξεκινήσει να υλοποιείται το 2020 και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί το 2022. Το πρότζεκτ, που πλέον κρίνεται απολύτως ώριμο από περιβαλλοντικής και οικονομικής πλευράς, έρχεται να αλλάξει άρδην τα δεδομένα στην ευρύτερη ενεργειακή-γεωστρατηγική σκακιέρα της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Ουσιαστικά μιλάμε για ένα διάδρομο ηλεκτρικής ενέργειας από Ισραήλ, Κύπρο, Κρήτη και Αττική, που περιλαμβάνει τρεις διασυνδέσεις:
- Ισραήλ-Κύπρος, μήκους 329 χλμ.,
- Κύπρος-Κρήτη, μήκους 879 χλμ. και
- Κρήτη-Αττική, μήκους 310 χλμ.
- EuroAfrica Interconnector:
Το καλώδιο EuroAfrica Interconnector, μήκους 1.619 χιλιομέτρων, θα έχει χωρητικότητα της τάξης των 2.000 MW και θα συνδέει την Αίγυπτο με την ηπειρωτική Ευρώπη μέσω της Κύπρου, της Κρήτης και της Αττικής στην Ελλάδα.
Ο EuroAfrica Interconnector, το υποθαλάσσιο ηλεκτρικό καλώδιο που θα συνδέει τα αιγυπτιακά, κυπριακά και ελληνικά δίκτυα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας προς την ηπειρωτική Ευρώπη, προορίζεται να αποτελέσει ενεργειακή γέφυρα σύνδεσης των τριών χωρών με το ευρωπαϊκό ηλεκτρικό δίκτυο, δυναμικότητας 2.000 MW. Πρόκειται ουσιαστικά για “αδελφό” έργο του EuroAsia Interconnector.
- Leg 1:
Ένα νέο σχέδιο για ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με τη Βόρεια Αφρική προωθεί η εταιρεία Green Power 2020. Η σύλληψή του θυμίζει αρκετά το παλαιότερο mega project Desertec, το οποίο προέβλεπε τη μαζική εγκατάσταση μονάδων ηλιακής ενέργειας στην έρημο και μεταφορά της παραγωγής τους προς την Ευρώπη.
Το σχέδιο Leg 1 προβλέπει την κατασκευή υποθαλάσσιας ηλεκτρικής διασύνδεσης υψηλής τάσης (HDTV) αμφίδρομης ροής, με ισχύ 2.000 μεγαβάτ και δυνατότητα αναβάθμισης στα 7.000 μεγαβάτ. Το ηλεκτρικό ρεύμα θα μεταφέρεται από το λιμάνι Τομπρούκ της Τυνησίας και το λιμάνι Σαλούμ της Αιγύπτου προς την Κρήτη, και εν συνεχεία στο ελληνικό ηπειρωτικό σύστημα μέσω της διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής. Το μήκος του καλωδίου θα είναι 347 χλμ., ενώ ο προϋπολογισμός του εκτιμάται κοντά στο 1,5 δισ. ευρώ.
- Η μικρή διασύνδεση:
Το λεγόμενο “μικρό καλώδιο” είναι ένα έργο κόστους 324,1 εκατ. ευρώ και προβλέπει τη διασύνδεση του νησιού με την Πελοπόννησο με καλώδιο Εναλλακτικού Ρεύματος (Ε.Ρ.) 150 kV, ονομαστικής ικανότητας 2x200 MVA.
- Η μεγάλη διασύνδεση:
Η μεγάλη διασύνδεση Συνεχούς Ρεύματος (Σ.Ρ.), ονομαστικής ικανότητας 2x350 MW, προβλέπει την κατασκευή υποβρύχιου καλωδίου από την Αττική έως την Κρήτη. Το κόστος του έργου ανέρχεται στα 713,3 εκατ. ευρώ.
Ν. Καλογερής: «Ενεργειακός κόμβος η Κρήτη»
Για όλα αυτά τα επενδυτικά σχέδια υποθαλάσσιας μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας είναι ενήμεροι και παρακολουθούν τις εξελίξεις και στην Περιφέρεια Κρήτης.
Σύμφωνα με τον αρμόδιο αντιπεριφερειάρχη Νίκο Καλογερή, η Περιφέρεια Κρήτης κοιτά με θετικό καταρχάς μάτι τα πρότζεκτ των καλωδίων, δεδομένου ότι η Κρήτη γίνεται ένα ενεργειακό σταυροδρόμι και θωρακίζεται ενεργειακά δίχως ιδιαίτερης φύσης υποδομές-παρεμβάσεις πάνω στο νησί, με τις οποίες θα εγείρονταν περιβαλλοντικά ζητήματα.
«Πράγματι το νησί μας δεσπόζει στην “καρδιά”, σε κομβική θέση μεγάλων ενεργειακών πρότζεκτ. Υπάρχουν σοβαρές προοπτικές η Κρήτη να γίνει στο προσεχές μέλλον ένα σταυροδρόμι καλωδίων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Το πρώτο σχέδιο που εκτιμούμε ότι θα πάρει “σάρκα και οστά” είναι η μικρή καλωδιακή διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική χώρα (Χανιά-Πελοπόννησος). Αυτή είναι μια ανεξάρτητη καλωδιακή διασύνδεση, που προωθεί ο ΑΔΜΗΕ. Θα δημοπρατηθεί άμεσα και θα ολοκληρωθεί μέχρι το 2020, όπως όλα δείχνουν.
Σε πολύ καλό δρόμο είναι και η μεγάλη καλωδιακή διασύνδεση της Κρήτης (Κορακιά-Αττική). Το έργο φιγουράρει στο 10ετές πλάνο του ΑΔΜΗΕ, αλλά απ’ ό,τι προκύπτει δε θα γίνει ανεξάρτητα, αλλά ενταγμένο μέσα στο διακρατικό σχέδιο του EuroAsia Interconnector. Απολύτως λογικό βεβαίως, από τη στιγμή που το καλώδιο EuroAsia Interconnector προβλέπεται να καταλήγει μέσω Κρήτης στην Αττική. Μάλιστα, αυτό το τμήμα (Κρήτη-Αττική) του EuroAsia Interconnector θα είναι το πρώτο που θα υλοποιηθεί. Μετά θα ακολουθήσουν τα άλλα τμήματα του καλωδίου, προς Κύπρο και Ισραήλ», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Καλογερής.
Ο ίδιος συμπλήρωσε: «Έχουμε φυσικά και το μεγάλο διακρατικό σχέδιο του καλωδίου EuroAfrica Interconnector, σε συνεργασία Αιγύπτου-Κύπρου-Ελλάδας, που επίσης προωθείται διεξοδικά και είναι σε επίπεδο ερευνών.
Και υπάρχει και ένα μεγάλο επενδυτικό σχέδιο της εταιρείας Green Power, που αφορά στη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας από ηλιοθερμικά στη Σαχάρα, μέσω Κρήτης, σε Κύπρο και Ευρώπη.
Δεν ξέρουμε φυσικά αν όλα αυτά υλοποιηθούν. Είναι όμως σε σοβαρή βάση. Προωθούνται μεθοδικά και από εκεί και πέρα τα παρακολουθούμε όλα με προσοχή»...
