Νέα Κρητικόπουλα που ήδη έχουν μετοικήσει σε πόλεις του εξωτερικού ψάχνοντας ένα καλύτερο αύριο, ολόκληρες οικογένειες, στους κόλπους των οποίων και οι δύο γονείς είναι άνεργοι, και χιλιάδες εργαζόμενοι που ζουν ένα εργασιακό Μεσαίωνα, με την καθημερινότητα να βρίσκεται σε επίπεδα κάτω από τα όρια της φτώχιας...
Αυτή δυστυχώς είναι η κατάσταση που επικρατεί και στην Κρήτη της παρελθοντικής ευρωστίας, που τα τελευταία χρόνια, αν δεν είχε τον τουρισμό, μάλλον θα μετρούσε ανυπολόγιστες πληγές, χωρίς ωστόσο η εικόνα να διαφέρει και πολύ από την υπόλοιπη χώρα.
Στην προχθεσινή εκπομπή "Ώρα Αιχμής" της "ΚΡΗΤΗ TV" μπήκαν στο "μικροσκόπιο" οι αριθμοί της εφιαλτικής ανεργίας, που, παρά τις διαβεβαιώσεις για μείωση των ποσοστών, κινείται ακόμα στο νησί μας σε υψηλά ποσοστά. Μάλιστα, στη διάρκεια της εκπομπής τα εργατικά κέντρα του νησιού διέψευσαν τους αριθμούς, κάνοντας λόγο για «πλασματικά στοιχεία» που δίνει η Πολιτεία και υποστηρίζοντας πως η ανεργία στο νησί είναι πολύ υψηλότερη.
Η ανασφάλιστη εργασία σε πολλούς χώρους, όπως και στον τουρισμό, πυροδοτεί μια "ωρολογιακή βόμβα" που είναι έτοιμη να εκραγεί, καθώς, όπως τόνισαν και οι πρόεδροι των Εργατικών Κέντρων της Κρήτης αλλά και εκπρόσωποι του ΠΑΜΕ, όλα αυτά τα χρόνια η μνημονιακή πολιτική είναι "θηλιά" στο λαιμό εργαζομένων που είναι εντελώς απροστάτευτοι, μιας και οι πολιτικές έχουν καταλύσει κάθε εργασιακό κεκτημένο.
Τα στοιχεία:
Ανεργία στην Κρήτη:
Οκτώβριος 2017 14,8%
Οκτώβριος 2016 20,1%
Ανεργία στην Ελλάδα:
Οκτώβριος 2017 20,7%
Οκτώβριος 2016 23,3%
Ανασφάλιστη εργασία στην Κρήτη
Όμως το φαινόμενο της ανασφάλιστης εργασίας εξακολουθεί να υφίσταται και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό. Μόλις ένα στα πέντε πρόστιμα που επιβάλλονται από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) καταβάλλεται, με αποτέλεσμα το φαινόμενο της "μαύρης" εργασίας, το οποίο δρα υπονομευτικά σε εργαζομένους, ασφαλιστικά ταμεία και υγιείς επιχειρήσεις, να προσλαμβάνει ολοένα και πιο ανησυχητικές διαστάσεις.
Τα στοιχεία του συστήματος "Άρτεμις" του υπουργείου Εργασίας για το 2015 είναι αποκαλυπτικά, καθώς δείχνουν πως, παρά το γεγονός ότι οι έλεγχοι είναι δειγματοληπτικοί και κατά συνέπεια δεν αποτυπώνουν το μέγεθος του προβλήματος, μέσα σε 11 μήνες (Ιανουάριος-Νοέμβριος 2015) επιβλήθηκαν 97,8 εκατ. ευρώ πρόστιμα μόνο για ανασφάλιστη εργασία. Οι έλεγχοι που πραγματοποιούνται συνήθως εστιάζονται σε κλάδους με υψηλά ποσοστά αδήλωτης εργασίας, όπως επισιτιστικά επαγγέλματα (εστιατόρια-ταβέρνες, αίθουσες δεξιώσεων, μεζεδοπωλεία, καφετέριες-μπαρ, κέντρα διασκέδασης), βιοτεχνικά πάρκα, κομμωτήρια, πρατήρια βενζίνης, μεταφορικές επιχειρήσεις, καθαριότητα, υπηρεσίες ασφαλείας και επιχειρήσεις φασόν.
Η ανεργία διογκώνει τα ψυχικά νοσήματα
Η ανεργία και η ανασφάλιστη εργασία, που έχουν μπει για τα καλά στις ζωές πολλών πολιτών, έχουν κάνει, δυστυχώς, αρκετούς Κρητικούς να αντιμετωπίζουν ψυχικά νοσήματα, μιας και τα τελευταία δέκα χρόνια τα συγκεκριμένα κοινωνικά προβλήματα έχουν αλλάξει ριζικά και προς το χειρότερο τη ζωή τους.
Μάλιστα, μία από τις αιτίες αυτοκτονιών είναι και η ανεργία, καθώς, όπως έχει καταγραφεί, αρκετοί είναι οι Κρητικοί που δεν μπορούν να διαχειριστούν την αδυναμία τους να κάνουν ουσιαστικά πράγματα για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Στα Εργατικά Κέντρα του νησιού, σύμφωνα με τις τοποθετήσεις στην εκπομπή "Ώρα Αιχμής" της "ΚΡΗΤΗ TV", οι δραματικές ιστορίες πολιτών στο νησί σκιαγραφούν πλέον ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα, που μάλλον πολύ δύσκολα θα μας αφήσει...
Ανεργία και ψυχική υγεία:
* Το πρώτο στάδιο είναι η αίσθηση του σοκ. Δηλαδή ο άνεργος δεν μπορεί να πιστέψει ότι δεν έχει πλέον δουλειά.
* Το δεύτερο στάδιο είναι η άρνηση του γεγονότος και ένα αίσθημα αισιοδοξίας.
* Το τρίτο στάδιο (μετά από μερικές εβδομάδες ή μήνες επίμονης αναζήτησης εργασίας) είναι συμπτώματα άγχους, απαισιοδοξία και πολλές φορές κατάθλιψη.
Συνέπειες στους Κρητικούς:
* Κρίσεις πανικού
* Διαταραχές στον ύπνο
* Διαταραχές στη σεξουαλική ζωή
* Αίσθημα κατωτερότητας
* Σοβαρά προβλήματα υγείας (έλκος, καρδιολογικά)
* Αυτοκτονίες
"Σανίδα σωτηρίας" ο τουρισμός
Στην Ελλάδα, και ιδιαίτερα στην Κρήτη, καταγράφεται μείωση της ανεργίας τον Οκτώβριο του 2017, ως αποτέλεσμα της επίδρασης του τουρισμού στην απασχόληση. Από την έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για τον Οκτώβριο του 2017 προκύπτει ότι η Κρήτη σημείωσε τη μεγαλύτερη μείωση ανεργίας σε σχέση με τις υπόλοιπες περιοχές της χώρας, με το ποσοστό της να κατεβαίνει στο 14,8% από 20,1% τον Οκτώβριο του 2016. Η βελτίωση στους δείκτες απασχόλησης στο νησί μας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην επιμήκυνση της τουριστικής σεζόν, καθώς η Κρήτη αποτέλεσε το 2017 έναν από τους κορυφαίους ταξιδιωτικούς προορισμούς των μεγάλων ευρωπαίων τουρ οπερέιτορ, συγκεντρώνοντας μεγάλο μερίδιο ζήτησης από ξένες αγορές τουριστών.
Ο τουρισμός συνέβαλε επίσης στην τόνωση της απασχόλησης σε ολόκληρη τη χώρα. Τα στοιχεία Οκτωβρίου της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για όλη την Ελλάδα μιλούν για μείωση του εποχικά διορθωμένου ποσοστού της ανεργίας στο 20,7%, έναντι ποσοστού 23,3% τον αντίστοιχο μήνα του 2016. Οι άνεργοι μειώθηκαν κατά 123.054 άτομα σε σχέση με το 2016 (-11,1%), ενώ και οι απασχολούμενοι αυξήθηκαν κατά 109.584 άτομα.
Το σχέδιο του υπουργείου
Προς την κατεύθυνση της αλλαγής του καθεστώτος για το πρόστιμο των 10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο που επιβάλλεται σε όσες επιχειρήσεις διαπιστωθεί ότι απασχολούν προσωπικό χωρίς ασφάλιση προσανατολίζεται η κυβέρνηση.
Ο φόβος και ο τρόμος των εργοδοτών που απασχολούν προσωπικό με "μαύρα" έχει συμβάλει στην αύξηση της φανερής απασχόλησης και το αρμόδιο υπουργείο μελετά σχέδιο να κάνει τον "μπαμπούλα" ακόμη πιο αποδοτικό για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι σκέψεις που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο υπουργείο Εργασίας είναι το πρόστιμο να αντικατασταθεί με «ρήτρα εργασίας». Δηλαδή «η επιχείρηση να είναι υποχρεωμένη να προσλάβει εντός 48 ωρών και για διάστημα 10 μηνών τουλάχιστον τον εργαζόμενο που απασχολεί χωρίς να τον έχει ασφαλίσει, έτσι ώστε να αποφύγει την ποινή, κάτι που θα διασφαλίζεται με επαναλαμβανόμενους ελέγχους για το κατά πόσον τηρεί τη συμβατική της υποχρέωση».
Έστω λοιπόν ότι ένας εργαζόμενος εντοπίζεται ανασφάλιστος (κάτι που συμβαίνει αρκετά συχνά πλέον, καθώς παίζει ρόλο ακόμη και το ωράριο εργασίας. Εργαζόμενος που έχει δηλωθεί σε διαφορετικό ωράριο χαρακτηρίζεται ως παραβάτης και ο εργοδότης πληρώνει το πρόστιμο των 10.500 ευρώ), ο εργοδότης θα έχει δύο επιλογές:
* Να πληρώσει επιτόπου το ποσό των 10.500 ευρώ.
* Να κάνει πρόσληψη με υποχρεωτική διάρκεια 10 μηνών τουλάχιστον.
Δεν έχει αποσαφηνιστεί αν αυτή η πρόσληψη θα μπορεί να είναι με μερική απασχόληση ή με τον ελάχιστο μισθό. Σε κάθε περίπτωση, ο εργοδότης προφανώς θα επιλέγει το δεύτερο δρόμο, ο οποίος θα είναι φθηνότερος. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ένσημο που αντιστοιχεί σε εργοδότη και εργαζόμενο για μια πρόσληψη τετράωρης απασχόλησης ανέρχεται στα 127 ευρώ το μήνα. Δηλαδή, για 10 μήνες (και μαζί με την αμοιβή του εργαζόμενου) το κόστος είναι σαφώς χαμηλότερο σε σχέση με το κόστος των 10.500 ευρώ που συνεπάγεται η πληρωμή του προστίμου. Επίσης, για τους απασχολούμενους σε αγροτικές και άλλες εργασίες, πλην εστίασης, οι πρόταση που βρίσκεται στο τραπέζι είναι να δοθεί σε αυτές τις επιχειρήσεις η δυνατότητα να αγοράζουν εργόσημο, όπως γίνεται σήμερα για τις οικιακές βοηθούς, έτσι ώστε να αποφεύγεται η μόνιμη ασφάλιση, αφού οι συγκεκριμένες εργασίες γίνονται για κάποιες μέρες του μήνα ή κάποιες περιόδους του χρόνου.
Τι λένε συνδικάτα και πολιτικός κόσμος
ΣΤΕΛΙΟΣ ΒΟΡΓΙΑΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ:
«Τα στοιχεία της ανεργίας είναι εντελώς πλασματικά. Το πρόβλημα στην Κρήτη είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που παρουσιάζεται».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΝΩΛΙΚΑΚΗΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΧΑΝΙΩΝ:
«Η ανασφάλιστη εργασία είναι ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα για το νησί. Πρέπει οι εργαζόμενοι να ξεπερνούν τους φόβους τους και να αναφέρουν τις δικές τους περιπτώσεις».
ΜΑΡΙΑ ΦΑΖΟΥ, ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΛΑΣΙΘΙΟΥ:
«Πρέπει επιτέλους το υπουργείο να προχωρήσει σε ένα σχέδιο για να επανακτήσει τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας».
ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΟΛΑΚΗΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ:
«Η κυβέρνηση έχει διογκώσει τον εφιάλτη της ανεργίας, την ώρα που έχει μετατρέψει την εργασία σε Μεσαίωνα».
ΤΑΣΟΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ, ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:
«Στόχος μας είναι η αντιμετώπιση της ανασφάλιστης εργασίας μέσα από ένα μεγαλόπνοο σχέδιο του υπουργείου».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΩΝΙΑΝΑΚΗΣ, ΜΕΛΟΣ ΠΑΜΕ:
«Μόνο με αγώνα διαρκείας ο λαός μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα και να απορρίψει την κατάλυση κάθε εργασιακού δικαιώματος».
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΒΑΡΔΑΚΗΣ, ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΣΥΡΙΖΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ:
«Το 2018 θα είναι η χρονιά που οι πολίτες θα μπορέσουν να δουν με αισιοδοξία την εργασιακή πραγματικότητα με σχέδιο επί της ουσίας».
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΤΑΛΛΙΩΤΑΚΗΣ, ΠΟΛΙΤΕΥΤΗΣ Ν.Δ.:
«Μόνη λύση είναι η αλλαγή πολιτικής μέσα από μια κυβέρνηση Ν.Δ., με γνώμονα τον ίδιο τον πολίτη που δοκιμάζεται».
Ρεπορτάζ: Μάνος Δασκαλάκης
