Με τα πιο αρωματικά και ξεχωριστά άνθη στολίζουν κορίτσια και κοπέλες τους επιταφίους, από άκρη σε άκρη της Κρήτης. Κάποιοι μάλιστα αποτελούν πραγματικό αριστούργημα αφού φτιάχνονται με τέχνη και μεράκι.
Την πιο πένθιμη μέρα του χρόνου, με θλίψη για τη σταύρωση του Ιησού τα κορίτσια στολίζουν τον Επιτάφιο που αναπαριστά τον τάφο του Χριστού όπου στη συνέχεια εναποτίθεται το σώμα του.
(Στην κεντρική φωτογραφία ο επιτάφιος της Ιεράς Μονής Βροντησίου)
Ο επιτάφιος του Ιερού Τριμάρτυρου Ναού Αγίου Ελευθερίου, Αγίου Δημητρίου και Κωνσταντίνου και Ελένης στο ΣκαλάνιΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου ΜηνάΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου ΤίτουΟ επιτάφιος Ιερού Ναού στους Αποστόλους ΠεδιάδοςΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Στυλιανού στα ΔειλινάΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Ιωάννη του ΕλεήμοναΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Λουκά ΠΑΓΝΗΟ επιτάφιος της Ιεράς Μονής ΟδηγητρίαςΟ επιτάφιος της Ιερού Ναού Αγίου Ιωάννη ΧωστούΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου ΑλικαρνασσούΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου ΠόρουΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Πάνω Ροδάκινο ΡεθύμνουΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίας Σοφίας ΗρακλείουΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Παναγίας ΜασταμπάΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Πέτρου και Παύλου στα ΠάρτιραΟ επιτάφιος της Ιεράς Μονής Αγίας Ειρήνης Χρυσοβαλάντου ΗρακλείουΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Παναγίας ΒουτώνΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού ΕσταυρωμένουΟ επιτάφιος του Ιεράς Μονής Αγίων ΘεοδώρωνΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού ΠετροκεφάλουΟ επιτάφιος της Ιεράς Μονής Παναγίας ΑλμυρήςΟ επιτάφιος της Ιεράς Μονής ΚαμαριανήςΟ επιτάφιος της Ιεράς Μονής ΕπανωσήφηΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Πέτρου και Παύλου Αγίου Ιωάννη ΧανίωνΟ επιτάφιος του Ιεράς Μονής ΧρυσοπηγήςΟ επιτάφιος του Ιεράς Μητρόπολης ΧανίωνΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Μεταμόρφωσης του Σωτήρους ΒουκολιέςΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού της Ευαγγελίστριας στη ΧαλέπαΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Χριστοφόρου στα ΛιβάδειαΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Στυλιανού ΒαμβακόπουλουΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Στεφάνου Κουμπέ ΧανίωνΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Μαρίας Μαγδαληνής ΧανίωνΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου ΣπλάντζαΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Νεκταρίου ΠαχιανάΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου Αχεντριά Ο επιτάφιος του Ιερού Ναού Μεταμορφώσεως Σωτήρος στις ΓκαγκάλεςΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Βασιλείου ΠεδιάδοςΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Ευαγγελισμού της Θεοτόκου ΒενεράτουΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Νεκταρίου στις ΜοίρεςΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίας Φωτεινής στον Κουμπέ ΡεθύμνουΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου Ζήντας ΑρκαλοχωρίουΟ επιτάφιος της Ενορίας Γενεσίου Θεοτόκου Μπεντεβή ΗρακλείουΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου ΖαρούΟ επιτάφιος της Ιεράς Μονής ΚαλυβιανήςΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας ΤυλίσσουΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Ανδρέα ΑρκαλοχωρίουΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίας Κυριακής στο Γαράζο ΡεθύμνουΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Ζωοδόχου Πηγής ΕπισκοπήςΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Τιμίου Σταυρού ΙεράπετραςΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Παναγίας Κάτω ΧωριούΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Παναγίας Ελεούσας ΙεράπετραςΟ επιτάφιος της Ιεράς Μονής ΑγιασμένουΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Μιχαήλ Αρχαγγέλου ΙεράπετραςΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Κωνσταντίνου και Ελένης Γρα ΛυγιάςΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Μηνά ΙεράπετραςΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου ΙεράπετραςΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίας Τριάδας ΚεντρίΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αφέντη Χριστού ΙεράπετραςΟ επιτάφιος του Ιερού Ναού Αγίας Φωτεινής Ιεράπετρας>> ΔΙΑΒΑΣΤΕ: ΚΑΤΑΝΥΞΗ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΚΡΟ ΧΡΙΣΤΟ
Παράλληλα σε πολλά χωριά και πόλεις η Μεγάλη Παρασκευή συνοδεύεται από έθιμα.
Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής και όταν στις εκκλησίες ψάλλονταν οι Μεγάλες Ώρες, παιδιά κάθε ηλικίας ξεχύνονταν στους δρόμους των χωριών και από τις αυλές των σπιτιών μάζευαν λουλούδια και τα πήγαιναν στις εκκλησίες για το στολισμό των Επιταφίων.
Μνημονεύουν τους νεκρούς
Στην Κρήτη και ειδικά τη Μεγάλη Παρασκευή υπάρχει το έθιμο ο ιερέας να μνημονεύει εντός της εκκλησίας πριν την περιφορά του Επιταφίου τα ονόματα όλων των κεκοιμημένων συγγενών της κάθε οικογένειας, έστω και πολλές γενεές πίσω. Φυσικά, ο λαός παρακολουθεί τις ιερές ακολουθίες όλης της Μεγάλης Εβδομάδας.
Το μοιρολόι της Παναγιάς
Ακόμα σήμερα, σε πολλά χωριά της Κρήτης τη Μεγάλη Παρασκευή νέοι και νέες, κρατώντας ένα σταυρό με στεφάνι, γυρνούν στους δρόμους των χωριών και ψάλουν το μοιρολόι της Παναγιάς: «Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα...».
Επίσης το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής λέγεται και το μοιρολόι "Σήμερα μαύρος ουρανός", που αναφέρεται στη σταύρωση του Χριστού. Τα κάλαντα αυτά λέγονται συνήθως από σχολικές ομάδες. Συνάμα δύο κορίτσια ή ένα αγόρι και ένα κορίτσι κρατούν ένα στεφάνι που έχει πλεχθεί με τα ωραιότερα λουλούδια της εποχής και αυτό κατόπιν αποτίθεται με μεγάλο σεβασμό είτε στον Επιτάφιο είτε στον τάφο του πρόσφατα νεκρού της ενορίας.
