Έλλειψη προσωπικού... Υπερ-εντατικοί ρυθμοί εργασίας, με αποτέλεσμα την επικίνδυνη βιασύνη πάνω στη δουλειά... Πεπαλαιωμένα οχήματα. Ελλιπή μέσα ατομικής προστασίας. Απουσία συστηματικής εποπτείας από γιατρό εργασίας και τεχνικό ασφαλείας.
Απασχόληση με βασικό μπούσουλα τις συμβάσεις μερικών μηνών, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα την "ομηρία" αφενός των εργαζομένων αλλά και την ελλιπή, αφετέρου, εκπαίδευσή τους: το άκρως προβληματικό και επικίνδυνο αυτό σκηνικό στις υπηρεσίες Καθαριότητας των Δήμων του νομού Ηρακλείου ανέδειξε η 2η Εκπαιδευτική Συνάντηση Υγιεινής και Ασφάλειας Εργασίας, που διοργάνωσε ο Σύλλογος Εργαζομένων ΟΤΑ Νομού Ηρακλείου.
Μια συνάντηση που εξέπεμψε σήμα κινδύνου για την ασφάλεια των εργαζομένων στην Καθαριότητα των Δήμων και μια κραυγή διαμαρτυρίας και αγωνίας εκ μέρους των εργαζομένων. Αγωνία απόλυτα εύλογη, αν αναλογιστεί κανείς τη μακάβρια πρωτιά που δυστυχώς κατέχει το νησί μας σε επίπεδο αυτοδιοικητικών εργατικών ατυχημάτων και δυστυχημάτων.
Το νησί μας, όπως είχαμε αναδείξει προ λίγου καιρού μέσα από αποκαλυπτικό ρεπορτάζ, κατέχει την πρωτοκαθεδρία στα εργατικά δυστυχήματα και ατυχήματα στους ΟΤΑ, καθώς μέσα στην τελευταία τριετία μετρά δύο θανάτους εργαζομένων σε σύνολο 20 θανάτων σε όλη τη χώρα, και δύο σοβαρούς τραυματισμούς εργαζομένων σε σύνολο 7 πανελλαδικών τραυματισμών...
Γεγονός, αν μη τι άλλο, που, πέρα από την οδύνη και τη θλίψη για τις χαμένες ανθρώπινες ζωές, προκαλεί έντονο προβληματισμό για τις συνθήκες ασφάλειας στους Δήμους, ιδίως στις δημοτικές υπηρεσίες Καθαριότητας, εδώ στο νησί μας...
Αυτός ακριβώς ο προβληματισμός αποτυπώθηκε και στην πρόσφατη 2η Εκπαιδευτική Συνάντηση Υγιεινής και Ασφάλειας Εργασίας, που διοργάνωσε ο Σύλλογος Εργαζομένων ΟΤΑ Νομού Ηρακλείου... Μια συνάντηση που απευθυνόταν κατά βάση στους εργαζόμενους σε εργασίες αποκομιδής απορριμμάτων.
Τις εργασίες της εκπαιδευτικής συνάντησης παρακολούθησαν 90 εργαζόμενοι, οδηγοί απορριμματοφόρων και εργάτες, μεταξύ αυτών και εργαζόμενοι με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, των υπηρεσιών Καθαριότητας των περιφερειακών Δήμων του νομού Ηρακλείου.
Όλο το πρόγραμμα ενημέρωσης-εκπαίδευσης συντονίζεται από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ Ηρακλείου), ενώ στη συγκεκριμένη ενότητα συμμετείχαν:
* Ο α' αντιπρόεδρος της ΠΟΕ-ΟΤΑ Βασίλης Γκιτάκος
* Ο τεχνικός ασφαλείας της "Ergoprolipsis Α.Ε.", συνεργάτης στους Δήμους Αρχανών-Αστερουσίων και Βιάννου, Ηλίας Σπανάκης
* O τεχνικός ασφαλείας της "ΚΑΟΥΣΗΣ Α.Ε.", Νίκος Βλασόπουλος
* O Λευτέρης Αδαμάκης, από το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και
Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ).
Τα ανησυχητικά συμπεράσματα
Προβληματικό και επικίνδυνο σκηνικό
Ποιες ήταν οι επισημάνσεις και πώς έχει ο "απολογισμός" της κατάστασης που επικρατεί στο τοπικό μέτωπο της Καθαριότητας;
Ιδού τα βασικά συμπεράσματα που εξήχθησαν από το διήμερο, και τα οποία, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, αποτελούν στόχους δράσης και διεκδίκησης των εργαζομένων στους περιφερειακούς Δήμους νομού Ηρακλείου για το επόμενο διάστημα:
1. «Αποκρύπτεται σκόπιμα ότι ένα σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων προϋποθέτει εφαρμογή του μοντέλου της αποκεντρωμένης, τοπικής διαχείρισης, που δίνει έμφαση στην πρόληψη και στην ανακύκλωση και ξεκινά από τον τρόπο συλλογής (θέμα που δε θίγεται, γιατί είναι αλληλένδετο με τα δημοτικά τέλη καθαριότητας). Με τον υφιστάμενο τρόπο συλλογής σύμμεικτων απορριμμάτων, τα σκουπίδια θεωρούνται απορρίμματα και όχι υλικά προς αξιοποίηση. Τα σκουπίδια παράγονται με υψηλή καθαρότητα η οποία χάνεται με την ανάμειξη σε ένα κάδο, με συνέπεια να υποβαθμίζεται η αξία των υλικών. Στη συνέχεια σπαταλούνται δημοτικά τέλη για κόστος μεταφοράς των απορριμμάτων, για το διαχωρισμό τους και την επεξεργασία τους, σε μονάδες μηχανικής διαλογής.
2. Η έλλειψη προσωπικού οδηγεί σε υπερεντατικοποίηση του ρυθμού εργασιών, με αποτέλεσμα την άσκηση επικίνδυνων και ανθυγιεινών εργασιών, με βιασύνη και εργασιακό άγχος.
3. Όπου γίνονται προσλήψεις προσωπικού στον τομέα Καθαριότητας, με πρόσχημα την απαγόρευση προσλήψεων μόνιμου προσωπικού, γίνονται με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου. Αποτέλεσμα είναι η δημιουργία συνθηκών "ομηρίας" και η πελατειακή αξιοποίηση των εργαζομένων. Κυρίως, δε δίνεται ο χρόνος να χτιστεί η αναγκαία πείρα στο αντικείμενο.
4. Η απαξίωση των υπηρεσιών Καθαριότητας - πεπαλαιωμένοι στόλοι οχημάτων, πλημμελής συντήρηση μηχανολογικού εξοπλισμού, μηδενισμός προσλήψεων μόνιμου προσωπικού - οδηγούν στην ιδιωτικοποίηση της υπηρεσίας.
5. Οι περιφερειακοί Δήμοι νομού Ηρακλείου κατά πλειοψηφία δεν τηρούν το θεσμικό πλαίσιο (Ν. 3852/2010) που προβλέπει τη σύναψη συμβάσεων παροχής υπηρεσιώντεχνικού Ασφαλείας και ιατρού Εργασίας. Η παρουσία των δύο αυτών ειδικοτήτων στους χώρους εργασίας αποτελεί κομβικό σημείο στην οργάνωση διαδικασιών υγιεινής και ασφάλειας εργασίας. Η έλλειψή τους οδηγεί σε μη σύνταξη σχεδίων εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου, μη σύνταξη γραπτών οδηγιών χρήσης εξοπλισμού εργασίας και ανυπαρξία προγράμματος ελέγχου και συντήρησης οχημάτων.
6. Στην εφαρμογή διαδικασιών υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία θα βοηθήσει ουσιαστικά η συγκρότηση των επιτροπών Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων σε κάθε Δήμο.
7. Η χορήγηση μέσων ατομικής προστασίας στους Δήμους είναι ελλιπής, όπως ελλιπής είναι και η παρακολούθηση ορθής χρήσης εκεί που χορηγούνται».
Ρεπορτάζ: Μπάμπης Σαββίδης
