Ενοχλημένοι που για μια ακόμη φορά δεν έλαβαν, όπως τονίζουν, πρόσκληση συμμετοχής στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε προ ημερών για το ζήτημα της εύρυθμης λειτουργίας των λαϊκών αγορών, Εμπορικός Σύλλογος και Επιμελητήριο Ηρακλείου παίρνουν από μόνοι τους θέση στο σοβαρό αυτό θέμα που, όπως λένε, τους αφορά και έχει - εν μέσω κρίσης και ελλείψει ρευστότητας στην αγορά, με τα περισσότερα τοπικά καταστήματα να βάζουν λουκέτο - προβληματίσει ιδιαίτερα τον κλάδο.
Εκφράζοντας τη δική τους φωνή αλλά και αγανάκτηση λόγω της απουσίας τους από τη σύσκεψη, παρά το ότι επιθυμούσαν να παρευρίσκονται, ο Εμπορικός Σύλλογος και το Επιμελητήριο έστειλαν γραπτώς τις προτάσεις τους, για το πώς θα πρέπει να οριοθετηθεί η λειτουργία των λαϊκών αγορών, στο δήμαρχο Ηρακλείου Βασίλη Λαμπρινό, στον περιφερειάρχη Σταύρο Αρναουτάκη, στον αντιπεριφερειάρχη Ευριπίδη Κουκιαδάκη, στη Δημοτική Αστυνομία (υπόψη κ. Παττακού) και στην Αστυνομική Διεύθυνση, αναμένοντας να τις λάβουν σοβαρά υπόψη και να πράξουν τα δέοντα. Διεκδικούν, τι άλλο, από το να μπει επιτέλους τάξη στην αναρχία που παρουσιάζεται τελευταία στις λαϊκές αγορές του Ηρακλείου.
Οι λαϊκές αγορές, όπως τονίζουν οι έμποροι, είναι ένας θεσμός χρήσιμος και θεμιτός για την τοπική κοινωνία και οικονομία, αλλά με την προϋπόθεση να λειτουργεί νόμιμα και σύμφωνα με αυτά που ορίζει η νομοθεσία.
«Δυστυχώς, στην πόλη μας όμως», υπογραμμίζουν οι εμποροβιοτέχνες, «ο θεσμός αυτός τείνει να μετατραπεί σε μάστιγα, γιατί, εκτός του έχει μετατραπεί σε πόλο παραοικονομίας, δημιουργεί και τεράστια κοινωνικά προβλήματα».
Όπως σημειώνουν, είναι αδιανόητο για 6 εργάσιμες ημέρες την εβδομάδα να λειτουργούν 9 λαϊκές αγορές, κάτι το οποίο κατά την άποψή τους «αποτελεί ίσως μοναδικό παγκόσμιο φαινόμενο». Επίσης, είναι απαράδεκτο, όπως λένε, παράλληλα με το νόμιμο κομμάτι των λαϊκών αγορών (αυτών που έχουν άδεια λειτουργίας) να υφίστανται περιμετρικά άλλες δύο λαϊκές με τους παράνομους.
Απευθυνόμενοι, δε, στο δήμαρχο Ηρακλείου και υπενθυμίζοντας πως «η δημοτική Αρχή σας, και με τη δική μας συνδρομή, υλοποίησε και υπερψήφισε ένα νέο, σύγχρονο κανονισμό λειτουργίας των λαϊκών αγορών, που συνάδει με τον καινούργιο Νόμο 4264 /2014», σημειώνουν κατηγορηματικά πως για να λυθεί αυτό το μεγάλο πρόβλημα θα πρέπει να τηρηθεί η εφαρμογή της νομιμότητας και ταυτόχρονα: να μειωθεί ο αριθμός των λαϊκών εβδομαδιαίως, προσεγγίζοντας αυτά που ισχύουν στην υπόλοιπη Ελλάδα και σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Να εφαρμοστεί ο κανονισμός λειτουργίας και ο νόμος και να εκδιωχθούν από τις λαϊκές όσοι δε διαθέτουν τη σχετική άδεια. Να τεθεί σαν στρατηγικός στόχος η δημιουργία 2 ή 3 μόνιμων χώρων λειτουργίας λαϊκών αγορών πολύ καλά οργανωμένων.
Τέλος, υπογραμμίζουν ότι «οι αρμόδιες Αρχές οφείλουν συστηματικά να ελέγξουν και να εφαρμόσουν το νόμο ως προς τη μάστιγα των κινέζικων μαγαζιών-προμηθευτών και των άμεσα συνδεδεμένων με το παράνομο κομμάτι των λαϊκών».
Οι προτάσεις
Σήμερα, όπως τονίζουν οι έμποροι, ενώ το θεσμικό πλαίσιο είναι αρκετά καλό για να μπορούν οι λαϊκές αγορές να λειτουργούν σωστά και να εξυπηρετούν το σκοπό για τον οποίο θεσμοθετήθηκαν, παρουσιάζονται αρκετά και σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία τους, όπως: Έλλειψη ελέγχου και αστυνόμευσης, συμμετοχή πωλητών χωρίς άδεια και με προϊόντα που δεν επιτρέπονται από τη νομοθεσία. Μη ορθολογική χωροθέτηση των πάγκων.
Άναρχη διανομή των θέσεων και έλλειψη υποδομών για τη διατήρηση της καθαριότητας. Ακατάλληλοι χώροι για τις λαϊκές, με αποτέλεσμα να δημιουργείται κυκλοφοριακή συμφόρηση στη διάρκεια της λειτουργίας τους. Παρεμπόδιση της λειτουργίας των καταστημάτων που υπάρχουν και ενόχληση των περιοίκων στην περιοχή που λειτουργούν οι λαϊκές. Καταστρατήγηση των αρχών σχετικά με τη διατήρηση, μεταφορά και πώληση των τροφίμων.
Όπως τονίζουν οι έμποροι, οι αρνητικές επιπτώσεις για τους κατοίκους των περιοχών όπου λαμβάνουν χώρα οι λαϊκές αγορές είναι μεγάλες, καθώς αναγκάζονται να υπομένουν έξω από τις οικίες τους μεγάλους όγκους απορριμμάτων, αλλά και την έντονη δυσοσμία που προκαλείται ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ δε λείπουν οι αντιθέσεις και οι συγκρούσεις.
Οι προτάσεις και επισημάνσεις που εστάλησαν γραπτώς στις αρμόδιες Αρχές, αναφορικά με τη λειτουργία των λαϊκών αγορών στο πολεοδομικό συγκρότημα του Ηρακλείου, βασίζονται αφενός στη μελέτη του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου και αφετέρου στις απόψεις του Εμπορικού Συλλόγου Ηρακλείου και του Επιμελητηρίου, και έχουν, μεταξύ άλλων, να κάνουν με τα εξής:
Αρχικά με την έλλειψη εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας των λαϊκών αγορών στο δήμο Ηρακλείου, με τους εμπόρους να επισημαίνουν πως είναι ανάγκη να συνταχθεί εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας που θα καθορίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συμμετεχόντων στις λαϊκές. Ο εσωτερικός κανονισμός, όπως λένε οι έμποροι, θα πρέπει να συνταχθεί σε απλοποιημένη μορφή και να τυπωθεί σε μορφή φυλλαδίου, ώστε να είναι στη διάθεση κάθε εμπλεκόμενου στις λαϊκές αγορές του Ηρακλείου.
Τη σύνταξη και την εκτύπωση των φυλλαδίων του εσωτερικού κανονισμού θα αναλάβει η αρμόδια Αντιδημαρχία και θα περιλαμβάνει: τις βασικές προϋποθέσεις συμμετοχής ενός παραγωγού ή εμπόρου, τα προϊόντα, τα οποία έχει κάθε κατηγορία συμμετεχόντων δικαίωμα να πωλεί, την ώρα άφιξης των συμμετεχόντων και την ώρα αναχώρησής τους, τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των πωλητών ή παραγωγών και των καταναλωτών, τα τέλη συμμετοχής που υποχρεούται να καταβάλει ο κάθε πωλητής ανάλογα την κατηγορία της θέσης, τις ημερομηνίες των λαϊκών αγορών σε κάθε περιοχή, τον εξοπλισμό που θα πρέπει κάθε πωλητής να διαθέτει με την ακριβή περιγραφή αυτού, τους κανόνες τήρησης της καθαριότητας και την αποφυγή ενόχλησης των καταναλωτών.
Οργανωτική προσαρμογή
Επίσης, προτείνεται να δημιουργηθεί ειδικό τμήμα κάτω από την Αντιδημαρχία Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο θα μπορεί να έχει το ρόλο του φορέα διαχείρισης λαϊκών αγορών. Επισημαίνουν παράλληλα πως θα πρέπει να οργανωθεί και να λειτουργήσει ειδικός ελεγκτικός μηχανισμός, ώστε να εφαρμοστεί αυστηρά το θεσμικό πλαίσιο, αφού και σε αυτό γίνουν μερικές προσθήκες και βελτιώσεις, αλλά και να οργανωθεί κλιμάκιο ελέγχου για κάθε λαϊκή, το οποίο θα απαρτίζεται από έναν υπάλληλο του Δήμου, έναν υπάλληλο του ΣΔΟΕ και έναν αστυνομικό.
Διαδικασία αδειοδότησης
Σχετικά με τις άδειες, όπως τονίζουν οι έμποροι, «ο αριθμός των αδειών που θα χορηγούνται σε κάθε κατηγορία πωλητών θα πρέπει να είναι συνάρτηση των θέσεων που έχουν οριοθετηθεί σε κάθε λαϊκή. Η κάθε άδεια να αφορά συγκεκριμένη λαϊκή ή λαϊκές. Όλες οι άδειες όλων των κατηγοριών να μην έχουν ισχύ πάνω από ένα έτος. Να δίνεται προτεραιότητα έκδοσης αδειών σε παραγωγούς βιολογικών προϊόντων». Επισημαίνουν επίσης πως άδειες στους εμπόρους οπωροκηπευτικών θα πρέπει να δίνονται μόνο για προϊόντα που δεν παράγονται στην περιοχή ή τη συγκεκριμένη εποχή, ή όταν η παραγόμενη ποσότητα δεν επαρκεί.
Χωροθέτηση-ταξιθέτηση
«Το πολύ... τρεις λαϊκές αγορές»
Πρόταση του Εμπορικού Συλλόγου είναι να οργανωθούν δύο ή το πολύ τρεις μόνιμες και μεγάλες λαϊκές αγορές σε χώρους στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα και σε ημέρες που θα έχουν μεγαλύτερη ευχέρεια οι καταναλωτές (περιοχή Παγκρήτιου Σταδίου, Αλικαρνασσός και μια κεντρικά σε χώρο αντίστοιχο με το οικόπεδο Λυδάκη).
Επίσης, ο Εμπορικός Σύλλογος είναι θετικός στην ιδέα να δημιουργηθεί ξεχωριστή λαϊκή αγορά των καταστηματαρχών, στην οποία θα μπορούν μία ημέρα την εβδομάδα να εκποιούν τα μη εμπορεύσιμα αποθέματα (stock, εκτός μόδας) σε ελεύθερες τιμές, ενώ τέλος ζητά να υπάρχει αρκετή έκταση ώστε να χωρούν τουλάχιστον 300 συμμετέχοντες, εύκολη και σύντομη πρόσβαση για τους καταναλωτές, καθώς και άνετοι χώροι στάθμευσης.
Οι έμποροι σημειώνουν, τέλος, πως η επέκταση του ωραρίου λειτουργίας των λαϊκών αγορών και τις απογευματινές ώρες κρίνεται αρκετά σημαντική για τους καταναλωτές.
Ρεπορτάζ: Μαρία Αντωνογιαννάκη
