Από τη ζέστη στην... ψυχρολουσία η Κρήτη στο μέτωπο του νέου ΕΣΠΑ! Πάνω που είχε προκύψει τους τελευταίους μήνες "πυρετός" εντάξεων έργων στο νέο ΕΣΠΑ, το λεγόμενο ΣΕΣ 2014-2020, πάνω που η Περιφέρεια, η Διαχειριστική Αρχή, οι Δήμοι και οι λοιποί εμπλεκόμενοι φορείς πήγαιναν τρένο τη... δουλειά, πάνω που εργολάβοι, άνεργοι εργαζόμενοι και η τοπική αγορά είχαν προσδοκίες για οικονομική "ανάσα", "έσκασε" αναπάντεχη εμπλοκή.
Η εμπλοκή, που βεβαίως είναι πανελλαδική, όπως αποκαλύπτει σήμερα η "Νέα Κρήτη", αφορά στο ότι όσα έργα του νέου ΕΣΠΑ δεν έχουν ήδη δημοπρατηθεί θα πρέπει να ετοιμαστούν προς δημοπράτηση με νέες διαδικασίες και κανόνες, όπως προβλέπονται στον καινούργιο νόμο για τα δημόσια έργα και τις δημόσιες συμβάσεις. Όπερ σημαίνει πως μπαίνει "πάγος" στα έργα της Κρήτης που ήταν έτοιμα να δημοπρατηθούν και απαιτείται πλέον νέα ωρίμανση των έργων, η κατάρτιση νέων τευχών δημοπράτησης κ.τ.λ.
Φτου και από την... αρχή δηλαδή για τα έργα, που πηγαίνουν πίσω πια, για ένα μεγάλο διάστημα, που ανάλογα την περίπτωση μπορεί να κυμαίνεται από 4-5 μήνες μέχρι και έναν χρόνο.
Ήδη, μάλιστα, κάποιοι δήμαρχοι της Κρήτης, όπως ο δήμαρχος Μινώα Πεδιάδος Ζαχαρίας Καλογεράκης, υπέστησαν ψυχρολουσία, με την επιστροφή των τευχών δημοπράτησης από τη Διαχειριστική Αρχή του ΕΣΠΑ και την εντολή για αναμονή μέχρι να δοθούν σαφείς οδηγίες για το πώς θα πρέπει, με βάση το νέο νόμο των δημοσίων έργων, να ετοιμαστούν από την αρχή τα τεύχη δημοπράτησης και να γίνουν οι διαγωνισμοί.
Την εμπλοκή επιβεβαίωσε στη "Ν.Κ." και ο περιφερειάρχης Σταύρος Αρναουτάκης, ο οποίος μας ανέφερε πως αυτή τη στιγμή υπάρχει μια σύγχυση και πως οι περιφερειάρχες αναμένουν οδηγίες από τα συναρμόδια υπουργεία για το πώς θα πρέπει να κινηθούν.
Σοκ
Βεβαίως, η εμπλοκή δε σημαίνει, σε αυτή τουλάχιστον τη χρονική φάση, κίνδυνο απώλειας των έργων. Όμως συνιστά ένα γερό σοκ για την Κρήτη. Ένα σοκ και στην Αυτοδιοίκηση, και στον κατασκευαστικό τομέα, και στα επαγγέλματα της οικοδομής. Γενικώς στην τοπική αγορά, που, εν μέσω κρίσης, στενότητας και αναδουλειάς, περίμενε ένα πολύ "θερμό" φθινόπωρο και χειμώνα.
Με βάση το μπαράζ εντάξεων έργων που είχαμε τους προηγούμενους μήνες και το μπαράζ δημοπρατήσεων που αναμέναμε τώρα στις αρχές του φθινοπώρου, υπήρχαν πολύ υψηλές προσδοκίες πως από το Νοέμβριο και έπειτα θα είχαμε πολλά νέα εργοτάξια και στις 4 περιφερειακές ενότητες του νησιού. Θα είχαμε έναρξη κατασκευής πλήθους έργων, από σχολικά έργα μέχρι βιολογικούς, δίκτυα αποχέτευσης και οδικά έργα. Θα είχαμε δηλαδή παραγωγή έργου, θέσεις εργασίας και κίνηση χρήματος στην τοπική αγορά...
Τώρα όλα αυτά πάνε πολύ πίσω! Οι δημοπρατήσεις που ήταν προ των πυλών μπαίνουν στον "πάγο". Και θα απαιτηθούν αρκετοί μήνες για να επανέλθουν τα έργα του νέου ΕΣΠΑ ξανά στη φάση της... δημοπράτησης!
Άλλωστε, όπως εκτιμούν αυτοδιοικητικά στελέχη, θα χρειαστεί το λιγότερο ένα δίμηνο μέχρι οι Διαχειριστικές Αρχές να έχουν σαφή εικόνα για το πώς πλέον θα πρέπει να γίνονται τα τεύχη δημοπράτησης, οι δημοπρασίες και τα σχετικά με βάση το νέο νομικό καθεστώς για τα δημόσια έργα.
Το σενάριο μοιάζει εφιαλτικό για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και την τοπική αγορά της Κρήτης, που περίμενε πώς και πώς "ανάσες" από το νέο ΕΣΠΑ. Και το στοίχημα, αν μη τι άλλο, είναι να επιτευχθεί, μέσω πιέσεων σε επίπεδο Ένωσης Περιφερειών και Δήμων, μια μεταβατική λύση, με την ολοκλήρωση των ώριμων προς δημοπράτηση έργων με βάση το προηγούμενο νομικό πλαίσιο...
Η επέκταση του Βενιζελείου
Για να μιλήσουμε με ονόματα και... διευθύνσεις, το σοκ σε επίπεδο Κρήτης αφορά σε πολλά και σημαντικά έργα.
Μια χαρακτηριστική περίπτωση είναι το μεγαλύτερο σε κόστος και ίσως και σημασία έργο του νέου ΕΣΠΑ που δρομολογείται στην Κρήτη. Αυτό της β' φάσης της επέκτασης του Βενιζέλειου Νοσοκομείου, που προβλέπει την ανέγερση νέων πτερύγων, με τη δημιουργία 86 νέων κλινών.
Η β' φάση της επέκτασης του Βενιζελείου είχε ενταχθεί προ μηνών στο ΣΕΣ 2014-2020.
Η Περιφέρεια Κρήτης ήταν έτοιμη να πάει στη δημοπράτηση τώρα, με στόχο να προκύψει ανάδοχος και να ξεκινήσει το έργο στα τέλη του 2016.
Σχολεία
"Θύμα" της αναπάντεχης εμπλοκής πέφτουν επίσης και πολύ σημαντικά έργα σχολικής στέγης. Μια ενδεικτική περίπτωση είναι τα 3 νέα έργα συνολικού προϋπολογισμού 5.164.275,43 ευρώ, που αφορούν σε δομές βρεφονηπιακών-παιδικών σταθμών:
• Αναβάθμιση υποδομών και στατική ενίσχυση Βρεφονηπιακού Σταθμού Πύργου, Δήμος Αρχανών-Αστερουσίων: 1.618.091,95 ευρώ.
• Νέος Βρεφονηπιακός Σταθμός Κουμπέ Νεροκούρου Δήμου Χανίων, Δήμος Χανίων: 1.691.061,82 ευρώ.
• Δημοτικός Βρεφονηπιακός Σταθμός Καστελίου, Δήμος Μινώα Πεδιάδας: 1.855.121,66 ευρώ.
Νέες περιπέτειες - Ψυχρολουσία για το Καπετανάκειο
Το "μάρμαρο" για την εμπλοκή λόγω του νέου νόμου για τα δημόσια έργα, που ψηφίστηκε στις αρχές Αυγούστου, θα πληρώσει επίσης και το πολύπαθο έργο της β' φάσης του Καπετανάκειου σχολικού συγκροτήματος Ηρακλείου. Χρόνια περιμέναμε να μπει σε τροχιά υλοποίησης το έργο με το οποίο θα ολοκληρωθεί επιτέλους το Καπετανάκειο, που παραμένει γιαπί εδώ και μια 7ετία.
Στις αρχές Ιουνίου έγινε το κρίσιμο βήμα με την ένταξη στο ΕΣΠΑ του έργου, που μπλέκει εκ νέου σε περιπέτειες...
Η "ψυχρολουσία" πιάνει και σημαντικά περιβαλλοντικά έργα. Ο λόγος για ένα μεγάλο "πακέτο" 10 περιβαλλοντικών έργων, κατά βάση νέων μεγάλων βιολογικών κατηγορίας Γ', συνολικού προϋπολογισμού 55 εκατ. ευρώ, τα οποία στην πλειονότητά τους δεν είναι δημοπρατημένα και ως εκ τούτου μπλέκουν σε μεγάλη καθυστέρηση...
Ρεπορτάζ: Μπάμπης Σαββίδης
