Ο κύβος λοιπόν... ερρίφθη! Σε λιγότερο από ένα μήνα θα κριθεί η τύχη της πολυσυζητημένης βρετανικής επένδυσης της Μονής Τοπλού, αφού στις 4 Ιουλίου θα εκδικαστεί στο ΣτΕ η τρίτη κατά σειρά προσφυγή που κατατέθηκε από οικολογικούς φορείς και πολίτες.
Ξέχωρα από το τι θα αποφανθεί το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο της χώρας, το γεγονός πως η εκδίκαση προγραμματίστηκε σε σχετικά σύντομο διάστημα - διότι, θυμίζουμε, η απόφαση βάσει εμπειρίας από το ΣτΕ θα εκδοθεί μερικούς μήνες μετά - σημαίνει πως δε θα πάμε τουλάχιστον σε νέο πολύχρονο "σίριαλ" με φόντο τη Μονή Τοπλού.
Μια υπόθεση που, η αλήθεια είναι, έχει κουράσει τόσα χρόνια και έχει ανάψει φωτιές, διχασμούς και αντιπαραθέσεις που αναζωπυρώθηκαν εκ νέου μετά τη νέα αυτή προσφυγή... Ας τα δούμε όμως αναλυτικά.
Μετά το προ ετών αρχικό «όχι» στους επενδυτές από το ΣτΕ, που είχε δικαιώσει τότε προσφεύγοντες οικολογικούς-περιβαλλοντικούς φορείς απορρίπτοντας τους περιβαλλοντικούς όρους της επένδυσης, οι Βρετανοί προχώρησαν σε αλλαγή πλάνων και συγκεκριμένα στην τροποποίηση του αρχικού επενδυτικού σχεδίου, το οποίο "ψαλιδίστηκε" στις 2.000 κλίνες και κίνησαν εκ νέου τις διαδικασίες των αδειοδοτήσεων και εγκρίσεων. Προ μηνών, το ΣτΕ είχε εγκρίνει το σχέδιο διατάγματος για την υλοποίηση της επένδυσης της εταιρείας Loyalward Ltd - ύψους 100 εκατ. ευρώ - σε έκταση 22.120,349 στρεμμάτων της Μονής Τοπλού, που βρίσκεται πλησίον του φοινικοδάσους Βάι της Κρήτης.
Στις αρχές Μαρτίου εκδόθηκε και το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα του ΕΣΧΑΣΕ, εναντίον του οποίου προσέφυγαν στο ΣτΕ, ζητώντας την ακύρωση του, οικολογικοί φορείς και 140 πολίτες. Οι προσφεύγοντες ζητούν την ακύρωση του Προεδρικού Διατάγματος ως αντίθετου με την κείμενη ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Θυμίζουμε ότι στην προσφυγή τους στο ΣτΕ για την τροποποιημένη επένδυση στο Κάβο Σίδερο, οι προσφεύγοντες φορείς και πολίτες επικαλούνται δύο λόγους ακύρωσης, ενώ επιφυλάσσονται στο επόμενο διάστημα να προσθέσουν και να αναπτύξουν και άλλους λόγους:
* Ο πρώτος λόγος είναι ότι η περιοχή του έργου αποτελεί προστατευόμενη ζώνη του Δικτύου Natura 2000, της οποίας η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη ουδέποτε υπογράφηκε, δεν ιδρύθηκε ποτέ ο φορέας διαχείρισης και δεν εγκρίθηκε ποτέ κανένα σχέδιο διαχείρισης.
* Ο δεύτερος λόγος είναι ότι ο Ν. 4269/2014 επιφυλάσσει για τα Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης (ΕΣΧΑΣΕ) μια προνομιούχο θέση, φαινομενικά εντός, στην πραγματικότητα όμως εκτός του συστήματος του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας, που ισχύει για όλους τους πολίτες.
Νέο γαϊτανάκι αντιπαράθεσης
Η κατάθεση της προσφυγής πυροδότησε ένα νέο κύκλο, ένα νέο γαϊτανάκι αντιπαραθέσεων με φόντο την πολυσυζητημένη επένδυση.
Έντονη ήταν η αντίδραση των παραγωγικών φορέων της ανατολικής Κρήτης, οι οποίοι έσπευσαν να κάνουν λόγο για «εξω-Σητειακούς, όψιμους προστάτες», που αποφασίζουν για επενδύσεις στη Σητεία, υποσκάπτοντας, όπως σημειώνουν, από την πλευρά τους το αναπτυξιακό μέλλον της περιοχής...
Οι επαγγελματικοί και παραγωγικοί φορείς έστειλαν μάλιστα επιστολή διαμαρτυρίας κατά της νέας προσφυγής για το επενδυτικό σχέδιο "Ίτανος Γαία", με αποδέκτες τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη, πλήθος υπουργών, τον περιφερειάρχη και τους αντιπεριφερειάρχες, καθώς επίσης τους βουλευτές και δημάρχους του νομού Λασιθίου...
Σκληρή απέναντι στους προσφεύγοντες φορείς και πολίτες ήταν και η αντίδραση του Δήμου Σητείας. Η δημοτική Αρχή εξαπέλυσε δριμεία "πυρά", κάνοντας λόγο για σκοπιμότητες ενάντια στην ανάπτυξη της περιοχής και για όψιμους... προστάτες. Πριν μερικές ημέρες μάλιστα έγινε και ειδική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Σητείας, που έβγαλε απόφαση τασσόμενο υπέρ της επένδυσης στο Κάβο Σίδερο.
Αρχαιολόγοι - Καταστροφικές επιπτώσεις
Στον αντίποδα, υπήρξαν ηχηρές παρεμβάσεις στήριξης της νέας προσφυγής κατά της επένδυσης από θεσμικούς φορείς. Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων έκανε λόγο για μια επένδυση με καταστροφική επίπτωση για την προστατευόμενη περιοχή στο Κάβο Σίδερο, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά: «Η αρχαιολογική έρευνα στην περιοχή εντοπίζει σπάνια υλικά, ίχνη της αρχαιολογίας του τοπίου, από την Εποχή του Χαλκού ακόμα, οiπως αναβαθμούς καλλιέργειας, φράγματα, κ.λπ. Δεν είναι μόνο οι εντοπισμένες αρχαιότητες που κινδυνεύουν να αποτελούν "ντεκόρ" στις πίστες του γκολφ.
Είναι και η βιοποικιλότητα της περιοχής, είναι το φυσικό τοπίο, που δεν έχει καμία σχέση με το χορτάρι που χρειάζεται για να δημιουργηθούν οι πίστες του γκολφ. Το τοπίο, ο αρχαιολογικός πλούτος και η βιοποικιλότητα της περιοχής είναι ο πραγματικός πλούτος, τον οποίο καλούμαστε όλοι να υπηρετήσουμε»...
Στο πλευρό των πολιτών - «Όχι» και από τους μηχανικούς
Μετά τους αρχαιολόγους, στο πλευρό των πολιτών και των φορέων που υπέγραψαν την προσφυγή κατά της επένδυσης στο Κάβο Σίδερο τάχθηκε και η Πανελλήνια Ομοσπονδία των Μηχανικών του Δημοσίου.
«Η ΠΟΕΜΔΥΔΑΣ δηλώνει την αμέριστη συμπαράστασή της, σύμφωνα με την απόφασή της στο Δ.Σ. της 1ης/6/2016, στους φορείς και τους πολίτες που κατέθεσαν στο ΣτΕ αίτηση ακύρωσης του Προεδρικού Διατάγματος, που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης (ΦΕΚ 38 ΑΑΠ/11-3-2016) και αφορά στην έγκριση του Ειδικού Σχεδίου Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης (ΕΣΧΑΣΕ) "Ίτανος Γαία", στο Δήμο Σητείας στην Κρήτη.
Πρόκειται για τη "χωροθέτηση" ενός σχεδίου σε μια περιοχή 25.000 στρεμμάτων, ενταγμένη στο Δίκτυο Natura 2000 και ειδικότερα στην Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) GR 4320006, ενώ σημαντικό τμήμα της εντάσσεται και στη Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) GR 4320009, που γίνεται με βάση μια απαράδεκτη νομοθεσία που απαξιώνει το χωροταξικό σχεδιασμό, επιτρέποντας προνομιακή μεταχείριση για τις λεγόμενες "στρατηγικές επενδύσεις", όταν επιλέγουν να εγκατασταθούν στις πιο προνομιακές περιοχές της χώρας, δημιουργεί τετελεσμένα στη διαχείριση των περιοχών του Δικτύου Natura», αναφέρει σχετική ανακοίνωση της ΠΟΕΜΔΥΔΑΣ...
Ρεπορτάζ: Μπάμπης Σαββίδης
