Τους νεκρούς του στη Μάχη της Κρήτης και γενικότερα κατά τη διάρκεια της κατοχής τιμά το χωριό Πάρτιρα την Κυριακή 5 Ιουνίου.
Η εκδήλωση θα λάβει χώρα στο Ηρώο των Παρτίρων και θα ξεκινήσει στις 11:00 π.μ.και εντάσσεται στα πλαίσια των εορταστικών εκδηλώσεων για την 75η επέτειο της ΜΑΧΗΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ.
Ο βομβαρδισμός των Παρτίρων
Στις 30 Μαΐου 1941, βομβαρδίζονται τα χωριά Πάρτιρα, Παναγιά, Θραψανό, Πύργος και Χάρακας. Η μάχη της Κρήτης είχε φτάσει στην τελευταία της ημέρα, μεγάλο μέρος των Βρετανών είχαν εγκαταλείψει την Κρήτη από το λιμάνι του Ηρακλείου, και οι υπόλοιπες δυνάμεις τους ξεκίνησαν πορεία για το Λιβυκό πέλαγος. Κάποιοι απέδωσαν το γεγονός του βομβαρδισμού των χωριών Αρκαλοχώρι, Παναγιάς, Πύργου, Πάρτιρα, Θραψανού Χάρακα, στην προσπάθεια των Γερμανών να αποκόψουν την πορεία των Βρετανών, Αυστραλών και Νεοζηλανδών προς τα νότια παράλια και την τελική διαφυγή τους.
Στα Πάρτιρα, τα γερμανικά αεροπλάνα χτύπησαν με μια δεκάδα βόμβες. Τα αποτελέσματα του βομβαρδισμού ήταν τραγικά για το χωριό.
Από τις βόμβες σκοτώθηκαν :
• Νικόλαος Φραντζεσκάκης
• Αγγελική Ιωάννου Καριωτάκη με το δύο ετών αβάφτιστο κοριτσάκι της. Η ίδια εγκυμονούσε το δεύτερο παιδί της.
Τραυματίστηκαν :
• Ελένη Τζιράκη - Αθανασάκη (22 ετών)
• Ζαμπία Χωριανοπούλου - Καριωτάκη (αδερφή της Αγγελικής Ιωάννου Καριωτάκη).
• Ιωάννης Στ. Καριωτάκης (πατέρας της Ζαμπίας και της Αγγελικής)
• Ιωάννης Γ. Φραγκιαδάκης
• Γεώργιος Ν. Βεριγάκης (δάσκαλος)
• Παράσχος Εμμ. Παπαδάκης
Αγγελική Ιωάννου Καριωτάκη
Οι νεκροί των Παρτίρων κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου 1940-1941
Καριωτάκης Μιχαήλ του Εμμανουήλ (έπεσε στις 9 Μαρτίου 1941)
Μηλιαράκης Εμμανουήλ του Ιωάννου - Χαλασός (Υποδεκανέας, έπεσε στην Τρεμπεσίνα στις 14 Φεβρουαρίου 1941)
Αφθονίδης Ιορδάνης του Πρόδρομου - Μπαδιάς. (Πνίγηκε στην επιστροφή μετά τη λήξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου)
Χατζηδάκης Μιχαήλ -Τουρλωτή
Οι νεκροί των Παρτίρων κατά τη διάρκεια της Κατοχής
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής 1941-1944, συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν:
Καριωτάκης Αντώνιος του Ζαχαρία
Καριωτάκης Ιωάννης του Ζαχαρία, αδερφός του Αντωνίου.
Ψιμουλάκης Μιχαήλ, η σύζυγός του Μαρία αδερφή ήταν των Καριωτάκη Αντώνη και Ιωάννη.
Δασκαλάκης Δημήτρης του Κυριάκου- Βιτσιλιά
Ο Καριωτάκης Ιωάννης με το γαμπρό του Ψιμουλάκη Μιχάλη εκτελέστηκαν στα Πάρτηρα στην τοποθεσία «Ξερόβρυση» με την κατηγορία της κατοχής όπλων στις 3 Δεκεμβρίου 1943.
Ο Καριωτάκης Αντώνης εκτελέστηκε από τους γερμανούς στο χωριό Αγιές Παρασκιές την ίδια ημέρα 3 Δεκεμβρίου 1943.
Ο Δημήτριος Δασκαλάκης πιάστηκε από τους γερμανούς στις 17 Ιανουαρίου 1944, οδηγήθηκε στις φυλακές του Ηρακλείου (σημερινό πάρκο Θεοτοκόπουλου) και από τότε αγνοείται η τύχη του.
Καριωτάκης Ιωάννης του Ζαχαρία. Εκτελέστηκε απο τους γερμανούς στις 3 Δεκεμβρίου 1943.
Καριωτάκης Αντώνης του Ζαχαρία. Εκτελέστηκε απο τους γερμανούς στις 3 Δεκεμβρίου 1943.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης, που διοργανώνεται την Κυριακή 5 Ιουνίου από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Παρτίρων σε συνεργασία με τον Δήμο Μινώα Πεδιάδος, περιλαμβάνει τα εξής:
Επιμνημόσυνη δέηση στο Μνημείο των πεσόντων
Προσκλητήριο νεκρών
Κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των τοπικών φορέων
Ομιλία για τη Μάχη της Κρήτης και την αντιστασιακή δράση των κατοίκων των Παρτίρων κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής από τη φιλόλογο κ. Μαρία Φραγκιαδάκη
Ριζίτικο τραγούδι από τον Μιχάλη Βεριγάκη
Απαγγελία ποιήματος από τη Ραφαέλα Μπατζανακάκη
Πρόγραμμα παραδοσιακών χορών από το συγκρότημα του Πολιτιστικού και Εκπαιδευτικού Ομίλου «Ερφαλής», με τη μουσική του συγκροτήματος του Μανώλη Σμυρνάκη
Στο τέλος της εκδήλωσης θα ακολουθήσει μπουφές με παραδοσιακά εδέσματα φτιαγμένα από τις γυναίκες του χωριού.
Το Μουσείο Αγροτικής Βιοτεχνίας Παρτίρων
Την ημέρα της εκδήλωσης θα είναι επισκέψιμο το Μουσείο Αγροτικής Βιοτεχνίας Παρτίρων, ένας πλήρως αναπαλαιωμένος χώρος με ελαιοτριβείο, αλευρόμυλο και ρακοκάζανο, το οποίο αποτελεί ένα εξαιρετικό δείγμα της αγροτικής δραστηριότητας του παρελθόντος στην κρητική ύπαιθρο.
