Σαν σήμερα, το μακρινό 1828, λαμβάνει χώρα η περίφημη «μάχη του Φραγκοκάστελλου» ανάμεσα στις δυνάμεις του γενικού διοικητή της Κρήτης, του Τουρκαλβανού Μουσταφά και του Ηπειρώτη οπλαρχηγού Νταλιάνη, ο οποίος είχε φτάσει στην Κρήτη για να αναζωπυρώσει τη φλόγα της Επανάστασης.
Στην ιστορική μάχη που σημειώθηκε στις 18 Μαίου του 1828, οι Τουρκαλβανοί μετρούν 800 ανθρώπινες απώλειες, ωστόσο καταφέρνουν να καταλάβουν το κάστρο, σκοτώνοντας μάλιστα τον Νταλιάνη.
Στην κρητική παράδοση, η ήττα στη μάχη του Φραγκοκάστελλου έχει συνδεθεί με τους Δροσουλίτες: Στα τέλη Μαΐου, η δροσιά που εξατμίζεται κατά την ανατολή του ηλίου, δημιουργεί σκιές, οι οποίες μοιάζουν με ανθρώπους. Τους λεγόμενους Δροσουλίτες...
Για τους ντόπιους, λοιπόν, οι Δροσουλίτες που εμφανίζονται είναι οι σκοτωμένοι ήρωες του Φραγκοκάστελλου. Τα φαντάσματά τους σηκώνονται από το κοιμητήριο που βρίσκεται στην περιοχή, κατευθύνονται προς το κάστρο και μετά χάνονται στη θάλασσα.
Νικόλας Αγγελίνος
