Νέοι ήταν και γέρασαν οι πιο πολλοί στο - αιωνίως διψασμένο - Κυπαρίσσι του δήμου Ηρακλείου και, όπως είπαν στη "Νέα Κρήτη" χθες, βαρέθηκαν να ακούν για το φράγμα που θα μπορούσε να είχε γίνει στη θέση "φαράγγι", λύνοντας μια για πάντα το πρόβλημα του νερού, όχι μόνο στο χωριό τους, που μια ζωή υποφέρει, αλλά και στο μεγαλύτερο μέρος του νομού.
Παλιοί αγρότες από την ευρύτερη περιοχή έδωσαν στοιχεία , και μας έδειξαν και την περιοχή, για το φράγμα αυτό, που είχε αρχίσει να μπαίνει στις συζητήσεις των εκάστοτε αρμοδίων κάπου στα τέλη της δεκαετίας του '50!
Νερά πολλά υπάρχουν, αλλά κατευθύνονται στη θάλασσα, με το Κυπαρίσσι του πρώην δήμου Τεμένους όχι απλά να μένει "διψασμένο", αλλά και να κινδυνεύει με απόλυτη καταστροφή, έχοντας να αντιμετωπίσει χρονιές μεγάλης ανομβρίας, όπως η φετινή. Οι μόνοι που αναμένεται και πάλι να τα καταφέρουν, εξασφαλίζοντας νερό για τις καλλιέργειές τους, θα είναι οι ελάχιστοι παραγωγοί επιτραπέζιου σταφυλιού και ελιάς που διαθέτουν πηγάδια και στέρνες, αλλά χωρίς να έχουν ούτε αυτοί τη δυνατότητα χρήσης νερού, στις ποσότητες που το έχουν ανάγκη.
Το μόνο νερό που παίρνουν είναι από γεώτρηση της Καρκαδιώτισσας, που υδροδοτεί όλη την ευρύτερη περιοχή και είναι μόνο πόσιμο και λιγοστό...
«Εγώ 50 χρόνια το ακούω να λένε πως εκεί πρέπει να γίνει το φράγμα», είπε στη "Ν.Κ." ο συνταξιούχος αγρότης Νίκος Χαιρέτης. «Και πραγματικά αυτό το φράγμα, αν γίνει κάποτε, θα λύσει οριστικά το πρόβλημα του νερού, σε όλο το νομό Ηρακλείου, ενώ μπορεί να δώσει νερό και στο Ηράκλειο».
Ο Βασίλης Βιτώρος, από την πλευρά του, δήλωσε ότι για το συγκεκριμένο έργο ο ίδιος το άκουσε για πρώτη φορά γύρω στα τέλη της δεκαετίας του '50.
«Πραγματικά αυτό θα ήταν ένα πολύ καλό έργο. Εδώ θα μπορούσε να γίνει ο "Αποσελέμης". Σε μια χειμωνιά θα είχε γεμίσει. Και είναι 10 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο».
Ιδιαίτερα φέτος, σύμφωνα με τον ίδιο, «εμείς περιμένουμε μόνο από τον Θεό. Γιατί φέτος δεν έχει κάνει ακόμα ούτε 40 πόντους νερό. Πέρυσι ήταν πολύ καλή χρονιά. Είχε νερό και ο ποταμός που κατεβαίνει από ψηλά και ποτίστηκαν πολλά αμπέλια, αλλά φέτος καμία σχέση»...
Από την πλευρά του, ο Μανόλης Δασκαλάκης λέει ότι «φέτος τα νερά είναι πολύ λίγα. Και αν δεν κάνει από 'δω και πέρα νερό, θα έχουν πρόβλημα οι καλλιέργειές μας. Ούτε τα αμπέλια θα ξεκαρπίσουν. Ούτε οι ελιές, που περιμένουμε φέτος βεντέμα, θα μπορέσουν να δέσουν τον καρπό. Και περιμένουμε φέτος μια καλή παραγωγή στα αμπέλια και τις ελιές. Αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από τον καιρό που θα κάνει από τώρα και μετά. Ήδη τα αμπέλια έχουν ξεκινήσει να ανοίγουν στις πρώιμες περιοχές που έχουν κλαδέψει νωρίς»...
«Πριν από χρόνια, από την ΥΕΒ μού έδειξαν μια προμελέτη του 1960. Την είχαν κάνει τότε για το φράγμα Προφήτη Ηλία-Κυπαρισσίου, στο "Φαράγγι". Τα χαρτιά υπάρχουν. Τότε ήταν η ΥΕΒ. Εγώ είχα πάει εκεί για να βγάλω μια άδεια γεώτρησης και μου έδειξαν τη συγκεκριμένη προμελέτη», μας είπε χαρακτηριστικά και ο Ζαχάρης Σωμαράκης, που μαζί με άλλους κατοίκους μάς έδειξαν την περιοχή αυτή.
Αδικημένη περιοχή
«Άμα γινότανε αυτό το φράγμα, θα σωζόταν και το Ηράκλειο», τονίζει στην εφημερίδα μας ένας νέος παραγωγός από το Κυπαρίσσι, ο Θωμάς Σωμαράκης. «Θα μπορούσε να δώσει ακόμα και πόσιμο νερό για το Ηράκλειο, χωρίς να χρειάζονται έξοδα για μακρινές αποστάσεις, όπως συμβαίνει με τον Αποσελέμη. Η άλλη λύση είναι να κάνουν μικρά φράγματα στις κοίτες του ποταμού. Με ελεγχόμενη ροή νερού. Ούτε να πλημμυρίζει το Ηράκλειο. Να εμπλουτίζεται και ο υδροφόρος ορίζοντας. Και με πολύ λίγα χρήματα».
Εντύπωση προκαλεί μάλιστα το γεγονός ότι το Κυπαρίσσι έχει νερό από γεώτρηση 500 μέτρων βάθους στην Καρκαδιώτισσα, που είναι πόσιμο και πανάκριβο και επειδή διοχετεύεται ταυτόχρονα σε πολλά χωριά, δεν επαρκεί ούτε για τις ανάγκες των νοικοκυριών καλά-καλά.
«Αρκεί να σας πω ότι για μια εξαμελή οικογένεια, η αξία του νερού ανά τετράμηνο φτάνει ακόμα και τα 300 ευρώ», λέει χαρακτηριστικά.
Ο Θωμάς Σωμαράκης τονίζει, εξάλλου, ότι υπάρχουν πολλοί νέοι που έχουν μείνει στο χωριό και ασχολούνται με τα επιτραπέζια σταφύλια. «Αν έρθουν κι άλλα χρόνια ανομβρίας, όπως συμβαίνει φέτος, θα αναγκαστούν να τα εγκαταλείψουν», λέει χαρακτηριστικά. «Εγώ τη φετινή χρονιά, εδώ και 25 χρόνια που παράγω σταφύλι, δεν τη θυμούμε ξανά».
Αλλά και ο Στάθης Φραγκιαδάκης, ως αγροτοσυνδικαλιστής της περιοχής, επιβεβαιώνει ότι «το 1965 έγιναν γεωτρήσεις στην περιοχή για να δουν οι αρμόδιοι τη σταθερότητα του υπεδάφους. Έχουν κάνει χωροσχεδιασμό, πόσο θα κοστίσει, πόσα νερά κατεβαίνουν κατά μέσον όρο κάθε χειμώνα. Όλα αυτά είναι σε μια έκθεση. Όμως, στα τέλη της δεκαετίας του '90 ο τότε Δήμος Τεμένους δεν προώθησε το έργο αυτό για να ενταχθεί στο 3ο Κοινοτικό Πλαίσιο. Από τότε και μετά δεν υπάρχουν τα χρήματα για να προχωρήσει. Το κόστος που είχε υπολογιστεί τότε ήταν γύρω στα 6 δισεκατομμύρια δραχμές».
Ο κ. Φραγκιαδάκης προσθέτει ότι «αυτό θα ήταν το καλύτερο φράγμα που θα μπορούσε να γίνει στο νομό Ηρακλείου. Μιλάει για 27 εκατομμύρια κυβικά νερό το χρόνο. Πολύ μεγαλύτερο από της Φανερωμένης, για παράδειγμα».
Αναφερόμενος στη μεγάλη αναγκαιότητα για το Κυπαρίσσι, ο Στάθης Φραγκιαδάκης λέει ως παράδειγμα ότι το 1993, που έζησε η περιοχή μια μεγάλη ανομβρία, ο ίδιος αναγκάστηκε για να ποτίσει τα αμπέλια του να φέρει νερό με το βυτίο, το οποίο το πλήρωσε τότε 1.000 δραχμές το κυβικό...
ΕΛΛΕΙΨΗ ΧΡΗΜΑΤΩΝ
«Έπρεπε να γίνουν αφαλατώσεις»
«Κάποτε τα ζητήματα αυτά κολλούσαν στη γραφειοκρατία. Σήμερα κολλούνε στα χρήματα», τονίζει κατηγορηματικά προς την εφημερίδα μας ο αμπελουργός και μέχρι πρότινος πρόεδρος της ΔΕΥΑΗ Γιώργος Στειακάκης. «Ένα κομμάτι από τον Προφήτη Ηλία έχει τακτοποιηθεί με το νερό της τριτοβάθμιας επεξεργασίας, αλλά σε όλη την υπόλοιπη περιοχή υπάρχει πρόβλημα». Η προσωπική του άποψη είναι: «Από την αρχή να γίνονταν 2-3 αφαλατώσεις να τελειώσει η ιστορία. Εγώ το έλεγα από τότε. Δηλαδή, με τα εκατομμύρια που δόθηκαν στον Αποσελέμη, θα μπορούσαμε να κάναμε 2-3 αφαλατώσεις, σε συνδυασμό με μικρά φράγματα, που κοστίζουν λίγο, να σωθεί ολόκληρο το νησί»...
Ρεπορτάζ:Χριστόφορος Παπαδάκης
