default-image

Πρωτοφανείς λεηλασίες στη Ζώμινθο

Κρήτη
Πρωτοφανείς λεηλασίες στη Ζώμινθο

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Καταστροφή που ίσως αποδειχτεί ανυπολόγιστη για την αρχαιολογική έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Ζώμινθο προκάλεσαν αρχαιοκάπηλοι που έκαναν γης Μαδιάμ το χώρο του ανακτόρου τα προηγούμενα 24ωρα. Προκαλώντας σοκ και δέος τόσο στους ερευνητές, όσο και στους κατοίκους της περιοχής, που γνωρίζουν καλά τη σπουδαιότητα του χώρου που ανασκάπτεται από το 1982, όταν τον εντόπισε ο αείμνηστος Γιάννης Σακελλαράκης, μετά από μια συζήτηση που είχε με έναν κάτοικο των Ανωγείων που είχε επισκεφτεί την περιοχή. Πρόκειται για την πρώτη μινωική εγκατάσταση στα βουνά.

Η εισβολή έγινε αντιληπτή την περασμένη Τετάρτη από κτηνοτρόφους που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, όταν βρήκαν τμήματα του φράκτη που περιβάλλει το λόφο κατεστραμμένα. Η αναστάτωση στο χώρο ήταν εμφανής.

Οι δράστες έσκαψαν σε βάθος περίπου 70 εκατοστών, μέσα σε ένα από τα δωμάτια στα οποία είχε ξεκινήσει την περασμένη χρονιά η ανασκαφή

Ο φύλακας της Ζωμίνθου και αστυνομικοί που έσπευσαν στο χώρο του ανακτόρου βρέθηκαν μπροστά σε θλιβερές εικόνες, καθώς οι δράστες - τουλάχιστον τρεις - όπως φαίνεται από τα ευρήματα, ανέσκαψαν τουλάχιστον δύο σημεία στο κέντρο του κτηριακού συγκροτήματος προκαλώντας μεγάλες φθορές.

«Βάνδαλοι. Δεν μπορείς αλλιώς να τους χαρακτηρίσεις. Έχουν κάνει σοβαρές καταστροφές», είναι η πρώτη αντίδραση του προέδρου του Πολιτιστικού Συλλόγου των Ανωγείων Νίκου Βρέντζου. «Αρχαιοκάπηλοι που δε βρήκαν κάτι πολύτιμο για να πάρουν, αλλά κατάφεραν να αμαυρώσουν 4.000 χρόνια ιστορία του μινωικού πολιτισμού, την οποία προσπαθούμε να διαφυλάξουμε. Είναι απαράδεκτο τον πολιτισμό που γεννήθηκε σε αυτόν το χώρο να τον προσβάλλουν και να τον καταστρέφουν με αυτόν τον τρόπο. Η Αστυνομία και η Σήμανση έχουν πολύ δρόμο ακόμη για να βρουν τους δράστες, που πρέπει να τιμωρηθούν παραδειγματικά».

Οι αρχαιοκάπηλοι έσκαψαν σε βάθος περίπου 70 εκατοστών, μέσα σε ένα από τα δωμάτια στα οποία είχε ξεκινήσει από την περασμένη χρονιά η ανασκαφή. Η παρέμβασή τους θεωρείται πιθανό να διέλυσε ό,τι πολύτιμο θα μπορούσε να έκρυβε μέσα εκεί. Με ακόμη μεγαλύτερη μανία κατέστρεψαν έναν τοίχο ύψους δύο μέτρων, τον οποίο κατεδάφισαν κυριολεκτικά. Από τη μανία τους δε γλίτωσε ο κεντρικός λίθινος κίονας του κτηρίου που κονιορτοποιήθηκε στο πάτωμα, καταστρέφοντας έτσι και μέρος του πλακόστρωτου δαπέδου.

Άκρως απογοητευτική η εικόνα της καταστροφής σε μια εξόχως σημαντική σταθερή εστία φωτιάς. Ενδεικτικό της σπουδαιότητας του χώρου είναι η εκτίμηση πως, αν στο ανάκτορο της Ζωμίνθου υπήρχε βασιλιάς, η εστία αυτή θα βρισκόταν στα δωμάτιά του. Το υπόστρωμα έκρυβε το καμένο χώμα και πολύτιμα στοιχεία για τους επιστήμονες που εργάζονται στην ανασκαφή, για 4.000 χρόνια, μέχρι που οι βάνδαλοι διασάλευσαν το χώρο, με ανεπανόρθωτες ίσως επιπτώσεις.

Οι αρχαιοκάπηλοι κατέστρεψαν επίσης έναν τοίχο ύψους δύο μέτρων, τον οποίο κυριολεκτικά κατεδάφισαν

Η Έφη Σαπουνά-Σακελλαράκη, αν και δε θέλησε να αναφερθεί στο περιστατικό, δεν έκρυψε τη βαθιά απογοήτευσή της αλλά και την αποφασιστικότητα της ανασκαφικής ομάδας να εντείνει τις προσπάθειές της ώστε από τις εργασίες, που αναμένεται να ξεκινήσουν τον Ιούλιο, να διασωθεί ό,τι είναι δυνατό.

Το απόγευμα της Πέμπτης κλιμάκιο της Σήμανσης επισκέφτηκε το χώρο και προχώρησε στη συγκέντρωση στοιχείων, που ίσως φανούν χρήσιμα για τον εντοπισμό των δραστών. Σύμφωνα με πληροφορίες, συγκεντρώθηκαν τσάπες, φτυάρια και μεγάλες σκαλίδες, ώστε να ελεγχθούν για αποτυπώματα, είτε γενετικό υλικό.

http://vod.cretetv.gr/html5/html5lib/v1.6.12.27i/mwEmbedFrame.php/cache_st/11111/wid/_105/uiconf_id/11170240/entry_id/0_n8wfzqeo/

Η Ζώμινθος είναι οροπέδιο στους πρόποδες του Ψηλορείτη και βρίσκεται δυτικά των Ανωγείων, στη διαδρομή από την Κνωσό προς το Ιδαίον Άντρον, την ιερή σπηλιά κοντά στην κορυφή της Νίδας. Η τοποθεσία είναι ευρέως γνωστή για το μεγαλοπρεπές κτήριο της μινωικής εποχής που βρέθηκε εκεί. Το 1982, έπειτα από μία τυχαία συνομιλία που είχε με ένα βοσκό, ο αρχαιολόγος Γιάννης Σακελλαράκης ανακάλυψε τη μινωική εγκατάσταση σε υψόμετρο 1.187 μέτρων.

Το ανασκαφικό έργο βρίσκεται σε εξέλιξη υπό την αιγίδα της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας. Μέχρι σήμερα έχει αποκαλυφθεί το "κεντρικό κτήριο", όπου επικεντρώθηκαν οι αρχαιοκάπηλοι. Πρόκειται για ένα οικοδόμημα διώροφο, ίσως και τριώροφο, με έκταση 1.360 τ.μ. Είναι χτισμένο με την τοπική γκρίζα πέτρα. Η χρήση αυτού του δομικού υλικού διαφοροποιεί το κτήριο αυτό από τα ανάκτορα της Φαιστού και της Κνωσού, τα οποία είναι χτισμένα από πωρόλιθο. Είναι ένα τεράστιο και πολυτελές κτήριο με περίπου 80 δωμάτια, ανάμεσα στα οποία αποθήκες και εργαστήρια.

Όλα δείχνουν ότι πρόκειται για σημαντικό οικονομικό, θρησκευτικό και παραγωγικό κέντρο. Στο χώρο έχουν εντοπιστεί τρεις χρονικές φάσεις. Η πρώτη συμπίπτει με την ίδρυσή του, περίπου το 1900 π.Χ., η δεύτερη περίπου το 1600 π.Χ., με την ακμή του και αργότερα με την καταστροφή του από το σεισμό της Θήρας, και τέλος κατά το 1400 π.Χ., με ένα άλλο οικοδόμημα σε μικρή απόσταση κτισμένο από τους Μυκηναίους. Μετά το σεισμό, ακολούθησε πυρκαγιά κι έτσι προκλήθηκε η κατάρρευση των ορόφων του κτίσματος.

Στο ανασκαφικό έργο μετέχουν, εκτός από την επικεφαλής Έφη Σαπουνά-Σακελλαράκη, τοπογράφοι, αρχαιοζωολόγοι, αρχαιοβοτανολόγοι, παλαιογεωγράφοι και αρχιτέκτονες.

Από την έρευνα έχουν προκύψει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο ζωής των ανθρώπων στη Ζώμινθο, τις διατροφικές τους συνήθειες και το εμπόριο. Η διεπιστημονική ομάδα, μελετώντας το έδαφος και το υπέδαφος της περιοχής, προσπαθεί να πετύχει την εικονική αναπαράσταση της φύσης κατά τη μινωική εποχή.

Ο μύθος… Η υποδοχή του βασιλιά

Σύμφωνα με τον Όμηρο, ο Μίνωας ανέβαινε κάθε εννέα χρόνια στο ιερό Ιδαίον Άντρον του Ψηλορείτη, όπου είχε γεννηθεί ο Δίας, προκειμένου να πάρει από το θεό τους νόμους για να κυβερνήσει. Μαζί του ανέβαιναν και οι Μινωίτες ως προσκυνητές. Ο συντομότερος δρόμος προς το ιερό σπήλαιο του Ιδαίου Δία είναι αυτός της Κνωσού, ο οποίος περνάει από τη Ζώμινθο. Ο Γιάννης Σακελλαράκης πίστευε ότι το κτήριο της Ζωμύνθου ήταν ένας σταθμός προς το Ιδαίον Αντρον και ότι, εάν όντως ισχύει ο μύθος για τον Μίνωα, το ερώτημα είναι αν ο μεγάλος σεισμός που κατέστρεψε τη Ζώμινθο έγινε τον πρώτο χρόνο ή τον τελευταίο. Με άλλα λόγια, αν στη Ζώμινθο προετοίμαζαν την υποδοχή του βασιλιά έχοντας γεμάτες τις αποθήκες τους ή αν είχε ήδη περάσει και φύγει, παίρνοντας μαζί του όλα τα αγαθά.

Έλλη Κοκάλη

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News