Μάστιγα ο καρκίνος στην Κρήτη. Μάλιστα, σε ορισμένες περιοχές του νησιού το ποσοστό θνησιμότητας είναι τεράστιο, με την ανησυχία του κόσμου να είναι έκδηλη.
Το όλο ζήτημα διερευνά το Κέντρο Καταγραφής Καρκίνου της Κρήτης, όπου για πρώτη φορά στα χρονικά δεδομένα του νησιού, αλλά και σε εθνικό επίπεδο ολοκληρώνεται η καταγραφή περιπτώσεων θανάτου και νοσηρότητας για όλους τους τύπους καρκίνου για την περίοδο 2005-2013.
Τα αποτελέσματα για όλη την περίοδο 1992-2013 θα ανακοινωθούν επίσημα τους πρώτους μήνες του 2015, μετά από ενημέρωση της Περιφέρειας Κρήτης.
Πρόκειται για μια σημαντική πρωτοβουλία της Παθολογικής-Ογκολογικής Κλινικής του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπου επιστημονικός υπεύθυνος και διευθυντής είναι ο καθηγητής κ. Β. Γεωργούλιας, και της Κλινικής Κοινωνικής και Οικογενειακής Ιατρικής του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπου διευθυντής είναι ο καθηγητής κ. Χρήστος Λιονής.
Η συνεργασία αυτή έχει ως στόχο τη συλλογή, την καταγραφή και την ανάλυση δεδομένων σχετικών με ασθενείς που πάσχουν ή που απεβίωσαν από καρκίνο, σε ολόκληρη την περιφέρεια Κρήτης.
«Ήδη έχουν παρατηρηθεί τύποι καρκίνου που ξεχωρίζουν ή πληθυσμιακές ομάδες και περιοχές που παρουσιάζουν αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας ή νοσηρότητας. Άξια περαιτέρω συζήτησης είναι η αυξητική τάση του καρκίνου του θυρεοειδούς και του ήπατος και στις δύο περιόδους καταγραφής. Η ερμηνεία αυτών όμως χρήζει περαιτέρω διερεύνησης. Αυτή η συζήτηση γι' αυτούς τους τύπους καρκίνου, για την αναλογία μεταξύ ανδρών και γυναικών, για το επικρατέστερο μοντέλο ανά νομό και δήμο, αλλά και για το μοντέλο που αναμένεται να ακολουθηθεί τις επόμενες δεκαετίες θα ανακοινωθεί τους επόμενους μήνες. Αυτό θα γίνει μέσα από μια πρώτη ολοκληρωμένη παρουσίαση των αποτελεσμάτων, σε συνεργασία με το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης», αρκέστηκε να δηλώσει για πρώτη φορά, λίγο πριν την ολοκλήρωση της καταγραφής και παρουσίασής της, ο κ. Λιονής.
«Η όποια ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να γίνεται με προσοχή, μιας και το Κέντρο Καταγραφής Καρκίνου της Κρήτης ανακοινώνει απλώς γεγονότα και αριθμούς. Θα πρέπει κανείς να λάβει υπόψη του πολλούς παράγοντες που είναι δυνατόν να ερμηνεύουν τις παρατηρούμενες αυξητικές τάσεις», πρόσθεσε χαρακτηριστικά.
Η καταγραφή γίνεται από το μοναδικό περιφερειακό αρχείο καταγραφής νεοπλασμάτων και συγκεκριμένα το Κέντρο Καταγραφής Καρκίνου της Κρήτης, που αποτελεί σήμερα ένα θεσμό του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Το Κέντρο Καταγραφής Καρκίνου της Κρήτης ιδρύθηκε το 1992 από τον αείμνηστο Ι. Βλαχονικολή, καθηγητή Πανεπιστημίου Κρήτης, με έδρα τον Τομέα Κοινωνικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης και συντονιστή τον καθηγητή κ. Χ. Λιονή. Παράλληλα έχει λάβει άδεια ίδρυσης και λειτουργίας αρχείου με ευαίσθητα δεδομένα από το Τμήμα της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, ενώ έχει εξασφαλιστεί η άδεια από την ΥΠΕ Κρήτης, τα ληξιαρχεία και τα νοσοκομεία της περιφέρειας Κρήτης, δεσμεύοντας το Κ.Κ.Κ. στην ασφαλή διαχείριση των προσωπικών δεδομένων και στη διασφάλιση της πλήρους ανωνυμίας, με βάση τις αρχές τήρησης προσωπικών δεδομένων.
Λειτουργεί με μια διεπιστημονική ομάδα, που απαρτίζεται από ογκολόγους, γενικούς γιατρούς, στατιστικούς και επιστήμονες πληροφορικής.
Υποδομές
Πρόσφατα, η λειτουργία του Κ.Κ.Κ. έτυχε υποστήριξης της Περιφέρειας Κρήτης, με σχετική προγραμματική σύμβασης. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι τα χρήματα αυτά αξιοποιούνται μόνο για τα οδοιπορικά των καταγραφέων, οι οποίοι επισκέπτονται τα ληξιαρχεία και τα νοσοκομεία του νησιού, και όχι για την αμοιβή των καθηγητών και του επιστημονικού προσωπικού.
Μέσω της προγραμματικής αυτής σύμβασης, τόσο οι υποδομές όσο και οι λειτουργίες του Κ.Κ.Κ. διευρύνθηκαν και προτυποποιήθηκαν.
Πιο συγκεκριμένα, έγινε αναβάθμιση του πληροφοριακού συστήματος, ώστε να υποστηρίζει την εξ αποστάσεως καταγραφή και τον έλεγχο της πληροφορίας που δέχεται η κεντρική μονάδα που φιλοξενεί τα δεδομένα. Ακολουθεί τα διεθνή πρότυπα ταξινόμησης για τα καλοήθη και κακοήθη νεοπλάσματα, ενώ υπάρχει ειδική εκπαίδευση για τους καταγραφείς της πληροφορίας. Το νέο σύστημα του Κ.Κ.Κ. δίδει τη δυνατότητα διεξαγωγής στατιστικών στοιχείων, με τη μορφή πινάκων, γραφημάτων αλλά και χαρτών σε διάφορες κλίμακες ανάλυσης (νομός, δήμος, οδός). Τα δεδομένα του Κ.Κ.Κ. διατίθενται ελεύθερα σε ερευνητές, έπειτα από γραπτό αίτημα και ανάλογα με το πρωτόκολλο της μελέτης τους, ώστε να ενδυναμωθεί η έρευνα για τον καρκίνο.
Ιωάννα Βλαχάκη
