Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία που αποτυπώνονται στην παγκρήτια δημοσκόπηση με θέμα την ανάπτυξη, που διενεργήθηκε υπό την εποπτεία του Γιώργου I. Ματαλλιωτάκη, διδάκτορα στην Ανάλυση Δεδομένων και του Κων/νου Ζοπουνίδη, καθηγητή του Πολυτεχνείου Κρήτης και της Audencia School of Management. Στην προκειμένη περίπτωση καταγράφεται η άποψη των πολιτών για την ανάπτυξη στην Κρήτη ως αντίπαλο δέος της οικονομικής κρίσης, της ανεργίας και της ύφεσης, ύστερα από τις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές, τις ευρωεκλογές αλλά και τις ποικίλες εξελίξεις στο χώρο της πολιτικής.
Η άποψη των πολιτών για την ανάπτυξη είναι σημαντική, η γνώμη τους αλλά και η οπτική τους έχει πρωτεύοντα ρόλο για την υλοποίησή της. Η κοινή γνώμη στο θέμα της ανάπτυξης είναι πλέον σαφής, αφού σε ποσοστό 65,7% δηλώνουν ότι δεν τη συνδέουν με την περιβαλλοντική επιβάρυνση και καταστροφή, ενώ αντίθετη γνώμη για την ανάπτυξη φαίνεται να έχει ένα εξίσου μεγάλο ποσοστό ύψους 31,8%.
Όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται από την ανάλυση των δεδομένων, η γνώμη των πολιτών για το μέγεθος των επιχειρήσεων που θέλουν να αναπτυχθούν στο νομό τους παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Σε ποσοστό 45,3% δηλώνουν ότι προτιμούν να αναπτυχθούν επιχειρήσεις οι οποίες να απασχολούν περισσότερα από 250 άτομα. Το 16,8% του δείγματος επιθυμεί να δημιουργηθούν μεγάλες επιχειρήσεις και να απασχολούν λιγότερα από 250 άτομα η καθεμία. Μικρές επιχειρήσεις έως 50 εργαζομένων προτιμά το 25,2% του δείγματος, ενώ το 12,7% θα ήθελε οι νέες επιχειρήσεις να είναι μικρές και να απασχολούν λιγότερα από 50 άτομα η καθεμία.
Αναφορικά με την άποψη των πολιτών για τους τομείς στους οποίους πρέπει να δώσουμε έμφαση ώστε να επιτύχουμε την ανάπτυξη, οι πολίτες φαίνεται να εστιάζουν κυρίως στον πρωτογενή τομέα (39,9%) και στον τουρισμό (34,6%). Ακολουθούν η βιομηχανία (8,3%), το εμπόριο (7,8%), η ναυτιλία (2,8%), οι εξαγωγές (1,8%) και η οικοδομή (2,8%). Δεν έλειψαν και εκείνοι που πρότειναν τις ασφαλιστικές (0,5%) και τις τραπεζικές υπηρεσίες (1,5%).
Σε ερώτηση σχετικά με τις τουριστικές υποδομές στην Κρήτη η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών (43,8%) διατύπωσε την άποψη ότι αυτές επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες των επισκεπτών του νησιού. Ένα ποσοστό της τάξης του 6,4% δήλωσε ότι πρέπει να κατασκευάσουμε καινούργια ξενοδοχεία στην Κρήτη ώστε να ενισχύσουμε το τουριστικό προϊόν. Το 32,1% των πολιτών υποστηρίζουν ότι θα ήταν καλύτερο να έχουμε πολλά μικρά ξενοδοχεία στο νησί, ενώ αντίθετη άποψη φαίνεται να έχει το 16% των ερωτηθέντων, οι οποίοι επιθυμούν μεγάλα ξενοδοχεία στο νησί. Τέλος ένα μικρό ποσοστό μόλις 1,8% δήλωσε ότι πρέπει να μειώσουμε τον αριθμό των ξενοδοχείων και των κλινών στην Κρήτη.
Ξεκάθαρη φαίνεται να είναι η άποψη των πολιτών στον τομέα των επενδύσεων στην Κρήτη, αφού η μεγάλη πλειοψηφία (79,1%) επιθυμεί να πραγματοποιηθούν οι επενδύσεις από Έλληνες επιχειρηματίες, 4,8% από ξένους και 16% από το κράτος.
Χαρακτηριστική είναι και η κοινή γνώμη για τις εμπορικές επιχειρήσεις που επιθυμούν να αναπτυχθούν στην περιοχή τους, αφού η μεγάλη πλειοψηφία επιθυμεί αυτές να εμπορεύονται και να εξάγουν μόνο ελληνικά προϊόντα, σε ποσοστό 67,4%. Να εμπορεύονται και να εξάγουν ελληνικά αλλά και ξένα προϊόντα δήλωσε ότι προτιμά το 28%, ενώ ένα μικρό ποσοστό της τάξης του 2% υποστήριξε την πρωτοποριακή άποψη οι επιχειρήσεις να εισάγουν προϊόντα από το εξωτερικό και μετά να τα πωλούν στις διεθνείς αγορές. Δεν έλειψαν βέβαια και εκείνοι (2,5%) που δεν επιθυμούν τέτοιου είδους εμπορικές επιχειρήσεις στην περιοχή τους. Η αδυναμία του συστήματος να προσαρμοστεί στη σύγχρονη εποχή, στις επιταγές της οικονομίας και στους κανόνες της ελεύθερης αγοράς είναι πασιφανής. Ωστόσο, απαράβατη προϋπόθεση προόδου και ανάπτυξης αποτελεί η διερεύνηση της ελεύθερης αγοράς, η γνώση των κανόνων που τη διέπουν και η ικανότητα προσαρμογής ατόμων ή συστημάτων σε αυτή. Δεν είναι τυχαίο ότι προηγμένες χώρες στηρίζονται στην ελεύθερη αγορά, δραστηριοποιούνται σε επιχειρήσεις ανά τον κόσμο, επιτυγχάνοντας με αυτόν τον τρόπο τη μέγιστη ανάπτυξη.
Σαφώς επηρεασμένη από την πληροφόρηση των ΜΜΕ και των επιστημόνων για τα κύρια αίτια της περιβαλλοντικής καταστροφής φαίνεται να είναι και η κοινή γνώμη των κατοίκων της Κρήτης οι οποίοι υποστηρίζουν σε ποσοστό 83,4% ότι η βιομηχανία βλάπτει περισσότερο το περιβάλλον και υποβαθμίζει το επίπεδο της ποιότητας ζωής. Ακολουθούν ο πρωτογενής τομέας (γεωργία, αλιεία κ.λπ.) 6,4%, ο τουρισμός (3,1%), τα έργα υποδομής (2,8%), το εμπόριο (2,6%) και η βιοτεχνία (1,8%).
Η έρευνα επεκτάθηκε και στον προσδιορισμό των χαρακτηριστικών ενός εκπαιδευτικού μοντέλου που θα ενισχύει την ανάπτυξη όπου και ζητήθηκε από τους πολίτες να καταθέσουν τις απόψεις τους. Στην ερώτηση αυτή οι πολίτες διατύπωσαν την άποψη (22,3%) ότι ένα νέο εκπαιδευτικό μοντέλο ανάπτυξης θα πρέπει να δώσει έμφαση στο Μάρκετινγκ, στην Οικονομία-χρηματοοικονομική (17,5%), στη Διοίκηση (17%), στην Τεχνολογία και στους Ηλεκτρονικούς υπολογιστές (5,3%), στις Τουριστικές επιστήμες (4,1%), στα Μαθηματικά και τη Φυσική (0,8%), και στη Γεωπονία (3,8%). Αξιοσημείωτο είναι ότι μία αρκετά μεγάλη μερίδα πολιτών (24,1%) υποστήριξε πως είναι απαραίτητο να δοθεί έμφαση από το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελληνική γλώσσα και την Ιστορία.
Σε σχετική ερώτηση για την κατεύθυνση που πρέπει να αναπτυχθεί ο αγροτικός τομέας, το 45,2% των πολιτών δήλωσε ότι η ανάπτυξη νέων καλλιεργειών είναι η κατάλληλη οδός για να βαδίσουν οι παραγωγοί μας. Στην αύξηση των πωλήσεων στη ξένη αγορά πιστεύουν ότι πρέπει να στραφούν οι Έλληνες παραγωγοί σε ποσοστό 11,4%, στην ελληνική αγορά το 14,5%, ενώ το 28,9% των ερωτηθέντων επιθυμεί την αύξηση της αγροτικής παραγωγής.
Ο δρόμος της τεχνολογικής ανάταξης της χώρας μας πάντως φαίνεται αρκετά μακρύς σύμφωνα με τη γνώμη των πολιτών. Το 61,3% του δείγματος πιστεύει ότι δε θα καταφέρουμε ποτέ να ανταγωνιστούμε χώρες όπως η Κίνα και η Ιαπωνία, ενώ ταυτόχρονα το 16,8% των πολιτών θεωρεί ότι θα τα καταφέρουμε σε 10-15 έτη από σήμερα. Για χρονικό διάστημα 5-10 ετών έκανε λόγο το 11,2% του δείγματος. Δεν έλειψαν και οι αρκετά αισιόδοξοι που υποστήριξαν σε ποσοστό 3,8% ότι μέσα σε 2-5 έτη η χώρα μας θα έχει καταφέρει να ανταγωνίζεται τις προηγμένες τεχνολογικά χώρες.
Τέλος όσον αφορά στην άποψη της κοινής γνώμης απέναντι στη στάση που πρέπει να κρατήσουν οι τράπεζες τη δεδομένη στιγμή. Επικρατεί η άποψη με ποσοστό (32,8%) ότι πρέπει να χρηματοδοτήσουν νέες επενδύσεις. Συγχρόνως όμως η πλειοψηφία των πολιτών σε ποσοστό της τάξεως του 42% πιστεύει πως οι τράπεζες πρέπει να χαρίσουν τα δάνεια στους (υπερ)χρεωμένους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Να δοθούν νέα δάνεια στους πολίτες από τις τράπεζες επιθυμεί το 21,4%, ενώ σε ποσοστό ύψους 3,8% οι πολίτες υποστήριξαν ότι οι τράπεζες πρέπει να πάρουν τα χρήματα ή τις περιουσίες από αυτούς που χρωστούν.
