Κατατέθηκε τελικά η τροπολογία για τον "περιβόητο" αγροτουρισμό με πρωτοβουλία του Βουλευτή Ηρακλείου Λευτέρη Αυγενάκη πηγαίνοντας έτσι σε αντίθετο ρεύμα από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργο Καρασμάνη που θεωρεί ότι είναι δική του η αρμοδιότητα για τον αγροτουρισμό και θα πρέπει να αφορά μόνο τους κατ επάγγελμα αγρότες γεγονός που σημαίνει ότι αποκόβει από ένα τέτοιο εγχείρημα οποιονδήποτε άλλο που δεν είναι αγρότης.
Βέβαια αυτή η απόφαση έρχεται σε αντίθεση με την στρατηγική του προκατόχου του Αθανάσιου Τσαυτάρη, που θέσπισε τον όρο του «Πολυλειτουργικού Αγροκτήματος» (νόμος 4235, που ψηφίστηκε στις 30/1/2014), ενώ άφηνε στην αρμοδιότητα του υπουργείου τουρισμού τα θέματα του αγροτουρισμού.
Και όλα αυτά με το δεδομένο ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός δίνει ιδιαίτερη σημασία στην προώθηση, για πρώτη φορά, σύγχρονης νομοθεσίας για τον αγροτουρισμό, ώστε η Ελλάδα να ανοιχτεί και πέρα από το παραδοσιακό μοντέλο, ήλιος και θάλασσα ή μαζικός τουρισμός, όπου σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, και να προχωρήσει και σε άλλες ειδικές μορφές τουρισμού που θα δώσουν και σημαντικές επαγγελματικές διεξόδους στους νέους της περιφέρειας.
Απαντώντας στο πρόβλημα που δημιουργήθηκε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργος Καρασμάνης, αν και διαψεύδει οποιαδήποτε αντίθεσή του ή ενδοκυβερνητική κόντρα, επισημαίνει ότι το νομοσχέδιο ήρθε πολύ αργά και δεν έχει προλάβει να το μελετήσει.
Αναλυτικότερα στην τροπολογία αναφέρεται :
Στο Σ/Ν: «Απλούστευση διαδικασιών λειτουργίας τουριστικών επιχειρήσεων και τουριστικών υποδομών, ειδικές μορφές τουρισμού και άλλες διατάξεις»
Άρθρο 1
Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
1. «Αγροτουρισμός» είναι μορφή τουρισμού η οποία αφορά την παροχή υπηρεσιών υποδοχής και φιλοξενίας ή και εστίασης σε χώρους λειτουργικά ενοποιημένους με αγροτικές εγκαταστάσεις, οι οποίες προσφέρονται συνδυαστικά με δραστηριότητες που σχετίζονται με την αγροτική παραγωγή όπως και με την προστασία και ανάδειξη του φυσικού και ανθρωπογενούς αγροτικού τοπίου.
2. «Επιχείρηση Αγροτουρισμού» είναι η επιχείρηση που παρέχει υπηρεσίες της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού.
3. Ως «Αγρόκτημα» νοείται ο χώρος αγροτικής εκμετάλλευσης της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 2520/1997, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, ο οποίος έχει αυτοτέλεια γηπέδου/ οικοπέδου.
4. «Καλάθι Αγροτικών Προϊόντων» είναι το σύνολο των επιλεγμένων διατροφικών προϊόντων του πρωτογενούς τομέα, συμπεριλαμβανομένων και των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιεργειών, των οποίων η παραγωγή ή και η επεξεργασία ή και η τυποποίηση πραγματοποιείται εντός των διοικητικών ορίων της Περιφέρειας. Η αρμοδιότητα για την θεσμοθέτηση της διαδικασίας καθορισμού του περιεχομένου του καλαθιού αγροτικών προϊόντων μιας Περιφέρειας ανήκει στο οικείο Περιφερειακό Συμβούλιο.
5. «Ειδικό Σήμα Αγροτουρισμού» είναι σήμα με ειδικό λογότυπο χορηγούμενο από το Υπουργείο Τουρισμού, με το οποίο πιστοποιείται ότι μία επιχείρηση πληροί τις ειδικές προϋποθέσεις του νόμου αυτού και προσφέρει ένα ελάχιστο προδιαγεγραμμένο επίπεδο υπηρεσιών, που εξειδικεύεται με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού.
Άρθρο 2
Μορφές επιχειρήσεων αγροτουρισμού
1.Επιχειρήσεις Αγροτουρισμού κατά την έννοια του παρόντος νόμου είναι ιδίως :
α) Τα Αγροκτήματα. Η αγροτουριστική δραστηριότητα εντός του Αγροκτήματος αφορά την παροχή υπηρεσιών υποδοχής, φιλοξενίας ή και εστίασης. Στις περιπτώσεις που οι εν λόγω επιχειρήσεις παρέχουν υπηρεσίες εστίασης, χρησιμοποιούν και προσφέρουν υποχρεωτικά προς κατανάλωση προϊόντα από το Καλάθι Αγροτικών Προϊόντων , όπως και Προϊόντα Οικοτεχνίας.
β) Οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις κατά την έννοια του εδαφίου δ΄ της παραγρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 2520/1997, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, οι οποίες συνοδεύονται υποχρεωτικά με τουλάχιστον μία από τις ακόλουθες επιχειρηματικά οργανωμένες υπηρεσίες:
αα) Υπηρεσίες Εστίασης με υποχρεωτική χρησιμοποίηση και προσφορά προϊόντων από το Καλάθι Αγροτικών Προϊόντων , όπως και Προϊόντων Οικοτεχνίας.
ββ) Υπηρεσίες υποδοχής και φιλοξενίας σε τουριστικά καταλύματα των παραγρ. 1 και 2 του άρθρου 2 του ν. 2160/1993, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, μέγιστης δυναμικότητας μέχρι σαράντα (40) κλινών.
2. Οι επιχειρήσεις αγροτουρισμού της προηγούμενης παραγράφου μπορεί να παρέχουν υπηρεσίες επίδειξης, ενημέρωσης, παρακολούθησης ή συμμετοχής σε δράσεις και δραστηριότητες που προωθούν την επαφή του επισκέπτη-τουρίστα με την αγροτική ζωή, την αγροτική παραγωγή, την γαστρονομία, την γευσιγνωσία και την οινογνωσία.
3. Οι επιχειρήσεις αγροτουρισμού της παραγράφου 1 μπορεί να διοργανώνουν εκπαιδευτικά και επιμορφωτικά σεμινάρια που συνδυάζονται με τις δράσεις και τις δραστηριότητες της παραγράφου 2.
Άρθρο 3
Άσκηση δραστηριοτήτων αγροτουρισμού
Με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού και των αρμοδίων κατά περίπτωση Υπουργών καθορίζονται ο προσδιορισμός, η διοργάνωση και υλοποίηση της ατομικής ή ομαδικής άσκησης των δραστηριοτήτων που προβλέπονται στο άρθρο 2, οι γενικές και ειδικές προϋποθέσεις, προδιαγραφές και οι όροι λειτουργίας και ασφαλείας που πρέπει να τηρούνται από τους διοργανωτές των δραστηριοτήτων αυτών, όπως και τα απαραίτητα δικαιολογητικά, και κάθε άλλο σχετικό θέμα .
Άρθρο 4
Διάθεση αγροτικών προϊόντων από επιχειρήσεις αγροτουρισμού
Σε περίπτωση αντικειμενικής δυσκολίας της επιχείρησης να διασφαλίσει την αναγκαία ποσότητα διατροφικών προϊόντων που περιλαμβάνονται στο Καλάθι Αγροτικών Προϊόντων, εξαιτίας φυσικών κινδύνων, ασθενειών ή παθήσεων της φυτικής και ζωικής παραγωγής, το Περιφερειακό Συμβούλιο της οικείας Περιφέρειας, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων, μπορεί με αιτιολογημένη απόφασή του να τροποποιήσει και να προσδιορίσει εκ νέου το περιεχόμενο του Καλαθιού Αγροτικών Προϊόντων
Άρθρο 5
Πιστοποίηση Επιχειρήσεων Αγροτουρισμού- Ειδικό Σήμα
1.Η χρήση του όρου αγροτουρισμός και των παραγώγων του επιφυλάσσεται αποκλειστικά για τις επιχειρήσεις του άρθρου 2.
2.Στις επιχειρήσεις του άρθρου 2, εφόσον πληρούν τα γενικά και ειδικά κριτήρια, τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού, χορηγείται Ειδικό Σήμα Αγροτουρισμού. Με την ίδια απόφαση καθορίζεται επίσης ο τρόπος και η διαδικασία διαπίστωσης συνδρομής των όρων και προϋποθέσεων για τη χορήγηση του Ειδικού Σήματος, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα .
3.Απαραίτητη προϋπόθεση για την χορήγηση του Ειδικού Σήματος Αγροτουρισμού είναι η προηγούμενη απόκτηση από την επιχείρηση του συνόλου των ειδικών αδειών που αντιστοιχούν στις δραστηριότητές της.
4.Το Ειδικό Σήμα Αγροτουρισμού φέρει ειδικό λογότυπο και χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού, ή των εξουσιοδοτημένων από αυτόν Περιφερειακών Υπηρεσιών, κατόπιν προηγούμενης σχετικής αίτησης της ενδιαφερόμενης επιχείρησης.
Άρθρο 6
Έλεγχος και εποπτεία επιχειρήσεων αγροτουρισμού
1.Οι επιχειρήσεις Αγροτουρισμού συνιστούν ιδιαίτερη κατηγορία τουριστικών επιχειρήσεων και καταχωρούνται ως τέτοιες στο μητρώο τουριστικών επιχειρήσεων.
2.Το Ειδικό Σήμα Αγροτουρισμού είναι αόριστης ισχύος. Η συνδρομή των προϋποθέσεων χορήγησης του Ειδικού Σήματος Αγροτουρισμού, πέραν της αρχικής διαπίστωσής της, ελέγχεται και διαπιστώνεται τουλάχιστον ανά τριετία από την υπηρεσία η οποία το χορηγεί καθώς και από κάθε υπηρεσία που προΐσταται αυτής. Υπέρβαση του χρονικού ορίου των τριών ετών για τον επανέλεγχο της επιχείρησης δεν αίρει την ισχύ του χορηγηθέντος σήματος, με την επιφύλαξη της ευθύνης των αρμοδίων οργάνων.
3.Το Ειδικό Σήμα Αγροτουρισμού ανακαλείται από την αρχή η οποία το χορηγεί, εάν για οποιοδήποτε λόγο παύσει η ισχύς ή ανακληθεί οποιαδήποτε απαραίτητη για την λειτουργία της αγροτουριστικής επιχείρησης άδεια λειτουργίας. Επίσης το Ειδικό Σήμα Αγροτουρισμού ανακαλείται, μετά από προηγούμενη ακρόαση του νόμιμου εκπροσώπου της επιχείρησης, εφόσον διαπιστωθεί, ότι η επιχείρηση έπαυσε να πληροί ένα ή περισσότερα κριτήρια, όρους και προϋποθέσεις του νόμου αυτού ή της απόφασης της παραγράφου 2 του άρθρου 5.
4.Εντός μηνός από την έκδοση, ανάκληση ή επαναχορήγηση του Ειδικού Σήματος Αγροτουρισμού, ενημερώνεται εγγράφως η Υπηρεσία που είναι αρμόδια για την τήρηση του κεντρικού μητρώου τουριστικών επιχειρήσεων της χώρας.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Άρθρο 1
Αγροτουρισμός - Ορισμοί
Η έννοια του Αγροτουρισμού περιλαμβάνει διάφορες τουριστικές δραστηριότητες μικρής κλίμακας, οικογενειακής ή συνεταιριστικής προέλευσης, που αναπτύσσονται σε αγροτικές περιοχές από άτομα που απασχολούνται στο τομέα της γεωργίας. Η ανάπτυξη του Αγροτουρισμού συμβάλλει στη στήριξη των οικογενειακών αγροτικών επιχειρήσεων, στην ενίσχυση και τη διαφοροποίηση του αγροτικού εισοδήματος, στην προώθηση της τοπικής παραγωγής, στη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, στον εμπλουτισμό του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος καθώς και στην προσέλκυση επισκεπτών ειδικών ενδιαφερόντων. Μεσοπρόθεσμα δε, η ανάπτυξη της αγροτουριστικής δραστηριότητας συμβάλλει στη δημιουργία άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας και στη συγκράτηση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού στην ύπαιθρο.
Παρά το γεγονός ότι την τελευταία 20ετία έχουν δημιουργηθεί στο σύνολο σχεδόν της ελληνικής υπαίθρου αξιόλογες επιχειρήσεις που συνδυάζουν τέτοιες δραστηριότητες και υπηρεσίες, δε δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις που θα επέτρεπαν τη μετάβαση του Αγροτουρισμού από τη φάση της περιστασιακής πηγής εισοδήματος σε εκείνη της οργανωμένης τουριστικής δραστηριότητας η οποία θα παρέχει εισόδημα και συμπληρωματική εργασία σε αγροτικούς πληθυσμούς, κυρίως των πιο απομακρυσμένων και λιγότερο αναπτυγμένων περιοχών της χώρας. Την αγροτουριστική δραστηριότητα χαρακτηρίζουν κατά κανόνα η έλλειψη υποστήριξης σε θέματα διαχείρισης και προώθησης, η έλλειψη αγροτουριστικών υπηρεσιών εκτός της διαμονής και της εστίασης, η περιορισμένη προσφορά οικιακών ή τοπικών προϊόντων στον χώρο φιλοξενίας καθώς και η ελλιπής πληροφόρηση του επισκέπτη για την περιοχή. Επίσης, το γεγονός ότι οι περισσότερες αγροτικές επιχειρήσεις είχαν αναπτυχθεί σε οικισμούς δίχως ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά είχε ως αποτέλεσμα όχι μόνο την παροχή δραστηριοτήτων περιορισμένου εύρους αλλά και την αδυναμία προσφοράς αυθεντικών αγροτουριστικών εμπειριών με χαρακτηριστικά της οικείας τοπικής ταυτότητας. Εξάλλου, η ανάπτυξη δικτύων συνεργασίας μεταξύ τοπικών επιχειρήσεων με σκοπό τη διεύρυνση των προσφερόμενων αγαθών και υπηρεσιών εκδηλώθηκε σε περιορισμένη κλίμακα. Οι περισσότερες αγροτουριστικές μονάδες λειτουργούν είτε ανταγωνιστικά μεταξύ τους, είτε απομονωμένα, δίχως να επενδύουν σε στρατηγικές διαχείρισης κοινών συλλογικών αγαθών που είναι απαραίτητες τόσο για την αγροτική όσο και την αγροτουριστική ανάπτυξη.
Η υφιστάμενη κυρίαρχη μορφή της αγροτουριστικής δραστηριότητας και η αδυναμία ανάπτυξης του Αγροτουρισμού ως μιας διακριτής μορφής ειδικού/εναλλακτικού τουρισμού αποδίδεται σε δύο μείζονες λόγους. Ο πρώτος είναι η χρήση των σχετικών προγραμμάτων περισσότερο ως μέσων οικονομικής ενίσχυσης των δικαιούχων και λιγότερο ως μέσων μιας στρατηγικής που θα επεφύλασσε στον Αγροτουρισμό σημαίνοντα ρόλο μεταξύ των πολιτικών αγροτικής ανάπτυξης. Ο δεύτερος αφορά την έλλειψη μιας ενιαίας αντίληψης σχετικά με τα κριτήρια επιλογής των δικαιούχων, τη δημιουργία δομών για την υποστήριξη των αγροτών σε θέματα διαχείρισης και προβολής και δικτύωσης. Εν τέλει, η ανάπτυξη των επιχειρήσεων αυτών έγινε εν τη απουσία ενός θεσμικού πλαισίου το οποίο θα όριζε τις ελάχιστες προϋποθέσεις άσκησης της δραστηριότητας των επιχειρήσεων αυτών, τις βασικές υποδομές καθώς και τις διαδικασίες πιστοποίησης και εποπτείας, δίχως να προκαλούνται ανταγωνιστικές στρεβλώσεις ή να περιορίζεται η ευελιξία των επιχειρήσεων να προσφέρουν ένα ευρύ φάσμα επιλογών και δραστηριοτήτων.
Με τις προωθούμενες νομοθετικές ρυθμίσεις εισάγονται γενικοί κανόνες, ορισμοί και κατευθυντήριες αρχές που θα διέπουν τον Αγροτουρισμό και την αγροτουριστική δραστηριότητα.
Άρθρο 2
Μορφές Επιχειρήσεων Αγροτουρισμού
Στο άρθρο 2 προσδιορίζονται οι μορφές των επιχειρήσεων που δύνανται να ασκήσουν αγροτουριστική δραστηριότητα, ήτοι τα αγροκτήματα και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις που συνοδεύονται με οργανωμένες επιχειρηματικά υπηρεσίες είτε εστίασης, είτε υποδοχής και φιλοξενίας. Για τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις προβλέπεται επίσης η δυνατότητα παροχής υπηρεσιών παρακολούθησης ή συμμετοχής σε δράσεις, ενέργειες ή δραστηριότητες σχετικά με την αγροτική ζωή και παραγωγή, τη γαστρονομία, τη γευσιγνωσία, καθώς και η διοργάνωση εκπαιδευτικών και επιμορφωτικών σεμιναρίων.
Άρθρο 3
Άσκηση δραστηριοτήτων Αγροτουρισμού
Στο άρθρο 3 προβλέπεται ο ορισμός, με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού και των αρμοδίων κατά περίπτωση Υπουργών, των προϋποθέσεων, προδιαγραφών και των όρων λειτουργίας και ασφαλείας που πρέπει να τηρούνται για την ατομική ή ομαδική άσκηση των αγροτουριστικών δραστηριοτήτων.
Άρθρο 4
Διάθεση Αγροτικών Προϊόντων από επιχειρήσεις Αγροτουρισμού
Με το παρόν άρθρο δίδεται η δυνατότητα στο Περιφερειακό Συμβούλιο της οικείας Περιφέρειας να τροποποιήσει, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων, το περιεχόμενο του Καλαθιού Αγροτικών Προϊόντων εφ' όσον η αρμόδια για αυτό Αρχή διαπιστώσει αντικειμενική δυσκολία μιας επιχείρησης να διασφαλίσει την αναγκαία ποσότητα προϊόντων που περιλαμβάνονται στο Καλάθι Αγροτικών Προϊόντων εξαιτίας φυσικών κινδύνων, ασθενειών ή παθήσεων της φυτικής και ζωικής παραγωγής.
Άρθρο 5
Πιστοποίηση Επιχειρήσεων Αγροτουρισμού-Ειδικό Σήμα
Στο παρόν άρθρο ρυθμίζεται η πιστοποίηση των αγροτουριστικών επιχειρήσεων με τη χορήγηση, από το Υπουργείο Τουρισμού ή την εξουσιοδοτούμενη από αυτό Αρχή, Ειδικού Σήματος Αγροτουρισμού, εφόσον αυτές πληρούν τα κριτήρια, τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Τουρισμού. Τίθεται ως προϋπόθεση για την χορήγηση του Ειδικού Σήματος Αγροτουρισμού η προηγούμενη απόκτηση από την επιχείρηση του συνόλου των ειδικών αδειών που αντιστοιχούν στις δραστηριότητές της. Διευκρινίζεται δε ότι, για την εφαρμογή της νομοθεσίας περί επενδυτικών ή χρηματοδοτικών και λοιπών προγραμμάτων από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους, ως επιχειρήσεις Αγροτουρισμού νοούνται όσες διαθέτουν Ειδικό Σήμα Αγροτουρισμού.
Άρθρο 6
Έλεγχος και Εποπτεία Επιχειρήσεων Αγροτουρισμού
Στο άρθρο 6 ορίζονται οι επιχειρήσεις Αγροτουρισμού ως ιδιαίτερη κατηγορία τουριστικών επιχειρήσεων που καταχωρούνται ως τέτοια στο μητρώο τουριστικών επιχειρήσεων Προβλέπεται ο έλεγχος από την αρμόδια υπηρεσία, τουλάχιστον ανά τριετία, της συνδρομής των προϋποθέσεων χορήγησης του Ειδικού Σήματος Αγροτουρισμού καθώς και η ανάκλησή του, εφ' όσον παύσει η ισχύς του ή ανακληθεί οιαδήποτε απαραίτητη για την λειτουργία της αγροτουριστικής επιχείρησης άδεια ή διαπιστωθεί ότι η επιχείρηση έπαυσε να πληροί έναν ή περισσότερους όρους και τις προϋποθέσεις του παρόντος νόμου ή των οικείων υπουργικών αποφάσεων.
