Όλα τα πιθανά σενάρια ως προς τη στάση που θα κρατήσει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Μαδρίτη εξετάζουν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας, κ.κ. Δένδιας και Παναγιωτόπουλος, που τον συνοδεύουν στην Ισπανία για τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ. Το σίγουρο είναι πάντως ότι, εφόσον θέσει στη Σύνοδο τις παράλογες και αίολες αξιώσεις του ο Ερντογάν, τότε, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, είναι μονόδρομος η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ να οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Κι αυτό γιατί, όπως δηλώνουν οι ίδιες πηγές, ο πρωθυπουργός δεν πρόκειται να δεχτεί αυτή τη συζήτηση.
Το μήνυμα της Αθήνας είναι ξεκάθαρο: «Η Ελλάδα είναι ανυποχώρητη σε ό,τι αφορά την εθνική κυριαρχία, τα δικαιώματα, και κάθε “κατασκευή” που αντίκειται στις διεθνείς συνθήκες και στο Διεθνές Δίκαιο». Ο πρωθυπουργός στις «αποσκευές» του έχει έναν πλήρη φάκελο που περιέχει τον χάρτη της «Γαλάζιας πατρίδας» που φαντασιώνεται ο Ερντογάν, αλλά και στοιχεία και ντοκουμέντα για την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού αλλά και τις παραβιάσεις και τις υπερπτήσεις πάνω από κατοικημένα ελληνικά νησιά, ακόμη και πάνω από την Αλεξανδρούπολη, η οποία και αποτελεί ισχυρή νατοϊκή βάση. «Η Ελλάδα αποτελεί το νοτιοανατολικότερο άκρο της πτέρυγας του ΝΑΤΟ και οι απειλές της Τουρκίας εναντίον άλλου κράτους-μέλους της Συμμαχίας στρέφονται και κατά της ίδιας της Συμμαχίας», είναι η θέση της Αθήνας.
Το προηγούμενο διάστημα η Ελλάδα με ένα «μαραθώνιο» επαφών, τόσο του πρωθυπουργού, όσο και του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, έχει αναδείξει στις ΗΠΑ, στην Ευρώπη και σε κάθε άλλο συνομιλητή, διεθνώς, την προκλητικότητα της Άγκυρας και τον αναθεωρητισμό που πρεσβεύει ο ηγέτης της. Και φυσικά, τους κινδύνους αστάθειας που δημιουργεί η Τουρκία στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, σε ένα πολύ ρευστό, μάλιστα, γεωπολιτικό περιβάλλον από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Έτοιμοι για όλα
Όπως ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, «είμαστε προετοιμασμένοι για κάθε ενδεχόμενο. Δεν πάμε με το ζωνάρι μας λυμένο για καβγά. Πάμε για να συμβάλουμε θετικά στην ατζέντα της Συνόδου που είναι σημαντική, καθώς περιλαμβάνει θέματα όπως η διεύρυνση της Συμμαχίας και η κρίση στην Ουκρανία». Διεμήνυσε, ωστόσο, ότι «όπως σε κάθε διεθνές φόρουμ η Ελλάδα εκπέμπει καθαρά μηνύματα. Είμαστε ανυποχώρητοι σε θέματα εθνικής κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων! Είμαστε έτοιμοι κάθε στιγμή να αποδομήσουμε τους όποιους ανιστόρητους ισχυρισμούς από όποια πλευρά κι αν διατυπωθούν!». Ο κ. Οικονόμου διεμήνυσε δε ότι «κάθε πρόκληση θα απαντηθεί. Η χώρα έχει σταθερές θέσεις».
Οι χάρτες της τουρκικής προκλητικότητας, καθώς και η αναλυτική ενημέρωση περί των τουρκικών αιτιάσεων έχουν φτάσει σε όλους τους κρίσιμους “παίκτες”, με την Αθήνα να έχει πρόσφατα εξασφαλίσει και δηλώσεις στήριξης τόσο από τις ΗΠΑ και την Ε.Ε., όσο και από χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία.
Πού το πάει ο Ερντογάν;
Ο Ερντογάν, πριν ακόμη πατήσει το πόδι του στη Μαδρίτη, θέλησε να στείλει τα δικά του μηνύματα... Άνοιξε ξανά τις στρόφιγγες στο μεταναστευτικό, κατευθύνοντας εκατοντάδες κατατρεγμένους ανθρώπους προς τα ελληνικά νησιά, κάτι που καταδεικνύει ότι η εργαλειοποίησή τους ήταν και είναι μία από τις βασικές επιλογές του. Παράλληλα, μπαράζ δημοσιευμάτων τουρκικών ΜΜΕ ανέφεραν πως, ακόμα και την ημέρα της έναρξης της Συνόδου, η Άγκυρα, μέσω νέας ρηματικής διακοίνωσης προς τον ΟΗΕ, ενδέχεται να κατονομάσει όλα τα νησιά των οποίων αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία.
Κλίμα για συνάντηση με Μπάιντεν
Αναφορικά με το ενδεχόμενο μιας συνάντησης μεταξύ Μπάιντεν και Ερντογάν, το CNNi μετέδωσε δήλωση του Τζέικ Σάλιβαν ότι δεν έχει προγραμματιστεί επίσημη διμερής συνάντηση, αλλά πως «μπορεί κάλλιστα να έχουν την ευκαιρία να δουν ο ένας τον άλλον».
«Ας δούμε πώς θα εξελιχθούν οι επόμενες 24 ώρες. Υπάρχει μια έντονη διπλωματική κινητικότητα που σημειώνεται σήμερα», δήλωσε. «Ο Μπάιντεν», συνέχισε, «παρακολουθεί τις εξελίξεις πολύ στενά».
ΝΑΤΟ - Το πρόγραμμα Μητσοτάκη στη Σύνοδο
Το πρόγραμμα του πρωθυπουργού κατά τις εργασίες της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ είναι αρκετά φορτωμένο, ενώ σε αυτό δεν περιλαμβάνονται φυσικά οι έκτακτες διμερείς επαφές που αποτελούν τον κανόνα σε τέτοιες υψηλής βαρύτητας συναντήσεις. Πιο αναλυτικά, χθες το βράδυ ο Κυριάκος Μητσοτάκης συμμετείχε στο επίσημο δείπνο προς τιμήν των ηγετών της Συμμαχίας που παρέθεσε ως οικοδεσπότης, ο βασιλιάς της Ισπανίας Φίλιππος Στ’. Σήμερα Τετάρτη, στις 11 το πρωί, θα πραγματοποιηθεί η τελετή υποδοχής των ηγετών από τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ και τον πρωθυπουργό της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ. Στις 11:25 π.μ. οι ηγέτες θα ποζάρουν για την καθιερωμένη οικογενειακή φωτογραφία, ενώ οι ουσιαστικές εργασίες της Συνόδου θα ξεκινήσουν στις 11:30. Κατά την έναρξη των συζητήσεων έχει προγραμματιστεί παρέμβαση του προέδρου της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος θα απευθυνθεί στους ηγέτες του ΝΑΤΟ. Στις 2:30 μ.μ. θα πραγματοποιηθεί το γεύμα των ηγετών και στις 4 μ.μ. οι επικεφαλής των χωρών-μελών της Ατλαντικής Συμμαχίας θα συνεδριάσουν εκ νέου με τη συμμετοχή της Αυστραλίας, της Γεωργίας, της Ιαπωνίας, της Κορέας, της Νέας Ζηλανδίας, της Σουηδίας, της Φιλανδίας και των προέδρων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Απόψε στις 8 θα λάβει χώρα το άτυπο δείπνο ηγετών κρατών-μελών ΝΑΤΟ και Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αύριο Πέμπτη 30 Ιουνίου, στις 10:45 π.μ., θα λάβει χώρα η τελετή υπογραφής επιστολής δέσμευσης για το ταμείο καινοτομίας ΝΑΤΟ και θα ακολουθήσουν στις 11 π.μ. η Σύνοδος των ηγετών και στη 1 μ.μ. το γεύμα των ηγετών, ενώ οι εργασίες της Συνόδου θα ολοκληρωθούν στη 1:15 μ.μ. με τις δηλώσεις του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ προς τον Τύπο.
Να το το νέο ΝΑΤΟ
Με το Ουκρανικό και την ένταξη της Σουηδίας και της Φιλανδίας στην κορυφή της ατζέντας, οι ηγέτες των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ ξεκίνησαν χθες την ετήσια συνάντησή τους στη Μαδρίτη. Η πρεμιέρα έγινε με τη συνάντηση μεταξύ του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, του Φιλανδού ομολόγου του Σάουλι Νιινίστο και της Σουηδής πρωθυπουργού Μαγκνταλένα Άντερσον, παρουσία του γενικού γραμματέα της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ, σε μια προσπάθεια να αρθεί το τουρκικό βέτο για την ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών στο ΝΑΤΟ.
Οι συνομιλίες αναμένονται δύσκολες, σύμφωνα με την εκτίμηση πολλών ηγετών και διπλωματών, ενώ, όπως αναφέρουν φιλανδικά μέσα ενημέρωσης, οι τρεις χώρες θα προετοιμάσουν ένα κοινό μνημόνιο για να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες της Τουρκίας.
Στο επίκεντρο της Συνόδου θα βρεθούν ιδιαίτερα σημαντικές στρατηγικές επιλογές για το μέλλον της Συμμαχίας και τη διάθεση δυνάμεων για την άμεση προστασία των κρατών-μελών της στην Ανατολική Ευρώπη, στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία. Οι ηγέτες αναμένεται να εγκρίνουν τη νεότερη έκδοση της Στρατηγικής Αντίληψης, ουσιαστικά τον νέο οδικό χάρτη του NATΟ, ενώ για πρώτη φορά αναμένεται ότι θα υπάρξει συγκεκριμένη αναφορά στην Κίνα και στις δραστηριότητές της. Όσον αφορά στη διάθεση δυνάμεων, όπως δήλωσε προχθές Δευτέρα ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ, θα συζητηθεί ο υπερεπταπλασιασμός της δύναμης ταχείας αντίδρασης, η οποία σε αυτή την περίπτωση θα ανέλθει από περίπου 40.000 ένστολους που αριθμεί σήμερα σε 300.000. Μελετάται παράλληλα η ενίσχυση των συλλογικών αμυντικών δυνατοτήτων στην Ανατολική Ευρώπη, μεταξύ άλλων εγκαθιστώντας βαρύ εξοπλισμό, αποθηκεύοντας πολεμοφόδια και τοποθετώντας εκεί αυξημένες δυνατότητες αεράμυνας και διοίκησης.
Οι επικεφαλής των χωρών-μελών της Συμμαχίας αναμένεται, επίσης, να σκληρύνουν τη στάση τους απέναντι στη Ρωσία με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία. Απαντώντας στα σχέδια του ΝΑΤΟ, ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας και νυν αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, προειδοποίησε ότι, εάν η Φιλανδία και η Σουηδία ενταχθούν στο NATO, η Μόσχα θα ενισχύσει τα μέτρα ασφαλείας στα σύνορά της και είναι «έτοιμη για μέτρα αντιποίνων», που μπορεί να συμπεριλάβουν την ανάπτυξη υπερηχητικών πυραύλων “Ισκαντέρ” «στο κατώφλι τους». Ο Μεντβέντεφ απείλησε παράλληλα ότι οποιαδήποτε κίνηση κράτους-μέλους του Οργανισμού του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού εναντίον της Κριμαίας θα ισοδυναμούσε με κήρυξη πολέμου στη Ρωσία και θα μπορούσε να οδηγήσει «στον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο».
Στο μεταξύ, στους 13 ανέρχεται ο αριθμός των νεκρών και στους πάνω από 40 των τραυματιών από το πλήγμα με ρωσικούς πυραύλους εναντίον «πολυσύχναστου», κατά την ουκρανική πλευρά, εμπορικού κέντρου στο Κρεμεντσούκ της κεντρικής Ουκρανίας, μια «αναίσχυντη τρομοκρατική ενέργεια», σύμφωνα με τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ο ίδιος ανέφερε ότι την ώρα της επίθεσης μέσα στο κέντρο βρίσκονταν πάνω από 1.000 άτομα, τα οποία κατάφεραν να το εκκενώσουν.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν κατήγγειλε την «απόλυτη φρίκη» στην Κρεμεντσούκ, καλώντας τον λαό της Ρωσίας να «δει την αλήθεια» καταπρόσωπο.
Ο κόσμος «νιώθει αποτροπιασμό» για τη ρωσική επίθεση σε εμπορικό κέντρο στην Ουκρανία, ήταν η αντίδραση της αμερικανικής πλευράς μέσω του υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν.
Διαφορετική εκδοχή των γεγονότων δίνει το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, ανακοινώνοντας ότι εκτόξευσε πυραύλους εναντίον μιας αποθήκης όπλων στην ουκρανική πόλη Κρεμεντσούκ και ότι η έκρηξη των πυρομαχικών προκάλεσε πυρκαγιά σε γειτονικό εμπορικό κέντρο, το οποίο, σύμφωνα με τη Μόσχα, δε λειτουργούσε.
