Όταν η αρσενική κατσαρίδα θέλει να ζευγαρώσει με τη θηλυκή, στρέφει τα «οπίσθιά» της προς ταίρι, ανοίγει τα φτερά και της προσφέρει ένα «γεύμα» από σάκχαρα και λίπη. Καθώς η θηλυκή «τσιμπολογά», το αρσενικό την «κλειδώνει» με το ένα πέος του και το άλλο απελευθερώνει σπέρμα.
Αν όλα πάνε ομαλά, η συνεύρεση μπορεί να διαρκέσει έως 90 λεπτά. Όμως, ολοένα πιο συχνά αυτή η διαδικασία πηγαίνει παίρνει μια παράξενη, «στραβή» τροπή και αυτό συμβάλει στην εμφάνιση πληθυσμών κατσαρίδων σε κάποια μέρη που είναι πιο δύσκολο να εξοντωθούν με τα παραδοσιακά εντομοκτόνα.
Το 1993, επιστήμονες του North Carolina State University ανακάλυψαν ένα χαρακτηριστικό στη γερμανική κατσαρίδα, είδος που υπάρχει σε κάθε ήπειρο εκτός από την Ανταρκτική. Αυτές οι νέες κατσαρίδες φαινόταν να μην έχουν κανένα ενδιαφέρον για τη γλυκόζη, κάτι παράξενο καθώς- όπως θα έχει διαπιστώσει όποιος έχει αντιμετωπίσει την απειλή αυτών των εντόμων- συνήθως δεν χορταίνουν τα γλυκά.
Φαίνεται ότι οι άνθρωποι δημιουργήσαμε αυτές τις κατσαρίδες κατά λάθος, αφού επί δεκαετίες προσπαθούσαμε να σκοτώσουμε τους προγόνους τους με γλυκές σκόνες και υγρά που είχαν δηλητήριο.
Οι κατσαρίδες που αγαπούσαν τα γλυκά έτρωγαν το δηλητήριο και πέθαιναν, ενώ εκείνες που ενδιαφέρονταν λιγότερο για τη γλυκόζη απέφευγαν τις παγίδες και ζούσαν αρκετά ώστε να αναπαραχθούν, περνώντας έτσι αυτό το χαρακτηριστικό στην επόμενη γενιά.
Όμως, σύμφωνα με έρευνα που έκανε η εντομολόγος του North Carolina State University, Αγιάκο Γουάντα- Κατσουμάτα και οι συνάδελφοί της, το χαρακτηριστικό που μπορεί να βοηθά τη θηλυκή κατσαρίδα να αποφεύγει τα δηλητήρια με γλυκιά γεύση, κάνει λιγότερο πιθανό να ζευγαρώσει με τις συνηθισμένες αρσενικές.
Αυτό συμβαίνει επειδή το σάλιο της κατσαρίδας μπορεί να διασπά γρήγορα σύνθετα σάκχαρα- όπως εκείνα στο «γεύμα» που προσφέρει το αρσενικό και να τα μετατρέπει σε απλά- σαν τη γλυκόζη. Έτσι, όταν ένα από τα θηλυκά που απεχθάνονται τη γλυκόζη γεύονται το «γεύμα» του αρσενικού, ξαφνικά αυτό έχει πικρή γεύση. Το αποτέλεσμα είναι η θηλυκή να εξαφανίζεται, προτού η αρσενική κατσαρίδα καταφέρει να ολοκληρώσει τη διαδικασία.
Μια εύλογη σκέψη είναι πως πρόκειται για υπέροχα νέα. Λιγότερες «συνευρέσεις» σημαίνουν και λιγότερες κατσαρίδες; Όχι ακριβώς, λένε επιστήμονες. «Είναι πραγματικά σύνθετο το πώς θα επηρεάσει αυτό τον πληθυσμό τους», επεσήμανε η δρ. Γουάντα- Κατσουμάτα. Και αυτό γιατί παρά τα εμπόδια, οι κατσαρίδες που απεχθάνονται τη γλυκόζη θα βρουν λύσεις, όπως φάνηκε σε πειράματα που έκαναν οι ειδικοί στο εργαστήριο. Για παράδειγμα, τα αρσενικά με αποστροφή στη γλυκόζη περνούν πιο γρήγορα στο σεξ, μετά την προσφορά του «γεύματος».
«Τα θηλυκά που απεχθάνονται τη γλυκόζη μπορεί να περάσουν, για παράδειγμα τρία δευτερόλεπτα τρεφόμενα με την έκκριση του αρσενικού», είπε ο Κόμπι Σαλ, καθηγητής εντομολογίας στο North Carolina State University και συγγραφέας της μελέτης. «Οι άγριου τύπου αρσενικές κατσαρίδες (αυτές που δεν έχουν αποστροφή στη γλυκόζη) δεν ανταποκρίνονται σε τρία δευτερόλεπτα. Τα αρσενικά που απεχθάνονται τη γλυκόζη, ανταποκρίνονται», εξήγησε.
Μάλιστα οι ερευνητές βρήκαν αποδείξεις που δείχνουν ότι όλες αυτές οι νέες πιέσεις προκαλούν αλλαγές στη χημική σύσταση του «γεύματος» που προσφέρουν στο ταίρι τους τα αρσενικά τα οποία απεχθάνονται τη γλυκόζη. Πιθανόν, για να συνεχίσουν να προσελκύουν θηλυκά.
Από επιστημονική άποψη, η υπόθεση αυτή δείχνει το πώς ο άνθρωπος μπορεί να επηρεάσει τόσο τη φυσική επιλογή- πώς οι κατσαρίδες μπορούν να επιζήσουν από τα δηλητήρια- όσο και τη σεξουαλική επιλογή. Δηλαδή κατσαρίδες που απεχθάνονται τη γλυκόζη και δεν θέλουν πλέον να ζευγαρώσουν με εκείνες που προσφέρουν ακόμη το «γεύμα».
«Αυτό το κάνει τόσο ενδιαφέρον. Η ιδέα ότι ο άνθρωπος επιβάλλει τη διαδικασία εξέλιξης των ζώων γύρω μας- μέσα στο σπίτι μας- και το πώς εκείνα αντιδρούν με αλλαγές όχι μόνο σωματικές, αλλά και στη συμπεριφορά», σχολίασε ο δρ. Σαλ.
Το καλό για τους καταναλωτές είναι πως οι κατασκευαστές εντομοκτόνων μοιράζονται τον ενθουσιασμό των επιστημόνων για την εξέλιξη του είδους και παίρνουν αποστάσεις από σκευάσματα με γλυκόζη για την εξόντωση των κατσαρίδων. Όμως, με δεδομένο ότι πρόκειται για νέα έρευνα, θα πάρει χρόνο αυτές οι αλλαγές να φτάσουν αυτά τα προϊόντα στο ράφι.
Με πληροφορίες από New York Times
