Σε μεγάλη αναστάτωση αλλά και ετοιμότητα βρίσκονται τόσο ο μηχανισμός της χώρας μας όσο και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, με αφορμή το νέο στέλεχος Β.1.1.529 «Όμικρον», το οποίο o Οργανισμός χαρακτήρισε «στέλεχος ανησυχίας».
Οι αντιδράσεις που προκαλεί σε όλον τον πλανήτη η ανακάλυψη της νέας - και πιθανώς πιο μεταδοτικής - μετάλλαξης του κορωνοϊού από τη Νότια Αφρική, η οποία πέρασε γρήγορα τα σύνορα της αφρικανικής ηπείρου, είναι καταιγιστικές. Η μετάλλαξη «Όμικρον», όπως την ονόμασε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, αναγνωρίστηκε επίσημα την περασμένη Παρασκευή, με κρούσματά της να εντοπίζονται εξαρχής, εκτός από τη Νότια Αφρική, στην επίσης αφρικανική Μποτσουάνα, το Χονγκ Κονγκ και σε αρκετές χώρες της Γηραιάς Ηπείρου. Από τότε όμως κρούσματά της έχουν θορυβήσει πολλές περιοχές ανά τον κόσμο, όπου έκαναν την εμφάνισή τους, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, σε προληπτική καραντίνα έχουν τεθεί συνολικά πέντε Έλληνες, οι οποίοι επέστρεψαν στα πάτρια εδάφη μέσω του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος» της Αθήνας. Έφτασαν στη χώρα με πτήση από τη Νότια Αφρική και ενδιάμεσο σταθμό τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι πέντε Έλληνες ταξιδιώτες θα παραμείνουν σε προληπτική καραντίνα σε ξενοδοχείο, όπως προβλέπει το νέο πρωτόκολλο λόγω της μετάλλαξης «Όμικρον». Και οι πέντε μέχρι στιγμής είναι καλά στην υγεία τους. Υποβλήθηκαν σε rapid tests, τα οποία βγήκαν αρνητικά. Ωστόσο, θα υποβληθούν σε διαγνωστικό έλεγχο όταν περάσουν δέκα μέρες και αν το αποτέλεσμα του μοριακού ελέγχου τους (PCR) είναι αρνητικό, θα λήξει η καραντίνα τους.
Σημειώνεται, πάντως, ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν απευθείας πτήσεις από τους εννέα προορισμούς της Αφρικής που αναφέρει η ΝΟΤΑΜ που εκδόθηκε με αφορμή τη νέα μετάλλαξη. Επίσης, το καθησυχαστικό στοιχείο, όπως προκύπτει μέχρι στιγμής, είναι ότι η νέα μετάλλαξη προκαλεί ήπια ασθένεια, με συμπτώματα που διαρκούν 1-2 ημέρες (κυρίως κούραση και μυαλγίες).
Το νέο αυτό στέλεχος του ιού εμφανίζει ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό προφίλ 32 μεταλλάξεων στα γονίδια της πρωτεΐνης-ακίδας S, που χρησιμοποιεί ο ιός προκειμένου να εισβάλλει στα ανθρώπινα κύτταρα. Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα επιδημιολογικά στοιχεία από τα δεδομένα αλληλούχισης του γονιδιώματος του SARS-CoV-2 στα κρούσματα της Νότιας Αφρικής, όπου φαίνεται ότι το νέο στέλεχος Β.1.1.529 επικρατεί του στελέχους «Δέλτα». Οι πρόσφατες συρροές κρουσμάτων Covid-19 σε περιοχές της Νότιας Αφρικής αποδίδονται σχεδόν εξ ολοκλήρου στο νέο στέλεχος «Όμικρον».
Με τα δεδομένα αυτά, η μία χώρα μετά την άλλη κλείνουν τα σύνορά τους, τόσο στην Ευρώπη όσο και στα υπόλοιπα κράτη, με αποτέλεσμα να είναι εκατοντάδες οι άνθρωποι που αναζητούν τρόπο να επιστρέψουν στις πατρίδες τους, παραμένοντες εγκλωβισμένοι στη Νότια Αφρική. Εξέλιξη που ακολούθησε λίγες μόλις ημέρες αφότου κυβερνήσεις χωρών στην Ευρώπη ανακοίνωσαν την επιβολή νέων lockdowns.
Έντονος ο προβληματισμός
Ο αριθμός και το είδος των μεταλλαγών προκαλούν προβληματισμό στη διεθνή επιστημονική κοινότητα. Ο ιολόγος Tom Peacock από το Imperial College London σημειώνει ότι είναι το πρώτο στέλεχος του SARS-CoV-2 με δύο μεταλλαγές που κωδικοποιούν για τη θέση διάσπασης της φουρίνης στην πρωτεΐνη S, τις Ρ681Η και Ν679Κ.
Αυτές οι μεταλλαγές, μαζί με τη Η655Υ, σχετίζονται με βελτιωμένη ικανότητα του ιού να εισέρχεται στα ανθρώπινα κύτταρα, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η μετάλλαξη P681H ανιχνεύεται και στο στέλεχος «Δέλτα». Η συγκεκριμένη μετάλλαξη έχει ανιχνευτεί, επίσης, και στα στελέχη «Άλφα», «Βήτα», «Γάμμα» και «Λάμδα». Πέρα από τις μεταλλαγές που αφορούν την πρωτεΐνη S, υπάρχουν και άλλες ανησυχητικές μεταλλαγές στο στέλεχος «Όμικρον», όπως οι R203K και G204R, που αφορούν το νουκλεοκαψίδιο, που σχετίζονται με αυξημένη λοιμογονικότητα και έχουν επίσης ανιχνευτεί στα στελέχη «Άλφα», «Γάμμα» και «Λάμδα». Όσον αφορά στη διάγνωση του νέου στελέχους «Όμικρον», είναι δυνατή η ταχεία ανίχνευση με την υπάρχουσα τεχνολογία αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR) και το S - gene dropout test πριν ακολουθήσει η επιβεβαίωση με την αλληλούχιση του γονιδιώματος του ιού που απαιτεί περισσότερο χρόνο.
Θωρακίζουν τα εμβόλια;
Οι εταιρείες Pfizer, Moderna και Novavax έχουν ήδη ανακοινώσει ότι εργάζονται ταχύτατα, ώστε να εξακριβώσουν αφενός την αποτελεσματικότητα των εμβολίων τους απέναντι στο νέο στέλεχος «Όμικρον» και αφετέρου να τα προσαρμόσουν κατάλληλα ώστε να προσφέρουν ισχυρή προστασία έναντι του νέου στελέχους.
Σαφή δεδομένα, όπως τονίστηκε, θα είναι διαθέσιμα εντός των επόμενων τεσσάρων εβδομάδων, όπως αναφέρουν οι καθηγητές του ΕΚΠΑ. Σε αυτό το πλαίσιο, όπως προσθέτουν, κρίνεται ακόμα πιο αναγκαίος ο εμβολιασμός με την τρίτη αναμνηστική δόση, για την επίτευξη της μέγιστης προστασίας από τη σοβαρή νόσο Covid-19, καθώς και η συνεχής επαγρύπνηση για τον έγκαιρο εντοπισμό και απομόνωση των κρουσμάτων, προκειμένου να ανακοπεί η αλυσίδα μετάδοσης.
Επιπλέον, σημειώνουν πως η αύξηση των εμβολιασμών στις αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα των ανεπτυγμένων κρατών και των διεθνών οργανισμών. Η πλειοψηφία των ειδικών σημειώνει ακόμα ότι, και στην πιθανότητα επιβεβαίωσης των πλέον δυσμενών σεναρίων, δε θα επιστρέψουμε στην αρχική κατάσταση της πανδημίας.
Ταξιδιωτικοί περιορισμοί
Επιβεβαιωμένα κρούσματα της μετάλλαξης «Όμικρον» έχουν εντοπιστεί στη Βρετανία, τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Δανία και την Τσεχία, έπειτα από ένα πρώτο στο Βέλγιο. Οι υγειονομικές Αρχές της Ολλανδίας ανακοίνωσαν την Κυριακή 28 Νοεμβρίου, ότι βρέθηκαν 13 κρούσματα της μετάλλαξης «Όμικρον» ανάμεσα στους επιβάτες. Υπενθυμίζεται πως 65 ήταν ύποπτοι ως φορείς της νέας μετάλλαξης. Συνεπώς, η ανησυχία εντείνεται στην Ευρώπη για την παραλλαγή «Όμικρον», την ώρα που ο κόσμος συνεχίζει τον αποκλεισμό των νότιων χωρών της Αφρικής.
Υπενθυμίζεται πως προχθές Σάββατο 27 Νοεμβρίου εκδόθηκε έκτακτη αεροπορική οδηγία πτήσεων εξωτερικού για ταξιδιώτες από χώρες της νότιας Αφρικής, από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, με στόχο τον περιορισμό της διασποράς της νόσου Covid-19, καθώς και της νέας παραλλαγής «Όμικρον».
Συγκεκριμένα, η NOTAM, με ισχύ έως την Παρασκευή 3 Δεκεμβρίου 2021, αφορά τους επιβάτες πτήσεων από εννέα κράτη της Αφρικής (αφορά τις χώρες Νότια Αφρική, Μποτσουάνα, Ναμίμπια, Λεσότο, Ζιμπάμπουε, Μοζαμβίκη, Εσουατίνι, Ζάμπια και Μαλάουι) και προβλέπει είσοδο μόνο Ελλήνων υπηκόων και άλλων ταξιδιωτών από τις συγκεκριμένες χώρες της Αφρικής που ταξιδεύουν μόνο για ουσιώδεις λόγους (essential reasons), με την προϋπόθεση τριών αρνητικών τεστ, 10ήμερης καραντίνας και ειδικής άδειας εισόδου στην ελληνική επικράτεια από τις αρμόδιες προξενικές Αρχές του υπουργείου Εξωτερικών, ανεξαρτήτως της εμβολιαστικής τους κατάστασης. Όλοι οι ταξιδιώτες από τις εννέα χώρες της Αφρικής θα υποβάλλονται υποχρεωτικά και σε έλεγχο με τεστ (rapid test) κατά την άφιξή τους στην Ελλάδα.
Μετά την είσοδο στη χώρα, θα επιβάλλεται περιορισμός, καραντίνα 10 ημερών, σε ορισμένο από τις αρμόδιες Αρχές χώρο και επανέλεγχος των επιβατών με την παρέλευση του δεκαημέρου και λήξη της καραντίνας με την προϋπόθεση αρνητικού μοριακού ελέγχου (PCR).
Οι εξαιρέσεις για τους συγκεκριμένους επιβάτες από τις εννέα χώρες της Αφρικής δεν απαλλάσσουν τους ταξιδιώτες από οποιαδήποτε άλλη προϋπόθεση εισόδου στην Ελλάδα που ήδη ισχύει. Η υποχρέωση των προϋποθέσεων (ΝΟΤΑΜ για επιβάτες πτήσεων από τα εννέα κράτη της Αφρικής), για είσοδο στην Ελλάδα ισχύει για παιδιά από 12 ετών και πάνω.
Όσον αφορά στις υπόλοιπες αεροπορικές οδηγίες πτήσεων εξωτερικού, ισχύουν όπως έχουν ανακοινωθεί με δελτίο που εκδόθηκε από την ΥΠΑ στις 26/11/2021.
Η διαδικασία ιχνηλάτησης της χώρας αναχώρησης για τελική άφιξη στην Ελλάδα θα γίνεται με τη γνωστή μέθοδο που προβλέπει το πρωτόκολλο του PLF. Δηλαδή όλοι οι ταξιδιώτες προς Ελλάδα, ανεξαρτήτως υπηκοότητας, συμπληρώνουν την ηλεκτρονική φόρμα (Passenger Locator Form), στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://travel.gov.gr, παρέχοντας πληροφορίες σχετικά με το αεροδρόμιο αναχώρησης και με τη συνολική διαδρομή τους.
Ηνωμένες Πολιτείες
Ταξιδιωτική οδηγία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ
Ταξιδιωτική οδηγία για οκτώ αφρικανικές χώρες εξέδωσαν και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC), αφού ο Λευκός Οίκος είχε ανακοινώσει νωρίτερα νέους ταξιδιωτικούς περιορισμούς, λόγω του εντοπισμού της «ανησυχητικής» παραλλαγής «Όμικρον» στην περιοχή αυτή.
Τα CDC αναθεώρησαν τις ταξιδιωτικές συστάσεις τους στο επίπεδο 4, δηλαδή του «πολύ υψηλού» κινδύνου, για τη Νότια Αφρική, τη Ζιμπάμπουε, τη Ναμίμπια, τη Μοζαμβίκη, το Μαλάουι, το Λεσότο, την Εσουατίνι και την Μποτσουάνα. Ταυτόχρονα, το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία, προτρέποντας τους Αμερικανούς πολίτες να μην επισκέπτονται την περιοχή αυτή της νότιας Αφρικής.
Η Ιαπωνία κλείνει τα σύνορά της σε όλους τους αλλοδαπούς από αύριο Τρίτη
Ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, ο Φουμίο Κισίντα, ανακοίνωσε σήμερα Δευτέρα 29 Νοεμβρίου, ότι θα απαγορευθεί η είσοδος στη χώρα σε όλους τους ξένους επισκέπτες από αύριο Τρίτη 30 Νοεμβρίου, προκειμένου να αποτραπεί ο κίνδυνος εξάπλωσης της παραλλαγής Όμικρον του νέου κορωνοϊού στο αρχιπέλαγος.
Οι Ιάπωνες οι οποίοι επιστρέφουν από κράτη όπου έχουν εντοπιστεί κρούσματα της παραλλαγής αυτής θα μπορούν να μπουν στη χώρα, αλλά θα είναι υποχρεωμένοι να τίθενται σε καραντίνα σε εγκαταστάσεις που θα τους υποδεικνύονται, πρόσθεσε ο επικεφαλής της ιαπωνικής κυβέρνησης.
«Δε θα υπάρξει lockdown»
«Δε θα έχουμε άλλο καθολικό lockdown στη χώρα», υπογράμμισε για μια ακόμη φορά ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, απαντώντας έτσι στους φόβους πολιτών και κυρίως επαγγελματιών απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
«Η πανδημία είναι δυναμικό φαινόμενο και λαμβάνουμε τα μέτρα που κρίνονται απαραίτητα, εξετάζοντας τα επιδημιολογικά, οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα. Το μείγμα μέτρων δεν είναι στατικό. Πίσω από τις επιμέρους ρυθμίσεις υπάρχει στρατηγικό σχέδιο: προαγωγή της δημόσιας υγείας, διαρκής ενίσχυση του ΕΣΥ, διασφάλιση της πληρότητας λειτουργίας της οικονομίας, της εκπαίδευσης και του κοινωνικού βίου. Το lockdown δε βρίσκεται στο πλέγμα του σχεδιασμού μας και δε θα υπάρξει», δήλωσε ο κ. Οικονόμου.
«Τα Χριστούγεννα επιβάλλουν τη μέγιστη υπευθυνότητα στην τήρηση των υγειονομικών μέτρων, αλλά και την τάχιστη επέκταση της εμβολιαστικής κάλυψης. Η Εκκλησία θα κάνει το καθήκον της, ανθρωπιστικό και εθνικό, και η Πολιτεία θα κάνει τη δική της δουλειά. Μένουμε προσανατολισμένοι στον στόχο και δεν αναζητούμε αχρείαστες εντάσεις», πρόσθεσε, ενώ αναφορικά με τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης, ότι έχουν γίνει πολλά λάθη στη διαχείριση της πανδημίας, ο κ. Οικονόμου ανέφερε για τον Αλέξη Τσίπρα, πρόεδρο του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.: «Εγκλωβισμένος σε παρωχημένες λογικές και ερμηνευτικά εργαλεία, συμπεριφέρεται ανεύθυνα, εν μέσω πολλαπλών κρίσεων, σαν να βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο». Ο ίδιος επίσης πρόσθεσε: «Προστατεύσαμε τους πολίτες και κερδίσαμε πολύτιμο χρόνο, που τον αξιοποιήσαμε για την πρωτοφανή ενίσχυση του ΕΣΥ. Επίσης, στηρίξαμε έμπρακτα την πραγματική οικονομία, υπερβαίνοντας τις αρχικές προσδοκίες της κοινωνίας. Τέλος, σχεδιάσαμε ένα λειτουργικό, ασφαλές και δωρεάν εμβολιαστικό πρόγραμμα. Αφού “χτίστηκε” η άμυνα, προχωρήσαμε σε μια λελογισμένη άρση των περιορισμών. Η Ελλάδα δεν μπορεί να μείνει περίκλειστη, παρότι η πανδημία δεν αφήνει καμία χώρα απρόσβλητη. Η Ελλάδα δοκιμάζεται σκληρά, αλλά αντέχει και ανθίσταται, με απώλειες που θα μπορούσαν να ήταν λιγότερες, αν όλοι είχαν στηρίξει ενεργά τον εμβολιασμό και τον ορθολογισμό. Και στη συνολική εικόνα των δύο ετών διατηρούμαστε σε καλύτερο επίπεδο από τις περισσότερες χώρες», υπογράμμισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του στην «Καθημερινή», όσον αφορά στη στρατηγική της κυβέρνησης.
Αρχή για τα μονοκλωνικά αντισώματα
Ομαλά εξελίσσεται η διαδικασία χορήγησης μονοκλωνικών αντισωμάτων σε ασθενείς με COVID-19 των οποίων η αίτηση εγκρίθηκε από την αρμόδια επιστημονική επιτροπή που έχει συσταθεί.
Όπως δηλώνει ο γενικός γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας του υπουργείου Υγείας Γιάννης Κωτσιόπουλος, οι ασθενείς που τα έλαβαν είναι καλά στην υγεία τους.
Σύμφωνα με τον κ. Κωτσιόπουλο, τα 10 επιλεγμένα νοσοκομεία («Σωτηρία», Σισμανόγλειο, ΑΧΕΠΑ, «Παπαγεωργίου», Λαμίας και τα Πανεπιστημιακά Αλεξανδρούπολης, Λάρισας, Ιωαννίνων, Πατρών-Ρίου και Ηρακλείου) είναι απολύτως έτοιμα να υποδεχτούν ασθενείς για τη χορήγηση μονοκλωνικών αντισωμάτων. Η χώρα μας σε πρώτη φάση έχει προμηθευτεί 2.000 δόσεις μονοκλωνικών αντισωμάτων.
Με 30 θεραπείες μονοκλωνικών αντισωμάτων, σε ασθενείς που θα λάβουν το «πράσινο φως» από επιστημονική επιτροπή, θα ξεκινήσει στην Κρήτη η σχετική διαδικασία. Οι θεραπείες θα πραγματοποιηθούν σε ειδικό χώρο που έχει διαμορφωθεί στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών Covid-19 του ΠΑΓΝΗ, το οποίο αποτελεί ένα από τα 10 νοσοκομεία όλης της χώρας, όπου θα ξεκινήσει η διάθεση των μονοκλωνικών.
Η αξιολόγηση των αιτήσεων γίνεται από την επιτροπή μέσα σε διάστημα λίγων ωρών. Για τις περιπτώσεις που εγκρίνεται η χορήγηση μονοκλωνικών αντισωμάτων, οι ασθενείς ενημερώνονται από το Νοσοκομείο υποδοχής και προσέρχονται στον καθορισμένο χρόνο του ραντεβού και κατευθύνονται, σύμφωνα με τα ισχύοντα πρωτόκολλα για COVID-19, στον κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο της έγχυσης. Η χορήγηση είναι μία απλή διαδικασία, όμοια με την έγχυση άλλων αντισωμάτων, και διαρκεί περίπου 30 λεπτά. Ο ασθενής παραμένει στην ειδική Μονάδα περίπου δύο ώρες για την έγχυση και την παρακολούθηση.
Διαβάστε ΕΔΩ όλες τις ειδήσεις για τον κορωνοϊό.
(φωτογραφία: Unsplash)
