Ο υποχρεωτικός εμβολιασμός κατά της COVID-19, για τον οποίο γίνεται συζήτηση σε διάφορες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, κερδίζει έδαφος στον κόσμο, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με τη διάδοση της παραλλαγής “Δέλτα” και ένα τέταρτο κύμα της πανδημίας. Συχνά στοχεύει σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες, όπως το νοσηλευτικό προσωπικό, ωστόσο δε λείπουν και οι χώρες εκείνες που έχουν επιβάλλει την υποχρεωτικότητα του εμβολίου σε όλους τους ενήλικες.
Για πολλά κράτη προφανώς το γεγονός ότι τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού έχουν πάρει επείγουσα άδεια κυκλοφορίας είναι επαρκής λόγος για να μην τα καταστήσουν υποχρεωτικά. Σε χώρες της Δύσης το μοντέλο που ακολουθείται είναι ο υποχρεωτικός εμβολιασμός για ορισμένες κατηγορίες πολιτών, αλλά και εκεί το φαινόμενο δεν έχει γενικευτεί. Υπάρχει, τέλος, μία τρίτη κατηγορία κρατών που, χωρίς να έχουν καταστήσει υποχρεωτικό τον εμβολιασμό, το πλαίσιο που έχουν δημιουργήσει για τους πολίτες είναι τόσο ασφυκτικό που τους “εξαναγκάζει” να εμβολιαστούν. Αναλυτικότερα:
Υποχρεωτικό για τους ενηλίκους
Η υποχρέωση εμβολιασμού για όλους τους ενηλίκους είναι μάλλον σπάνια, συναντάται ωστόσο τις εξής χώρες:
- Τατζικιστάν: Το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων του Τατζικιστάν δημοσιοποίησε ένα κυβερνητικό διάταγμα που υποχρεώνει όλους τους πολίτες άνω των 18 ετών να εμβολιαστούν, χωρίς να δίνει επιπλέον λεπτομέρειες και χωρίς να διευκρινίζει σε ποιες συνθήκες θα εφαρμόζεται η υποχρέωση.
- Τουρκμενιστάν: Αυτή η απομονωμένη χώρα της κεντρικής Ασίας, η οποία είναι μία από τις σπάνιες στον κόσμο που δεν έχουν ανακοινώσει κανένα κρούσμα της COVID-19, ανακοίνωσε στις 7 Ιουλίου πως καθιστά τον εμβολιασμό υποχρεωτικό «για όλα τα πρόσωπα άνω των 18 ετών, χωρίς ιατρικές αντενδείξεις».
- Βατικανό: Μια ανακοίνωση με ημερομηνία 8 Φεβρουαρίου κατέστησε υποχρεωτικό τον εμβολιασμό για τους κατοίκους του πιο μικρού κράτους του κόσμου και τους εργαζόμενους που δουλεύουν σ' αυτό. Οι κυρώσεις μπορεί θεωρητικά να φτάσουν μέχρι την απόλυση όσων δε συμμορφώνονται.
Υποχρέωση για ορισμένες κατηγορίες
Χώρες ή εδάφη έχουν θεσπίσει τον υποχρεωτικό εμβολιασμό για ορισμένες κατηγορίες πληθυσμού:
- Ιταλία: Νομοθετικό διάταγμα της 25ης Μαΐου υποχρεώνει τους γιατρούς και το προσωπικό των υπηρεσιών Υγείας να εμβολιαστούν κατά της COVID-19, διότι διαφορετικά δε θα μπορούν να εργάζονται ερχόμενοι σε επαφή με άλλους ανθρώπους. Η υποχρέωση αυτή προσβλήθηκε στη δικαιοσύνη από 300 Ιταλούς νοσηλευτές και μια ακροαματική διαδικασία έχει προγραμματιστεί για τις 14 Ιουλίου.
- Ηνωμένο Βασίλειο: Η κυβέρνηση ανακοίνωσε στις 16 Ιουνίου πως θα καταστήσει υποχρεωτικό τον πλήρη εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού για όλα τα πρόσωπα που εργάζονται μέσα στους αγγλικούς οίκους ευγηρίας, περιλαμβανομένου του μη ιατρικού προσωπικού, όπως οι κομμωτές, οι αισθητικοί και οι εθελοντές, που θα πρέπει να έχουν πλήρως εμβολιαστεί μέχρι τον Οκτώβριο, αν θέλουν να συνεχίσουν να εργάζονται εκεί. Το μέτρο πρέπει να εγκριθεί από το κοινοβούλιο, κάτι που δεν έχει γίνει ακόμη.
- Ρωσία: Μολονότι ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν είναι αντίθετος στην επιβολή μιας υποχρέωσης σε εθνικό επίπεδο, ο δήμαρχος της Μόσχας κήρυξε στις 16 Ιουνίου τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των εργαζομένων στον τομέα των υπηρεσιών. Περίπου 60% εξ αυτών, δηλαδή περίπου δύο εκατομμύρια άνθρωποι, οφείλουν να έχουν εμβολιαστεί μέχρι τις 15 Αυγούστου. Έκτοτε και άλλες τοπικές οντότητες, μεταξύ των οποίων η Αγία Πετρούπολη και η περιφέρειά της, έλαβαν ανάλογα μέτρα.
- Καζακστάν: Η χώρα διέταξε την 1η Ιουλίου τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των περισσότερων από τους εργαζομένους που έρχονται σε επαφή με άλλα πρόσωπα. Όσοι αρνούνται να εμβολιαστούν, θα τους απαγορευτεί η αλληλεπίδραση με τους πελάτες ή με άλλα πρόσωπα.
- Φίτζι: Το αρχιπέλαγος του Ειρηνικού κατέστησε υποχρεωτικό τον εμβολιασμό των εργαζομένων στο δημόσιο, όπως και στον ιδιωτικό τομέα. Οι δημόσιοι υπάλληλοι θα πρέπει να πάρουν άδεια, αν δεν έχουν κάνει την πρώτη τους δόση στις 15 Αυγούστου, και κινδυνεύουν να απολυθούν, αν η δεύτερη δεν τους έχει χορηγηθεί πριν από την 1η Νοεμβρίου. Στον ιδιωτικό τομέα, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να έχουν κάνει την πρώτη δόση τους την 1η Αυγούστου.
- ΗΠΑ: Η πόλη του Σαν Φρανσίσκο ανακοίνωσε στο τέλος Ιουνίου πως θα ζητήσει από τους περίπου 35.000 εργαζομένους της να εμβολιαστούν κατά της COVID-19, διότι διαφορετικά θα τους επιβληθούν πειθαρχικές κυρώσεις που μπορεί να φτάσουν μέχρι την απόλυση. Αυτή η απαίτηση δε θα ισχύσει πάντως μέχρι να εγκριθούν πλήρως τα εμβόλια από τον αμερικανικό οργανισμό φαρμάκων (FDA).
Εξάλλου, περισσότεροι από 150 εργαζόμενοι ενός από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία του Τέξας απολύθηκαν ή παραιτήθηκαν, αφού αρνήθηκαν να εμβολιαστούν, όπως απαιτούσε το νοσοκομείο. Μερικοί εργαζόμενοι προσέφυγαν στη δικαιοσύνη κατά του νοσοκομείου, όμως η προσφυγή τους απορρίφθηκε.
ΑΝΕΠΙΣΗΜΑ ΜΕΝ... ΑΛΛΑ
Όχι υποχρεωτικός, αλλά σχεδόν...
Σε ορισμένες χώρες, η υποχρέωση δεν είναι επίσημη, αλλά οι περιορισμοί για τους μη εμβολιασμένους είναι τέτοιοι που ο εμβολιασμός μοιάζει με οιονεί υποχρέωση.
- Σαουδική Αραβία: Το βασίλειο ανακοίνωσε στις 18 Μαΐου ότι ο εμβολιασμός θα είναι υποχρεωτικός από τον Αύγουστο για να εισέρχεται κανείς σε κυβερνητικά και ιδιωτικά ιδρύματα, περιλαμβανομένων των χώρων εκπαίδευσης και ψυχαγωγίας, καθώς και στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Μόνον οι εμβολιασμένοι εργαζόμενοι στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα θα μπορούν να επιστρέψουν στον χώρο δουλειάς τους.
- Πακιστάν: Από την 1η Ιουλίου, η επαρχία του Βελουχιστάν, στο νοτιοδυτικό Πακιστάν, απαγορεύει στους μη εμβολιασμένους να εισέρχονται στις δημόσιες υπηρεσίες, τα πάρκα, τα εμπορικά κέντρα και τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Αλλού στη χώρα, οι δημόσιοι υπάλληλοι της επαρχίας Σιντ, που αρνούνται να εμβολιαστούν, δε θα αμείβονται πλέον, ενώ η επαρχία Πουντζάμπ απείλησε να κόψει το τηλέφωνο σε όσους αρνηθούν το εμβόλιο.
