Σαν σήμερα, στις 31 Οκτωβρίου του 1517, ο Γερμανός ιερέας και θεολόγος Μαρτίνος Λούθηρος θυροκολλεί στον Μητροπολιτικό Ναό της Βιτεμβέργης τις περίφημες 95 θέσεις του. Η αντίθεση του Λούθηρου στις πρακτικές της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας είχαν ήδη εκφραστεί από τον ίδιο στους φοιτητές του. Υπήρξε ο ηγέτης της «Μεταρρύθμισης» και θεμελιωτής ουσιαστικά του Προτεσταντισμού.
Ωστόσο, η θυροκόλληση των θέσεων του αποτέλεσε την πρώτη ανοικτή - πλέον - επίθεση εναντίον του Παπισμού. Σύντομα ο Λούθηρος κλήθηκε να απολογηθεί ενώπιον του επιτετραμμένου του Πάπα στη Γερμανία. Εκεί αρνήθηκε να ανακαλέσει και φυγαδεύτηκε νύχτα από οπαδούς του.
Τα χρόνια που ακολούθησαν, το χάσμα μεγάλωσε ακόμη περισσότερο και οι θέσεις του Λούθηρου βρήκαν μεγάλη απήχηση τόσο στη Γερμανία, όσο και σε άλλες χώρες της βόρειας Ευρώπης. Ο ηγέτης της “Μεταρρύθμισης” και θεμελιωτής ουσιαστικά του Προτεσταντισμού πέθανε στις 18 Φεβρουαρίου του 1546, στο Άισλεμπεν της Γερμανίας.
1922: Η δίκη και η εκτέλεση των “6”
Το ημερολόγιο έδειχνε 31 Οκτωβρίου του 1922, όταν ξεκινά στην αίθουσα συνεδριάσεων της Παλιάς Βουλής, στην Αθήνα, η περίφημη “δίκη των 6”. Η παραπομπή τους σε δίκη από έκτακτο Στρατοδικείο έγινε μόλις μία εβδομάδα νωρίτερα.
Στο εδώλιο κάθισαν συνολικά οκτώ πολιτικοί και στρατιωτικοί, που φέρονταν ως οι πρωταίτιοι της Μικρασιατικής Καταστροφής. Τα ξημερώματα της 15ης Νοεμβρίου του 1922, το έκτακτο Στρατοδικείο καταδίκασε σε θάνατο τους Γεώργιο Χατζηανέστη, Δημήτριο Γούναρη, Νικόλαο Στράτο, Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη, Γεώργιο Μπαλτατζή και Νικόλαο Θεοτόκη. Επίσης, καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη οι Μιχαήλ Γούδας και Νικόλαος Θεοτόκης.
Η απόφαση ανακοινώθηκε στους έξι θανατοποινίτες την ίδια ημέρα, στις 9 το πρωί. Η εκτέλεσή τους έγινε στο Γουδή, πίσω από το Νοσοκομείο “Σωτηρία”, δύο ώρες μετά, ενώ ακολούθησε η κηδεία τους στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, κάτω από δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, στις 2:30 το μεσημέρι.
Η ανοικτή επιστολή του Νίκου Ζαχαριάδη
Εξάλλου, στις 31 Οκτωβρίου του 1940 δημοσιεύεται στις εφημερίδες η ανοικτή επιστολή του φυλακισμένου ηγέτη του ΚΚΕ Νίκου Ζαχαριάδη, ο οποίος καλούσε τον ελληνικό λαό να δώσει όλες του τις δυνάμεις στον πόλεμο ενάντια στη φασιστική Ιταλία του Μουσολίνι.
«Ο λαός της Ελλάδας διεξάγει σήμερα έναν πόλεμο εθνικοαπελευθερωτικό, ενάντια στον φασισμό του Μουσολίνι. Δίπλα στο κύριο μέτωπο και ο κάθε βράχος, η κάθε ρεματιά, το κάθε χωριό, καλύβα με καλύβα, η κάθε πόλη, σπίτι με σπίτι, πρέπει να γίνει φρούριο του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Κάθε πράκτορας του φασισμού πρέπει να εξοντωθεί αλύπητα», ανέφερε, μεταξύ άλλων, η επιστολή του γενικού γραμματέα του ΚΚΕ.
