Είναι μια από τις ιστορικότερες και πιο όμορφες θάλασσες του πλανήτη, κι όμως έχει μετατραπεί σε θανατηφόρο πέρασμα του κόσμου: Η Μεσόγειος, επτά χρόνια μετά το ξέσπασμα του εμφυλίου στη Συρία, συνεχίζει να γίνεται υγρός τάφος για χιλιάδες ανθρώπους που προσπαθούν να απομακρυνθούν από τις φρικαλεότητες αλλά και τη βαρβαρότητα του πολέμου.
Σύμφωνα με στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας πρόσφατα, πάνω από 1.500 πρόσφυγες και μετανάστες έχασαν τη ζωή τους τούς πρώτους επτά μήνες του 2018, προσπαθώντας να διασχίσουν τα νερά της και να φτάσουν στην Ευρώπη.
Περισσότεροι από τους μισούς άφησαν την τελευταία τους πνοή το δίμηνο Ιουνίου-Ιουλίου 2018, γεγονός που αποκαλύπτει το μέγεθος της απόγνωσης που επικρατεί στις χώρες της Μέσης Ανατολής.
Ωστόσο, ο φόβος για περαιτέρω αύξηση του αριθμού των νεκρών το επόμενο χρονικό διάστημα είναι ιδιαίτερα μεγάλος, καθώς οι διακινητές εκμεταλλεύονται τον ήλιο και τις ευνοϊκές καιρικές συνθήκες που επικρατούν το καλοκαίρι.
Κατά τη διάρκεια του έτους που διανύουμε, η Ισπανία έχει αναδειχτεί στον βασικό προορισμό των προσφύγων, με περισσότερες από 23.500 αφίξεις, παίρνοντας την πρωτιά από την Ιταλία, που τις προηγούμενες χρονιές δεχόταν τον μεγαλύτερο αριθμό των αφίξεων. Φέτος στην Ιταλία έχουν καταγραφεί 18.500 αφίξεις και στην Ελλάδα 16.000.
Τα στατιστικά έκαναν την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες να εκφράσει τη βαθιά ανησυχία της για το θέμα και να εκδώσει ανακοίνωση, με την οποία ζητά τη λήψη μέτρων για την προστασία των ανθρώπινων ζωών.
Από τον Ιανουάριο μέχρι τον Μάιο του 2018 στη Μεσόγειο είχαν πνιγεί 650 άνθρωποι, ενώ τους δύο τελευταίους μήνες χάθηκαν άλλοι 850, με αποτέλεσμα να καταγραφεί μια ζοφερή κατάσταση, που κάνει τις ανθρωπιστικές οργανώσεις να κρούουν το καμπανάκι του κινδύνου.
Την ανησυχία της Ύπατης Αρμοστείας εντείνει το γεγονός ότι ο ρυθμός των θανάτων παρουσιάζει αύξηση, παρότι ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που φτάνουν στις ακτές της Ευρώπης έχει μειωθεί σημαντικά σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι φέτος, μέχρι στιγμής, έχουν διασχίσει τη Μεσόγειο περίπου 60.000 άνθρωποι, δηλαδή σχεδόν οι μισοί απ’ όσους την είχαν διασχίσει πέρυσι το ίδιο χρονικό διάστημα. Ένας στους 31 ανθρώπους που επιχείρησαν το ταξίδι τούς μήνες Ιούνιο και Ιούλιο έχασε τη ζωή του ή αγνοείται, ενώ κατά τη διάρκεια του 2018 το ποσοστό ανερχόταν σε έναν στους 49...
Διερευνώντας τις αιτίες του τραγικού φαινομένου, η Ύπατη Αρμοστεία επισημαίνει ότι οι διακινητές οργανώνουν όλο και πιο επικίνδυνα ταξίδια, χρησιμοποιώντας όλο και πιο επισφαλή μέσα-βάρκες κακής ποιότητας, τις οποίες υπερφορτώνουν και τις αφήνουν να πλέουν στη θάλασσα, ποντάροντας στην πιθανότητα να βρεθεί κάποιος για να τους διασώσει εγκαίρως.
Αυτό που παραμένει, όμως, ως μοναδικός ασφαλής τρόπος για να σταματήσουν στα νερά της Μεσογείου να συμβαίνουν ανθρώπινες τραγωδίες - με θύματα οικογένειες με ανήλικα παιδιά - είναι να εξαλειφθούν οι εστίες των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή.
Οι Σύριοι πρόσφυγες
Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία, οι Σύριοι πρόσφυγες αποτελούν την εθνικότητα με το μεγαλύτερο ποσοστό αφίξεων, που φτάνει το 13,5%, επί του συνόλου των νέων θαλάσσιων αφίξεων στην Ευρώπη, γεγονός που «καταδεικνύει ότι οι άνθρωποι που έχουν πληγεί από τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση παγκοσμίως συνεχίζουν να βρίσκονται σε απόγνωση».
Ο Οργανισμός καλεί για ακόμη μια φορά τη διεθνή κοινότητα «να αντιμετωπίσει τις βασικές αιτίες εκτοπισμού που αναγκάζουν τους ανθρώπους να εγκαταλείπουν τις εστίες τους και να επιχειρούν όλο και πιο ριψοκίνδυνα ταξίδια».
Παράλληλα, τον Ιούλιο είχε απευθύνει έκκληση για ενίσχυση των επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο, καθώς είχαν τεθεί περιορισμοί για τα σκάφη των ΜΚΟ που επιχειρούσαν στη θάλασσα προκειμένου να σώσουν ανθρώπους που κινδύνευαν.
Όπως επισημαίνει, η ενίσχυση της δυνατότητας έρευνας και διάσωσης και η θέσπιση ενός σαφούς μηχανισμού αποβίβασης είναι θεμελιώδη στοιχεία του κοινού σημειώματος που συνέταξε η Ύπατη Αρμοστεία μαζί με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, με το οποίο απευθυνόταν έκκληση για μια περιφερειακή κοινή διαδικασία για τη διάσωση ζωών στη Μεσόγειο.
«Η τραγωδία θα συνεχιστεί»
«Εάν δεν υπάρξει ένας αρμονικός και κοινός τρόπος να προχωρήσουμε μπροστά, που να φέρει μαζί τα παράκτια κράτη και τους βασικούς φορείς του ναυτικού και ναυτιλιακού χώρου, είναι σίγουρο ότι θα δούμε να συνεχίζεται η τραγωδία στη Μεσόγειο», ανέφερε ο Vincent Cochetel, ειδικός απεσταλμένος της Ύπατης Αρμοστείας για τη Μεσόγειο.
«Καθώς τόσες ζωές βρίσκονται σε κίνδυνο, είναι ζωτικής σημασίας να δώσουμε διαβεβαιώσεις στους κυβερνήτες των σκαφών ότι θα μπορούν να αποβιβάσουν τους διασωθέντες και ως εκ τούτου να διασφαλίσουμε την προστασία της θεμελιώδους αρχής της διάσωσης των ανθρώπων σε κίνδυνο στη θάλασσα. Παράλληλα, για τη διάσωση ζωών στη θάλασσα πρέπει να αξιοποιούνται μέτρα κατάλληλα και αναγκαία, ώστε να μπορούν να αποδοθούν ευθύνες σε όσους προσπαθούν να βγάλουν κέρδος από την εκμετάλλευση ευάλωτων ανθρώπων», πρόσθεσε.
