Οι ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας αναγκάζουν τους εκτοπισμένους που ζουν σε καταυλισμούς να επιστρέψουν στις εστίες τους σε μη ασφαλείς περιοχές στην κυρίως σουνιτική επαρχία Άνμπαρ, εκθέτοντας τους σε κινδύνους από εκρηκτικούς μηχανισμούς και επιθέσεις, καταγγέλλουν πρόσφυγες και εργαζόμενοι σε οργανώσεις αρωγής.
Η διαχείριση των περισσότερων από δύο εκατομμυρίων Ιρακινών που εκτοπίστηκαν από τον πόλεμο εναντίον του Ισλαμικού Κράτους είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο πρωθυπουργός Χάιντερ αλ Αμπάντι. Όμως οι επικριτές του καταγγέλλουν ότι ενδιαφέρεται πιο πολύ να κερδίσει τις εκλογές του Μαΐου, παρά να απαλύνει τα δεινά των εκτοπισμένων Ιρακινών και να τους βοηθήσει να επιστρέψουν στα σπίτια τους με ασφάλεια.
Οι αρχές στέλνουν πίσω στις εστίες τους ανθρώπους παρά τη θέλησή τους, επισημαίνουν οι πρόσφυγες και οι εργαζόμενοι αρωγής, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι εκλογές θα διεξαχθούν στην ώρα τους. Οι πολίτες θα πρέπει να βρίσκονται στον τόπο καταγωγής τους για να ψηφίσουν, κι αν δεν επιστρέψουν αυτό μπορεί να καθυστερήσει τις εκλογές.
Η δημοτικότητα του Αμπάντι βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο μετά την ήττα του ΙΚ και γι' αυτό δεν επιθυμεί την καθυστέρηση των εκλογών. Ωστόσο η στρατηγική που ακολουθεί ενέχει και κινδύνους, καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο να χάσει τη στήριξη των σουνιτών, αν θεωρηθεί ότι υποφέρουν από τις αναγκαστικές επιστροφές σε επικίνδυνες περιοχές.
Ο Ιρακινός πρωθυπουργός επιθυμεί να κερδίσει μια δεύτερη θητεία με στόχο να καταπολεμήσει τη διαφθορά και να διασφαλίσει την εθνική ενότητα απέναντι κυρίως στις αποσχιστικές τάσεις των Κούρδων.
Για τον σκοπό αυτό θα χρειαστεί όσες περισσότερες ψήφους μπορεί να συγκεντρώσει για να αντιμετωπίσει τους υποψήφιους που συνδέονται με τις σιιτικές πολιτοφυλακές.
Συνεντεύξεις με εργαζόμενους σε οργανώσεις αρωγής και δεκάδες εκτοπισμένους σε καταυλισμούς στην πόλη Αμριγιάτ αλ Φαλούτζα, που βρίσκεται στην επαρχία Άνμπαρ, καθώς και με αρκετές οικογένειες που αναγκάστηκαν να επιστρέψουν σε άλλες περιοχές της επαρχίας, αποκαλύπτουν ότι πολλοί αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στις εστίες τους και αρκετοί δέχθηκαν απειλές για τη ζωή τους ή τραυματίστηκαν.
Σύμφωνα με εργαζόμενους σε οργανώσεις αρωγής, στρατιωτικά φορτηγά φτάνουν στους καταυλισμούς προσφύγων χωρίς προειδοποίηση και στρατιωτικοί διαβάζουν τον κατάλογο των ανθρώπων που έχουν στη διάθεσή τους μία ώρα για να ετοιμαστούν για να φύγουν.
Οι ίδιοι εκτιμούν ότι 2.400 με 5.000 άνθρωποι έχουν αναγκαστεί να επιστρέψουν στις εστίες τους από τις 21 Νοεμβρίου ως τις 2 Ιανουαρίου.
«Οι επιστροφές αυτές δεν είναι ασφαλείς», επεσήμανε ένας εργαζόμενος που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του. «(Οι εκτοπισμένοι) δεν έχουν επιλογή. Δεν μπορούν να πουν "όχι" σε μια ομάδα ανθρώπων με όπλα».
Εκπρόσωπος του ιρακινού στρατού διέψευσε τις καταγγελίες αυτές, επισημαίνοντας ότι είναι υπερβολικές. «Βασική μας ανησυχία είναι η ασφάλεια των πολιτών μας, δουλειά μας είναι να προστατεύουμε τους πολίτες», τόνισε ο ταξίαρχος Γιαχία Ράσουλ. Ωστόσο πρόσθεσε ότι «οι πολίτες πρέπει να επιστρέψουν στα σπίτια τους» τώρα που έχει ηττηθεί το ΙΚ.
Κάποιοι εργαζόμενοι σε οργανώσεις αρωγής επεσήμαναν ότι οι διαταγές έρχονται από το γραφείο του Αμπάντι, όμως ο εκπρόσωπός του αρνήθηκε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο.
Για πολλούς εκτοπισμένους η επιστροφή τους στις εστίες τους δεν είναι και οικονομικά βιώσιμη. Στους καταυλισμούς μπορούν να κερδίζουν κάποια χρήματα διατηρώντας πάγκους πώλησης φρούτων ή κουρεία, όμως κάτι τέτοιο είναι αδύνατο στις πόλεις τους, όπου δεν υπάρχουν υποδομές, σχολεία και βασικές παροχές.
Πέντε εκτοπισμένοι δήλωσαν στο Reuters ότι αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στις εστίες τους, όμως αναγκάστηκαν να γυρίσουν πίσω στους καταυλισμούς διότι οι σιίτες πολιτοφύλακες που βρίσκονται σε πολλά σημεία ελέγχου ζητούν έως και 400 δολάρια για να αφήσουν τους ανθρώπους να περάσουν.
Αμερικανίδα διπλωμάτης στη Βαγδάτη σημείωσε ότι έχει ακούσει καταγγελίες για αναγκαστικές επιστροφές, κάτι που η πρεσβεία έχει επισημάνει και στην ιρακινή κυβέρνηση. Η διπλωμάτης εξήγησε ότι η κυβέρνηση υπογράμμισε τη δέσμευσή της για ασφαλείς και οικειοθελείς επιστροφές, αλλά πρόσθεσε ότι παράλληλα «υπάρχει πραγματική επιθυμία να επιστρέψουν οι άνθρωποι στις εστίες τους το συντομότερο δυνατό».
Ο ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι περισσότεροι από τους μισούς εκτοπισμένους Ιρακινούς έχουν ήδη επιστρέψει στις εστίες τους. Περισσότεροι από 3,2 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν επιστρέψει ως τα τέλη Δεκεμβρίου, με 2,6 εκατομμύρια να εξακολουθούν να είναι εκτοπισμένοι, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης.
ΑΠΕ - ΜΠΕ
