Ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Σίνζο Άμπε επισκέπτεται σήμερα το Βλαδιβοστόκ, στη ρωσική Άπω Ανατολή, για συνομιλίες με τον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαντίμιρ Πούτιν με στόχο την ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας των δύο κρατών, οι οποίες παραμένουν εδώ και δεκαετίες εγκλωβισμένες στη διένεξή τους για τις νήσους Κουρίλες.
Πρόκειται για την δεύτερη επίσκεψη του Άμπε στη Ρωσία από την αρχή της χρονιάς.
Τον Μάιο, στις συνομιλίες που είχαν στο Σότσι, στη νότια Ρωσία, ο Σίνζο Άμπε δήλωσε πως καταγράφηκε «πρόοδος» στην κατεύθυνση της διευθέτησης των διαφιλονικούμενων νήσων, καθώς οι δύο ηγέτες αποφάσισαν να διεξαγάγουν «διαπραγματεύσεις (...) με μια νέα προσέγγιση», χωρίς να «παρεμποδίζονται από τους τρόπους σκέψης του παρελθόντος», κατά την ιαπωνική διπλωματία.
Στη συνάντησή τους στο Βλαδιβοστόκ, στο περιθώριο του οικονομικού φόρουμ της Ανατολής που ξεκινά σήμερα, ο Άμπε και ο Πούτιν θα «έχουν ειλικρινείς συνομιλίες με το βλέμμα τους στραμμένο στο μέλλον», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος της ιαπωνικής κυβέρνησης Γιοσιχίντε Σούγκα.
Η συνάντηση αυτή θα γίνει μερικές ημέρες αφότου η Ρωσία ανακοίνωσε την προσεχή «επίσκεψη που αναβαλλόταν επί μακρόν» του Πούτιν στην Ιαπωνία, η οποία θα γίνει τον Δεκέμβριο. Ο ρώσος πρόεδρος είχε επισκεφθεί την Ιαπωνία για τελευταία φορά το 2005.
Οι σχέσεις ανάμεσα στη Μόσχα και στο Τόκιο δηλητηριάζονται από τη διένεξη για τις τέσσερις νήσους που είναι γνωστές ως Κουρίλες στη Ρωσία και ως Βόρειες Περιοχές στην Ιαπωνία, που καταλήφθηκαν στα τέλη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου από τα σοβιετικά στρατεύματα και διεκδικεί η Ιαπωνία. Η διένεξή της έχει εμποδίσει μέχρι σήμερα την υπογραφή μιας συνθήκης ειρήνης.
Οι διαπραγματεύσεις για τα νησιά αυτά βρίσκονται σε αδιέξοδο μετά την προσάρτηση της ουκρανικής χερσονήσου της Κριμαίας από τη Ρωσία, τον Μάρτιο του 2014, την οποία το Τόκιο καταδίκασε, όπως και η Δύση, επιβάλλοντας παράλληλα κυρώσεις.
«Για να επιτευχθεί πρόοδος στο ζήτημα της συνθήκης ειρήνης, είναι εκ των ων ουκ άνευ να κάνουμε ειλικρινείς διαπραγματεύσεις», επέμεινε ο Σούγκα, προσθέτοντας ότι ο Σίνζο Άμπε προσμένει με «ενθουσιασμό» τις συζητήσεις που θα έχει με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.
Από τη ρωσική πλευρά, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε χθες ότι αν και το ζήτημα των Κουρίλων «βεβαίως» θα συζητηθεί, δεν θα είναι σε καμιά περίπτωση «το βασικό θέμα» της συνάντησης, η οποία θα αρχίσει στις 11:00 (ώρα Ελλάδας).
Ο ρώσος πολιτικός αναλυτής Κονσταντίν Καλάσεφ, μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο, προεξόφλησε ότι «ασφαλώς οι δύο πλευρές θα ταχθούν υπέρ της συμφωνίας» ειρήνης και «θα προσπαθήσουν να μην εκφράσουν δημόσια τις διαφωνίες τους για τις νήσους Κουρίλες», καθώς «η Ιαπωνία δεν είναι έτοιμη να υπαναχωρήσει από τις διεκδικήσεις της για τα "Βόρεια Εδάφη" και η Ρωσία δεν πρόκειται να αναγνωρίσει σε καμιά περίπτωση τις διεκδικήσεις» που προβάλλει το Τόκιο.
Ο Καλάσεφ εμφανίστηκε πάντως πιο αισιόδοξος για την πρόοδο «στο πεδίο της οικονομίας».
«Οι προοπτικές ενίσχυσης της οικονομικής και εμπορικής συνεργασίας θα βρίσκονται στην καρδιά αυτών των διαπραγματεύσεων», διαβεβαίωσε ο σύμβουλος του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσάκοφ.
Το 2015 το διμερές εμπόριο υποχώρησε κατά 31%, στα 21,3 δισεκ. δολάρια, λόγω των κυρώσεων που επέβαλε η Ιαπωνία στη Ρωσία, σύμφωνα με το Κρεμλίνο. Αλλά η ρωσική αγορά έχει μεγάλη σημασία για πολλές ιαπωνικές εταιρείες, σύμφωνα με την ίδια πηγή, που τονίζει ότι στη Ρωσία δραστηριοποιούνται κάπου 270 ιαπωνικές εταιρίες των τομέων της ενέργειας, της αυτοκινητοβιομηχανίας κ.ά.
