Η νέα πρωθυπουργός της Βρετανίας, η Τερέζα Μέι, τάραξε τα νερά όχι μόνο του... Τάμεση, αλλά ολόκληρου του πλανήτη, με μια κίνηση-έκπληξη που έχει προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων και πικρόχολων σχολίων τόσο εντός Αλβιόνας, όσο κυρίως εκτός.
Η επιλογή του Μπόρις Τζόνσον - φυσικά για λόγους ισορροπιών στους κόλπους του Συντηρητικού Κόμματος και ίσων γραμμών μεταξύ των στρατοπέδων του Brexit, του οποίου ο πρώην δήμαρχος του Λονδίνου ήταν "στρατηγός" και του Bremain, το οποίο υποστήριξε έστω και με μισή καρδιά η ίδια - ως επικεφαλής της διπλωματίας της Βρετανίας, αιφνιδίασε αρκετούς και προκάλεσε από καυστικά σχόλια μέχρι ειρωνικές ατάκες.
Σύσσωμος ο ξένος Τύπος ρίχνει άφθονο δηλητήριο για την επιλογή Τζόνσον, ξεσκονίζοντας παλαιότερες φαρμακερές ατάκες του ίδιου, ο οποίος επέλεξε λίγες ώρες μετά τη δημοσιοποίηση του αποτελέσματος του επίμαχου δημοψηφίσματος να αποσυρθεί - αν και φαβορί - από την κούρσα διαδοχής του Ντέιβιντ Κάμερον.
Κάπως έτσι η ίδια η Μέι βρέθηκε στο παρασκήνιο, αφού όλα τα φώτα έπεσαν και πάλι πάνω στον πρώην δήμαρχο της βρετανικής πρωτεύουσας.
Ειδικά ο γερμανικός Τύπος άδραξε την ευκαιρία για να εκτοξεύσει φαρμακερά βέλη εναντίον του «ξαφνικά, διπλωμάτη», όπως είναι ο τίτλος στην ιστοσελίδα του εβδομαδιαίου περιοδικού "Der Spiegel". «Ο Τζόνσον υπουργός Εξωτερικών; Πρόκειται για βρετανικό χιούμορ», σχολιάζει η κεντροαριστερή "Suddeutsche Zeitung" στο διαδικτυακό τόπο της.
«Πραξικόπημα», «φάρσα», σχολιάζει η γερμανική συντηρητική εφημερίδα "Die Welt", η οποία υπενθυμίζει πως ο Μπόρις Τζόνσον χαρακτήρισε την υποψήφια των Δημοκρατικών για το Λευκό Οίκο, Χίλαρι Κλίντον, «σαδίστρια νοσοκόμα» και συνέκρινε την Ε.Ε. με τον «Χίτλερ».
Ο διορισμός δεν προκαλεί, όμως, μόνο αμηχανία και καυστικά σχόλια, αλλά και προβληματισμό. Είναι ενδεικτικό το σχόλιο του "Spiegel" ότι με το διορισμό του «βασιλιά του Brexit» στη θέση του υπουργού Εξωτερικών «δεν υπάρχει πλέον καμία αμφιβολία για το γεγονός ότι στη βρετανική πολιτική δε νοιάζονται για το καλό της χώρας, αλλά για τον ανελκυστήρα, τις προσωπικές φιλοδοξίες και τους τακτικισμούς για την εξουσία».
Έντονα ενοχλημένη εμφανίστηκε και η βρετανική εφημερίδα "Daily Μirror", η οποία "απολογείται" στο εξώφυλλό της για την απόφαση της νέας πρωθυπουργού της Βρετανίας, Τερέζα Μέι, να τοποθετήσει το "στρατηγό" του Brexit, Μπόρις Τζόνσον, στη θέση του υπουργού Εξωτερικών με τη φράση «Συγγνώμη... αγαπητέ Κόσμε».
Δεν είναι όμως μονάχα ο Τύπος, αλλά και οι πολιτικοί που εκφράζουν την απογοήτευσή τους για την επιλογή της Μέι σε ένα τόσο κρίσιμο πόστο. Πιο σκληρός απ' όλους εμφανίστηκε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Μαρκ Ερό, ο οποίος κατηγόρησε τον Μπόρις Τζόνσον ότι «είπε πολλά ψέματα» στη διάρκεια της εκστρατείας πριν από το δημοψήφισμα για το Brexit «και τώρα είναι αυτός που είναι με την πλάτη στον τοίχο».
Σε σκληρό ύφος και ο Γερμανός ομόλογός του, Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, κατηγόρησε έμμεσα τον πρώην δήμαρχο του Λονδίνου ότι συμπεριφέρθηκε ανεύθυνα μετά την ψήφο υπέρ του Brexit: «Πολιτικοί αξιωματούχοι τράβηξαν τη χώρα προς το Brexit και μετά, μόλις η απόφαση ελήφθη, το 'βαλαν στα πόδια, δεν ανέλαβαν τις ευθύνες τους και, αντί γι' αυτό, πήγαν να παίξουν κρίκετ. Ειλικρινά το βρίσκω σκανδαλώδες».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο σοσιαλδημοκράτης Μάρτιν Σουλτς, εξέφρασε, με σαφώς λιγότερο διπλωματικό τρόπο, το φόβο για έναν «φαύλο κύκλο επικίνδυνο» για την Ευρώπη.
Στη Σουηδία, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Καρλ Μπιλτ έγραψε στο Twitter πως θα προτιμούσε «να ήταν ένα αστείο, όμως δεν είναι». Και στη Ρωσία, ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Κάτω Βουλής του Κοινοβουλίου, ο Αλεξέι Πουσκόφ, εξέφρασε την ελπίδα ο Μπόρις Τζόνσον «να μην πάσχει από τα ίδια αντιρωσικά συμπλέγματα με τον προκάτοχό του».
Έντονες είναι όμως οι αντιδράσεις και στη Βρετανία. Από τα πρώτα σχόλια ήταν εκείνα της Άντζελα Ιγκλ, της βουλευτού που έχει ανοίξει πανιά για την ηγεσία των Εργατικών ζητώντας την παραίτηση του Τζέρεμι Κόρμπιν. Πληροφορούμενη το διορισμό του Τζόνσον εξεπλάγη, δηλώνοντας: «Τον έκαναν υπουργό Εξωτερικών;!», ατάκα συνοδευόμενη φυσικά και με την απαραίτητη γλώσσα του σώματος. Αίσθηση, πάντως, προκάλεσε και το γέλιο που προσπαθούσε να συγκρατήσει με κόπο ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρκ Τόνερ, μόλις ενημερώθηκε για την υπουργοποίηση του Μπόρις Τζόνσον.
"Φωτιές" βγάζουν, όμως, και οι Τούρκοι για το νέο υπουργό Εξωτερικών της Βρετανίας, ο οποίος είχε στεφθεί νικητής σε διαγωνισμό του περιοδικού "Specator" κατά της λογοκρισίας για το πιο προσβλητικό ποίημα για τον Ερντογάν. Πάντως, υψηλόβαθμος κυβερνητικός αξιωματούχος δηλώνει ότι η Τουρκία είναι διατεθειμένη να γυρίσει σελίδα μετά τις υποτιμητικές, στην καλύτερη περίπτωση, δηλώσεις του νέου Βρετανού ΥΠ.ΕΞ. σε βάρος του Τούρκου προέδρου - προειδοποιώντας, πάντως, ότι οι διμερείς σχέσεις θα πληγούν εάν ο Τζόνσον επαναλάβει τέτοιου είδους ύβρεις.
Ο ίδιος ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Αλβιόνας θα έχει την πρώτη συνάντηση του με τους Ευρωπαίους ομολόγους του τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, οι οποίοι μπορούν τουλάχιστον να δηλώνουν ανακουφισμένοι που ο Τζόνσον δε θα ηγηθεί των διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε. για το Brexit. Το ρόλο αυτόν θα αναλάβει ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις, ο 67χρονος Ντέιβιντ Ντέιβις. Στις πρώτες του δηλώσεις από τη νέα του θέση, ο Μπόρις Τζόνσον τόνισε ότι η χώρα του θα διεκδικήσει έναν ακόμη μεγαλύτερο ρόλο στα ευρωπαϊκά πράγματα μετά την αποχώρησή της από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ του να εγκαταλείψουμε την Ε.Ε. και του να εγκαταλείψουμε τις σχέσεις μας με την υπόλοιπη Ευρώπη, οι οποίες νομίζω ότι αναμφισβήτητα θα ενισχυθούν», είπε ο κ. Τζόνσον, ο οποίος τόνισε ότι τη συγκεκριμένη θέση του τη συμμερίζονται και οι ΗΠΑ. Ο ίδιος έδωσε έμφαση και στις σχέσεις με την Ουάσινγκτον. Όταν ο Τζόνσον ρωτήθηκε από έναν ρεπόρτερ του βρετανικού τηλεοπτικού σταθμού Sky News εάν σκόπευε να ζητήσει συγνώμη από τον Ομπάμα για τις δηλώσεις του σε άρθρο που είχε γράψει για τη βρετανική εφημερίδα "Sun", ότι «ο ημι-Κενυάτης» πρόεδρος ήταν προκατειλημμένος εναντίον της Βρετανίας λόγω μιας προγονικής απέχθειας για τη βρετανική αυτοκρατορία», ο Τζόνσον απάντησε: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής θα είναι πρώτες στην ουρά».
Η αναφορά αυτή δεν είναι τυχαία, καθώς απαντούσε ουσιαστικά σε προειδοποίηση του Αμερικανού προέδρου Μπάρακ Ομπάμα, πριν το βρετανικό δημοψήφισμα, σύμφωνα με την οποία η Βρετανία θα «βρεθεί στο τέλος της ουράς» όσον αφορά στις εμπορικές συμφωνίες, εάν αποφασίσει να φύγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
ρεπορτάζ : Σταύρος Μουντουφάρης
