Πενήντα χρόνια μετά την πρώτη προσελήνωση στις 21 Ιουλίου 1969 και τη συλλογή σεληνιακών δειγμάτων βάρους 21,6 κιλών από τον Νιλ Άρμστρονγκ και τον Μπαζ Όλντριν, επιστήμονες στη Γερμανία πραγματοποίησαν νέες γεωχημικές αναλύσεις σε εκείνα τα δείγματα, καθώς και σε κατοπινά δείγματα που είχαν φέρει οι αστροναύτες των αποστολών “Απόλλων”.
Στη βάση των νέων μετρήσεων, οι ειδικοί υπολόγισαν ότι η Σελήνη είναι γηραιότερη απ’ ό,τι νομίζαμε ως τα σήμερα. Σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις, ο πιστός δορυφόρος της Γης ξεκίνησε να σχηματίζεται πριν περίπου 4,51 δισεκατομμύρια χρόνια, μόλις 50 εκατομμύρια χρόνια μετά τον σχηματισμό του ηλιακού μας συστήματος και όχι μετά από 150 εκατομμύρια χρόνια, όπως πιστευόταν μέχρι σήμερα.
Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Γεωλογίας και Ορυκτολογίας του Πανεπιστημίου της Κολωνίας, με επικεφαλής τον δρ. Μάξγουελ Θίμενς, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γεωεπιστημών “Nature Geoscience”, εστίασαν στις χημικές “υπογραφές” των διαφορετικών ειδών σεληνιακών δειγμάτων, οι οποίες και προσέφεραν τα νέα δεδομένα.
Η Σελήνη πιθανότατα σχηματίστηκε μετά από μια γιγάντια σύγκρουση ανάμεσα σε ένα σώμα με το μέγεθος του Άρη και την πρώιμη Γη. Σταδιακά το φεγγάρι δημιουργήθηκε από την προσκόλληση των περιφερόμενων υλικών που είχαν εκτιναχθεί σε τροχιά γύρω από τον νεαρό πλανήτη μας. Αρχικά ο νεογέννητος δορυφόρος μας καλυπτόταν από ένα καυτό ωκεανό μάγματος, απ’ όπου - καθώς ψυχόταν - σχηματίστηκαν διάφορα σεληνιακά πετρώματα.
«Αυτά τα πετρώματα κατέγραψαν πληροφορίες για τον σχηματισμό της Σελήνης, οι οποίες είναι δυνατό να βρεθούν ακόμη στη σεληνιακή επιφάνεια. Τέτοιες παρατηρήσεις δεν είναι πια εφικτές στη Γη, καθώς ο πλανήτης μας είναι γεωλογικά ενεργός εδώ και πολύ καιρό. Έτσι, η Σελήνη παρέχει μια μοναδική ευκαιρία να μελετήσουμε την πλανητική εξέλιξη», ανέφερε ο ερευνητής, δρ. Πέτερ Σπρουνγκ.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τη σχέση ανάμεσα στα σπάνια στοιχεία ουράνιο, άφνιο και βολφράμιο ως μέσο για να υπολογίσουν την ηλικία του φεγγαριού. Τα δύο τελευταία συνιστούν ένα φυσικό ραδιενεργό ρολόι, καθώς το ισότοπο άφνιο-182 διασπάται σε βολφράμιο-182. Αυτή η ραδιενεργή διάσπαση διήρκεσε μόνο τα πρώτα 70 εκατομμύρια χρόνια του ηλιακού μας συστήματος.
Μια Ελλάδα στο... φεγγάρι
Μια ολόκληρη Ελλάδα βρίσκεται εκεί, στον πιστό εδώ και 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια δορυφόρο της Γης. Ολόκληρες περιοχές, θάλασσας και βουνά, κρατήρες και πεδιάδες έχουν πάρει το όνομά τους από Έλληνες αστρονόμους, αρχαίους και σύγχρονους, Θεούς ή θνητούς επιστήμονες, ανάμεσά τους ο Μέγας Αλέξανδρος, ο Θεός Απόλλων, ο Αριστοτέλης, δικαιωματικά η Θεά της Σελήνης, η Άρτεμις, ο δικός μας Δαίδαλος και ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, ο εραστής της Σελήνης, ο Ενδυμίωνας, ο Ηρόδοτος, ο Πατέρας της Ιστορίας, ο Ησίοδος, ο Όμηρος, ο Ηρακλής και ο Πλάτωνας, ο τραγικός ποιητής Σοφοκλής, ο Ξενοφώντας και από τους πιο σύγχρονους, ο Έλληνας λόγιος Ιωάννης Βησαρίωνας, που έζησε από το 1369 έως το 1472, ο Έλληνας αστρονόμος Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης, που έζησε από το 9 έως το 120 μ.X., και ο Ελληνο-Γάλλος κορυφαίος αστρονόμος Αντωνιάδης, που γεννήθηκε στα 1870 και πέθανε στα 1944.
Η λίστα των γεωγραφικών τοποθεσιών, κυρίως των κρατήρων της Σελήνης που φέρουν ελληνικά ονόματα, είναι κάτι παραπάνω από εντυπωσιακή και χρονολογείται κυρίως από το 1935, οπότε με τη σχετική σύμβαση της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης μπήκε μια τάξη στο χάος της σεληνιακής γεωγραφίας..!
