Το άρθρο 8 του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων (GDPR) περιέχει συγκεκριμένες απαιτήσεις σχετικά με τη συγκατάθεση για την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων των παιδιών.
Ο γενικός κανόνας προβλέπει απαίτηση γονικής συναίνεσης για τη χρήση κοινωνικών δικτύων από όλους τους νέους ηλικίας κάτω των 16 ετών. Ωστόσο, τα κράτη μέλη μπορούν να επιλέξουν να αποκλίνουν και να ορίσουν το όριο ηλικίας στα 15, 14 ή 13 χρόνια.
Στην Ελλάδα η δημόσια διαβούλευση για τη θέσπιση νομοθετικών μέτρων για την εφαρμογή του GDPR ξεκίνησε στις 20 Φεβρουαρίου 2018 και ολοκληρώθηκε με επιτυχία στις 5 Μαρτίου 2018. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης δημοσίευσε στη συνέχεια το προσχέδιο νόμου για την προστασία των προσωπικών δεδομένων (Νόμος για την Προστασία των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα).
Το άρθρο 6 του προσχεδίου καθορίζει την ηλικία ψηφιακής συναίνεσης στα 15 χρόνια. Σύμφωνα με το άρθρο, για παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων είναι νόμιμη μόνο όταν υπάρχει συναίνεση γονέα ή κηδεμόνα.
Στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές ακόμα δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις. Η εικόνα έτσι όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής μέσα από τα προσχέδια νόμου που έχουν προταθεί και τα οποία αναμένεται στην πλειοψηφία τους να ψηφιστούν χωρίς ιδιαίτερες αλλαγές, δείχνει ένα κατακερματισμένο τοπίο.
Πιο αναλυτικά:
ΒΕΛΓΙΟ
Η πρόταση του αρμόδιου Βέλγου Υπουργού για να οριστούν τα 13 έτη ως η ηλικία ψηφιακής συναίνεσης βρήκε απόλυτα σύμφωνη την Επιτροπή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων της χώρας. Σύμφωνα με την Επιτροπή η ένταξη σε κοινωνικά μέσα και άλλες υπηρεσίες αποτελεί μέρος της κοινωνικής ανάπτυξης των παιδιών αλλά πρέπει να αναληφθούν πρόσθετες προσπάθειες διδασκαλίας τους από νεαρή μάλιστα ηλικία έτσι ώστε να προστατευτούν από τους κινδύνους. Επί του παρόντος, οι εργασίες σχετικά με το βελγικό νομοσχέδιο για την εφαρμογή του GDPR συνεχίζονται και αναμένεται να εισαχθούν στο Κοινοβούλιο.
ΤΣΕΧΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Αν και η αρχική πρόθεση ήταν να οριστεί η ηλικία της συγκατάθεσης στα 13 έτη, η κυβέρνηση της Τσεχίας ενέκρινε τελικά ένα αναθεωρημένο προσχέδιο νόμου για την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων. όπου η ηλικία ψηφιακής συναίνεσης αυξήθηκε από τα 13 στα 15 έτη. Το αναθεωρημένο προσχέδιο δεν έχει ακόμα εγκριθεί από το Κοινοβούλιο και τη Γερουσία.
ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ
Δεν έχει ληφθεί τελική απόφαση σχετικά με την ηλικία ψηφιακής συναίνεσης αλλά η έκθεση που συνέταξε η εθνική ομάδα εργασίας για την εφαρμογή του GDPR προτείνει την ηλικία των 13 ετών. Η επιλογή αυτή βασίστηκε στις γνωμοδοτήσεις που ελήφθησαν κατά την προετοιμασία της πρότασης οι οποίες υπογράμμισαν τη σημασία του διαδικτύου για τους νέους.
ΓΑΛΛΙΑ
Στις 13 Δεκεμβρίου 2017, ο Υπουργός Δικαιοσύνης της Γαλλίας παρουσίασε το προσχέδιο νόμου για την προστασία των προσωπικών δεδομένων το οποίο δεν προβλέπει ειδικές διατάξεις που αφορούν το ζήτημα της γονικής συναίνεσης, αφήνοντας έτσι το όριο στα 16 έτη. Η αιτιολογική έκθεση που το συνοδεύει, αναφέρει ότι η κυβέρνηση επέλεξε να μην χρησιμοποιήσει το περιθώριο ελιγμών της. Παρόλα αυτά η Εθνοσυνέλευση πρότεινε την προσθήκη ενός νέου άρθρου στο προσχέδιο, σύμφωνα με το οποίο ένας ανήλικος 15 χρονών και άνω να μπορεί να έχει ελεύθερη πρόσβαση χωρίς γονική συναίνεση. Ωστόσο η διάταξη αυτή δεν συμπεριελήφθη στην τελική έκδοση του προσχεδίου. Οι συζητήσεις για το θέμα συνεχίζονται στη Γαλλία.
ΑΥΣΤΡΙΑ
Στις 5 Ιουλίου 2017, το αυστριακό κοινοβούλιο ενέκρινε επισήμως ως ηλικία ψηφιακής συναίνεσης τα 14 έτη.
ΔΑΝΙΑ
Σύμφωνα με το άρθρο 6 της πρότασης του Υπουργείου Δικαιοσύνης της χώρας, η ηλικία ψηφιακής συναίνεσης ορίζεται στα 13 έτη. Τον Ιούλιο-Αύγουστο του 2017 διεξήχθη δημόσια διαβούλευση, τα αποτελέσματα της οποίας δεν έχουν ακόμα δημοσιευθεί.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Στις 27 Απριλίου 2017, το γερμανικό κοινοβούλιο ενέκρινε το προσχέδιο νόμου για την τροποποίηση της ομοσπονδιακής νομοθεσίας για την προστασία των δεδομένων σύμφωνα με το οποίο η γερμανική κυβέρνηση αποφάσισε να μην παρεκκλίνει και να ισχύσει το όριο των 16 ετών.
ΟΥΓΓΑΡΙΑ
Τον Οκτώβριο του 2016, η Ουγγρική Αρχή Προστασίας Δεδομένων δημοσίευσε έναν οδηγό 12 βημάτων σχετικά με τον τρόπο προετοιμασίας για το GDPR. Όσον αφορά την προσφορά υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας απευθείας στα παιδιά, ο οδηγός αναφέρει ότι όταν το παιδί είναι ηλικίας κάτω των 16 ετών, η επεξεργασία των δεδομένων είναι νόμιμη μόνον εάν υπάρχει συγκατάθεση γονέα ή κηδεμόνα. Ωστόσο, η δυνατότητα των κρατών μελών να μειώσουν την ηλικία τους σε 13 ετών αναφέρεται στον οδηγό.
ΙΡΛΑΝΔΙΑ
Στις 30 Ιανουαρίου 2018, το ιρλανδικό κοινοβούλιο παρουσίασε το προσχέδιο νόμου προστασίας δεδομένων όπου ορίζεται η ηλικία ψηφιακής συναίνεσης στα 13 έτη, αποδεχόμενο την πρόταση της αρμόδιας επιτροπής. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η επιτροπή συνέστησε την «επανεξέταση της ηλικίας ψηφιακής συναίνεσης κατά τακτά χρονικά διαστήματα ώστε να διασφαλίζεται η ορθότητά της σε σχέση με τις τεχνολογικές εξελίξεις». Συνέστησε επίσης “να εφαρμοστεί ένα πλαίσιο πολιτικής και ένα συναφές εκπαιδευτικό πρόγραμμα για να βοηθηθούν τα παιδιά στην άσκηση των ψηφιακών δικαιωμάτων τους πριν φτάσουν στην ηλικία ψηφιακής συναίνεσης».
ΛΕΤΟΝΙΑ
Στα τέλη Σεπτεμβρίου 2017, το Λετονικό Υπουργείο Δικαιοσύνης δημοσίευσε το προσχέδιο νόμου όπου στο άρθρο 43 ορίζεται ως ηλικία ψηφιακής συναίνεσης τα 13 έτη.
ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ
Στις 15 Ιουνίου 2017 δημοσιεύθηκε το προσχέδιο νόμου για τη νομική προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που εκπονήθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και την κρατική επιθεώρηση προστασίας δεδομένων. Το προσχέδιο επικεντρώνεται κυρίως στα διαδικαστικά ζητήματα και στις νομικές εξουσίες της αρχής προστασίας των δεδομένων και δεν αναφέρει το θέμα της ηλικίας συγκατάθεσης, που επομένως ορίζεται στα 16 χρόνια.
ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ
Στις 12 Σεπτεμβρίου 2017 δημοσιεύθηκε προσχέδιο νόμου το οποίο δεν εξετάζει το ζήτημα της γονικής συγκατάθεσης, επομένως, το όριο ηλικίας τίθεται στα 16 έτη.
ΠΟΛΩΝΙΑ
Στις 14 Σεπτεμβρίου 2017 δημοσιεύθηκε ένα προσχέδιο νόμου για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που όριζε την ηλικία ψηφιακής συναίνεσης στα 13 χρόνια.
Επί του παρόντος, το προσχέδιο νόμου βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση από το Εθνικό Συμβούλιο της Σλοβακικής Δημοκρατίας. Το άρθρο 15 του προσχεδίου προβλέπει ότι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα μπορούν να υποβάλλονται σε επεξεργασία από τους φορείς εκμετάλλευσης στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας σε περιπτώσεις όπου το υποκείμενο των δεδομένων έχει συμπληρώσει την ηλικία των 16 ετών.
ΙΣΠΑΝΙΑ
Παρά το γεγονός ότι η ισπανική Υπηρεσία Προστασίας Δεδομένων δήλωσε ότι η ηλικία ψηφιακής συναίνεσης θα παραμείνει στα 14 έτη και όταν αρχίσει να ισχύει το GDPR, το προσχέδιο νόμου που υποβλήθηκε στο Συμβούλιο των Υπουργών στα τέλη Ιουνίου του 2017 μειώνει την ηλικία στα 13 έτη.
ΣΟΥΗΔΙΑ
Ορίζεται η ηλικία ψηφιακής συναίνεσης στα 13 έτη.
ΟΛΛΑΝΔΙΑ
Δεν περιλαμβάνεται κατώτερο όριο ηλικίας στο προσχέδιο νόμου οπότε αυτομάτως ισχύει η ηλικία ψηφιακής συναίνεσης στα 16 έτη.
ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ
Το Σεπτέμβριο του 2017 δημοσιεύθηκε το προσχέδιο για την προστασία δεδομένων του Ηνωμένου Βασιλείου και ορίστηκε επισήμως η ηλικία ψηφιακής συναίνεσης στα 13 έτη (άρθρο 8).
Σας υπενθυμίζουμε ότι το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου, είναι επίσημος εκπρόσωπος στην Ελλάδα των Πανευρωπαϊκών Οργανισμών INSAFE / INHOPE που χαράσσουν την ευρωπαϊκή στρατηγική για ένα ασφαλές και ποιοτικό διαδίκτυο και παρέχει ενημέρωση, βοήθεια και υποστήριξη στους μικρούς και μεγάλους χρήστες του διαδικτύου με την ανάπτυξη τριών διακριτών δράσεων:
Μέσω της ιστοσελίδας SaferInternet4Kids.gr μπορεί κανείς να ενημερωθεί και να αντλήσει υλικό σχετικό με την ασφαλή χρήση του Ίντερνετ και τη χρήση των κοινωνικών δικτύων με το οποίο μπορεί με τη σειρά του να ενημερώσει διαδραστικά παιδιά και νέους κάθε ηλικίας. Το ενημερωτικό αυτό portal απευθύνεται τόσο σε γονείς και εκπαιδευτικούς όσο και σε εφήβους και παιδιά και περιλαμβάνει κατάλληλο πολυμεσικό υλικό.
Μέσω της συμβουλευτικής γραμμής Βοήθειας Ηelp-line (διαθέσιμη τηλεφωνικά στο 210-6007686 και μέσω του ιστοχώρου www.help-line.gr), εξειδικευμένοι ψυχολόγοι παρέχουν υποστήριξη και συμβουλές για εξειδικευμένα θέματα που σχετίζονται με τη υπερβολική ενασχόληση στο διαδίκτυο, τον διαδικτυακό εκφοβισμό, την έκθεση σε ακατάλληλο περιεχόμενο και άλλους προβληματισμούς σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου, του κινητού τηλεφώνου και των διαδικτυακών παιχνιδιών.
Και μέσω της Ανοιχτής Γραμμής Καταγγελιών για το παράνομο περιεχόμενο του διαδικτύου SafeLine (http://www.safeline.gr), δέχεται καταγγελίες για παιδική κακοποίηση και παράνομη χρήση του διαδικτύου και συνεργάζεται τόσο με την Ελληνική αστυνομία όσο και με την INTERPOL μέσω του Ευρωπαϊκού οργανισμού INHOPE. H SafeLine είναι δηλαδή ένα κομμάτι ενός μεγάλου παζλ, μιας και η καταπολέμηση του παράνομου περιεχομένου του Ίντερνετ είναι υπόθεση παγκόσμιας κλίμακας και δεν περιορίζεται από εθνικά σύνορα.
Μάθετε νέα και άλλες ενδιαφέρουσες πληροφορίες από τη σελίδα μας στο Facebook (https://www.facebook.com/SaferInternet4Kids-233337290392828) και ακολουθήστε μας στο Twitter (https://twitter.com/SaferInt4Kids).
Την αποκλειστική ευθύνη της παρούσας έκδοσης φέρει ο συγγραφέας της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν φέρει καμία ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση των περιεχομένων σ' αυτήν πληροφοριών.
