Το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη διοργανώνει το συνέδριο «Αρχέτυπα στις ελληνικές βιβλιοθήκες: Καταγραφή, τεκμηρίωση, ιστορική πλαισίωση», την Παρασκευή 17 και το Σάββατο 18 Μαρτίου 2023, στην Ιστορική Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος, 2ας Μεραρχίας 36 & Ακτής Μουτσοπούλου στον Πειραιά.
Θέμα του συνεδρίου είναι τα αρχέτυπα των ελληνικών βιβλιοθηκών, τα έντυπα βιβλία που φτάνουν μέχρι τις μέρες μας από την αυγή της τυπογραφίας, τον 15ο αιώνα. Πάνω από 550 αντίτυπα εντοπίζονται σήμερα σε ελληνικές βιβλιοθήκες δημόσιες, δημοτικές, πανεπιστημιακές, μοναστηριακές, ιδιωτικές.
Ως συνέχεια της ημερίδας που είχε οργανωθεί από το Ίδρυμα τον Απρίλιο του 2019, με θέμα τα αρχέτυπα των αθηναϊκών βιβλιοθηκών, το συνέδριο εστιάζει πλέον στα αντίτυπα βιβλιοθηκών της υπόλοιπης χώρας, τα οποία καταγράφηκαν από την ομάδα του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη στη διεθνή βάση Material Evidence in Incunabula το διάστημα 2019-2022. Μετά από 4 χρόνια ταξιδιών, θα παρουσιαστεί επίσης η νέα ηλεκτρονική ιστοσελίδα-εφαρμογή του Ιδρύματος που συγκεντρώνει τα συνολικά δεδομένα από τις βιβλιοθήκες όλης της Ελλάδας.
Στόχος των διοργανωτών είναι το συνέδριο να αποτελέσει αφορμή συνάντησης και διαλόγου επιστημόνων, ερευνητών και επαγγελματιών από τον χώρο του βιβλίου και των βιβλιοθηκών, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με αφορμή τη μελέτη των αρχέτυπων εκδόσεων και ιδαίτερα των υλικών μαρτυριών τους. Με το σκεπτικό αυτό, το πρόγραμμα του συνεδρίου αναπτύσσεται γύρω από τρεις βασικές θεματικές:
* Παρουσιάσεις ψηφιακών εργαλείων και βάσεων δεδομένων που συμβάλλουν στη μελέτη των αρχέτυπων και παλαίτυπων εκδόσεων.
* Μελέτες περίπτωσης αρχετύπων που σώζονται σήμερα σε ελληνικές βιβλιοθήκες, και της ιστορικής τους διαδρομής. Στην ενότητα εντάσσονται και παραδείγματα από τις προοπτικές επέκτασης του προγράμματος, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις γειτονικές της χώρες.
* Ομιλίες ευρύτερου ιστορικού ενδιαφέροντος με αφορμή τα αρχέτυπα των ελληνικών βιβλιοθηκών: για την κυκλοφορία και χρήση έντυπων βιβλίων (και ειδικά των αρχετύπων) στον ελλαδικό χώρο, για την παραγωγή έντυπων εκδόσεων που απευθύνονται είτε σε ελληνόφωνο κοινό είτε σε λόγιους που ενδιαφέρονται για τα ελληνικά, για την ύπαρξη ιδιωτικών και θεσμικών βιβλιοθηκών που περιλάμβαναν και αρχέτυπα, τα οποία σήμερα έχουν χαθεί.
Το συνέδριο πλαισιώνεται από την έκθεση «Η ελληνική γραμματεία στην πρώιμη τυπογραφία», με αρχέτυπες εκδόσεις ελληνικού ενδιαφέροντος, καθώς και επιλεγμένες πρώιμες αριστοτελικές εκδόσεις. Τα αντίτυπα προέρχονται από την πλούσια συλλογή του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη (Συλλογή Bibliotheca Graeca του Σ. Οικονομόπουλου, Συλλογή Π. Λασκαρίδη). Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να περιηγηθούν στην έκθεση στα διαλείμματα των εργασιών του συνεδρίου.
Τα εγκαίνια της έκθεσης θα τελεστούν από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, την Παρασκευή 17 Μαρτίου, πρώτη μέρα του συνεδρίου.
