Αμηχανία και εκνευρισμός επικρατούν τον τελευταίο καιρό στη Χαριλάου Τρικούπη, καθώς δημοσκοπικά το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ εμφανίζεται να χάνει πάνω από 5 μονάδες. Ενδεικτικό της νευρικότητας που επικρατεί είναι ότι την περασμένη Πέμπτη, στην κηδεία του αδικοχαμένου υποσμηναγού Μάριου-Μιχαήλ Τουρούτσικα έδωσαν το “παρών”, εκτός της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου, ο πρωθυπουργός, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο υπουργός Άμυνας και ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων, όπως και εκατοντάδες πολίτες, με την απουσία του αρχηγού του τρίτου κόμματος, Νίκου Ανδρουλάκη, να γίνεται αισθητή. Από τις προηγούμενες ημέρες ο κ. Ανδρουλάκης βρισκόταν στις Βρυξέλλες και παρέμεινε εκεί την ώρα που η Ελλάδα συγκλονιζόταν από το τραγικό δυστύχημα και τον θάνατο δύο πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας. Τα σχόλια για αυτήν του την απουσία ήταν πολλά και ποικίλα ακόμη και μεταξύ των στελεχών του ΠΑΣΟΚ.
Σύμφωνα με αρκετούς από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, όπως και από άλλους χώρους, ήταν το τελευταίο δείγμα της αποστασιοποίησης του προέδρου του ΠΑΣΟΚ από τα δρώμενα στη χώρα, σε μια στιγμή λίγο πριν από την προκήρυξη των εθνικών εκλογών, που θα είναι καθοριστικές για το μέλλον του κόμματός. Πέρυσι, λίγο μετά την εκλογή του στην ηγεσία του κόμματος, η δυναμική του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ καταγραφόταν ακόμα και λίγο κάτω από το 20% στην εκτίμηση ψήφου, ενώ τώρα, στις περισσότερες δημοσκοπήσεις, είναι οριακά κάτω από το 10% στην πρόθεση ψήφου. 
Σαράντα ημέρες πριν από την προκήρυξη των εκλογών, όπως αναφέρει το protothema.gr, ο Ανδρουλάκης επιμένει να κρατά τη θέση του στην Ευρωβουλή, πράγμα που σημαίνει ότι έχει δυο-τρεις ωφέλιμες ημέρες την εβδομάδα για τα προεδρικά του καθήκοντα.
Πάντως, ο κ. Ανδρουλάκης δε συμμετέχει δυναμικά στις συνόδους του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, με αποτέλεσμα ο Αλέξης Τσίπρας - τον οποίο διακήρυττε ότι θα έδιωχνε - να «αλωνίζει» στον χώρο της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Στην ελληνική Βουλή, επίσης, δεν εμφανίζεται, παρότι θα μπορούσε να παρίσταται ενίοτε ως παρατηρητής. Απευθύνει ομιλίες αποκλειστικά σε κομματικές εκδηλώσεις και συνεδριάσεις, όπως και στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματός του, αν και εκ του ρόλου του στο εγχώριο πολιτικό σύστημα θα μπορούσε να έχει επισκεφτεί, για παράδειγμα, την Κύπρο- για τελευταία φορά πήγε εκεί ως υποψήφιος πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής, στα τέλη Νοεμβρίου του 2021.
Η αποστασιοποίηση του Ανδρουλάκη, σύμφωνα με το protothema.gr, δεν περιορίζεται μόνο στις στιγμές εθνικού πένθους, αλλά επεκτείνεται και στα κομματικά. Το επιτελείο του, όπως επισημαίνουν οι γνώστες όσων συμβαίνουν στη Χαριλάου Τρικούπη, αποτελείται από όλους κι όλους τρεις ανθρώπους: την υπεύθυνη Ανθρώπινου Δυναμικού Μάρα Κουκουδάκη, τον γραμματέα Ανδρέα Σπυρόπουλο και τον Μιχάλη Καλαντζόπουλο, γραμματέα του Τομέα Εργασίας και δικηγόρο του προέδρου.
Μετά τον «μήνα του κομματικού μέλιτος», που ολοκληρώθηκε την άνοιξη του ’22, αρκετά είναι τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ που εκφράζουν το παράπονο ότι δεν έχουν πρόσβαση στον πρόεδρο, ότι τα όργανα δεν συνεδριάζουν τακτικά και ότι οι απόψεις τους δεν ακούγονται. Η αποκάλυψη για την παρακολούθηση του κινητού τηλεφώνου του Ανδρουλάκη από την ΕΥΠ συγκράτησε για τέσσερις μήνες την πτωτική πορεία των ποσοστών του, αλλά τον Δεκέμβριο ήρθε η υπόθεση Καϊλή για να την επιταχύνει. Η αντίδραση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ (έσπευσε να χαρακτηρίσει την ευρωβουλευτή «δούρειο ίππο της Ν.Δ.») έδωσε νέα ώθηση στην απογοήτευση των στελεχών και των ψηφοφόρων, πληγώνοντας για πρώτη φορά και την προσωπική του εικόνα.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν είναι πια δημοφιλέστερος από τον Αλέξη Τσίπρα, τον αντίπαλό του στον χώρο της Κεντροαριστεράς, όπως καταγραφόταν ως τον περασμένο Οκτώβριο. Οι περισσότερες δημοσκοπήσεις τον εμφανίζουν τρίτο, με μικρή διαφορά από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά η μάχη στον χώρο εκείνων που δηλώνουν κεντροαριστεροί έληξε με νίκη Τσίπρα, όπως στη μάχη για τους κεντρώους κυριαρχεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Όλα αυτά δεν είναι μυστικά - ειδικά στα στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Το κόμμα επίσης ταλανίζεται από αποχωρήσεις στελεχών του. Στις 23 Ιανουαρίου μαθεύτηκε ότι η δικηγόρος Αναστασία Σιμητροπούλου είχε αποχωρήσει ήδη μία εβδομάδα από τη θέση της αναπληρώτριας εκπροσώπου Τύπου, πόστο στο οποίο είχε επιλεγεί από τον ίδιο τον πρόεδρο. Είχε εκδηλώσει την πρόθεσή της να είναι υποψήφια στον Νότιο Τομέα της Β’ Αθήνας, μια και συμμετέχει στα αυτοδιοικητικά στον Δήμο Αλίμου. Όταν έγινε γνωστό ότι παραιτήθηκε, η ίδια επικαλέστηκε προσωπικούς λόγους, αλλά η ανακοίνωση από το κόμμα ακολούθησε.
Η αρχή είχε γίνει τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν είχε αποχωρήσει από το επιτελείο Ανδρουλάκη ένας άλλος «δικός του άνθρωπος», ο παλιός συμφοιτητής του και τομεάρχης για τα θέματα διεθνών σχέσεων του κόμματος Σωτήρης Σέρμπος. Από τις γιορτές άρχισαν να φεύγουν δυσαρεστημένοι και απογοητευμένοι και κάποιοι που δεν ήταν τόσο συνδεδεμένοι μαζί του. Στις 19 Ιανουαρίου, ενώ η Σιμητροπούλου είχε ήδη παραιτηθεί στα κρυφά, ο δημοσιογράφος Παντελής Περιβολάρης αποχώρησε από το γραφείο Τύπου του ΠΑΣΟΚ του κόμματος, δηλώνοντας ότι δεν θα είναι υποψήφιος στην Καστοριά όπου είχε κατέβει στις εκλογές του 2015.
Ένα μήνα νωρίτερα, στις 16 Δεκεμβρίου, δηλαδή μία εβδομάδα μετά τη σύλληψη της Εύας Καϊλή, ο γνωστός ορθοπεδικός χειρουργός Βαγγέλης Γάκης απέσυρε το ενδιαφέρον του για την υποψηφιότητά του στην Αιτωλοακαρνανία, όπου λεγόταν ότι θα μπορούσε να διεκδικήσει με αξιώσεις την έδρα που ούτως ή άλλως κατέχει εκεί το ΠΑΣΟΚ. Στη δήλωσή του, ο Γάκης επιτέθηκε στον Ανδρουλάκη για τον όρο «δούρειος ίππος» που είχε χρησιμοποιήσει για να χρεώσει την Καϊλή στη Νέα Δημοκρατία.
Τρεις εβδομάδες αργότερα, αποσύρθηκε ο Λευτέρης Χρυσοφάκης, ένας από τους ανθρώπους της αείμνηστης Φώφης Γεννηματά, από το ψηφοδέλτιο της Πειραιά, όπου είχε εκτεθεί στις εκλογές του 2019. Ακολούθησε η απόσυρση δύο γνωστών στελεχών, του διεθνολόγου Γιώργου Πετρουλάκη από το ψηφοδέλτιο Μαγνησίας και του περιφερειακού συμβούλου Αττικής Δημήτρη Κατσικάρη από τις λίστες του Πειραιά. Ήρθε κατόπιν με δημόσια παρέμβαση το μέλος της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής Ζέφη Δημαδάμα να ανακοινώσει ότι δεν θα είναι υποψήφια στην Α’ Αθήνας, όπου είχε κατέλθει στις εκλογές του 2019.
Σειρά πήρε ο Απόστολος Σπυρόπουλος, ο γιος του αείμνηστου ιστορικού στελέχους του κόμματος Ροβέρτου Σπυρόπουλου, που ανακοίνωσε την παραίτησή του από το ψηφοδέλτιο στην Αρκαδία και αποχώρησε από το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝ.ΑΛ. με μια αιχμηρή ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σημειώνοντας ότι «ολιγομελής ομάδα» επιδιώκει να ελέγξει τις εξελίξεις στο κόμμα.
Ο κατάλογος είναι μακρύς: αποσύρθηκε η πολιτικός μηχανικός Νίκη Κοκκαλιάρη από το ψηφοδέλτιο του κόμματος στην Ηλεία, καθώς και ο Μιλτιάδης Νεκτάριος από την Ανατολική Αττική. Όπως σημειώνουν κομματικά στελέχη, ανά την Ελλάδα έχουν αρνηθεί να συμμετάσχουν στα ψηφοδέλτια του κόμματος ή αποσύρθηκαν περισσότεροι από 145 πιθανοί υποψήφιοι, στην πλειονότητα τους κοινωνικά, επαγγελματικά, συνδικαλιστικά, επιστημονικά και αυτοδιοικητικά στελέχη όπως ο Παναγιώτης Κόνσουλας, πρώην υποψήφιος δήμαρχος του Βύρωνα.
Οι περισσότεροι δεν επέλεξαν τις κωδωνοκρουσίες για να διαμηνύσουν την «απόδρασή» τους, προτίμησαν τη σιωπή. Αλλά από τη μεριά της ηγεσίας δεν διατυπώθηκε μια απάντηση ή έστω ένα σχόλιο στις βροντερότερες αποχωρήσεις ώστε να εκτονωθεί το ενδεχόμενο μιας κάποιας εσωστρέφειας. Όπως γράφει το protothema.gr, από την εκλογή του ο νέος πρόεδρος φρόντισε να στελεχώσει τον κομματικό μηχανισμό με δικούς του πιστούς ανθρώπους, χρησιμοποιώντας ακόμα και μικροσυνωμοσίες και ίντριγκες για την αντικατάσταση της προηγούμενης στελέχωσης των κομματικών γραφείων.
Για την ώρα ο εκπρόσωπος Τύπου Δημήτρης Μάντζιος, σταθερός στην προεδρική γραμμή, διαμηνύει πως το κόμμα είναι καθ’ όλα έτοιμο για τις βουλευτικές εκλογές, παρά το γεγονός ότι σε αρκετές εκλογικές περιφέρειες καταγράφεται δυστοκία στη συμπλήρωση των ψηφοδελτίων, καθώς τα δημοσκοπικά ποσοστά συνεχώς μειώνονται, καθιστώντας όλο και πιο δύσκολη τη συμπλήρωσή τους. Για παράδειγμα, τα ψηφοδέλτια της Αρκαδίας και της Λακωνίας -αμφότερες τριεδρικές εκλογικές περιφέρειες- όπου το ΠΑΣΟΚ, πλην απροόπτου, εκλέγει από έναν βουλευτή, παραμένουν σε εκκρεμότητα.
Στην πρώτη εικάζεται ότι ο ακτινολόγος, νυν βουλευτής Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος έχει θέσει βέτο για τη συμμετοχή στο ψηφοδέλτιο του δημοφιλούς στον νομό χειρουργού Βαγγέλη Γιαννακούρα. Επικαλείται την εκλογή του δεύτερου με το ψηφοδέλτιο του υποψήφιου περιφερειάρχη Πελοποννήσου στις προηγούμενες αυτοδιοικητικές εκλογές Πέτρου Τατούλη. Εκτιμάται ότι ο πρόεδρος δεν θα κάνει το χατίρι του στενού φίλου και ενθουσιώδους πολιτικού οπαδού του.
Υπάρχει ακόμα η εκτίμηση ότι ο Ανδρουλάκης θα τους «κατεβάσει» και τους δύο - μόνο που, όπως έντονα φημολογείται, κανείς άλλος υποψήφιος δεν δείχνει πρόθυμος να συμμετάσχει ως γαρνιτούρα στο συγκεκριμένο ψηφοδέλτιο. Όσο για τη Λακωνία, συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις. καθώς φαβορί για συμμετοχή στο ψηφοδέλτιο θεωρείται η Νάγια Γρηγοράκου, θυγατέρα του πρώην βουλευτή του νομού, του γιατρού Λεωνίδα Γρηγοράκου.
Το θέμα της υποψηφιότητάς της ωστόσο «ψιλοκοσκινίζεται» μια και προβάλλει κρίσιμο, αν όχι ολέθριο για το κύρος του κόμματος, ότι κανένας άλλος στην περιοχή δεν είναι καν ζεστός για να συμμετάσχει στο ίδιο ψηφοδέλτιο... Παρ’ όλα αυτά, ο Γρηγοράκος προειδοποιεί πως με το όνομά του, συνεπώς και της κόρης του, στο συγκεκριμένο ψηφοδέλτιο το ΠΑΣΟΚ θα πάρει 15% στη Λακωνία, ενώ χωρίς αυτό, το πολύ 4%.
Τα παράδοξα, αν όχι αστεία, στη συγκρότηση των ψηφοδελτίων κορυφώθηκαν στον νόμο Χανίων. Εκεί οι άνθρωποι του Ανδρουλάκη επέβαλαν ως δικό τους υποψήφιο τον κλητήρα της Εφορίας Τάσο Κουρουπάκη, ενώ στο ίδιο ψηφοδέλτιο συμμετέχει η συνεπώνυμη και πρώτη εξαδέλφη του, η οδοντίατρος και πρώην βουλευτής Λίτσα Κουρουπάκη. Μετά απ’ όλα αυτά διόλου άδικα αναρωτιούνται μέσα κι έξω από τη Χαριλάου Τρικούπη, τι έχουν τα έρμα τα ποσοστά και «ψοφάνε» λίγο-λίγο.
Πέρασαν 13 μήνες από τον Δεκέμβριο του 2021, όταν πραγματοποιήθηκαν οι εσωκομματικές εκλογές για τον νέο πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ. Στις κάλπες προσήλθαν τότε 270.000 πολίτες ξυπνώντας έναν κομματικό πατριωτισμό από αλλοτινές, ενδοξότερες εποχές για το κόμμα. Και στους δυο γύρους της εσωκομματικής αναμέτρησης πρώτευσε ο Νίκος Ανδρουλάκης. Η επιτυχία του αποδόθηκε στο νεαρό της ηλικίας του, αν και ο 43χρονος δεν ήταν διόλου φρέσκος στην κομματική ιεραρχία - στα 34 του ήταν γραμματέας του ΠΑΣΟΚ. Η νίκη του αιτιολογήθηκε στον ισχυρό κομματικό μηχανισμό κινητοποίησης που διέθετε και στην καλά στοχευόμενη εκλογική στρατηγική του. Φάνταζε σαν η νέα αρχή που θα χάραζε για το κόμμα σαφή διαχωριστική γραμμή αυτόνομης πορείας και δρομολογούσε υποσχέσεις ότι δεν θα γινόταν παρακολούθημα κανενός. Φύσηξε τότε ούριος άνεμος στη μαΐστρα του πράσινου ιστιοφόρου που αποτυπωνόταν ευνοϊκά στις δημοσκοπήσεις.
Σύντομα όμως η υποτιθέμενη υπεροχή της στρατηγικής, της μεθοδικότητας, της δήθεν νεανικής και ανανεωτικής του φούριας αποδείχτηκαν στην περίπτωσή του συνώνυμες του τακτισμού, του αυτοσχεδιασμού, της αμφίσημης ρητορικής. Έξι μήνες διήρκεσε ο χαρισάμενος μήνας του μέλιτος μεταξύ κοινής γνώμης και νέας ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ, μέχρι να πιστοποιηθεί η μετεφηβική κρίση της πολιτικής της ταυτότητάς της. Τα επιχειρήματα, το στυλ, η φρασεολογία, τα ιδεολογικά εργαλεία του Νίκου Ανδρουλάκη παρέπεμπαν σε διεκδικήσεις πρωτάρη συνδικαλιστή φοιτητικού συλλόγου. Κάποιοι συνεργάτες του έλεγαν τότε ότι αγόραζε πολιτικό χρόνο - μόνο που τον ψώνιζε ακριβά και με την οκά.
Αναπόδραστα ο ρεαλισμός πήγε περίπατο. Και ο ίδιος σκαρφάλωσε στα σύννεφα. Όταν οι δημοσκοπήσεις έδιναν στο κόμμα ποσοστά κοντά στο 17%, μιλούσε στον περίγυρό του ακόμη και για την εξ εφόδου κατάληψη της δεύτερης θέσης στις εκλογές. Άναυδοι οι νουνεχείς τηλεθεατές του καναλιού ΑΝΤ1 παρακολουθούσαν τις δηλώσεις του με τις οποίες πρόβαρε σχεδόν πρωθυπουργικό κοστούμι. Έλεγε σε εκείνη τη συνέντευξή του: «Ζητώ ισχυρή εντολή και για μένα τον ίδιο. Έχω μια πορεία και θεωρώ ότι η χώρα θα έχει πολύ καλύτερη τύχη με έναν πρωθυπουργό που έχει ευρωπαϊκή εμπειρία, που σέβεται τους θεσμούς, που είναι βαθιά δημοκράτης και δεν έχει παίξει με την εγχώρια ολιγαρχία. Αυτό εκπροσωπώ».
Βαθμιαία η ελπιδοφόρα προοπτική μεταλλάχτηκε σε πολιτικό βέρτιγκο. Κάθε τόσο επιδιδόταν σε παλινωδίες, μετατοπίσεις, διφορούμενες και ακατανόητες δηλώσεις. Τη μια μιλούσε για σοσιαλδημοκρατικό πρόγραμμα σε μια συγκυβέρνηση συνεργασίας, της οποίας θα καθόριζε εκείνος τον πρωθυπουργό. Την άλλη αυτοεγκωμιαζόταν από το βήμα της ΔΕΘ ως ο «Κολοκοτρώνης των Βρυξελλών» - και αφοριστικά δεν δεχόταν να είναι πρωθυπουργός ο Μητσοτάκης ή ο Τσίπρας.
Μετά τα περί «δούρειου ίππου» καλούσε τον λαό να στείλει τη Ν.Δ. στην αντιπολίτευση για να δημιουργηθεί με το ΠΑΣΟΚ πρωταγωνιστή μια προοδευτική κυβέρνηση, υπονοώντας συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ. Άλλοτε μιλούσε για μια κυβέρνηση που δεν θα θυμίζει σε τίποτα την περιπέτεια Τσίπρα - Καμμένου. Μετά παρασυρόταν σε ταυτοσημίες του στυλ «όσο ο Τσίπρας παραμένει στην αξιωματική αντιπολίτευση, ο Μητσοτάκης θα βρίσκεται στην καρέκλα της εξουσίας». Αμέσως μετά διαπίστωνε ότι «ο Τσίπρας είναι ο καλύτερος πελάτης του Μητσοτάκη». Όταν ισχυρίστηκε ότι η Εύα Καϊλή ήταν «δούρειος ίππος της Ν.Δ.», επιστράτευσε στη συνέχεια τα περί μιντιακού κατεστημένου που υπηρετεί τον Μητσοτάκη, το οποίο είχε βάλει στο στόχαστρο τον ίδιο και παρερμήνευε σκόπιμα τα λόγια του.
