Επιβραδύνθηκε τον Ιούλιο, λόγω και της υψηλότερης περυσινής βάσης σύγκρισης, η αλματώδης ανοδική πορεία του πληθωρισμού. Ωστόσο, παρέμεινε σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, καθώς βρίσκεται στο 11,6%, από 12,1% τον Ιούνιο φέτος και έναντι αύξησης 1,4% τον Ιούλιο 2021. Σε αυτό το πλαίσιο, εκπρόσωποι των εργαζομένων και των εργοδοτών κάνουν σαφές πως ο πληθωρισμός θα συνεχίζει να αποτελεί το «αγκάθι» για πολλά νοικοκυριά τα οποία υποφέρουν, ενώ την ίδια στιγμή οι οικονομολόγοι εκφράζουν την πεποίθηση πως ο πληθωρισμός όχι μόνο δε θα ακολουθήσει την κατηφόρα, αλλά ενδέχεται να υπάρξουν δυσοίωνα σενάρια.
Ζητούν επαναφορά τριετιών
Οι εκπρόσωποι εργαζομένων υποστήριξαν μέσω της «ΝΚ» πως όχι μόνο δεν αναμένεται κάτι ευοίωνο, αλλά ο πληθωρισμός έχει αναγκάσει τα νοικοκυριά να υποβάλλονται σε αρκετές στερήσεις. Όπως υποστηρίζουν, το μόνο που δεν ανεβαίνει είναι το μεροκάματο, το οποίο έχει μείνει στάσιμο. Ταυτόχρονα, υποστηρίζουν πως τα επιδόματα δεν μπορούν να «απαντήσουν» στην άσχημη οικονομική συγκυρία που διανύουμε.
«Ο πληθωρισμός συνεχίζει και παραμένει υπέρογκος. Δεν είναι βιώσιμος για τα ελληνικά νοικοκυριά. Εμείς ως Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου ζητούμε την επαναφορά των τριετιών. Δεν υπάρχουν κλαδικές συμβάσεις και υποστηρίζω ακράδαντα πως θα πρέπει να υπάρξουν βιώσιμα μέτρα για τα ελληνικά νοικοκυριά. Οι τιμές σε πολλά προϊόντα έχουν αυξηθεί υπέρμετρα σε σχέση με πέρυσι, και γενικότερα η κατάσταση κρίνεται μη βιώσιμη. Η αύξηση του κατώτερου μισθού στα 751 ευρώ δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα, καθώς αυτά παραμένουν. Η συνέχεια θα είναι δύσκολη», είπε ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου, Στέλιος Βοργιάς.
«Υπάρχει μείωση του πληθωρισμού, κάτι που είναι θετικό. Αυτό σημαίνει πως οι τιμές πέφτουν. Και αφού πέφτουν οι τιμές, σημαίνει πως μπορεί να δούμε περαιτέρω μείωση σε τιμές προϊόντων. Βέβαια, αυτό εξαρτάται και από άλλους παράγοντες. Προσωπικά θεωρώ πως η κυβέρνηση πρέπει να δει περισσότερο τα προβλήματα των εργαζομένων και να υπάρξουν κι άλλες ελαφρύνσεις. Χρειάζεται να υπάρξουν ελαφρύνσεις και στα καύσιμα αλλά και στο ηλεκτρικό ρεύμα. Βενζίνη και ηλεκτρικό ρεύμα είναι τα δύο μεγάλα “αγκάθια” του ελληνικού νοικοκυριού», ανέφερε ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ρεθύμνου, Κωνσταντίνος Νικολιδάκης.
Σταθερά χαμηλό το μεροκάματο
Ο αντιπρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου και πρόεδρος του Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων Νομού Ηρακλείου, Νίκος Κοκολάκης, υποστήριξε πως «η τιμή των καυσίμων περιορίζεται, καθώς σε ό,τι αφορά το πετρέλαιο έχει πέσει σημαντική η τιμή του βαρελιού. Αλλά την ίδια στιγμή δεν υπάρχει ο ελεγκτικός μηχανισμός που θα επιτηρεί και θα επιβλέπει τις τιμές της βενζίνης. Η ελληνική αγορά δε συμβαδίζει με την πτώση του πετρελαίου. Τα νοικοκυριά στριμώχνονται οικονομικά και η κυβέρνηση οφείλει να επιδείξει ένα κοινωνικό πρόσωπο. Θα πρέπει να βάλει ως προτεραιότητα το κοινωνικό συμφέρον. Ο πολίτης και ο εργαζόμενος πρέπει να αισθάνονται ότι ευημερούν. Η διαμορφωθείσα κατάσταση όμως λειτουργεί ανασταλτικά για αυτούς».
Ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων στην καθαριότητα του Δήμου Ηρακλείου, Μιχάλης Καρασάββας, είπε: «Το ποσοστό πληθωρισμού που έχουμε ως χώρα καθιστά πολλά μέλη της κοινωνίας μας να μην μπορούν να επιβιώσουν. Μπορεί να έχει πέσει η τιμή της βενζίνης, αλλά η κατάσταση είναι δύσκολη και αφόρητη. Συνομιλώ με πολίτες και καταλαβαίνω ότι δεν περνούν όμορφα. Αυτό πρέπει να το κατανοήσει η εκάστοτε πολιτική εξουσία. Κανένας πολίτης δεν είναι αισιόδοξος τη δεδομένη χρονική στιγμή. Και πολλοί πολίτες υποστηρίζουν πως οι επόμενοι μήνες θα είναι χειρότεροι. Σεπτέμβριος, Οκτώβριος και Νοέμβριος θα είναι χειρότεροι σε σχέση με το καλοκαίρι, που οι αποστάσεις είναι λιγότερες. Το μεροκάματο δεν έχει αυξηθεί. Έχουν αυξηθεί όλα, εκτός από τα χρήματα που παίρνουν όσοι εργάζονται. Προβλέπω έναν δύσκολο χειμώνα. Είμαστε κατά των επιδομάτων και θεωρούμε πως η κυβέρνηση πρέπει να πάρει οριζόντια μέτρα, και πιο συγκεκριμένα να υποστηρίξει ευθαρσώς την αύξηση των μισθών και των μεροκάματων».
Αγώνας επιβίωσης για τις επιχειρήσεις - Στήριξη από την Πολιτεία ζητούν οι επαγγελματίες
Την ανάγκη να στηριχτούν οι επιχειρήσεις από τις ανατιμήσεις των προϊόντων ζητάει η πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Εστίασης και Επισιτισμού, Μαρία Αντωνακάκη. Όπως τονίζει, το διακύβευμα είναι να συνεχίζουν να λειτουργούν οι επιχειρήσεις της εστίασης, οι οποίες έρχονται αντιμέτωπες με μια πληθώρα προβλημάτων.
«Αυτή τη στιγμή, βιώνουμε μια παγκόσμια οικονομική κρίση, μια δύσκολη κατάσταση. Υπάρχει ένας γεωπολιτικός πόλεμος που συμβαίνει στην ανατολική περιοχή της Ευρώπης μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Ο πληθωρισμός είναι αναπόφευκτος και δημιουργούνται πολλά προβλήματα. Οι επιχειρήσεις κάνουν έναν αγώνα επιβίωσης για να αντεπεξέλθουν και θεωρώ πως είναι ιδιαίτερα απαιτητικές οι τωρινές οικονομικές συνθήκες. Αναζητούμε συνεχώς τη στήριξη από την Πολιτεία με σκοπό οι επιχειρήσεις να έχουν μέλλον. Η τιμή των πρώτων υλών ανεβαίνουν συνεχώς. Και ελάχιστα προϊόντα έχουν σημειώσει μείωση της τιμής τους. Ο πληθωρισμός θα είναι η μεγαλύτερη πρόκληση των ιδιοκτητών καταστημάτων εστίασης τον χειμώνα», είπε η κ. Αντωνακάκη.
«Οι ανατιμήσεις είναι μεγάλες. Η αγορά είναι δύσκολη και τα μαγαζιά δεν μπορούν να συντηρηθούν. Και γενικότερα πολλές επιχειρήσεις παλεύουν με ένα διογκούμενο χρέος. Ο χειμώνας θα είναι δύσκολος. Και θεωρώ πως τα συσσωρευμένα χρέη κάποια στιγμή θα “σκάσουν” σαν “φούσκα”. Θα δούμε να έρχεται μια δύσκολη εποχή και στο τέλος θα δούμε ποιοι θα βάλουν “λουκέτο” στις επιχειρήσεις τους», είπε ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Εστίασης και Επισιτισμού, κ. Νίκος Ρηγάκης.
Δυσοίωνες εκτιμήσεις - «Θα ξεπεράσει το 12% τον χειμώνα»
Την ίδια στιγμή, δυσοίωνες είναι οι εκτιμήσεις των οικονομολόγων για περαιτέρω αποκλιμάκωση του πληθωρισμού. Ο οικονομολόγος και μέλος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ηρακλείου/Τμήματος Ανατολικής Κρήτης Γιάννης Νικηφόρος υποστηρίζει πως δεν είναι πιθανή η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, ενώ, σύμφωνα με τον ίδιο, επικρατεί ένα δυσοίωνο σενάριο να ξεπεράσει ακόμα και το 12% τον χειμώνα.
Πιο συγκεκριμένα, πολλοί ειδικοί στα αθηναϊκά μέσα ενημέρωσης έχουν διατυπώσει την άποψη πως, εφόσον περιορίζονται οι τιμές του φυσικού αερίου και της βενζίνης, ενδέχεται να υπάρξει αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στο προσεχές χρονικό διάστημα. Ισχύει όμως κάτι τέτοιο;
Ο Γιάννης Νικηφόρος, τόνισε πως «δεν μπορεί κάποιος να κάνει μια επακριβή μελέτη για να δει πού θα φτάσει ο πληθωρισμός. Ο πληθωρισμός είναι “άτακτος”, με την έννοια πως εξαρτάται από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες. Τον χειμώνα θα υπάρξει αυξημένη ζήτηση στην ενέργεια, ενώ θα δούμε και ανατιμήσεις. Δε βλέπω, λοιπόν αποκλιμάκωση του πληθωρισμού τότε. Νομίζω πως οι τιμές θα ανέβουν. Τώρα βρισκόμαστε σε μια χαλαρή εποχή καθώς είναι καλοκαίρι. Άλλωστε, δεν υπάρχει σημαντική αλλαγή στην τιμή του φυσικού αερίου και της βενζίνης. Θεωρώ πως είναι δύο τα επικρατέστερα τα σενάρια για τον πληθωρισμό: Το πρώτο είναι να έχουμε ένα σχετικά ήπιο χειμώνα και να υπάρξει παράλληλα και ήπια ζήτηση ενέργειας. Τότε θα δούμε τον πληθωρισμό να αγγίζει το 10-12%. Σύμφωνα με το δεύτερο σενάριο, όμως, το ποσοστό αυτό του πληθωρισμού αναμένεται να αυξηθεί εάν δεν υπάρχει σχέδιο αποκλιμάκωσής του και ταυτόχρονα υπάρχει αυξημένη ζήτηση ενέργειας».
Αναλυτικά τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ
Πιο συγκεκριμένα, σε ετήσια σύγκριση (Ιούλιος 2022 προς Ιούλιο 2021), συνεχίστηκαν οι σημαντικές ανατιμήσεις στην ενέργεια, καθώς οι τιμές αυξήθηκαν σε: Φυσικό αέριο (178,9%), Πετρέλαιο θέρμανσης (65,1%), Ηλεκτρισμό (55,8%), Καύσιμα και λιπαντικά (33%) και Στέρεα καύσιμα (9%). Όπως και στο λεγόμενο “καλάθι της νοικοκυράς”, όπου οι τιμές κινήθηκαν ανοδικά σε: Έλαια και λίπη (27,3%), Ψωμί και δημητριακά (16,7%), Κρέατα-γενικά (16,7%), Γαλακτοκομικά και αβγά (16,4%), Λαχανικά-γενικά (13,4%), Καφέ -κακάο- τσάι (11,4%), Λοιπά τρόφιμα (9,3%), Ζάχαρη -σοκολάτες- γλυκά-παγωτά (5%), Ψάρια-γενικά (3,6%), Μεταλλικό νερό -αναψυκτικά- χυμούς φρούτων (3,5%) και Αλκοολούχα ποτά μη σερβιριζόμενα (3,3%).
Επίσης, αυξήσεις τιμών καταγράφηκαν σε μια ευρύτατη γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών (ειδικά στο πακέτο των διακοπών και της διασκέδασης) και κυρίως σε: Μεταφορά επιβατών με αεροπλάνο (62,3%), Μεταφορά επιβατών με ταξί (32,9%), Μεταφορά επιβατών με πλοίο (25,4%), Ξενοδοχεία -μοτέλ- πανδοχεία (20%), Αυτοκίνητα μεταχειρισμένα (15,9%), Αυτοκίνητα καινούργια (12,4%), Κινηματογράφους-θέατρα (13,9%), Πακέτο διακοπών (11,4%), Είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού (11%), Γραφική ύλη και υλικά σχεδίασης (7,7%), Υαλικά-επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης (7,2%), Έπιπλα και διακοσμητικά είδη (7,2%), Ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτου (5,3%), Οικιακές συσκευές και επισκευές (5,3%), Οικιακές υπηρεσίες (4,8%), Εστιατόρια -ζαχαροπλαστεία- καφενεία (4,6%), Ιατρικά προϊόντα (3,7%), Ένδυση και υπόδηση (3,4%), Συντήρηση και επισκευή εξοπλισμού προσωπικής μεταφοράς (2,1%), Ιατρικές, οδοντιατρικές και παραϊατρικές υπηρεσίες (1,7%), Δευτεροβάθμια εκπαίδευση (1,4%), Ενοίκια κατοικιών (0,9%), Νοσοκομειακή περίθαλψη (0,5%) και Υφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης (0,1%).
Αλλά και μεταξύ Ιουλίου και Ιουνίου φέτος υπήρξαν ανατιμήσεις σε είδη διατροφής, πλην των νωπών φρούτων (-17,5%), και ειδικότερα σε: Γάλα νωπό πλήρες (3%), Πουλερικά (2,1%), Ελαιόλαδο (2,1%), Καφέ (2,1%), Λαχανικά διατηρημένα ή επεξεργασμένα (1,8%), Μοσχάρι (1,6%), Ψωμί και δημητριακά (1,4%), Τυριά (1,4%), Αλκοολούχα ποτά μη σερβιριζόμενα (1,4%) και Λαχανικά νωπά (1,1%). Στο μέτωπο της ενέργειας, οι τιμές μειώθηκαν σε Ηλεκτρισμό (8,6%) και Καύσιμα και λιπαντικά (5,8%), αλλά αυξήθηκαν στο Φυσικό αέριο (37,1%). Επίσης, ανατιμήσεις καταγράφηκαν σε: Ξενοδοχεία -μοτέλ- πανδοχεία (1,3%), Είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού (1,2%), Άλλα είδη ατομικής φροντίδας (1%) και Αυτοκίνητα καινούργια (0,6%).
Μεταβολές
Όπως ανακοίνωσε η ΕΛ.ΣΤΑΤ., η αύξηση του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή τον Ιούλιο προήλθε κυρίως από τις μεταβολές στις ακόλουθες ομάδες αγαθών και υπηρεσιών:
Από τις αυξήσεις των δεικτών κατά:
- 13% στην ομάδα “Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά”, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε ψωμί και δημητριακά, κρέατα (γενικά), ψάρια (γενικά), γαλακτοκομικά και αβγά, έλαια και λίπη, λαχανικά (γενικά), ζάχαρη -σοκολάτες- γλυκά-παγωτά, λοιπά τρόφιμα, καφέ -κακάο- τσάι και μεταλλικό νερό -αναψυκτικά- χυμούς φρούτων. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών στα νωπά φρούτα.
- 1,5% στην ομάδα “Αλκοολούχα ποτά και καπνός”, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα αλκοολούχα ποτά (μη σερβιριζόμενα).
- 3,4% στην ομάδα “Ένδυση και υπόδηση”, λόγω αύξησης των τιμών στα είδη ένδυσης και υπόδησης.
- 30,9% στην ομάδα “Στέγαση”, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε ενοίκια κατοικιών, ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης και στερεά καύσιμα.
- 8,2% στην ομάδα “Διαρκή αγαθά-Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες”, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε έπιπλα και διακοσμητικά είδη, υφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης, οικιακές συσκευές και επισκευές, υαλικά-επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης, είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού και οικιακές υπηρεσίες.
- 0,7% στην ομάδα “Υγεία”, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε ιατρικά προϊόντα, ιατρικές, οδοντιατρικές και παραϊατρικές υπηρεσίες και νοσοκομειακή περίθαλψη. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών στα φαρμακευτικά προϊόντα.
- 20,6% στην ομάδα “Μεταφορές”, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε καινούργια αυτοκίνητα, μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτου, καύσιμα και λιπαντικά, συντήρηση και επισκευή εξοπλισμού προσωπικής μεταφοράς, μεταφορά επιβατών με ταξί, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με αεροπλάνο και εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με πλοίο.
- 2% στην ομάδα “Αναψυχή-Πολιτιστικές δραστηριότητες”, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε διαρκή αγαθά αναψυχής και πολιτισμού, μικρά είδη αναψυχής-άνθη- κατοικίδια ζώα, κινηματογράφους-θέατρα, γραφική ύλη και υλικά σχεδίασης καθώς και στο πακέτο διακοπών. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών σε οπτικοακουστικό εξοπλισμό, υπολογιστές και επισκευές.
- 0,9% στην ομάδα “Εκπαίδευση”, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα δίδακτρα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
- 6,4% στην ομάδα “Ξενοδοχεία -καφέ- εστιατόρια”, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε εστιατόρια -ζαχαροπλαστεία- καφενεία και ξενοδοχεία -μοτέλ- πανδοχεία.
- 2,5% στην ομάδα “Άλλα αγαθά και υπηρεσίες”, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα άλλα είδη ατομικής φροντίδας.
Από τη μείωση του δείκτη κατά:
- 2,1% στην ομάδα “Επικοινωνίες”, λόγω μείωσης κυρίως των τιμών σε τηλεφωνικό εξοπλισμό κινητών τηλεφώνων και τηλεφωνικές υπηρεσίες.
Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε μείωση 1,8% τον Ιούλιο 2022 σε σύγκριση με τον Ιούνιο 2022, έναντι μείωσης 1,4% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.
