Ενεργειακό σχέδιο έκτακτης ανάγκης εξετάζει η Ευρώπη στην σκιά των εξελίξεων στην Ουκρανία, με την πιθανότητα ενός μπλακ άουτ να γίνεται όλο και πιο ορατή σε περίπτωση που η Ρωσία «κλείσει την στρόφιγγα».
Στο παραπάνω πλαίσιο, εξετάζονται τρόποι ώστε η καθημερινότητα των Ευρωπαίων να γίνει λιγότερο ενεργοβόρος, καθώς η εξοικονόμηση ενεργιεακών πόρων έχει αναχθεί σε βασική προτεραιότητα της Κομισιόν.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι δράσεις που εξετάζονται είναι οι εξής:
- Τηλεργασία έως τρεις φορές την εβδομάδα. Αυτό, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Κομισιόν, μπορεί να οδηγήσει σε εξοικονόμηση 500.000 βαρελιών πετρελαίου, καθώς μια ημέρα τηλεργασίας ισοδυναμεί με 170.000 λιγότερα βαρέλια πετρελαίου ημερησίως.
- Κοινή χρήση αυτοκινήτου με άλλους ανθρώπους και ήπια οικονομική ενίσχυση σημαίνει 470.000 λιγότερα βαρέλια.
- Μείωση ορίων ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους τουλάχιστον κατά 10 χιλιόμετρα ανά ώρα, κάτι που ισούται με 430.000 βαρέλια λιγότερα.
- Κυριακές χωρίς αυτοκίνητα στις πόλεις που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις θα αποφέρει 380.000 βαρέλια πετρελαίου λιγότερα, ενώ η χρήση μονών – ζυγών στις πόλεις εξοικονομεί 210.000 βαρέλια.
- Παράλληλα, προτείνεται ο περιορισμός του αριθμού των αεροπορικών ταξιδιών για επαγγελματικούς λόγους καθώς και η χρήση ηλεκτρικών οχημάτων και τρένων αντί για αεροπλάνα.
Στόχος, όπως επισημαίνουν, είναι να διασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια πρωτίστως για τα νοικοκυριά και τις βασικές δημόσιες υπηρεσίες, όπως επίσης και για τους κλάδους της παραγωγής που έχουν ζωτική σημασία (όπως συνέβη και με τα πρώτα lockdown του 2020, αφότου ξέσπασε η πανδημία της Covid-19).
Το σχέδιο 10 σημείων που προτείνει ο ΙΕΑ
Το σχέδιο 10 σημείων που παρουσίασε τον περασμένο Μάρτιο ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) προκειμένου να μειωθεί η κατανάλωση πετρελαίου διεθνώς, περιλαμβάνει τα εξής:
- Μειώστε τα όρια ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους κατά τουλάχιστον 10 km/h: Εξοικονομεί περίπου 290 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα (kb/d) καυσίμων από αυτοκίνητα και επιπλέον 140 kb/d από φορτηγά.
- Εργαστείτε από το σπίτι έως και τρεις ημέρες την εβδομάδα, όπου είναι δυνατόν: Η μία ημέρα την εβδομάδα εξοικονομεί περίπου 170 kb/d και οι τρεις ημέρες περίπου 500 kb/d.
- Κυριακές χωρίς αυτοκίνητο στις πόλεις: Κάθε Κυριακή εξοικονομούνται περίπου 380 kb/d. Μια Κυριακή το μήνα εξοικονομεί 95 kb/d.
- Κάντε τη χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών φθηνότερη και δώστε κίνητρα στη μικροκινητικότητα, στο περπάτημα και στο ποδήλατο: Εξοικονομεί περίπου 330 kb/d.
- Εναλλακτική πρόσβαση με ιδιωτικό αυτοκίνητο σε δρόμους σε μεγάλες πόλεις: Εξοικονομεί περίπου 210 kb/d.
- Αυξήστε την κοινή χρήση αυτοκινήτου και υιοθετήστε πρακτικές για τη μείωση της χρήσης καυσίμου: Εξοικονομεί περίπου 470 kb/d.
- Προωθήστε την αποτελεσματική οδήγηση για φορτηγά και παράδοση εμπορευμάτων: Εξοικονομεί περίπου 320 kb/d.
- Χρησιμοποιήστε τρένα υψηλής ταχύτητας και νυχτερινά τρένα αντί για αεροπλάνα, όπου είναι δυνατόν: Εξοικονομεί περίπου 40 kb/d.
- Αποφύγετε -όπου γίνεται- επαγγελματικά αεροπορικά ταξίδια: Εξοικονομεί περίπου 260 kb/d.
- Ενισχύστε την απόκτηση ηλεκτρικών και πιο αποδοτικών οχημάτων: Εξοικονομεί περίπου 100 kb/d.
Ενδεικτικό του πόσο η υπόθεση κάθε άλλο παρά απλή είναι, αποτελεί το γεγονός πως από τα περίπου 155 δισ. κυβικά μέτρα που αγόρασαν πέρυσι τα κράτη μέλη της ΕΕ από τη Ρωσία, εκτιμάται ότι μόνο τα δύο τρίτα μπορούν να καλυφθούν εντός του έτους από άλλες πηγές. Κάτι που σημαίνει, πρακτικά, ότι μένει ένα κενό της τάξης των 50 και πλέον δισ. κυβικών, ποσότητα η οποία ισοδυναμεί με το σύνολο της κατανάλωσης Ρουμανίας, Ουγγαρίας, Αυστρίας, Τσεχίας, Σλοβακίας, Εσθονίας, Λετονίας και Λιθουανίας - ή με πάνω από το μισό του αερίου που έχει ανάγκη η Γερμανία.
Την ίδια στιγμή, οι Βρυξέλλες καλούνται να διασφαλίσουν ότι καμία χώρα της ΕΕ δε θα αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι κάποιας άλλης, επειδή θα έχει πρόσβαση σε μεγαλύτερες ποσότητες πετρελαίου και φυσικού αερίου. Κάτι τέτοιο σημαίνει ότι θα υπάρξει ένας μηχανισμός αναδιανομής ανάμεσα στα κράτη - μέλη, με ευθύνη της Κομισιόν, ο οποίος αρχικά προβλέπεται να λειτουργεί σε εθελοντική βάση και, εφόσον κριθεί αναγκαίο, να είναι υποχρεωτικός και να συνοδεύεται από τις ανάλογες ρήτρες.
«Οι εταίροι μας ζητούν να υπάρξει ένα συντονισμένο σχέδιο, με σκοπό να αποφασίζεται από κοινού ποιες βιομηχανίες θα επηρεαστούν σε μια τέτοια περίπτωση, ώστε να αποφευχθεί η πρόκληση προβλημάτων ανταγωνισμού μεταξύ τους» σημειώνει πηγή της Κομισιόν στην «el Pais». Μόνο που, όπως δείχνει η μέχρι σήμερα εμπειρία, στις μεγάλες κρίσεις συχνά υπερτερεί ανάμεσα στους εταίρους το «εθνικό» έναντι του «ευρωπαϊκού», με αποτέλεσμα πολύ συχνά να προκαλούνται αδιέξοδα.
Παράλληλα με τα όσα εξετάζονται σε θεσμικό επίπεδο, η ΕΕ έχει ξεκινήσει και μια εκστρατεία προκειμένου να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας – τόσο σε επίπεδο κρατών αλλά και πολιτών.
«Κάθε κιλοβατώρα μετράει», είπε ο Γερμανός αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ, ο οποίος δημοσιοποίησε πρόσφατα μια σειρά κατευθυντήριες γραμμές για τη μείωση της κατανάλωσης. Άλλωστε η κυβέρνηση του Βερολίνου αποφάσισε να μειώσει στα 9 ευρώ για το επόμενο τρίμηνο την τιμή της μηνιαίας κάρτας για τα δημόσια μέσα μεταφοράς, ώστε οι πολίτες να ενθαρρυνθούν να χρησιμοποιούν αυτά αντί των αυτοκινήτων τους.
Στην Ιταλία έχει τεθεί σε εφαρμογή από την κυβέρνηση η «Επιχείρηση Θερμοστάτης», με την οποία ελπίζει να εξοικονομήσει 2.000 - 4.000 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως. Σύμφωνα με τα μέτρα που έχουν εγκριθεί για τα δημόσια κτίρια, δίνοντας ανάλογες συστάσεις και για τα ιδιωτικά, τον χειμώνα η θερμοκρασία δεν μπορεί να ρυθμίζεται πάνω από τους 19 βαθμούς Κελσίου, με μέγιστη απόκλιση δύο βαθμών και το καλοκαίρι δε θα μπορεί να πέφτει κάτω από τους 27 βαθμούς, με ανάλογη απόκλιση.
Αυτή την περίοδο και άλλες χώρες της ΕΕ εξετάζουν αντίστοιχα μέτρα, όπως η Γαλλία, η Ολλανδία, η Αυστρία και η Πορτογαλία. Στην πρώτη, μάλιστα, τον Μάρτιο η κυβέρνηση είχε ζητήσει από τους πολίτες να συμμετέχουν στην προσπάθεια κατεβάζοντας τους θερμοστάτες στα σπίτια κατά έναν βαθμό - «αυτό ισοδυναμεί με 12-15 λιγότερα τάνκερ μεθανίου στα γαλλικά λιμάνια» είχε δηλώσει τότε η CEO του ενεργειακού ομίλου της Engie.
(φωτογραφία AP)
