Αυστηροποιούνται τα κριτήρια για την παραμονή στις λίστες εγγεγραμμένων ανέργων του ΟΑΕΔ, ενώ ταυτόχρονα αλλάζει το πλαίσιο των προγραμμάτων κατάρτισης, σύμφωνα με το επερχόμενο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας για την αναδιάρθρωση του ΟΑΕΔ, το οποίο παρουσιάζεται σήμερα Πέμπτη, 10 Μαρτίου, και θα τεθεί σε διαβούλευση τις επόμενες ημέρες.
Τέλος οι παροχές ΟΑΕΔ για εισοδήματα άνω των 20.000 ευρώ
Εφεξής, την παραμονή του ανέργου ή τη διαγραφή του από τη λίστα εγγεγραμμένων ανέργων του ΟΑΕΔ θα κρίνουν εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Τα κριτήρια είναι ίδια με αυτά που προβλέπονται για τη χορήγηση του επιδόματος θέρμανσης (για τον έγγαμο το πλαφόν ορίζεται στα 20.000 ευρώ).
Ωστόσο εξαιρούνται από τα εισοδηματικά κριτήρια τα ωφελήματα που έχουν σχέση με την έκπτωση η την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ, η παροχή ρεύματος με κοινωνικό τιμολόγιο και το επίδομα θέρμανσης καθώς σ΄αυτές τις παροχές ισχύουν ήδη όροι και προϋποθέσεις.
Χωρίς εισοδηματικά κριτήρια θα συνεχίσει να χορηγείται το επίδομα ανεργίας και το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας.
Σύμφωνα με πηγές, στόχος του υπουργείου Εργασίας είναι να περιοριστεί το φαινόμενο των «ανέργων με υψηλά περιουσιακά στοιχεία» με υψηλά εισοδήματα που επωφελούνται από τα προνόμια των εγγεγραμμένων στη λίστα (απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ, η παροχή ρεύματος σε χαμηλές τιμές, οι δωρεάν μετακινήσεις με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς), τα οποία ισχύουν για τους ανέργους με πραγματικό πρόβλημα επιβίωσης.
Παράλληλα ο άνεργος θα πρέπει να αποδεικνύει ότι αναζητεί δουλειά. Αν αρνηθεί έως και τρεις φορές την ένταξή του σε πρόγραμμα κατάρτισης, η θέση εργασίας θα διαγράφεται από τη λίστα για δύο χρόνια από το μητρώο του ΟΑΕΔ και θα διακόπτεται η καταβολή του επιδόματος. Στο ίδιο μήκος κύματος, θα διαγράφεται από τα μητρώα για 6 μήνες και θα διακόπτεται η καταβολή επιδόματος αν ο άνεργος αρνηθεί τη συμμετοχή του σε πρόγραμμα κατάρτισης.
Eπίσης θα προβλέπονται κίνητρα για τον άνεργο προκειμένου να βρει δουλειά ενόσω λαμβάνει επίδομα από τον ΟΑΕΔ και υποχρεωτική παρακολούθηση προγραμμάτων κατάρτισης.
Τα στοιχεία για την ανεργία που συλλέγει η ΕΛΣΤΑΤ παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις σε σύγκριση με τις λίστες των εγγεγραμμένων ως μακροχρόνια ανέργων στον ΟΑΕΔ, δημιουργώντας βάσιμες υποψίες ότι αρκετοί από τους τελευταίους εργάζονται στην μαύρη οικονομία, χωρίς να το δηλώνουν με στόχο να επωφελούνται από τις παροχές που συνδέονται με τη συγκεκριμένη ιδιότητα.
Σε ποιους χορηγείται μπόνους
Εισάγεται για πρώτη φορά επίδομα εργασίας σε όσους -όντας επιδοτούμενοι άνεργοι- βρίσκουν δουλειά. Συγκεκριμένα όσοι κατά την περίοδο χορήγησης του επιδόματος ανεργίας βρουν εργασία, θα συνεχίσουν να εισπράττουν το 50% του ποσού για όσο διάστημα απομένει
Το σχέδιο νόμου προβλέπει επίσης την καταβολή χρηματικού μπόνους σε τρεις περιπτώσεις.
- Θα καταβάλλεται ως μπόνους το 50% του επιδόματος εργασίας μέχρι τη λήξη του αν ο άνεργος βρει εργασία ενόσω επιδοτείται από τον ΟΑΕΔ.
- Μπόνους 300 ευρώ θα λαμβάνουν οι μακροχρόνια άνεργοι που βρίσκονται πάνω από 5 χρόνια στη λίστα του ΟΑΕΔ αν επανεργοποιηθούν και συντάξουν ψηφιακό σχέδιο δράσης εξεύρεσης εργασίας σε συνεργασία με τον εργασιακό σύμβουλο.
- Μπόνους παραγωγικότητας όμως θα λαμβάνουν και οι εργασιακοί σύμβουλοι ανάλογα με τα αποτελέσματα της δουλειάς τους.
Δήλωναν άνεργοι 5.000 άνθρωποι με εισοδήματα πάνω από 30.000
Όπως έδειξαν οι πρόσφατοι έλεγχοι, στη λίστα του ΟΑΕΔ βρίσκονται περίπου 5.000 άτομα με εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ ετησίως η άτομα που απασχολούνται στη μαύρη οικονομία, ζημιώνοντας το κράτος. Οι συγκεκριμένοι βρίσκονται στη λίστα πάνω από 5 χρόνια και έχουν λάβει μάλιστα και την έκτακτη ενίσχυση για τους μακροχρόνια άνεργους που χορηγήθηκε το 2019 και το 2020.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας στο μητρώο του ΟΑΕΔ, έλαβαν την έκτακτη οικονομική ενίσχυση 3.256 άτομα με εισόδημα 30.000-40.000 ευρώ το 2019, καθώς και 2.692 άτομα το 2020, 1.158 με εισόδημα 40.000-50.000 ευρώ το 2019 και 1.036 άτομα τον επόμενο χρόνο, αλλά και 1.163 άτομα με εισόδημα άνω των 50.000 ευρώ και 1.059 άτομα με το ίδιο εισόδημα το 2020.
Άνεργοι βορείων προαστείων
Σχεδόν 40.000 άτομα είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο του ΟΑΕΔ για περισσότερο από 1 χρόνο έχοντας ετήσιο εισόδημα άνω των 20.000 ευρώ
Από αυτούς, περισσότεροι από 15.000 είναι εγγεγραμμένοι για περισσότερα από 5 χρόνια
Έρευνα του ΟΑΕΔ αποκάλυψε περιπτώσεις ατόμων που παραμένουν μέχρι και… 20 χρόνια (240 μήνες) εγγεγραμμένοι στο μητρώο, ενώ δηλώνουν εισοδήματα εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ ετησίως και διαμένουν σε ακριβές περιοχές.
Ενδεικτικά αναφέρουμε: 55χρονη, με 123 μήνες ανεργίας, κάτοικος Δήμου Διονύσου, με οικογενειακό εισόδημα το 2020, ύψους 250.000 ευρώ
Ζευγάρι, 55χρονος με 131 μήνες ανεργίας και 51χρονη με 132 μήνες ανεργίας, κάτοικοι Κηφισιάς, με εισόδημα έτους 130.000 ευρώ το 2020
56χρονη, έγγαμη, με 140 μήνες ανεργίας, κάτοικος Λυκαβηττού, με οικογενειακό εισόδημα 160.000 ευρώ το 2020
61χρονος κάτοικος Θεσσαλονίκης με 230 μήνες ανεργίας και εισόδημα 70.000 ευρώ κ.ά.
Οι εξαιρέσεις
Εξαιρούνται από τη ρύθμιση το επίδομα ανεργίας, το οποίο θα εξακολουθήσει να χορηγείται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, καθώς και το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας και το βοήθημα για αυτοτελώς και ανεξάρτητα απασχολούμενους για τα οποία παραμένουν οι προϋποθέσεις που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία
Επίσης, τα εισοδηματικά κριτήρια που εισάγονται δεν επηρεάζουν τη χορήγηση του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ) ρεύματος, την έκπτωση ή απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ και το επίδομα θέρμανσης, για τα οποία θα συνεχιστεί το μέχρι σήμερα καθεστώς που τα διέπει
Ορίζεται ρητά ότι οι πόροι που εξοικονομούνται από την εφαρμογή των κριτηρίων αυτών θα κατευθύνονται υποχρεωτικά σε άλλες δράσεις προστασίας των αναζητούντων εργασία.
Αλλάζουν όλα στην κατάρτιση
Ριζικές αλλαγές θα προβλέπει το σχέδιο νόμου και στην επαγγελματική κατάρτιση προκειμένου να αξιοποιηθεί στοχευμένα το κονδύλι του 1 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Μία από αυτές τις αλλαγές είναι ότι ο πάροχος κατάρτισης και ο ωφελούμενος θα πρέπει να αποδεικνύουν την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα της κατάρτισης για να λάβουν την επιδότηση.
Συγκεκριμένα, η πληρωμή παρόχων και ωφελουμένων συνδέεται με την πιστοποίηση, με στόχο να εξασφαλιστεί ότι οι πόροι θα «πιάσουν τόπο». Δηλαδή, το 30% του ποσού που δικαιούνται οι πάροχοι και οι καταρτιζόμενοι θα καταβάλλεται μόνο μετά την πιστοποίηση. Για πρώτη φορά, εισάγεται η μεθοδολογία της πληρωμής των παρόχων βάσει αποτελέσματος (Payment by Results), με σκοπό την αποτελεσματικότητα και βέλτιστη αξιοποίηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η παγίδα της μακροχρόνιας ανεργίας
Το μητρώο του ΟΑΕΔ, αντί για εργαλείο επανένταξης στην αγορά εργασίας, έχει μετατραπεί στην πράξη για χιλιάδες πολίτες σε «παγίδα» μακροχρόνιας ανεργίας
Τον Δεκέμβριο του 2021:
- 1.100.099 άτομα εγγεγραμμένα στο μητρώο του ΟΑΕΔ
- 579.400 (53%), δηλαδή περισσότεροι από τους μισούς, είναι εγγεγραμμένοι για περισσότερο από 1 χρόνο
- Το 33% των μακροχρόνια ανέργων παραμένουν στο μητρώο για περισσότερα από 5 συνεχόμενα χρόνια
- Περισσότεροι από 50.000 είναι εγγεγραμμένοι για περισσότερα από 10 συνεχόμενα χρόνια
Τα κριτήρια για τους μακροχρόνια ανέργους του ΟΑΕΔ
Τα κριτήρια που πρόκειται να επιβληθούν στους ανέργους προκειμένου να παραμένουν στις λίστες του οργανισμού αφού λήξει το διάστημα της επιδότησής τους, είναι τα εξής:
- εισοδηματικοί και περιουσιακοί «κόφτες»
- ενεργή αναζήτηση εργασίας ως δεσμευτική υποχρέωση. Σε περίπτωση άρνησης ένταξης σε πρόγραμμα απασχόλησης έως και τρεις φορές, ο άνεργος θα βγαίνει εκτός λίστας και θα μένει χωρίς παροχές.
Οι βασικές καινοτομίες των νέων προγραμμάτων είναι οι εξής:
- Τα πανεπιστήμια αποκτούν κεντρικό ρόλο στην κατάρτιση: Για πρώτη φορά, οι άνεργοι πολίτες αποκτούν πρόσβαση σε προγράμματα κατάρτισης που προσφέρονται από τα πανεπιστήμια και ειδικότερα τα Κέντρα Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης (ΚΕΔΙΒΙΜ) των ΑΕΙ, στο πλαίσιο ειδικής πρόσκλησης που θα απευθύνεται μόνο στα δημόσια πανεπιστημιακά ιδρύματα. Τα πανεπιστήμια θα διαχειριστούν σε αυτή την 1η φάση το 50% του συνολικού προϋπολογισμού.
- Προσφέρεται ευρύ φάσμα επιλογών σε σύγχρονα αντικείμενα κατάρτισης υψηλής ζήτησης: Οι ωφελούμενοι μπορούν να επιλέξουν μεταξύ πληθώρας προγραμμάτων κατάρτισης σε κλάδους υψηλής ζήτησης, με έμφαση σε ψηφιακές και «πράσινες» δεξιότητες.
- Δίνεται έμφαση στην πιστοποίηση από μεγάλες διεθνείς εταιρείες τεχνολογίας που παρέχουν -μέσω τρίτων φορέων- αναγνωρισμένες πιστοποιήσεις για ψηφιακές δεξιότητες. Στόχος η αναβάθμιση της ποιότητας και της ελκυστικότητας των προγραμμάτων.
- Ανεβαίνει ο πήχης για τους παρόχους κατάρτισης, καθώς εισάγονται αυστηρότερα κριτήρια για τη συμμετοχή των Κέντρων Διά Βίου Μάθησης (ΚΔΒΜ) στο πρόγραμμα, συμπεριλαμβανομένης της απόκτησης επιπλέον διεθνών πιστοποιητικών ISO.
- Έλεγχος του εκπαιδευτικού υλικού από ανεξάρτητο φορέα: Διασφαλίζεται η ποιότητα του εκπαιδευτικού υλικού με βάση σύγχρονες ποιοτικές προδιαγραφές, οι οποίες θα ελέγχονται από εξειδικευμένο ανεξάρτητο φορέα.
- Επιλογή φορέα πιστοποίησης από τους ίδιους τους καταρτιζόμενους και όχι από τους παρόχους κατάρτισης, έτσι ώστε οι ωφελούμενοι να επιλέγουν το πιστοποιητικό που επιθυμούν εκείνοι.
Ο ΟΑΕΔ γίνεται ΔΥΠΑ
Παρουσιάζοντας τους τρεις άξονες τους σχεδίου νόμου για τη αναδιάρθρωση της δομής του ΟΑΕΔ που μετονομάζεται σε ΔΥΠΑ ( Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης) , τη μεταρρύθμιση των πολιτικών απασχόλησης και την αναβάθμιση της κατάρτισης, ο υπουργός εργασίας Κωστής Χατζηδάκης , τόνισε ότι « Περνάμε σε μια νέα εποχή με ευρωπαϊκό πνεύμα, στηλιτεύοντας φαινόμενα απάτης ανέργων με υψηλά εισοδήματα. Παράλληλα στοχεύουμε στον περιορισμό του παράδοξου φαινομένου να παραμένει σε υψηλά επίπεδα η ανεργία ενώ την ίδια ώρα να είναι δυσεύρετοι οι εργαζόμενοι με υψηλές η μέτριες δεξιότητες. Σύμφωνα με το ΣΕΤΕ το καλοκαίρι του 2021 καταγράφηκαν 53.249 ελλείψεις θέσεων εργασίας» είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός.
