Ολοένα και περισσότερα είδη προϊόντων που έρχονται στην Ελλάδα από την Τουρκία βρίσκονται στο στόχαστρο της Κομισιόν και των ελληνικών Αρχών. Σύμφωνα με απόφαση της Κομισιόν, μετά από τα «δηλητηριασμένα» λεμόνια, αυξάνονται οι έλεγχοι και για τα γκρέιπφρουτ, στα οποία εντοπίζονται υπολείμματα φυτοφαρμάκων.
Αναφορικά με τα γκρέιπφρουτ τουρκικής προέλευσης, από το τέλος Δεκεμβρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να αυξήσει τους επίσημους ελέγχους σε ποσοστό τουλάχιστον 10%. καθώς μέχρι σήμερα πραγματοποιούνται μόνο τυχαίοι έλεγχοι χωρίς ελάχιστο ποσοστό.
Μάλιστα, υπενθυμίζεται ότι για άλλη μια χρονιά - με βάση τις καταγγελίες των παραγωγικών φορέων - τα τούρκικα λεμόνια έχουν κατακλύσει την ελληνική αγορά. Και μάλιστα, έχει αποδειχτεί ότι σε μεγάλες ποσότητες είναι ακατάλληλα προς κατανάλωση, αφού σε αυτά εντοπίζονται υψηλά ποσοστά υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων, διοχετεύονται στις ευρωπαϊκές αλλά και στην εγχώρια αγορά.
Εξάλλου, από τις 23 Νοεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αυξήσει τους επίσημους ελέγχους των τουρκικών λεμονιών τουλάχιστον κατά 20%.
Όπως έχει ανακοινωθεί ήδη, οι έλεγχοι θα παραμείνουν σε ισχύ τουλάχιστον στο 20% των παρτίδων που εισάγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έτσι ώστε ένα στα πέντε φορτία τουρκικών λεμονιών που θα εισέρχονται στην Ε.Ε. θα πρέπει να υπόκεινται σε αυστηρούς συνοριακούς ελέγχους και για ανάλυση υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με ρεπορτάζ του «ΑγροΤύπου», η Ελλάδα έκανε το 2020 εισαγωγές 2.235 τόνων γκρέιπφρουτ συνολικής αξίας 1,8 εκατ. ευρώ. Οι κυριότεροι προμηθευτές της χώρας μας είναι η Ολλανδία με 580 τόνους, η Νότια Αφρική με 500 τόνους, η Κύπρος με 400 τόνους, η Κίνα με 260 τόνους και η Τουρκία με 188 τόνους. Από την άλλη, οι εξαγωγές γκρέιπφρουτ της Ελλάδας για το 2020 ανήλθαν σε 668 τόνους.
Επίσης, προς τα τέλη Νοεμβρίου μεγάλες ποσότητες εισαγόμενων ντοματών Αλβανίας και μήλων Βόρειας Μακεδονίας, εκτός των λεμονιών Τουρκίας, είχαν εντοπίσει οι αρμόδιες Αρχές, με υπολείμματα φυτοφαρμάκων άνω του επιτρεπόμενου ορίου.
Τα φορτία με τα προϊόντα αυτά οι επιτήδειοι είχαν στόχο να τα διοχετεύσουν στην αγορά, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις στην υγεία των καταναλωτών από την ύπαρξη υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων.
Συγκεκριμένα, εντός του 2021, διενεργήθηκαν με απόφαση της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής επιπλέον προγράμματα έκτακτων ελέγχων υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε εισαγόμενα φορτία φυτικής προέλευσης.
Από τα αποτελέσματα των εργαστηριακών αναλύσεων των προηγούμενων ετών 2018, 2019 και 2020, αλλά και από τα αποτελέσματα των μέχρι τότε διεξαχθέντων προγραμμάτων έκτακτων ελέγχων σε εισαγόμενα φορτία φυτικής προέλευσης (τέσσερα προηγούμενα 3μηνα προγράμματα), διαπιστώνεται μια αυξανόμενη συχνότητα υπερβάσεων των ανώτατων επιτρεπτών ορίων υπολειμμάτων γεωργικών φαρμάκων (MRLs), σε εισαγόμενα φυτικά προϊόντα σε σχέση με τα εγχώρια.
Είχαν παρατηρηθεί αυξημένες υπερβάσεις υπολειμμάτων σε ντομάτες προέλευσης Αλβανίας. Συγκεκριμένα, σε πέντε από τα 14 δείγματα που λήφθηκαν (ποσοστό 35,71%) διαπιστώθηκαν συγκεντρώσεις υπολειμμάτων ανώτερες από τα ανώτερα επιτρεπτά όρια υπολειμμάτων γεωργικών φαρμάκων.
Είχε παρατηρηθεί αθρόα εισαγωγή μήλων προέλευσης Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας (546 φορτία και περισσότερα από 13 εκατομμύρια κιλά) κυρίως για χυμοποίηση, αλλά και για τη χονδρική αγορά, και σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και από Αγροτικούς Συνεταιρισμούς. Διαπιστώθηκαν αυξημένες υπερβάσεις υπολειμμάτων και συγκεκριμένα σε ποσοστό 8,11% (3 δείγματα με υπερβάσεις στα 37 δείγματα που λήφθηκαν).
Υπενθυμίζεται ότι είχαν παρατηρηθεί, επίσης, αυξημένες υπερβάσεις υπολειμμάτων σε λεμόνια προέλευσης Τουρκίας. Συγκεκριμένα, σε δύο από τα εννιά δείγματα που λήφθηκαν (ποσοστό 22,22%) διαπιστώθηκαν συγκεντρώσεις υπολειμμάτων ανώτερες από τα ανώτερα επιτρεπτά όρια υπολειμμάτων γεωργικών φαρμάκων.
Προστασία καταναλωτή - «Ο εσωτερικός αυτοέλεγχος»
Μιλώντας στη «ΝΚ» τη Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου, ο πρόεδρος του Παραρτήματος Κρήτης του ΓΕΩΤΕΕ, κτηνίατρος Αλέκος Στεφανάκης, δήλωσε τα εξής: «Στην πραγματικότητα, ο αυτοέλεγχος από το χωράφι ως το ράφι είναι μια μακροχρόνια προσπάθεια. Έχει ξεκινήσει από το 2002. Πέρα από την ιχνιλασιμότητα που απαιτεί, απαιτεί ακόμη την προστασία του καταναλωτή και της δημόσιας υγείας, με τη μεταβίβαση της ευθύνης σε όλους τους εμπλεκόμενους, μέχρι να φτάσει στον καταναλωτή. Αυτό το πράγμα για όσους βλέπουνε το μέλλον και δεν το βλέπουν ευκαιριακά καταλαβαίνουν ότι είναι μονόδρομος απ’ όλες τις πλευρές. Και νομοθετικά και κοινωνικά και ηθικά. Αυτό έχει ένα κόστος, το οποίο ασφαλώς επιβαρύνει τις σοβαρές επιχειρήσεις, οι οποίες καταβάλλουν τεράστια προσπάθεια και κόστη για να κερδίσουν τον αυτοέλεγχο και να μπορέσουν να είναι παρούσες στην αγορά.
Κατά συνέπεια, κάθε προσπάθεια που γίνεται για διακίνηση προϊόντων που δεν περνάνε μέσα από αυτή τη λογική, καταρχήν πρόκειται για αθέμιτο ανταγωνισμό και ασφαλώς αυτά είναι προϊόντα με μικρότερο κόστος. Και είναι μικρότερο το κόστος τους και στη διαδικασία παραγωγής τους. Γιατί ασφαλώς είναι άλλο να προσπαθείς να κάνεις ολιστική πολιτική διαχείριση για να μην έχεις αρρώστιες στα φυτά ή στα ζώα, και άλλο να δουλεύεις περίπου πιο γρήγορα, εφαρμόζοντας πολλή χημεία στο χωράφι. Πολλή χημεία στη ζωική παραγωγή, έχοντας πιο γρήγορο αποτέλεσμα, αδιαφορώντας για τον καταναλωτή και το περιβάλλον».
Σύμφωνα με τον Αλέκο Στεφανάκη, η Ε.Ε. έχει στόχο την καθολική εφαρμογή του αυτοελέγχου σε όλη τη διαδικασία παραγωγής. Όσο για την Τουρκία, αναφέρει: «Μπορεί ο κάθε Τούρκος ή ο οποιοσδήποτε σε όλο τον κόσμο να θέλει να πουλήσει το προϊόν του. Πολύ ωραία. Από ’κει και πέρα, όπως εμάς μας ξετινάζουν όταν στέλνουμε προϊόντα στην Ευρώπη, έτσι να γίνονται έλεγχοι και στα συγκεκριμένα προϊόντα. Δεν μπορούμε εμείς να είμαστε ξέφραγο αμπέλι. Και αυτά τα έχουμε πληρώσει. Είδατε τι έκαναν οι ελληνοποιήσεις στην ελληνική οικονομία τα προηγούμενα χρόνια. Απίστευτες οικονομικές ζημιές. Αμέτρητα εκατομμύρια ζημιές. Γιατί όλα αυτά;».
(φωτογραφία: pexels)
