Ψηφίστηκε από την ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών για τα ζώα συντροφιάς, την προστασία, δηλαδή, των δεσποζόμενων και αδέσποτων ζώων.
Επι της αρχής και επί του συνόλου του νομοσχεδίου, υπέρ τάχθηκαν οι βουλευτές της συμπολίτευσης και κατά οι βουλευτές της αντιπολίτευσης. Σε σειρά, ωστόσο, επιμέρους άρθρων καταγράφηκαν ευρύτερες πλειοψηφίες, κυρίως από βουλευτές της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και του Κινήματος Αλλαγής (ΣΥΡΙΖΑ και Κίνημα Αλλαγής) στήριξε τις 21 από τις συνολικά 55 ρυθμίσεις και τροπολογίες του τελικού κειμένου.
Οι δύο επιλογές των ιδιοκτητών
Πλέον, οι ιδιοκτήτες ζώων συντροφιάς (σκύλος ή γάτα) είναι υποχρεωμένοι, εντός έξι μηνών από την απόκτηση του ζώου τους, να το στειρώσουν αποκλειστικά σε κτηνίατρο, εφόσον το κατοικίδιο είναι άνω του ενός έτους.
Διαβάστε ακόμη: Ρέθυμνο: Έτοιμο το πρώτο «πάρκο σκύλων» - Πού βρίσκεται
Ενναλακτικά, μπορούν να παρακάμψουν αυτή τη διαδικασία, πληρώνοντας 150 ευρώ για κάθε ζώο, έναντι παραβόλου, προκειμένου να αποσταλεί δείγμα γενετικού υλικού (DNA) του ζώου στο Εργαστήριο Φύλαξης και Ανάλυσης Γενετικού Υλικού Ζώων που προβλέπεται να συσταθεί στην Ακαδημία Αθηνών. Από τα εργαστηριακά ευρήματα θα μπορεί να εντοπίζεται ο γεννήτορα του κατοικίδιου και εν συνεχεία ο ιδιοκτήτης του, ο οποίος στην περίπτωση που εγκαταλείψει το κατοικίδιο, θα βρεθεί αντιμέτωπος με όλες τις προβλεπόμενες διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι κτηνοτρόφοι απαλλάσσονται από την καταβολή παραβόλου για την καταχώριση του DNA των ποιμενικών σκύλων τους, καθώς και από τα έξοδα για τη σήμανση και τη στείρωση αυτών.
Το μείζων ζήτημα της στείρωσης και τα πρόστιμα
Η υποχρέωση του ιδιοκτήτη για στείρωση του δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς εφόσον είναι σκύλος ή γάτα, εντός έξι μηνών από την απόκτησή ή για αποστολή δείγματος γενετικού υλικού τίθεται σε ισχύ την 1η Μαρτίου 2022. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση ο ιδιοκτήτης θα κληθεί να πληρώσει πρόστιμο 1.000 ευρώ, το οποίο επιβάλλεται από την 1η Σεπτεμβρίου 2022. Σημειώνεται πως η προθεσμία μπορεί να διαφοροποιείται, ανάλογα με τη φυλή του ζώου και άλλα ειδικά χαρακτηριστικά του, μετά από εμπεριστατωμένη γνωμάτευση κτηνιάτρου.
Στις υποχρεώσεις των ιδιοκτητών εντάσσεται και η σήμανση και η καταγραφή του ζώου στο Εθνικο Μητρώο Ζώων Συντροφιάς (ΕΜΖΣ), εφόσον αυτό είναι σκύλος ή γάτα, πριν το ζώο εγκαταλείψει τον τόπο γέννησής του και οπωσδήποτε εντός προθεσμίας δύο μηνών από τη γέννηση του.
Η συλλογή δείγματος γενετικού υλικού και η αποστολή του στο Εργαστήριο Φύλαξης και Ανάνυσης Γενετικού Υλικού θα γίνονται αποκλειστικά από κτηνίατρο, μέλος του Πανελλήνιου Κτηνιατρικού Συλλόγου.
Ο ιδιοκτήτης είναι υποχρεωμένος να καταβάλει στον κτηνίατρο, επιπλέον, και τα έξοδα αποστολής του δείγματος γενετικού υλικού, τα οποία σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να υπερβαίνουν τα 10 ευρώ. Το ποσό του παραβόλου θα αποδίδεται κατά 40% στο ΙΙΒΕΑΑ για την κάλυψη των εξόδων λειτουργίας του Εργαστηρίου, κατά 10% στον κτηνίατρο που έλαβε το γενετικό υλικό και κατά 50% μέσω του Υπουργείου Εσωτερικών στους δήμους για την υποστήριξη δράσεων για την ευζωία των αδέσποτων ζώων συντροφιάς.
Σημειώνεται πως κατ’ εξαίρεση, η στείρωση δεν είναι υποχρεωτική για τους σκύλους εργασίας των ενόπλων δυνάμεων.
Τα κίνητρα και ο ρόλος των δήμων - Τι γίνεται σε περίπτωση αποχώρησης του δεσποζόμενου ζώου
Κεντρικό ρόλο στην εφαρμογή του νέου πλαισίου έχουν οι δήμοι της χώρας. Συγκεκριμένα, μέσω του προγράμματος «Άργος», προγραμματίζεται η χρηματοδότηση των δήμων με 40 εκατ. ευρώ για την κατασκευή καταφυγίων και την προμήθεια του απαραίτητου εξοπλισμού, καθώς και πρόσθετη χρηματοδότηση 15 εκατ. ευρώ, ετησίως για την κτηνιατρική φροντίδα των ζώων συντροφιάς, τη σήμανση και τη στείρωση των αδέσποτων και συναφείς δράσεις.
Ετσι, με απόγαση του δημοτικού συμβουλίου, οι δήμοι δύνανται να παρέχουν κίνητρα, προκειμένου να ενθαρρύνουν τη σήμανση και καταχώρηση στο ΕΜΖΣ των σκύλων και των γατών, τη στείρωσή τους, καθώς και την υιοθεσία αδέσποτων ζώων, είτε
- μέσω διατακτικών («voucher») στους δημότες ή κατοίκους τους ή άλλων αντίστοιχων κινήτρων είτε
- με μείωση των δημοτικών τελών ανά έτος κατά ανώτατο ποσοστό έως 10% για τους ιδιοκτήτες στειρωμένων, σημασμένων και καταχωρημένων στο ΕΜΖΣ ζώων.
Σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης επιθυμεί να αποχωριστεί το ζώο συντροφιάς του υποχρεούται να γνωστοποιεί την πρόθεσή του αυτή στην αρμόδια υπηρεσία του δήμου του τόπου της μόνιμης κατοικίας του προκειμένου, με μέριμνα του δήμου, να αναρτηθεί προς υιοθεσία στην Πανελλήνια Πλατφόρμα Υιοθεσίας Αδέσποτων Ζώων Συντροφιάς για χρονικό διάστημα δύο μηνών, εφόσον πρόκειται για σκύλο ή γάτα. Στη συνέχεια, και εφόσον δεν βρεθεί νέος ιδιοκτήτης, το παραδίδει αποκλειστικά στην αρμόδια υπηρεσία του δήμου αυτού με την υπογραφή σχετικής υπεύθυνης δήλωσης και καταβολή ποσού 300 ευρώ για την παράδοση, εφόσον είναι σκύλος, ή 100 ευρώ, εφόσον είναι γάτα ή άλλο ζώο συντροφιάς.
Με τις υπόλοιπες διατάξεις του νομοσχεδίου, επανακαθορίζεται το πλαίσιο σχετικά με την εκτροφή, την αναπαραγωγή και την εμπορία ζώων συντροφιάς (λειτουργία και εγγραφή επιχειρήσεων στο οικείο Υπομητρώο του Ε.Μ.Ζ.Σ., οι υποχρεώσεις εκτροφέων και ιδιοκτητών καθώς επίσης και οι υποχρεώσεις και οι αρμοδιότητες των δήμων για τα αδέσποτα ζώα, οι οποίοι στο εξής υποχρεούνται:
- να διαθέτουν εφεξής ολοκληρωμένο επιχειρησιακό πρόγραμμα διαχείρισης των αδέσποτων ζώων, με τον αναγκαίο προϋπολογισμό των επιμέρους κονδυλίων για την υλοποίησή του και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης κάθε δράσης,
- να λαμβάνουν κάθε αναγκαίο μέτρο για την αντιμετώπιση, με κατάλληλο τρόπο, των αναγκών φιλοξενίας, προσωρινής διαμονής, περίθαλψης και εν γένει φροντίδας των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, είτε με τη δημιουργία και λειτουργία τουλάχιστον ενός καταφυγίου από τους ίδιους τους δήμους ή στο πλαίσιο συνεργασίας με άλλους δήμους ή ως μέλος συνδέσμου δήμων, είτε μέσω της συστηματικής συνεργασίας με φιλοζωικά σωματεία ή φιλοζωικές οργανώσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις (εξαιρούνται οι δήμοι κάτω των 3000 κατοίκων)
- να διασφαλίζουν, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, την αποτελεσματική παροχή των αναγκαίων κτηνιατρικών υπηρεσιών από κατάλληλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα.
Ο κεντρικός ρόλος των Δήμων στην εφαρμογή του νέου πλαισίου θα υποστηριχθεί από το πρόγραμμα «Άργος», προγραμματίζεται η χρηματοδότηση ύψους 40 εκατ. ευρώ για την κατασκευή καταφυγίων και την προμήθεια του απαραίτητου εξοπλισμού, καθώς και πρόσθετη χρηματοδότηση 15 εκατ. ευρώ, ετησίως για την κτηνιατρική φροντίδα των ζώων συντροφιάς, τη σήμανση και τη στείρωση των αδέσποτων και συναφείς δράσεις.
Νέο μητρώο παραβατών για κακοποιητές ζώων
Παράλληλα, διευρύνεται η λίστα με τις πράξεις που περιλαμβάνονται στη διάταξη περί κακοποίησης ζώων, ενώ εισάγονται νέα αυστηροποιημένα πρόστιμα για τις εν λόγω παραβάσεις. Οι καταγγελίας για αυτά τα περιστατικά θα μπορούν να αναρτώνται σε ειδική ψηφιακή εφαρμογή και ιστοσελίδα. Το νέο μητρώο παραβατών θα συμπεριλαμβάνει και όλους όσοι κακοποιούν ζώα, ακόμα και εάν αυτά δεν είναι ζώα συντροφιάς και είναι ζώα εργασίας.
