Θλίψη σκόρπισε ο θάνατος του σπουδαίου μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη σε ηλικία 96 ετών. Ο μουσουργός, ο οποίος άφησε μία τεράστια κληρονομιά στην ελληνική - αλλά και παγκόσμια - μουσική, αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας και είχε νοσηλευτεί και σε νοσοκομείο της Αττικής. Όπως ανέφερε το ιατρικό ανακοινωθέν, ο Μίκης Θεοδωράκης είχε υποστεί επεισόδιο «δύσπνοιας και ταχυαρρυθμίας, επί εδάφους υποτροπιάζουσας κολπικής μαρμαρυγής».
«Ο Χάρος είναι φιλαράκος μου»
Ο ίδιος, σε συνάντηση που είχε στο σπίτι του με φίλους του και δημοσιογράφους, το Μάρτιο του 2017, είχε δηλώσει πως «Εδώ και πολύ καιρό είμαι πλήρης ημερών», σημειώνοντας πως τον Χάρο τον έχει καλέσει σε χορό μέσα από το τραγούδι του «Περιβόλια».
Διαβάστε ακόμη: Εφυγε από τη ζωή ο Μίκης Θεοδωράκης
«Ό,τι και αν γίνει τον Χάρο θα τον νικήσω, κι ας έρθει, είναι φιλαράκος μου», ανέφερε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας πως παρηγοριά του αποτελεί το γεγονός που θα ξαναδεί τους δικούς του.«Σας χαιρετώ, δεν ξέρω πότε θα τα ξαναπούμε, δεν μπορώ να σας καλέσω και στην κηδεία μου» είχε δηλώσει με το χαρακτηριστικό χιούμορ του, μη γνωρίζοντας πως ο «Χάρος» θα αργούσε αρκετά ακόμη να τον επισκεφτεί.
Η τελευταία του επίσκεψη στην Κρήτη
«Θέλω να μείνω στη μνήμη των ανθρώπων ως επαναστάτης και μουσικός», αυτό είχε δηλώσει από την Κρήτη ο Μίκης Θεοδωράκης, κατά την τελευταία του επίσκεψη στο νησί και ειδικότερα, στα Χανιά, τον Οκτώβριο του 2017.Πλήθος κόσμου είχε βρεθεί έξω από το θέατρο «Μίκης Θεοδωράκης» στο παλιό τελωνείο στα Χανιά, με τη συγκίνηση να είναι έκδηλη, κατά τη διάρκεια των εγκαινίων του.
Διαβάστε ακόμη: Μίκης Θεοδωράκης: Ο πολιτικός Μίκης
Επρόκειτο για έναν σπουδαίο συνθέτη, πολιτικό και συγγραφέα, καθώς και μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας.
Ο μικρασιατικής και κρητικής καταγωγής, Μίκης (Μιχαήλ) Θεοδωράκης, γεννήθηκε στις 29 Ιουλίου του 1925 στη Χίο. Η καταγωγή του πατέρα του, Γιώργη Θεοδωράκη, ήταν από τον Γαλατά Χανίων και της μητέρας του, Ασπασίας Πουλάκη, από τον Τσεσμέ της Μικράς Ασίας.
Τα παιδικά του χρόνια, ο Μίκης Θεοδωράκης τα πέρασε σε διάφορες πόλεις της ελληνικής επαρχίας όπως στη Μυτιλήνη, Γιάννενα, Κεφαλλονιά, Πύργο Ηλείας, Πάτρα και κυρίως στην Τρίπολη Αρκαδίας, όπου και, σε ηλικία 17 ετών, έδωσε την πρώτη του συναυλία και εξέδωσε τα πρώτα του ποιήματα, με το ψευδώνυμο Ντίνος Μάης.
Το 1943 εγκαθίσταται οριστικά στην Αθήνα και συνεχίζει τις μουσικές του σπουδές, με δάσκαλο τον Φιλοκτήτη Οικονομίδη. Παράλληλα, αναπτύσσει αντιστασιακή δράση, μέσα από τις τάξεις της ΕΠΟΝ και του ΚΚΕ. Θα συλληφθεί από τους Ιταλούς και στη φυλακή θα γνωρίσει το έργο του Μαρξ.
Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου (1946-1949) θα εξοριστεί πρώτα στην Ικαρία και στη συνέχεια στη Μακρόνησο. Οι πολιτικές του διώξεις δεν ανακόπτουν το δημιουργικό του έργο. Συνθέτει έργα «κλασσικής» μουσικής και στις 5 Μαρτίου 1950 παρουσιάζεται στο θέατρο «Ορφέας» της Αθήνας το πρώτο του έργο, «Πανηγύρι της Ασή-Γωνιάς» (1946), από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, με μαέστρο τον δάσκαλό του Φιλοκτήτη Οικονομίδη.
Το 1953 θα νυμφευθεί τη γιατρό Μυρτώ Αλτίνογλου (το ζευγάρι απέκτησε δύο παιδιά, τον Γιώργο και τη Μαργαρίτα) και θα συνεχίσει τις μουσικές του σπουδές στο Παρίσι, με δασκάλους τον Ολιβιέ Μεσιάν και τον Εζέν Μπιγκό. Συνεχίζει να συνθέτει και το 1959 του απονέμεται το βραβείο «Κόπλεϋ» για τον καλύτερο Ευρωπαίο συνθέτη της χρονιάς.
Ένα βράδυ του 1958, ενώ περιμένει τη γυναίκα του στο αυτοκίνητο, διαβάζει τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου κι επί τόπου μελοποιεί τα πρώτα οκτώ ποιήματα. Το 1960 θα ηχογραφηθούν για πρώτη φορά με τη φωνή του Γρηγόρη Μπιθικώτση. Μάλιστα, λέγεται ότι η μελοποιημένη ποίηση, χρησιμοποιώντας ως στίχους ποιήματα βραβευμένων ποιητών ελληνικής και ξένης καταγωγής (όπως οι Γιάννης Ρίτσος, Γιώργος Σεφέρης, Πάμπλο Νερούδα και Οδυσσέας Ελύτης) είναι από τους σημαντικότερους μουσικούς «σταθμούς» της καριέρας του, καθώς «πέρασε» στο χώρο του τραγουδιού και «πάντρεψε» την ποίησή με τους λαϊκή μουσική.
Από τα έργα του εκείνης της περιόδου ξεχωρίζουν τα: «Αρχιπέλαγος», «Πολιτεία Α’ και Β’», «Επιφάνεια», «Μαουτχάουζεν», «Άξιον Εστί». Επίσης, θα γράψει μουσική για την ταινία «Φαίδρα» (1962), «Ζορμπάς» (1964), και «Ζ» (1969) και για δύο θεατρικές παραστάσεις που σημάδεψαν τη δεκαετία του '60, τη «Μαγική Πόλη» και τη «Η γειτονιά των Αγγέλων».
Το 1963, μετά τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, ιδρύεται η «Νεολαία Λαμπράκη», της οποίας εκλέγεται Πρόεδρος. Την ίδια εποχή εκλέγεται βουλευτής της ΕΔΑ.
Τo 1970, για την μουσική στη ταινία «Ζ», του απονεμήθηκε το βραβείο BAFTA για πρωτότυπη μουσική.
Με την επιβολή της δικτατορίας της 21ης Απριλίου 1967 θα αρχίσει ένας νέος κύκλος διώξεων και εξοριών για τον συνθέτη, που θα τελειώσει το 1970 με την αμνηστία που θα του χορηγηθεί, ύστερα από διεθνή κατακραυγή και προσπάθειες προσωπικοτήτων, όπως ο Ντμίτρι Σοστακόβιτς, ο Λέοναρντ Μπερνστάιν, ο Χάρι Μπελαφόντε, ο Άρθουρ Μίλερ και ο Χανς Άισλερ. Θα φύγει στο εξωτερικό και θα δώσει δεκάδες συναυλίες εναντίον των συνταγματαρχών, που θα τον κάνουν παντού γνωστό ως σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα.
Την περίοδο της Μεταπολίτευσης θα γνωρίσει ευρεία αποδοχή και η μουσική του, που θα ακουστεί πάλι ελεύθερα. Θα γίνει σημείο αναφοράς μιας νέας περιόδου για την Ελλάδα και ταυτόχρονα θα παραμείνει σύμβολο για τους αγωνιστές πολλών χωρών ενάντια σε ολοκληρωτικά καθεστώτα. Πολλά από τα έργα που έγραψε κατά τη διάρκεια της επταετίας θα εκδοθούν τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης («Ο ήλιος και ο χρόνος», «Τα Λαϊκά», «Τα τραγούδια του Ανδρέα», «Λιανοτράγουδα», «Κάντο Χενεράλ», «Επιφάνεια Αβέρωφ» και πολλά άλλα), ενώ σταδιακά θα αρχίσει η ηχογράφηση και η έκδοση των συμφωνικών του έργων.
Ο ίδιος, πέρα από μουσουργός, ασχολήθηκε ενεργά με την πολιτική κατά τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης. Έθεσε το περίφημο δίλημμα «Καραμανλής ή τανκς», εκλέχθηκε βουλευτής του ελληνικού κοινοβουλίου με το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (Κ.Κ.Ε.) και τη Νέα Δημοκρατία (Ν.Δ.) και έγινε υπουργός στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Παράλληλα, ξεκίνησε με τον τούρκο μουσικό Ζουλφί Λιβανελί μία προσπάθεια προσέγγισης ανάμεσα στους λαούς της Ελλάδας και της Τουρκίας. Ενώ, το 1983, ο Μίκης Θεοδωράκης τιμήθηκε με το Βραβείο Ειρήνης Λένιν.
Ενώ, στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε μετά την ομιλία του στο συλλαλητήριο για τη Μακεδονία (2018). Μία ομιλία, η οποία χαρακτηρίστηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ως «παραλήρημα» και «ιστορικό λάθος». Αντίθετα, υπήρξαν και απόψεις που χαρακτήρισαν την ομιλία «συγκλονιστική» και «ιστορική».
Στην πολυετή καριέρα του, ο Μίκης Θεοδωράκης έχει γράψει πάνω από 1.000 τραγούδια, έργα όπερας, συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου, ορατόρια, μπαλέτα, χορωδιακή, εκκλησιαστική μουσική, μουσική αρχαίου δράματος, θεάτρου, κινηματογράφου, έντεχνου, λαϊκού τραγουδιού, λαϊκά ορατόρια και μετασυμφωνικά έργα. Ενώ, συνθέσεις του έχουν ερμηνευτεί από καλλιτέχνες παγκοσμίου φήμης, όπως οι Beatles, η Σίρλεϊ Μπάσεϊ, η Τζόαν Μπαέζ και η Εντίθ Πιάφ.
