Από τον εθνικό θρίαμβο, στην εθνική τραγωδία: Το Ευρωμπάσκετ και ο φονικός καύσωνας του 1987

Ελλάδα
Από τον εθνικό θρίαμβο, στην εθνική τραγωδία: Το Ευρωμπάσκετ και ο φονικός καύσωνας του 1987

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ιούνιος – Ιούλιος 1987: Ένα παράξενο καλοκαίρι, που όσοι το ζήσαμε δε θα το ξεχάσουμε ποτέ

Το καυτό καλοκαίρι του 1987, η Ελλάδα έζησε μία λαμπρή σελίδα στην ιστορία του αθλητισμού της, αλλά και έναν φονικό καύσωνα, που πολύ γρήγορα, μετά την κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ, θα έκανε τα χαμόγελα των Ελλήνων να “παγώσουν” και τη χώρα να βυθιστεί στο πένθος, με πάρα πολλούς νεκρούς από τις απίστευτες θερμοκρασίες, που σ’ εκείνα τα χρόνια, λόγω της έλλειψης των κλιματιστικών, δεν ήταν καθόλου εύκολο να αντιμετωπιστούν για την προστασία των ευπαθών ομάδων...

Ήταν λοιπόν σαν σήμερα. 14 Ιουνίου 1987. Στο σπίτι είχαμε στήσει... εξέδρα και περιμέναμε να τελειώσουν οι διαφημίσεις στην κρατική τηλεόραση - τη μόνη που υπήρχε τότε, αφού η ιδιωτική τηλεόραση και ραδιοφωνία δεν είχε ακόμα έρθει στις ζωές μας - για να αρχίσει ο αγώνας.

Στο διαδίκτυο, εκτός από τον ιστορικό εκείνο αγώνα, με την Εθνική Ελλάδος να αντιμετωπίζει και να νικάει τελικά την πανίσχυρη ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης, υπάρχουν ακόμα και οι... τελευταίες διαφημίσεις στην ΕΡΤ που οδήγησαν στην έναρξη του αγώνα, στο καινούργιο τότε Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, που είχε εγκαινιάσει το 1985 ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου.

Ήταν μία ζεστή κυριακάτικη νύχτα. Και η εθνική ομάδα μπάσκετ, έπειτα από ένα συγκλονιστικό αγώνα με τη Σοβιετική Ένωση και νίκη με 103-101 στην παράταση, “έγραφε” τον μεγαλύτερο θρίαμβο του ελληνικού αθλητισμού σε ομαδικό άθλημα μέχρι τότε. Μόλις πρόσφατα, δηλαδή το 2004, όταν η εθνική ομάδα θα κατακτήσει το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου, θα γραφτεί ο επόμενος θρίαμβος του ελληνικού αθλητισμού.

Ιούνιος 1987. Χιλιάδες κόσμου συνωστίζονται στα εκδοτήρια του ΣΕΦ ώστε να καταφέρουν να αποκτήσουν ένα μαγικό χαρτάκι για τους αγώνες της Εθνικής. Η θερμοκρασία σκαρφαλώνει στους 36-37-38 βαθμούς Κελσίου, τα πρώτα περιστατικά λιποθυμιών κάνουν την εμφάνισή τους και η διοίκηση του σταδίου αποφασίζει να καταβρέχει με μάνικα τον κόσμο, που “πάλευε” για ένα εισιτήριο στα εκδοτήρια.

Η νύχτα είναι μαγική. Ο αγώνας είναι εξαιρετικά σκληρός. Ο Γκάλης, ο Γιαννάκης και τα άλλα τα παιδιά κάνουν το θαύμα τους. Ο αγώνας- “θρίλερ” τελειώνει με τις ιστορικές βολές του Αργύρη Καμπούρη. Από το χέρι του μπήκαν οι βολές για το... 101-102 και το 101-103, τέσσερα δευτερόλεπτα πριν το τέλος της δραματικής παράτασης, μετά το φάουλ που κέρδισε από το παλικαρίσιο επιθετικό ριμπάουντ που πήρε από το άστοχο σουτ του Μέμου Ιωάννου από την κορυφή της ρακέτας.

Σύμφωνα με το αθλητικό ρεπορτάζ, ο “τίμιος γίγαντας” της Εθνικής του ’87 ήταν εξ αυτών που ήξερε πως θα ξεκινά από τον πάγκο, ως back-up του Φασούλα, ωστόσο από πολύ νωρίς στη διοργάνωση έγινε ουσιαστικά βασικός, μετά τον τραυματισμό του Νίκου Φιλίππου, μόλις στο δεύτερο παιχνίδι της πρώτης φάσης, απέναντι στους Γιουγκοσλάβους.

Ο ομοσπονδιακός τεχνικός Κώστας Πολίτης, 45 χρονών τότε, με σημαντική θητεία στο παρκέ είτε ως παίκτης είτε ως προπονητής του Παναθηναϊκού, είχε αναλάβει τις τύχες της Εθνικής το 1982 κι έθεσε ως στόχο τη δημιουργία μιας νεανικής ομάδας με μακροπρόθεσμους στόχους.

«Προχωρούσαμε βήμα-βήμα και αυτή η ομάδα μέχρι το ’87 είχε ωριμάσει και είχε αποκτήσει εμπειρίες. Άρχιζε να κάνει αισθητή την παρουσία της», είχε δηλώσει σε μία συνέντευξή του.

Στις 18 Ιουνίου του 2018, δηλαδή 31 χρόνια και τέσσερις μέρες από εκείνη τη νύχτα, ο Κώστας Πολίτης θα έφευγε από τη ζωή, μετά από σοβαρά προβλήματα υγείας που τον βασάνιζαν για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Και να ξαναπάμε στον ιστορικό αγώνα:

Οι 12 παίχτες που συγκρότησαν την εθνική ομάδα στο Ευρωμπάσκετ του 1987 ήταν: Νίκος Γκάλης (Άρης Θ., 29 ετών), Παναγιώτης Γιαννάκης (Άρης Θ., 28 ετών), Παναγιώτης Φασούλας (ΠΑΟΚ, 24 ετών), Φάνης Χριστοδούλου (Πανιώνιος, 22 ετών), Μέμος Ιωάννου (Παναθηναϊκός, 29 ετών), Λιβέρης Ανδρίτσος (Παναθηναϊκός, 27 ετών), Αργύρης Καμπούρης (Ολυμπιακός Π., 25 ετών), Νίκος Σταυρόπουλος (ΠΑΟΚ, 27 ετών), Νίκος Λινάρδος (Πανιώνιος, 23 ετών), Μιχάλης Ρωμανίδης (Άρης Θ., 21 ετών), Νίκος Φιλίππου (Άρης Θ., 24 ετών) και Παναγιώτης Καρατζάς (Παγκράτι, 21 ετών).

Όλη η πολιτική ηγεσία της χώρας ήταν σύσσωμη στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση, με τις ελληνικές σημαίες στα χέρια, στις θέσεις των επισήμων. Ενώ όλη η Ελλάδα εκείνη τη βραδιά ήταν “καρφωμένη” στην τηλεόραση, παρακολουθώντας τον αγώνα. Ένας αγώνας για γερά νεύρα. Κρίθηκε με τις δύο βολές του Λιβέρη Ανδρίτσου, που πήγε το ματς στην παράταση (89-89 η κανονική διάρκεια) και τις δύο βολές του Αργύρη Καμπούρη στην εκπνοή της παράτασης, που διαμόρφωσαν το τελικό σκορ 103-101 υπέρ της Εθνικής μας.

Αυτό το καλοκαίρι, λοιπόν, ήταν ένα καυτό καλοκαίρι. Κι εδώ κυριολεκτούμε. Ο Ιούνιος ήταν ένας ζεστός μήνας, αλλά ήταν υποφερτός. Όχι όμως και ο Ιούλιος. Είναι χαρακτηριστικός ο τίτλος της εφημερίδας τα “ΝΕΑ”: Τετάρτη 22 Ιουλίου 1987 - “Καμίνι όλη η Ελλάδα”.

Στην Αθήνα, το πρόβλημα ήταν εντονότερο λόγω του νέφους, που ήταν τότε σε υψηλά επίπεδα. Όπως μπορούμε να καταλάβουμε, το τσιμέντο στα κτήρια πύρωνε τους τοίχους. Ήταν μάλιστα η πρώτη φορά που ούτε το βράδυ δρόσιζε. Η θερμοκρασία έφτασε ακόμα και τους 44 βαθμούς, ενώ ήταν πρωτόγνωρη και η διάρκεια του καύσωνα.

Για οχτώ συνεχείς ημέρες, το θερμόμετρο δεν έπεφτε κάτω από τους 30 βαθμούς ούτε τη νύχτα. Τις πρώτες ημέρες κανείς δε φανταζόταν τι θα ακολουθούσε. Ακόμα και τα ρεπορτάζ των εφημερίδων ήταν ψύχραιμα, παρόλο που στο πρωτοσέλιδο των “Νέων” στις 22/7/1987 διαβάζουμε ότι είχαν ήδη σημειωθεί οι τέσσερις πρώτοι θάνατοι.

«Ο καύσωνας συνέβαλε στον θάνατο 4 ατόμων, δύο στην Αθήνα και δύο στον Βόλο, που έπασχαν από καρδιοπάθεια, ενώ δεκάδες άλλα, μεγάλης κυρίως ηλικίας, μεταφέρθηκαν με καρδιοαναπνευστικά προβλήματα σε διάφορα νοσοκομεία».

Βέβαια, ακόμα τότε η ανησυχία δεν ήταν μεγάλη, αφού οι θάνατοι αυτοί είχαν σημειωθεί σε βάρος ανθρώπων που αντιμετώπιζαν προβλήματα υγείας. Αλλά ο εφιάλτης που θα ακολουθούσε δεν ήταν καθόλου αναμενόμενος... Είναι χαρακτηριστικό πως τα νεκροτομεία γέμισαν από τους νεκρούς, ενώ από την υψηλή θερμοκρασία στράβωσαν οι γραμμές του τρένου και διακόπηκε η κυκλοφορία του. Μόλις τρεις μέρες μετά και... η χώρα βρισκόταν σε «κατάσταση έκτακτης ανάγκης».

Οι νεκροί είχαν φτάσει τους 300 και ο αριθμός συνέχιζε να αυξάνεται. Σοκαριστικό είναι το ρεπορτάζ που αναφέρει ότι οι νεκροθάλαμοι των νοσοκομείων είχαν γεμίσει, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει χώρος για τους νεκρούς.

«Όπως έγινε γνωστό, τα στρατιωτικά νοσοκομεία διέθεσαν τους νεκροθαλάμους τους και ήδη μεταφέρονται σε αυτούς νεκροί από άλλα νοσοκομεία». Οι υπάλληλοι των νεκροταφείων και των γραφείων τελετών δεν προλάβαιναν να θάβουν τους νεκρούς, με αποτέλεσμα να μένουν ακόμα για 24ωρα άταφοι. Μία ημέρα μετά, οι νεκροί τοποθετούνταν ακόμα και στα ψυγεία των βαγονιών των τρένων του ΟΣΕ, σύμφωνα με ρεπορτάζ αθηναϊκών εφημερίδων.

Μετά την έβδομη μέρα του καύσωνα είχε αρχίσει να υποχωρεί η θερμοκρασία, αλλά αργά... Ο απολογισμός όμως εκείνου του καύσωνα ήταν ήδη τραγικός. Ο φονικός καύσωνας του 1987 άφησε πίσω του, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, 1.300 νεκρούς, εκ των οποίων οι 1.115 στην Αττική. Ανεπίσημες πηγές μάλιστα αναφέρουν ότι οι νεκροί ξεπέρασαν τους 1.500, αλλά για πολιτικούς λόγους ο αριθμός δεν επιβεβαιώθηκε από την τότε κυβέρνηση. Ωστόσο, ανεξάρτητα από τον πραγματικό αριθμό, ο καύσωνας του 1987 πέρασε στην ιστορία μέχρι και σήμερα ως μια από τις μεγαλύτερες τραγωδίες της χώρας εν καιρώ ειρήνης.

Λέγεται πως το γεγονός ότι η χρήση του κλιματισμού είναι αυτονόητη εδώ και αρκετά χρόνια, με την Πολιτεία να ανοίγει τις αίθουσες που κλιματίζονται για τους συνανθρώπους που δε διαθέτουν κλιματιστικά, είναι κι αυτό κάτι που άρχισε να γίνεται μετά τα “μαθήματα” που μας έδωσε ο φονικός καύσωνας του 1987.

Γι’ αυτό σου λέω. Εκείνο το καλοκαίρι θα μείνει αξέχαστο σε γενιές όπως τη δικιά μου, που έζησε τον θρίαμβο της Εθνικής Ελλάδος μπάσκετ, αλλά και τη μετατροπή της χώρας σε ένα απέραντο καμίνι, με τους εκατοντάδες νεκρούς κυρίως στη ζούγκλα της Αθήνας.

Από τον εθνικό θρίαμβο, στην εθνική τραγωδία... Για φαντάσου...

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News