Πολυτεχνείο: Σε ποιον ανήκει η προτομή σύμβολο έξω από το Μετσόβιο

Πολιτισμός
Πολυτεχνείο: Σε ποιον ανήκει η προτομή σύμβολο έξω από το Μετσόβιο

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αυτή είναι η ιστορία του γνωστού μνημείου που βρίσκεται στο προαύλιο του Πολυτεχνείου και δεν έχει καμιά σχέση με την εξέγερση του 1973 και τον αντιδικτατορικό αγώνα

Ο κόσμος συνηθίζει να αφήσει ένα γαρίφαλο στην πύλη που έριξε το τανκ, λουλούδια όμως αφήνουν και στο άγαλμα που βρίσκεται δίπλα στη πεσμένη πύλη .

Τα χρόνια περνάνε, με αποτέλεσμα ολοένα και λιγότεροι να είναι αυτοί που γνωρίζουν σε ποιον ανήκει το κεφάλι που απεικονίζεται στο ιστορικό γλυπτό που βρίσκεται στον περίβολο του Πολυτεχνείου.

Η κεφαλή, ωστόσο, έχει μια διαφορετική ιστορία από εκείνη της εξέγερσης του Πολυτεχνείου το 1973. Παρά ταύτα, έχει καθιερωθεί ως μνημείο των απανταχού φοιτητών που αγωνίστηκαν απέναντι σε ολοκληρωτικά καθεστώτα.

Η κεφαλή, το γλυπτό του Πολυτεχνείου είναι δημιουργία του γλύπτη Μέμου Μακρή .

Ο Μέμος Μακρής … γεννήθηκε το 1913 στη Πάτρα και σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα .

Η παρουσία του Μέμου Μακρή ξεκίνησε την δεκαετία του ’30, ενώ έπειτα από την περίοδο της Κατοχής, κατά τη διάρκεια της οποίας ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δράση, με το ΕΑΜ,  συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι.

 Το 1950 απελάθηκε από τη Γαλλία λόγω των αριστερών του πολιτικών πεποιθήσεων και βρήκε πολιτικό άσυλο στην Ουγγαρία.

Το 1964, του αφαιρέθηκε από τις κυβερνήσεις της Δεξιάς  η ελληνική υπηκοότητα, την οποία επανέκτησε το 1975 μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα.

Ο Μέμος Μακρής, ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες γλύπτες του β΄μισού του 20ού αιώνα, πέρασε τη μακράν πιο δημιουργική του φάση  πολιτικά εξόριστος, εγκλωβισμένος, στη μεταπολεμική Ουγγαρία, σε μια ιστορική περίοδο, κατά την οποία η ανατολικοευρωπαϊκή χώρα αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα του λεγόμενου Ανατολικού Μπλοκ.

Το 1978 στην Εθνική Πινακοθήκη, πραγματοποιήθηκε η πρώτη αναδρομική έκθεσή του στην Ελλάδα.

Όσον αφορά την ιστορική κεφαλή που φιλοτέχνησε, δεν σχετίζεται με την εξέγερση του Πολυτεχνείου, αλλά με τον Έλληνα ιστορικό Νίκος Σβορώνο που είχαν  με τον γλύπτη μια κοινή πορεία ζωής.

Ο γεννημένος το 1911 Σβορώνος σπούδασε στην Φιλοσοφική Αθηνών και στη α δύσκολα χρόνια της κατοχής εντάχθηκε στις τάξεις του ΕΑΜ και του ΕΛ.ΑΣ, όπου διετέλεσε στρατιωτικός διοικητής Βύρωνα-Καισαριανής.

Τον Δεκέμβριο του 1945 ο Σβορώνος κατέφυγε στη Γαλλία, όπου και γνώρισε τον Μέμο Μακρή.

Το 1955 του αφαιρέθηκε η ελληνική ιθαγένεια και το 1961 απέκτησε τη γαλλική.

Κατά την επιστροφή του στην Ελλάδα μετά τη δικτατορία, ο Σβορώνος δίδαξε στα πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης και Κρήτης, διετέλεσε μέλος της διοικούσας επιτροπής του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθυντής στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών.

Το γλυπτό που απεικόνιζε τον Νίκο Σβορώνο τοποθετήθηκε στον χώρο του Πολυτεχνείου χάρη σε ενέργειες του Πρύτανη, Γιώργου Βουδούρη που ανέλαβε στην σχολή, αμέσως μετά την πτώση της Χούντας. Με εντολή του, τοποθετήθηκε κοντά στην πεσμένη πύλη  , ώστε να συμβολίζει τους αγώνες των φοιτητών και τοποθετήθηκε εκεί το 1979. Δίπλα στο γλυπτό , υπάρχει και μια μαρμάρινη πλάκα η οποία αναγράφει δεκαοκτώ ονόματα που  ανήκουν σε  Φοιτητές που έδωσαν την ζωή τους για τα ιδανικά της Εθνικής Αντίστασης  το 1941-1944.

Στην Ιεράπετρα της Κρήτης στον πεζόδρομο της πόλης, βρίσκεται άλλο ένα  γλυπτό του Μακρή  που απεικονίζει την κόρη του με τίτλο "Η κόρη μου η Κλειώ" . Επίσης στην πλατεία των Γιάννη και Μέμου Μακρή στο νέο σχέδιο πόλης τοποθετήθηκε το άγαλμα  «οι τρεις Κόρες» πάνω σε ψηφιδωτό της Ζιζής Λουίζας Μακρή σε αρχιτεκτονική μελέτη της Γεωργίας.Μετινίδου . Τα δυο αγάλματα είναι προσφορά του Γιάννη Μακρή στην πόλη της Ιεράπετρας.

Ο Μέμος Μακρής,  πέθανε από καρδιακή ανεπάρκεια στην Αθήνα τα ξημερώματα της 25 προς 26 Μαΐου 1993. 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: IN TIME

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News