«Πόλεμος», δίχως πυρομαχικά, έχει ξεσπάσει στις Φέρες Έβρου, με αφορμή τα σύνορα.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας εξέδωσε ανακοίνωση, το απόγευμα του Σαββάτου, στην οποία ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ, Χαμί Ακσόι σημειώνει πως «η Ελλάδα ανακοίνωσε στο υπουργείο μας στις 15 Απριλίου 2020 ότι θα τοποθετήσει συρμάτινο φράχτη στην περιοχή αποκοπής Φερών (Ferre Kupürü). Κατόπιν του απαιτούμενου συντονισμού με τις αρμόδιες υπηρεσίες, το υπουργείο μας επέδωσε στις 11 Μαΐου 2020 νότα στην Ελλάδα, ζητώντας να μην παραβιάσει τα χερσαία σύνορά μας, να κάνει γνωστές τις συντεταγμένες της περιοχής κατασκευής του έργου και απαίτησε την σύγκληση της επιτροπής για τα σύνορα».
Προσθέτει δε: «Δηλώθηκε επίσης στην Ελλάδα ότι η κοίτη του ποταμού Έβρου, που αποτελεί το συμπεφωνημένο σύνορό μας, έχει αλλάξει από το 1926, ημερομηνία που ορίστηκε η οριογραμμή, εξαιτίας φυσικών και τεχνικών λόγων, ότι σε αυτή την περιοχή του συνόρου απουσιάζουν σημαντικές συντεταγμένες που να έχουν συμφωνήσει οι δύο χώρες και, για το λόγο αυτό, δεν πρέπει να ξεκινήσουν τα έργα προτού γίνει τεχνικός συντονισμός μεταξύ των επιτροπών των δύο χωρών».
«Παρά τις προειδοποιήσεις μας και τις προτάσεις μας για συνεργασία, η Ελλάδα ξεκίνησε στις 13 Μαΐου 2020 τοπογραφικές εργασίες και παραβίασε το συμπεφωνημένο σύνορό μας. Η παραβίαση αυτή απετράπη αμέσως από τις αρμόδιες υπηρεσίες μας με τη λήψη των αναγκαίων μέτρων. Το πρόβλημα θα ξεπεραστεί εάν πραγματοποιηθούν οι συνομιλίες μεταξύ των τεχνικών επιτροπών των δύο χωρών όπως προτείναμε. Δεν θα γίνει ανεκτό οποιοδήποτε τετελεσμένο στα σύνορά μας», καταλήγει η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών.
Η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών:
Η ανακοίνωση του ΥΕΘΑ
Όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που το υπουργείο Εθνικής Άμυνας διευκρινίζει πως δεν υπήρξε πότε κατάληψη ελληνικού εδάφους από ξένες δυνάμεις.
Με μία σύντομη ανακοίνωση που εξέδωσε το απόγευμα του Σαββάτου, με αφορμή τα τεκταινόμενα στον Έβρο, το ΥΕΘΑ σημείωσε σχετικά: «Από το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης διευκρινίζεται ότι ουδέποτε κατελήφθη ελληνικό έδαφος από ξένες δυνάμεις».
Και προσέθεσε: «Οι Ένοπλες Δυνάμεις ήταν, είναι και θα είναι πάντα παρούσες στην περιοχή, εκπληρώνοντας στο ακέραιο την αποστολή τους».
Τι αναφέρει αντιδήμαρχος της περιοχής
Ο πρώην αντιδήμαρχος Φερών, Νίκος Γκότσης, άριστος γνώστης της περιοχής και των επίσημων στρατιωτικών χαρτών Μπάκερ που έχουν υπογράψει Ελλάδα και Τουρκία για τον Έβρο.
Τα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο περιγράφονται στη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923 και υπογράφηκαν με τα πρωτόκολλα της επιτροπής Διαχάραξης ελληνοτουρκικών συνόρων στις 23 Νοεμβρίου 1926. Εδώ και έναν αιώνα οι συντεταγμένες είναι συμφωνημένες, υπογεγραμμένες και αποδεκτές και από τις δύο χώρες. Σε μία περίοδο όμως που οι Τούρκοι θέλουν να δημιουργήσουν προβλήματα, χρησιμοποιούν τους φυσικούς θύλακες που δημιουργεί το ποτάμι του Έβρου σε σχέση με την ευθυγράμμιση των συνόρων ως την τέλεια ευκαιρία για ένταση.
Την υπόθεση έχουν αναδείξει και ξένα ΜΜΕ. Η Daily Mail αναφέρει ότι «ντουζίνες Τούρκοι στρατιώτες εισέβαλαν και κατέλαβαν μια μικρή περιοχή στην Ελλάδα, υψώνοντας την τουρκική σημαία» ενώ συνδέει το θέμα και με το προσφυγικό. Η βρετανική SUN μιλά για «εισβολή Τούρκων» σε ελληνικό έδαφος. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, μάλιστα, αποτελεί «μελετημένη πρόκληση στο πλαίσιο της αντίδρασης της τουρκικής πλευράς για τη σχεδιαζόμενη επέκταση του φράκτη στο χερσαίο τμήμα των συνόρων».
Ένας από τους ανθρώπους που γνωρίζουν πολύ καλά την υπόθεση χάραξης των ελληνοτουρκικών συνόρων, έχοντας, μάλιστα, στην κατοχή του και αντίγραφα των πρωτότυπων χαρτών του 1926 είναι ο πρώην αντιδήμαρχος Φερών και σήμερα Δημοτικός Σύμβουλος, Νίκος Γκότσης. Αποκαλύπτει, μάλιστα, πως παρόμοια περιστατικά είχαν γίνει το 2012 και το 1978. Στην πρώτη περίπτωση όταν και ο ίδιος ήταν αντιδήμαρχος, οι Τούρκοι είχαν μπει πάλι σε ελληνικό έδαφος αλλά έπειτα από διαπραγματεύσεις, άνοιξαν οι πρωτότυποι χάρτες που αναφέρουν τις συντεταγμένες και οι Τούρκοι υποχώρησαν. Το 1978 στην περιοχή Αχλάδι του Πόρου είχε γίνει παρόμοιο περιστατικό αλλά και πάλι είχε λήξει έπειτα από διαπραγματεύσεις.
«Η ελληνοτουρκική μεθοριακή γραμμή καθορίστηκε και περιγράφηκε στη Συνθήκη της Λωζάνης στις 24 Ιουλίου 1923 και τα συμβαλλόμενα μέρη έχουν συμφωνήσει και υπογράψει την οριοθέτηση με τα πρωτόκολλα της Επιτροπής Διαχάραξης Ελληνοτουρκικών Συνόρων στις 23 Νοεμβρίου 1926. Την υπέγραψαν ο Ολλανδός Συνταγματάρχης Μπάκερ, ο Έλληνας Ταγματάρχης, Μινωτάκης, και ο Τούρκος Συνταγματάρχης, Χαϊλουράχ Μπέη», αναφέρει o Νίκος Γκότσης.
Σχετικά με τα σύνορα και την ευθυγράμμιση του ποταμού ο Νίκος Γκότσης δίνει μία διαφορετική διάσταση: «Καταρχήν η Google έχει πολλά λάθη στις αναφορές που δίνει για την περιοχή ίσως γιατί θεωρεί σύνορο τη φυσική κοίτη του ποταμού. Πιθανότατα οι Τούρκοι να λαμβάνουν συντεταγμένες από τη Google -όχι τις επίσημες συντεταγμένες που έχουν υπογράψει οι δύο χώρες. Είναι ένα θέμα που πρέπει να δει η ελληνική κυβέρνηση και να διορθωθεί. Η ευθυγράμμιση του ποταμού στην περιοχή μας μετά το 1955 δεν μετέβαλε τα σύνορα, απλώς κατέστησε ανενεργές τις παλιές κοίτες, εξαιτίας των εμφράξεων που έγιναν στα σημεία που αντάμωνε το ποτάμι με την ευθυγράμμιση».
Οι περιοχές που δημιουργείται το πρόβλημα
Ο Νίκος Γκότσης αναφέρει τις περιοχές, όπου το ποτάμι έχει «φιδίσια» πορεία σε σχέση με τα σύνορα δημιουργώντας την ψευδαίσθηση πως αλλάζουν και τα σύνορα: «Έτσι δημιουργήθηκε το λεγόμενο Πέταλο στον Πέπλο, έκτασης περίπου 8.000 στρεμμάτων. Το μελισσοκομείο στις Φέρες που είναι περίπου 220 στρέμματα. Πιο κάτω, το κτήμα Μόραλη περίπου 150 στρέμματα, πιο νότια ένα κομμάτι τουρκικής γης στην Μαυράκανθο, περίπου 360 στρεμμάτων και βέβαια το Αινήσιο Δέλτα έκτασης περίπου 8.000 στρεμμάτων. Μάλιστα, το Αινήσιο έχει και τη μεγαλύτερη ιδιαιτερότητα. Η κοίτη του ποταμού είναι και το ενεργό σύνορό μας».
«Τα σύνορα δεν αλλάζουν»
Σχετικά με το Δέλτα του Έβρου όπου το ποτάμι ανοίγει ο Νίκος Γκότσης απαντά: «Ακόμα και στην Κωνσταντινούπολη να φτάσει το ποτάμι, τα σύνορα δεν αλλάζουν. Μην μπερδευόμαστε με τη ροή του ποταμού. Στη Δ.Ε. Φερών από την Γεμιστή μέχρι και την εκβολή του Έβρου στη θάλασσα στο ποτάμι δεν υπάρχει νησίδα. Οι Τούρκοι σε ένα σημείο της παλιάς κοίτης που ξεκινά από το Τσιρώζη και στην περιοχή (Μελλισοκομείο - Γκοτζά Σοβάτ) ανταμώνει με την ευθυγράμμιση και όπου υπάρχει έμφραξη της παλιά κοίτης, θεωρούν ότι το σύνορο είναι πιο μέσα προς τη δική μας πλευρά».
Πολιτική αντιπαράθεση ανάμεσα στην κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ
Τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, με αφορμή τα όσα γίνονται στο νότιο Έβρο, στη θέση Μελισσοκομείο, και οι αναφορές περί παραμονής τις τελευταίες εβδομάδες στοιχείων της τουρκικής στρατοχωροφυλακής και των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας της γείτονος, έχουν πυροδοτήσει κόντρα ανάμεσα στην κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ.
Στην αρχική ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών τόνισε πως «καμία ξένη δύναμη δεν βρίσκεται σε ελληνικό έδαφος», κάνοντας, μάλιστα, λόγο για «fake news».
«Με αφορμή διασπορά πρόσφατων fake news, τονίζεται ότι καμία ξένη δύναμη δεν βρίσκεται σε ελληνικό έδαφος. Η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι ξέρει να υπερασπίζεται τα σύνορα Ελλάδας και Ευρώπης και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα», αναφέρεται, χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση του ΥΠΕΞ.
Σημειώνεται πως το υπουργείο Εξωτερικών απέστειλε διάβημα στην Τουρκία σχετικά με το ζήτημα αυτό. Όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές, αναφορικά με το ζήτημα που έχει προκύψει σε σημείο του νοτίου Έβρου, με αφορμή την αλλαγή της κοίτης του ποταμού και κατόπιν εντολής του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, έχει διενεργηθεί διάβημα προς την τουρκική πλευρά.
Στον νότιο Έβρο, στη θέση Μελισσοκομείο, η οποία βρίσκεται σε ένα σημείο το οποίο πλημμυρίζει κάθε χρόνο μετά το φθινόπωρο και με βάση τους χάρτες του 1923 ανήκει στην Ελλάδα, βρίσκονται τις τελευταίες εβδομάδες στοιχεία της τουρκικής στρατοχωροφυλακής και των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας της γείτονος.
Η διαφορά δεν είναι νέα και εδράζεται στην αλλαγή της κοίτης του ποταμού Έβρου. Η κοίτη έχει μετακινηθεί, με αποτέλεσμα στη θέση της να βρίσκεται πλέον ένα έλος, το οποίο το καλοκαίρι ξεραίνεται και τον χειμώνα πλημμυρίζει δημιουργώντας εκεί μια νησίδα.
Τριβές υπήρχαν και στο παρελθόν, ωστόσο πλέον στην περιοχή υπάρχει η σταθερή παρουσία δυνάμεων ασφαλείας της Τουρκίας, οι οποίες και εμποδίζουν τις εργασίες των στελεχών της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού να ολοκληρώσουν τη διευθέτηση του χώρου από ελληνικής πλευράς, ενόψει επέκτασης του φράχτη και στον Νότιο Έβρο.
Έως τώρα διατηρούνται χαμηλοί τόνοι αφενός λόγω των ευαίσθητων πτυχών ενός ζητήματος όπως αυτό, αφετέρου διότι η Αθήνα δεν επιθυμεί να δημιουργήσει την αίσθηση ότι συζητάει για θέματα που υποδηλώνουν πιθανές συνοριακές διαφορές με την Άγκυρα.
Η αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ
Στην ανακοίνωση του ΥΠΕΞ απάντησε η Κουμουνδούρου, σημειώνοντας πως «η κυβέρνηση της ΝΔ είναι επικίνδυνη να διαχειρίζεται κρίσιμα εθνικά μας θέματα».
«Οι τελευταίες εξελίξεις στον Έβρο, οι παλινωδίες στις απαντήσεις της Κυβέρνησης και η σημερινή επιβεβαίωση από το ΥΠΕΞ ότι Τούρκοι στρατιώτες εισήλθαν σε ελληνικό έδαφος, δημιουργούν πολύ σοβαρά ερωτηματικά και ανησυχίες σε σχέση με το μείζον αυτό ζήτημα.
Η κυβέρνηση οφείλει να απαντήσει χωρίς περιστροφές:
- Αποχώρησαν ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις από ελληνικό έδαφος τη στιγμή που σε αυτό προσήλθαν δυνάμεις της τουρκικής στρατοχωροφυλακής;
Αν αυτό συνέβη, προκειμένου μάλιστα, όπως δήλωσε ο ΥΠΕΞ κ Δένδιας, «να μη δημιουργηθεί ένταση στη περιοχή», αποτελεί πρωτοφανή ενέργεια που απαιτεί εξηγήσεις από τον ίδιο τον κο Μητσοτάκη», επισήμανε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης προσέθεσε δε: «Οι αρχικές αιτιάσεις του ΥΠΕΞ ότι πρόκειται για fake news ακραίων ιστοσελίδων που αναπαράγει ο ΣΥΡΙΖΑ, αυτοδιαψεύστηκαν αμέσως μετά το διάβημα, στο οποίο ο ίδιος προχώρησε προς την Τουρκία διότι Τούρκοι στρατιώτες "πραγματοποίησαν μετρήσεις" εντός ελληνικού εδάφους. Προφανώς το ελληνικό ΥΠΕΞ δεν προβαίνει σε διαβήματα βάσει ψεύτικων ειδήσεων. Άρα ψευδείς ήταν μόνον οι κατηγορίες προς την αντιπολίτευση. Η κυβέρνηση της ΝΔ που συνηθίζει κατά καιρούς τις εθνικιστικές κορώνες, ιδίως όταν στην άλλη πλευρά των συνόρων υπάρχουν μετανάστες, είναι απόλυτα εκτεθειμένη από τις τελευταίες εξελίξεις που αποδεικνύουν ότι δεν έχει καμία διπλωματική και αμυντική στρατηγική απέναντι στην ολοένα και κλιμακούμενη τουρκική προκλητικότητα. Όταν δε, μια κυβέρνηση δεν αντιλαμβάνεται ότι το θέμα δεν είναι τα πολλά ή τα λίγα μέτρα υποχώρησης, αλλά το έλλειμμα στρατηγικής της έναντι των τουρκικών διεκδικήσεων, τότε αυτή η κυβέρνηση είναι τουλάχιστον επικίνδυνη να διαχειρίζεται κρίσιμα εθνικά μας θέματα».
ΥΠΕΞ: Συκοφαντία και προσβολή για τις Ένοπλες Δυνάμεις η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ
Σε αρκετά υψηλούς τόνους ανταπάντησε στον ΣΥΡΙΖΑ το Γραφείου Τύπου του ΥΠΕΞ κάνοντας λόγο για «συκοφαντίες και προσβολές προς τους ένστολους Έλληνες και τις Ένοπλες Δυνάμεις», αλλά και για «απίστευτο θράσος».
«Ζητάμε από τον ΣΥΡΙΖΑ να μας ανακοινώσει ποιος αναλαμβάνει την πολιτική ευθύνη αυτής της ανεκδιήγητης ανακοίνωσης. Η υποβολή ερωτήματος αν "αποχώρησαν ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις από ελληνικό έδαφος τη στιγμή που σε αυτό προσήλθαν δυνάμεις της Τουρκικής στρατοχωροφυλακής", αποτελεί συκοφαντία και προσβολή προς τους ένστολους Έλληνες και τις Ένοπλες Δυνάμεις της πατρίδας μας. Είναι βεβαίως αυτονόητο, ότι ουδέποτε υποστήριξε κάτι τέτοιο ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, όπως ψευδώς και με απίστευτο θράσος διατυπώνει η αξιωματική αντιπολίτευση. Επικίνδυνη είναι στην πραγματικότητα η ανευθυνότητα του ΣΥΡΙΖΑ, που επιμένει να επικαλείται fake news. Ας μην παριστάνουν τους φύλακες του Έβρου αυτοί που κατά πλειοψηφία στο κόμμα τους δε διαπιστώνουν εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών από τη γειτονική χώρα, ενώ ακόμη και στη σημερινή τους ανακοίνωση διαπιστώνουν ότι "στην άλλη πλευρά των συνόρων υπάρχουν μετανάστες" και όχι η Τουρκία!», αναφέρει η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ.
Κριτική από Κατρούγκαλο - Δρίτσα στο ΥΠΕΞ
Νωρίτερα, πάντως, οι τομεάρχες της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος και Εθνικής Άμυνας Θοδωρή Δρίτσα, σε κοινή δήλωσή τους, είχαν καλέσει την κυβέρνηση να ενημερώσει «τα πολιτικά κόμματα για τις αυθαίρετες, επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας που συνεχίζονται εδώ και δύο μέρες στη μεθοριακή περιοχή του Έβρου».
Έθεσαν, επίσης, ερωτήματα στους Νίκο Δένδια και Νίκο Παναγιωτόπουλο σχετικά με τα γεγονότα στον Έβρο.
Η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ έχει ως εξής:
«Η κυβέρνηση οφείλει να ενημερώσει άμεσα τα πολιτικά κόμματα για τις αυθαίρετες, επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας που συνεχίζονται εδώ και δύο μέρες στη μεθοριακή περιοχή του Έβρου και για τις πρωτοβουλίες τις οποίες θα αναλάβει.Χθες ο υπουργός Εξωτερικών υποβάθμισε το θέμα τονίζοντας ότι δεν προτίθεται να δημιουργήσει ένταση για ζήτημα που μπορεί να λυθεί από μια κοινή επιτροπή. Θεωρεί ότι δεν είναι η Τουρκία που δημιούργησε την ένταση;
Θεωρεί ότι θα έπρεπε η αρμόδια επιτροπή να είχε συγκληθεί πριν προβεί σε ενέργειες στην περιοχή η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού; Ποια είναι η θέση του υπουργείου Άμυνας για το θέμα;
Τα θέματα αυτά απαιτούν γνώση, ψυχραιμία, σύνεση και αποφασιστικότητα. Η έλλειψη στρατηγικής και το διπλωματικό κενό που αναδεικνύεται σε σχέση με την Τουρκία, εγκυμονεί εμφανείς κινδύνους για τον τόπο».
Η απάντηση του Νίκου Δένδια
Η απάντηση στον ΣΥΡΙΖΑ ήρθε από πλευράς του γραφείου Τύπου του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια.
«Τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και εθνικής άμυνας πρέπει να αντιμετωπίζονται με τη δέουσα σοβαρότητα», τονίζει. Επίσης, σημειώνει πως «ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, στη ραδιοφωνική του συνέντευξη, η οποία δεν έγινε την Πέμπτη 21/5, αλλά την Τετάρτη 20/5, αναφέρθηκε όχι στο ποια ήταν, αλλά στο ποια θα έπρεπε να ήταν η στάση της Τουρκίας, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων: "Διότι ξέρετε, οι δίαυλοι, μπορεί να υπάρχουν, αλλά πρέπει κι από την άλλη πλευρά να υπάρχει καλή θέληση ν’ ακούσουν αυτά που θέλουμε να τους πούμε"». Υπογραμμίζει πως «στην πραγματικότητα επίσης, ουδείς υποβάθμισε το ζήτημα στον Έβρο».
Σε αυτό το πλαίσιο, αναφέρει πως ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών Θεμιστοκλής Δεμίρης, με εντολή του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια και με βάση την καταγραφή των συμβάντων από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, μετά από σειρά επαφών όλες τις προηγούμενες ημέρες, προέβη και σε ρηματική διακοίνωση προς τον πρέσβη της Τουρκίας στην Αθήνα, Μπουράκ Οζούγκεργκιν , σχετικά με την πρόσφατη κίνηση περιορισμένου αριθμού Τούρκων πολιτών και στρατιωτικών, οι οποίοι πραγματοποίησαν μετρήσεις στην περιοχή των Φερρών.
Επισημαίνει, επίσης, πως σε ρηματική διακοίνωση προέβη ακόμη, μετά από σχετική εντολή του υπουργού Εξωτερικών, ο πρέσβης της Ελλάδας στην Άγκυρα Μιχάλης Διάμεσης, στην οποία αναφέρεται ότι η κατασκευή του φράκτη στον Έβρο γίνεται επί ελληνικού εδάφους, ως απάντηση σε προηγούμενη τουρκική ρηματική διακοίνωση, με παντελώς ανυπόστατους ισχυρισμούς.
Κατόπιν των ανωτέρω, το γραφείο Τύπου του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια σημειώνει πως «το μόνο ερώτημα που παραμένει είναι αν οι τομεάρχες του ΣΥΡΙΖΑ συμφωνούν με τα fake news του κ. Βελόπουλου και των ακροδεξιών sites».
Καταληκτικά, τονίζει πως «από την πλευρά της, η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα συνεχίσει να πορεύεται, χωρίς μεγαλοστομίες και υστερικές κραυγές, στον δρόμο της αποφασιστικής υπεράσπισης της χώρας, όπως έπραξε πρόσφατα, κατά την εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών από την Τουρκία, και πάλι στον Έβρο».
