Στην αντιμετώπιση «της εξάρτησης από τα φυτοφάρμακα» και στον στόχο μείωσης των αποβλήτων τροφίμων έως και 50% τουλάχιστον μέχρι το 2030 αναφέρεται κείμενο που ενέκριναν οι ευρωβουλευτές. Μπορεί το σχετικό ψήφισμα που πέρασε στο Στρασβούργο στις 15 Ιανουαρίου - όπως ανακοινώθηκε τις προηγούμενες μέρες - να μην είναι νομικά υποχρεωτικό, ωστόσο αποτελεί μια πρώτη σημαντική ένδειξη για τα σημεία εκείνα τα οποία πρόκειται να αμφισβητηθούν μέσα στους επόμενους μήνες. Ωστόσο, υπήρξε συμφωνία των ευρωβουλευτών ως προς την αρχική τους απόφαση για την πολιτική της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που στόχο θέτει μέχρι το 2030 να μειωθούν κατά το ήμισυ τα απόβλητα τροφίμων και να καθοριστούν δεσμευτικοί στόχοι μείωσης στα επικίνδυνα φυτοφάρμακα.
Όπως είναι γνωστό, κατά τα τελευταία χρόνια, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στήριξε τους φιλόδοξους στόχους για την ανακύκλωση, υπερψηφίζοντας τις νομοθετικές προτάσεις για τα απόβλητα και την κυκλική οικονομία.
Σύμφωνα με τις θέσεις που έχει εκφράσει σχετικά, η βελτίωση της διαχείρισης των αποβλήτων μπορεί να αποφέρει μεγάλα οφέλη για το περιβάλλον, το κλίμα και την ανθρώπινη υγεία.
Εξάλλου, στους στόχους των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη συμπεριλαμβάνεται η επιδίωξη των κρατών-μελών να μειώσουν τα απόβλητα τροφίμων κατά 30% ως το 2025 και κατά 50% ως το 2030.
Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να παρέχουν κίνητρα για τη συλλογή των τροφίμων που μένουν απούλητα και για την ασφαλή αναδιανομή τους. Χρειάζεται επίσης να βελτιωθεί η ενημέρωση των καταναλωτών γύρω από τη σημασία των ημερομηνιών λήξης που χρησιμοποιούνται στις διάφορες ετικέτες τροφίμων: «ανάλωση έως...» και «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από...».
Η μείωση στα φυτοφάρμακα
Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα της ιστοσελίδας ypaithros.gr, στα φυτοφάρμακα το κείμενο που εγκρίθηκε στα μέσα του τρέχοντος μηνός περιέχει μια ισχυρή αναφορά στην αντιμετώπιση «της εξάρτησης από τα φυτοφάρμακα» και στη «σημαντική μείωση της χρήσης και του κινδύνου χημικών φυτοφαρμάκων», χωρίς όμως να καθοριστούν στην παρούσα φάση συγκεκριμένοι στόχοι, κάτι για το οποίο αναμένονται σχετικές αποφάσεις σε επόμενες συζητήσεις.
Κι ενώ αρχικά η Επιτροπή έκανε λόγο για στόχο μείωσης των φυτοφαρμάκων στο 50%, στη συνέχεια κρίθηκε σκόπιμο να καταργηθούν οι όποιες ποσοστιαίες προβλέψεις και αριθμητικές αναφορές, ενώ οι ευρωβουλευτές βρίσκονται αντιμέτωποι και διάφορες εκφράσεις, όπως αυτές της “χρήσης” ή του “κινδύνου” των φυτοφαρμάκων.
Το Λουξεμβούργο καταργεί τη γλυφοσάτη
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την ίδια ιστοσελίδα, η κυβέρνηση του Λουξεμβούργου ανακοινώνει ότι θα είναι η πρώτη χώρα που θα προχωρήσει στην απαγόρευση της χρήσης της γλυφοσάτης, ως ένα πρώτο μέτρο για το οποίο δεσμεύτηκε η νέα κυβέρνηση συνασπισμού, με χρονικό ορίζοντα την 31η Δεκεμβρίου του 2020.
Τα σχέδια για την ανάκληση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που περιέχουν τη γλυφοσάτη ανακοίνωσε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο υπουργός Γεωργίας του Λουξεμβούργου Ρομέν Σνάιντερ, κάνοντας λόγο για έναρξη της διαδικασίας την 1η Φεβρουαρίου και για μια μεταβατική περίοδο που θα διαρκέσει μέχρι τον Ιούνιο του 2020.
Μάλιστα, οι αγρότες που θα εγκαταλείπουν τη χρήση της εν λόγω δραστικής ουσίας θα αποζημιώνονται με 30 ευρώ ανά εκτάριο γεωργικής γης, 50 ευρώ ανά εκτάριο για εκτάσεις που χρησιμοποιούνται για αμπελοκαλλιέργεια και 100 ευρώ ανά εκτάριο γης στα οπωροφόρα δέντρα.
Μέχρι τώρα έχουν δηλώσει συμμετοχή στο πρόγραμμα οικειοθελώς 592 από τα 1.005 αγροκτήματα. Οι παραγωγοί οίνων που θα συμφωνήσουν να σταματήσουν τη χρήση όλων των ζιζανιοκτόνων στους αμπελώνες τους θα λάβουν ως αντιστάθμισμα μεταξύ 500 έως 550 ευρώ ανά εκτάριο γης, ανάλογα με την κλίση της.
Να υπενθυμίσουμε, τέλος, ότι σχετική κινητοποίηση υπήρξε και το 2017, όταν η Ελλάδα συμμετείχε σε πρωτοβουλία 6 ευρωπαϊκών κρατών, για την ταχύτερη κατάργηση της εν λόγω δραστικής ουσίας. Ωστόσο, εκεί δεν υπήρξε δραστική “αντίδραση". Πιο συγκεκριμένα, με απόφαση του τότε υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Βαγγέλη Αποστόλου, η χώρα μας ψήφισε για τη μη επέκταση της αδειοδότησης της δραστικής ουσίας glyphosate και την εξάλειψή της το αργότερο μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου 2022. Δηλαδή μετά από 5 χρόνια χρήσης της ουσίας. H σχετική επιστολή είχε την υπογραφή των αρμόδιων υπουργών της Ελλάδας, της Γαλλίας, του Βελγίου, της Σλοβενίας, του Λουξεμβούργου και της Μάλτας. Η τότε στάση του Βαγγέλη Αποστόλου είχε επικριθεί δριμύτατα από κορυφαίες οικολογικές οργανώσεις της χώρας μας, που ζητούσαν την άμεση κατάργηση της γλυφοσάτης για τους Έλληνες αγρότες.
«Μην αποδυναμώσετε τους Έλληνες παραγωγούς»
Στο μεταξύ, ο Έλληνας υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μάκης Βορίδης έδωσε στη δημοσιότητα τις δικές του δηλώσεις για τη χρήση των φυτοφαρμάκων, καθιστώντας σαφές ότι δε θα πρέπει να υπάρξει περαιτέρω αποδυνάμωση της “φαρέτρας” των Ελλήνων παραγωγών απέναντι στις όλο και περισσότερες ασθένειες που αναπτύσσονται στη χώρα μας λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Εξάλλου, ο Μάκης Βορίδης κατέστησε επίσης σαφές και το γεγονός ότι την ίδια ώρα οι τρίτες χώρες που δεν έχουν τέτοιες δεσμεύσεις αφού δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρησιμοποιούν κατά κόρον φυτοφάρμακα που δεν επιτρέπονται στην Ε.Ε.
Πέρα από τους κινδύνους που προκύπτουν για τη δημόσια υγεία των Ευρωπαίων καταναλωτών, δημιουργούνται και ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού σε βάρος των ευρωπαϊκών προϊόντων. Και ως εκ τούτου, ο Μάκης Βορίδης ζητάει από την Ευρωπαϊκή Ένωση όλα αυτά τα ζητήματα να τα λάβει σοβαρά υπόψη στο πλαίσιο των σχεδιασμών που κάνει για το πρόγραμμα “Από το χωράφι στο ράφι”, για το οποίο έγραφε η “Νέα Κρήτη” τις προηγούμενες μέρες.
