Τεράστιες αλλαγές έρχονται στον χώρο της εκπαίδευσης από το 2020. Οι αλλαγές θα αφορούν τόσο τη δευτεροβάθμια όσο και την τριτοβάθμια εκπαίδευση, ενώ στόχος της εκπαιδευτικής ηγεσίας είναι η αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης τόσο στους μαθητές όσο και στους φοιτητές.
Συγκεκριμένα, όσον αφορά τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, το υπουργείο Παιδείας προσανατολίζεται σε νέα προγράμματα σπουδών, Τράπεζα Θεμάτων, αξιολόγηση σχολείων και εκπαιδευτικών, νέες θεματικές ενότητες - όπως εθελοντισμός, επιχειρηματικότητα, καταπολέμηση των εξαρτήσεων, σεξουαλική αγωγή - επιμόρφωση δασκάλων και καθηγητών και μόνιμους διορισμούς.
Πρόκειται για αλλαγές που θα φέρουν τα πάνω κάτω στο Λύκειο και τις πανελλαδικές που είναι το σύστημα πρόσβασης στα ΑΕΙ. Ειδικότερα:
* Το Νέο Λύκειο αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία του με την έναρξη του σχολικού έτους 2020-2021 από τα παιδιά που θα φοιτήσουν στην Α’ Λυκείου. Το επόμενο διάστημα το υπουργείο Παιδείας φέρνει νόμο που θα περιλαμβάνει την επαναφορά της Τράπεζας Θεμάτων στις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις του Ιουνίου. Θα καθορίζεται έτσι η προαγωγή του μαθητή στην επόμενη τάξη, αλλά θα μετράει ο βαθμός και των τριών τάξεων στην εισαγωγή στις Ανώτατες Σχολές, παράλληλα με τους βαθμούς των πανελλαδικών εξετάσεων. Σύμφωνα με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, θα σταματήσει ο πληθωρισμός αριστούχων, αφού αν η διαφορά της προφορικής από τη γραπτή βαθμολογία είναι πολύ μεγάλη οι εκπαιδευτικοί θα είναι υπόλογοι.
* Η αξιολόγηση για τους εκπαιδευτικούς επίσης είναι στους στόχους του υπουργείου Παιδείας και θα αρχίσει από τη νέα χρονιά με την αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας για να προσχωρήσει στο εκπαιδευτικό προσωπικό.
* Το Λύκειο θα αποτελεί αυτόνομη εκπαιδευτική βαθμίδα, με την καθιέρωση πιστοποιημένου εθνικού απολυτηρίου, το οποίο θα είναι το εισιτήριο εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Για τον προσδιορισμό του βαθμού του εθνικού απολυτηρίου θα συνυπολογίζονται οι βαθμοί των τριών τάξεων του Λυκείου, με ειδικό συντελεστή ανά τάξη. Η μεταρρύθμιση αυτή προϋποθέτει την εφαρμογή της Τράπεζας Θεμάτων, την αξιολόγηση των σχολικών μονάδων και των εκπαιδευτικών, τα νέα προγράμματα σπουδών και την ενίσχυση των προϋποθέσεων προαγωγής και απόλυσης των μαθητών στο Λύκειο.
* Προβλέπονται γραπτές προαγωγικές εξετάσεις από τάξη σε τάξη για όλες τις τάξεις του Λυκείου με επιλογή θεμάτων από Τράπεζα Θεμάτων. Επίσης προβλέπεται καθιέρωση της βάσης του 10, ενώ τα Ανώτατα Ιδρύματα μπορούν να ορίζουν βάση εισαγωγής υψηλότερη της ελάχιστης βάσης.
Η εφημερίδα “Νέα Κρήτη” επικοινώνησε με τον πρόεδρο της ΕΛΜΕ Ηρακλείου, Ζαχαρία Ρηγάκη, ο οποίος σχολίασε τις εξελίξεις στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Η συνολική προσπάθεια βασίζεται σε μια λογική τύπου “αποφασίζουν πριν από εμάς για εμάς”. Δεν υπάρχει μια συνολική στρατηγική η οποία θα βασίζεται σ’ έναν σωστό και τεκμηριωμένο σχεδιασμό. Επίσης, στερείται προοπτικής, στόχου. Οι όποιες πρωτοβουλίες πρέπει να εντάσσονται σε μια διαδικασία ενίσχυσης της δημόσιας εκπαίδευσης. Η δημόσια εκπαίδευση έχει δυστυχώς μετατραπεί σε ένα άκρως μεμονωμένο φαινόμενο που ο υπουργός συζητάει τα θέματά της με άλλους υπουργούς, χωρίς να υπάρχει σωστή διαβούλευση και ειλικρινής διάλογος με τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας. Πιστεύω πως η συνολική εκπαιδευτική στρατηγική θα επιβαρύνει τους μαθητές και θα δημιουργηθεί ένα φαύλος κύκλος που θα ζημιώσει το δημόσιο σχολείο. Η επιμόρφωση των καθηγητών είναι ένα θετικό μέτρο. Δυστυχώς, όμως, το έχουμε ακούσει ουκ ολίγες φορές και μένει σε θεωρητικό επίπεδο. Οι διορισμοί των καθηγητών οφείλονται στην προηγούμενη κυβέρνηση, και πάλι όμως μιλάμε για “μπαλώματα”, καθώς 40.000 είναι οι αναπληρωτές. Οι ανάγκες σε εκπαιδευτικό προσωπικό είναι μεγάλες. Ας δούμε πώς θα εφαρμοστούν στην πράξη οι όποιες πρωτοβουλίες της εκπαιδευτικής ηγεσίας».
Την ίδια στιγμή, έρχονται μεγάλες αλλαγές και στα δημόσια ελληνικά πανεπιστήμια. Συγκεκριμένα, από τα 37 τμήματα που ήταν να λειτουργήσουν από το 2020 και μετά, η Νομική Πάτρας καταργήθηκε και τα υπόλοιπα δεν ξέρουμε αν και πότε θα λειτουργήσουν, αφού πήραν αναστολή λειτουργίας. Το σημαντικότερο είναι ότι θα αλλάξει ο τρόπος χρηματοδότησης των πανεπιστημίων, αφού το 20% της χρηματοδότησης θα εξαρτάται από την αξιολόγηση.
«Εμείς, ως Πανεπιστήμιο Κρήτης, ήμασταν πάντοτε υπέρ της διασύνδεσης της αποδοτικότητας και της παραγωγικότητας με τη χρηματοδότηση και τις νέες θέσεις. Ήταν μια επιθυμία μας. Από εκεί και πέρα, αυτό δε σημαίνει πως τμήματα που ενδεχομένως δεν έχουν υψηλή παραγωγικότητα θα πρέπει να βρεθούν εκτός χρηματοδότησης και να μην έχουν τα στοιχειώδη. Δεν το θεωρούμε σωστό. Βλέπουμε τη χρηματοδότηση ως μια δυνατότητα και ένα σημαντικό κίνητρο ανάπτυξης και επιβράβευσης και όχι κάτι που πρέπει να στερούνται τα Ανώτατα Ιδρύματα», ανέφερε στη “Νέα Κρήτη” ο αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Κρήτης, Ιωάννης Καρακάσης.
Οι εννέα προτεραιότητες της κυβέρνησης
«Κορυφαίες» χαρακτηρίζει η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως τις «εννέα» προτεραιότητες της κυβέρνησης για την Παιδεία, σε άρθρο της, και τις αναλύει ως εξής:
- «Ξεκινάμε και πάλι από τα “θεμέλια” της ψυχοκοινωνικής και παιδαγωγικής ανάπτυξης των παιδιών, την προσχολική εκπαίδευση, με την κατάρτιση νέων προγραμμάτων σπουδών.
- Παράλληλα αναμορφώνουμε σταδιακά τα προγράμματα σπουδών για τη συστηματικότερη καλλιέργεια ψηφιακών και ήπιων δεξιοτήτων, όπως η κριτική σκέψη και η συνεργατικότητα.
- Δρομολογούμε τον εμπλουτισμό του σχολικού προγράμματος με νέες θεματικές, όπως ο εθελοντισμός, η επιχειρηματικότητα, η καταπολέμηση των εξαρτήσεων και η σεξουαλική αγωγή. Απώτερος στόχος να δώσουμε στους μαθητές τα εφόδια για να εμβαθύνουν και να αξιοποιούν καλύτερα την παρεχόμενη γνώση, αλλά και να προσαρμόζονται πιο ευέλικτα στο κοινωνικό περιβάλλον.
- Εμβληματική μας δέσμευση η επαναφορά και επέκταση του θεσμού των πρότυπων και πειραματικών σχολείων, σε συνδυασμό με τη δημιουργία πρότυπων επαγγελματικών λυκείων.
- Οι λοιπές, δομικές και ουσιαστικές, παρεμβάσεις στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα υπηρετούν, μεταξύ άλλων, τη λογική ενίσχυσης της αυτονομίας και εξωστρέφειας των σχολικών μονάδων.
- Στόχος μας η σταδιακή επανεκκίνηση προγραμμάτων επιμόρφωσης των δασκάλων και των καθηγητών, μετά από 10 και πλέον χρόνια αποτελμάτωσης.
- Επίσης δρομολογούμε την κάλυψη πολλών κενών στα σχολεία μέσω διορισμών, τους οποίους άλλοι απλά έταζαν στα λόγια, ενώ εμείς τους υλοποιούμε στην πράξη. Δρομολογούμε τον διορισμό 5.250 μόνιμων εκπαιδευτικών γενικής εκπαίδευσης.
- Με την ολοκλήρωση του διαλόγου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση το νέο έτος, δρομολογούμε, επίσης, το νέο θεσμικό πλαίσιο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση με έμφαση στην ενίσχυση του αυτοδιοίκητου των πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, στην αποτελεσματικότερη αξιοποίηση και διεύρυνση των χρηματοδοτικών εργαλείων, καθώς και στην προαγωγή της εξωστρέφειας και των συνεργασιών με Ιδρύματα του εξωτερικού.
- Το πρώτο νομοθέτημα του 2020 για το υπουργείο Παιδείας θα περιλαμβάνει τη σύσταση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, που - μεταξύ άλλων - θα θέτει αντικειμενικά κριτήρια και κριτήρια ποιότητας για την κατανομή των κονδυλίων στα πανεπιστημιακά Ιδρύματα και θα αξιολογεί τμήματα και προγράμματα σπουδών. Σύντομα αναμένεται να ξεκινήσει η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, ενώ από τον Σεπτέμβριο θα αρχίσει η εσωτερική αξιολόγηση των σχολείων».
