Το “εναρκτήριο λάκτισμα” για την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ δίνεται σήμερα στο Ζάππειο, όπου και θα “πέσουν” οι πανηγυρικές υπογραφές της διακυβερνητικής συμφωνίας για τον πολυσυζητημένο αγωγό EastMed, που θα καταστήσει την Κρήτη και συνολικά τη χώρα ενεργειακό κόμβο της Μεσογείου.
Με βούληση αποφασιστικότητας, ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης και ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου θα βάλουν τις “τζίφρες” τους σε μια ιστορική ενεργειακή αλλά συνάμα και γεωστρατηγική συμφωνία που αλλάζει το όλο τοπίο στη ΝΑ Μεσόγειο. Συμφωνία την οποία στηρίζει μεν, αλλά δε συμμετέχει επί του παρόντος σε επίπεδο υπογραφών και η Ιταλία, που σηματοδοτεί το άνοιγμα ενός νέου ενεργειακού διαδρόμου προς τη ΝΑ Μεσόγειο προς την Ευρώπη. Έναν νέο ενεργειακό διάδρομο, του οποίου κεντρικός κόμβος θα είναι η Κρήτη, η οποία καθίσταται έτσι καταλύτης των ενεργειακών-γεωστρατηγικών εξελίξεων, ενώ σε μερικά χρόνια από σήμερα τα κοιτάσματα που αναμένεται να εξορυχτούν ανοιχτά του νησιού θα προστεθούν και αυτά στο παζλ των φυσικών πόρων που θα μεταφέρονται μέσω του EastMed.
Η ελληνική πλευρά, που είναι και ο οικοδεσπότης της σημερινής ιστορικής τελετής των υπογραφών, έχει δώσει - όπως είναι εύλογο - μια ξεχωριστή πανηγυρική νότα (με χαρακτηριστική την πρόσκληση σε πρώην υπουργούς Ενέργειας προηγούμενων κυβερνήσεων), αντιλαμβανόμενη και το τι σηματοδοτεί σε επικοινωνιακό, διπλωματικό επίπεδο η σημερινή υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον αγωγό. Δηλαδή μια ηχηρή απάντηση προς την τουρκική πλευρά, η οποία σε εμφανώς αμήχανη θέση, βλέποντας εαυτόν απομονωμένο και σε ρόλο θεατή τις γειτονικές χώρες να ενώνουν δυνάμεις, εμφανίζεται άκρως ενοχλημένη με την “εκκίνηση” αυτή του φιλόδοξου πρότζεκτ Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδος.
Η τελετή της Διακυβερνητικής Συμφωνίας για τον αγωγό EastMed θα γίνει σήμερα στο Ζάππειο, παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη και του πρωθυπουργού του Ισραήλ, κ. Μπέντζαμιν Νετανιάχου.
Τη Διακυβερνητική Συμφωνία θα υπογράψουν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωστής Χατζηδάκης και οι ομόλογοί του, από το Ισραήλ ο κ. Yuval Steinitz και από την Κύπρο ο κ. Γιώργος Λακκοτρύπης.
Ενόψει της σημερινής υπογραφής της Διακυβερνητικής Συμφωνίας για την υπογραφή του EastMed, ο Ιταλός υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης (αρμόδιος για θέματα Ενέργειας), κ. Stefano Patuanelli, απέστειλε επιστολή στον Έλληνα υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστή Χατζηδάκη, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Θα ήθελα να εκφράσω τις πιο θερμές μου ευχές για την επιτυχία της πρωτοβουλίας, την οποία η Ιταλία συνεχίζει να στηρίζει και στα πλαίσια των ευρωπαϊκών Σχεδίων Κοινού Ενδιαφέροντος PCI (Project of Common Interest)».
Στο περιθώριο της υπογραφής της Διακυβερνητικής Συμφωνίας, στον χώρο του Ζαππείου, στις 3:45 μ.μ., θα πραγματοποιηθεί τριμερής συνάντηση μεταξύ των υπουργών Ενέργειας κ.κ. Κωστή Χατζηδάκη, Yuval Steinitz και Γιώργου Λακκοτρύπη.
Μετά από συνεννόηση με τον πρωθυπουργό, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης, επικοινώνησε με τους κ. Γιώργο Σταθάκη και Πάνο Σκουρλέτη από τον ΣΥΡΙΖΑ καθώς και με τον κ. Γιάννη Μανιάτη από το Κίνημα Αλλαγής και τους προσκάλεσε να παραστούν στην τελετή υπογραφής για τον EastMed, ως πρώην υπουργοί Ενέργειας που συνέβαλαν στην προώθηση του εγχειρήματος του αγωγού.
Παράλληλα από το υπουργείο Ενέργειας -Περιβάλλοντος έγινε γνωστό ότι, πριν την υπογραφή της συμφωνίας, θα υπογραφεί Προσύμφωνο Συνεργασίας (Letter of Intent) μεταξύ της ΔΕΠΑ και της Energean Oil & Gas, για την προμήθεια φυσικού αερίου μέσω του αγωγού.
Μήνυμα αποφασιστικότητας
Στο καθιερωμένο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του, μερικές ώρες πριν τη σημερινή ιστορική υπογραφή της συμφωνίας για τον EastMed, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλε μήνυμα αυτοπεποίθησης και αποφασιστικότητας, με το βλέμμα φυσικά στραμμένο προς τη μεριά της Άγκυρας.
«Οι γεωπολιτικές προκλήσεις δε μας φοβίζουν. Έχουμε το δίκιο με το μέρος μας. Έχουμε ισχυρούς συμμάχους. Έχουμε την αποτρεπτική ικανότητα να αποκρούσουμε οποιαδήποτε αμφισβήτηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Έχουμε πάνω από όλα ένα λαό ενωμένο αλλά και ώριμο. Σε μια εποχή όπου πολλές κοινωνίες βιώνουν μεγάλους εσωτερικούς διχασμούς, αυτή είναι η μεγάλη μας δύναμη», τόνισε ο Έλληνας πρωθυπουργός, ο οποίος μετά τις σημερινές υπογραφές για τον EastMed έχει μπροστά του ένα διπλωματικό μαραθώνιο, με κορυφαίες επαφές σε ΗΠΑ, Νταβός και Παρίσι.
Το πρώτο κρίσιμο ραντεβού του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι την ερχόμενη Τρίτη 7 Ιανουαρίου στην Ουάσινγκτον, όπου ο πρωθυπουργός επισκέπτεται τον Λευκό Οίκο για συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Στο επίκεντρο θα βρεθούν οι εξελίξεις στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και η στάση της Τουρκίας, με την Ελλάδα να ζητά ξεκάθαρη στήριξη. Στα θέματα συζήτησης αναμένεται να είναι η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης, αλλά και ο αγωγός EastMed, ο οποίος θα έχει υπογραφεί μόλις πέντε ημέρες πριν στην Αθήνα και χαίρει της στήριξης των ΗΠΑ.
Της συνάντησης με τον Αμερικανό πρόεδρο θα ακολουθήσει το δείπνο που θα διοργανώσουν ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ κ. Πενς και ο Αμερικανός ΥΠ.ΕΞ. Μάικ Πομπέο, προς τιμήν του Έλληνα πρωθυπουργού στις 8 Ιανουαρίου στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Εκεί θα γίνουν οι δηλώσεις που θα δείξουν και την αμερικανική στάση.
Το Παρίσι θα είναι ο τελευταίος σταθμός του Ιανουαρίου για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος θα μεταβεί στις 29 Ιανουαρίου, και θα είναι η δεύτερη φορά μέσα σε έξι μήνες. Το ταξίδι αυτό δηλώνει εμφανώς την καλή σχέση με τον Εμανουέλ Μακρόν και τη στήριξη του Γάλλου προέδρου στις ελληνικές θέσεις, όπως αποτελεί το κρίσιμο ζήτημα της Λιβύης.
Προπομπός της συνάντηση του Γάλλου προέδρου με τον Έλληνα πρωθυπουργό θα είναι η τετραμερής σύνοδος Ελλάδας, Γαλλίας, Αιγύπτου και Κύπρου με τη συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών των τεσσάρων χωρών, που έχει προγραμματιστεί για μεθαύριο Σάββατο 4 Ιανουαρίου.
Με το βλέμμα στις σημερινές υπογραφές στην Αθήνα για τον East Med, ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης παραχώρησε συνέντευξη στον “Φιλελεύθερο” της Κύπρου, στην οποία υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η τριμερής συμφωνία για τον αγωγό.
Συγκεκριμένα, ο Νίκος Αναστασιάδης τονίζει ότι η συμφωνία δείχνει την ισχυρή πολιτική βούληση των εμπλεκομένων κρατών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στέλνει το μήνυμα πως δεν αποδέχονται τις έκνομες ενέργειες και τα τετελεσμένα που η Τουρκία επιδιώκει.
Παράλληλα ο κ. Αναστασιάδης υποδεικνύει ότι η συμφωνία της Κύπρου με Ελλάδα και Ισραήλ αποτελεί «μέτρο επιβεβαίωσης της κυριαρχίας των κρατών και της ενάσκησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων τους στην Αποκλειστική Οικονομική τους Ζώνη».
«Στρατηγική επιλογή μας η Ελλάδα»
Ως έναν άξονα σταθερότητας και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο με ιδιαίτερη σημασία για την Ευρώπη περιγράφει τον EastMed ο πρεσβευτής του Ισραήλ στην Αθήνα Γιόσι Αμράνι.
Μιλώντας στα “Νέα” ο κ. Αμράνι προέβαλε ως στρατηγική επιλογή του Ισραήλ την ανάπτυξη των σχέσεων με την Ελλάδα και σημείωσε τις μεγάλες προοπτικές διεύρυνσης της συνεργασίας. Ακόμη έστειλε το δικό του μήνυμα στην Άγκυρα ότι δεν είναι ο μοναδικός παίκτης στην Ανατολική Μεσόγειο...
Βασικός κόμβος η Κρήτη
Ο αγωγός Eastern Mediterranean Pipeline (“EastMed”) αποσκοπεί στην απευθείας διασύνδεση των κοιτασμάτων της Νοτιοανατολικής Μεσογείου με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Φυσικού Αερίου, μέσω της Ελλάδας και με βασικό κόμβο την Κρήτη.
Εκτείνεται σε μήκος περίπου 1.900 χιλιομέτρων, με σχεδιαζόμενη δυναμικότητα 10 ΔΚΜ φ.α. ετησίως, ξεκινώντας από τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο μέχρι το σημείο διασύνδεσης με τον αγωγό “Ποσειδών”.
Από το καλοκαίρι του 2014, την ανάπτυξη του αγωγού EastMed έχει αναλάβει και διεκπεραιώνει η ελληνική εταιρεία “Υποθαλάσσιος Αγωγός Φυσικού Αερίου Ελλάδος-Ιταλίας/Ποσειδών Α.Ε.”, στην οποία συμμετέχουν ισοµερώς η ΔΕΠΑ και η ιταλική Edison.
Το κόστος του αγωγού EastΜed μέχρι την Ιταλία έχει υπολογιστεί σε περίπου 6 δισ. δολάρια. Ωστόσο, με τη συνεχή τεχνολογική εξέλιξη, η δυναμικότητα του αγωγού ενδέχεται να αυξηθεί περαιτέρω, μεταφέροντας με οικονομίες κλίμακας ποσότητες πέραν των 10 ΔΚΜ ετησίως του αρχικού σχεδιασμού του, γεγονός το οποίο θα αλλάξει άρδην την οικονομική δυναμική του έργου.
