Ως έχει θα παραμείνει, για το προσεχές τουλάχιστον διάστημα, το καθεστώς στον αιγιαλό, αφού οι προωθούμενες, αρχικά, αλλαγές μπαίνουν προσώρας στον “πάγο” από την κυβέρνηση, μετά τις έντονες κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις.
Οι επίμαχες αλλαγές είχαν ως βασικό σκεπτικό τη διευκόλυνση και ενίσχυση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στο παραλιακό μέτωπο ανά την ελληνική επικράτεια.
Ήταν ωστόσο αναμενόμενο ότι θα πυροδοτούσαν έντονες αντιδράσεις σε πολιτικό και περιβαλλοντικό επίπεδο, αφού προέβλεπαν άρση της σημερινής απαγόρευσης της παραχώρησης αποκλειστικής χρήσης αιγιαλού και παραλιών για βιομηχανικές ή ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, αλλά και άρση των περιορισμών στη χρήση ομπρελοκαθισμάτων!
Οι επίμαχες διατάξεις για τις ακτές και τις παραλίες έμειναν έξω τελικά από το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης που τίθεται τώρα σε δημόσια διαβούλευση, με την υποσημείωση από την πλευρά της κυβέρνησης ότι θα ακολουθήσει περαιτέρω διερεύνηση και μελέτη για να επανέλθουν κάποια στιγμή στο μέλλον.
Επί του παρόντος, λοιπόν, η χαλάρωση του θεσμικού πλαισίου για τη χρήση αιγιαλού μπαίνει στο “ψυγείο”, με το θέμα να κλείνει άρον-άρον αλλά με μια εμφανή παρατήρηση. Δεν αποκλείεται να επρόκειτο απλώς για ένα διερευνητικό κρας-τεστ εκ μέρους της κυβέρνησης, για μια βολιδοσκόπηση δηλαδή αντιδράσεων και αισθημάτων της κοινής γνώμης...
Σε κάθε περίπτωση, το θέμα φαίνεται επί του παρόντος να κλείνει άδοξα, με βάση σχετικό δημοσίευμα της “Καθημερινής”, που, θυμίζουμε, είχε ανοίξει το θέμα, αποκαλύπτοντας πριν από λίγες ημέρες αναλυτικά το πλέγμα των αλλαγών που φερόταν να προωθεί η κυβέρνηση αλλά τελικά αποφάσισε να αποσύρει στην παρούσα τουλάχιστον φάση.
Οι επίμαχες ρυθμίσεις
Οι ρυθμίσεις που ήταν να συμπεριληφθούν αλλά τελικά μένουν εκτός του πολυνομοσχεδίου του υπουργείου Ανάπτυξης είναι στην κατεύθυνση της διευκόλυνσης της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην ακτογραμμή εις βάρος της κοινοχρησίας της. Μάλιστα, περιλαμβάνουν και ρύθμιση με την οποία ο (δημόσιος) παλαιός αιγιαλός θα μπορεί να παραχωρείται σε ιδιώτες και να οικοδομείται.
Ειδικότερα, οι επίμαχες ρυθμίσεις που μπαίνουν επί του παρόντος στον “πάγο” είχαν ως εξής:
- Κατάργηση της ρύθμισης με την οποία το ελάχιστο πλάτος μιας παραλίας (πλην εξαιρέσεων) οριζόταν στα 30 μέτρα από τη γραμμή του αιγιαλού.
- Κατάργηση της ρύθμισης που περιόριζε στο 60% ενός αιγιαλού (μη συνυπολογιζόμενου τυχόν δυσπρόσιτου τμήματός του) τον χώρο που παραχωρείται σε ομπρελοκαθίσματα. Επαναφορά αντ’ αυτού της ελάχιστης απόστασης των 100 μέτρων ανάμεσα στις διαδοχικές παραχωρήσεις, που μπορούν να καλύψουν την υπόλοιπη παραλία.
- Παύση του (εξ ορισμού δημόσιου, εκτός αν υπάρχουν ιδιωτικά δικαιώματα) παλαιού αιγιαλού από το να θεωρείται ανεπίδεκτος χρήσης ιδιωτικών δικαιωμάτων και υποχρεωτικά κοινόχρηστος. Αντιθέτως, θα χαρακτηριζόταν ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και θα μπορούσε να παραχωρείται και να οικοδομείται.
- Ως προς το μίσθωμα για την απλή χρήση ενός αιγιαλού, προτεινόταν να υπολογίζεται όχι η αντικειμενική και μισθωτική αξία του πλησιέστερου ακινήτου, αλλά του πλησιέστερου εκτός σχεδίου ακινήτου. Η ρύθμιση αυτή είναι δεδομένο ότι θα μείωνε τα μισθώματα, άρα τα έσοδα του Δημοσίου.
- Στις περιπτώσεις στρατηγικών επενδύσεων, δινόταν η δυνατότητα απευθείας παραχώρησης στον επενδυτή του αιγιαλού και της παραλίας που βρίσκεται όχι μόνο σε επαφή με το ακίνητο, αλλά και σε παρακείμενο χώρο.
- Δινόταν η δυνατότητα απευθείας παραχώρησης της χρήσης του αιγιαλού σε επιχειρηματικά πάρκα με μέτωπο στη θάλασσα.
- Σήμερα, η παραχώρηση αποκλειστικής χρήσης αιγιαλού και παραλίας (όχθης, πυθμένα κ.λπ.) απαγορεύεται, εκτός αν επιβάλλεται για λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, εθνικής άμυνας, δημόσιας τάξης, ασφάλειας, υγείας ή προστασίας αρχαιοτήτων και περιβάλλοντος. Με τη νέα ρύθμιση, το δικαίωμα αυτό θα επεκτεινόταν και σε περιπτώσεις «ασφάλειας βιομηχανικών ή ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων», μια επιδεχόμενη πολλές ερμηνείες αναφορά.
- Κατάργηση της ρύθμισης με την οποία δινόταν δυνατότητα ανάκλησης της παραχώρησης ενός αιγιαλού, προς αποκατάσταση του κοινόχρηστου χαρακτήρα του.
- Παράταση αυτοδικαίως της χρήσης αιγιαλού όταν αφορά έργα που εξυπηρετούν λατομικές και μεταλλευτικές επιχειρήσεις, όσο χρόνο υφίσταται το σχετικό δικαίωμα.
Και “εσωτερικές” αντιδράσεις
Οι επίμαχες διατάξεις που προέβλεπαν άρση της απαγόρευσης για την παραχώρηση της αποκλειστικής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, της παλαιάς όχθης και παρόχθιας ζώνης ακόμη και για βιομηχανικές ή ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, αλλά και για “χαλάρωση” του πλαισίου εμπορικής αξιοποίησης των παραλιών και χρήσης ομπρελοκαθισμάτων, αυτή τη στιγμή είναι ως μη γενόμενες. Έμειναν εκτός του αναπτυξιακού πολυνομοσχεδίου και είναι άγνωστο αν (και σε ποια μορφή) θα επανέλθουν.
Η απόσυρση των διατάξεων, πέρα από τις πολιτικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές αντιδράσεις, φαίνεται ότι εστιάζεται και σε εσωτερικές, κυβερνητικές επιφυλάξεις, ενστάσεις και αντιδράσεις.
Σύμφωνα με την “Καθημερινή”, το Μέγαρο Μαξίμου έκρινε πως οι διατάξεις έχρηζαν περαιτέρω επεξεργασίας. Μάλιστα, ο κ. Σταϊκούρας φέρεται να χαρακτήρισε κάποιες από αυτές επικίνδυνες. Ούτε όμως ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, φέρεται να ήταν απολύτως σύμφωνος, ούτε βέβαια το αρμόδιο - μόνο για την περιβαλλοντική διάσταση - υπουργείο Περιβάλλοντος. Πηγές του υπουργείου Οικονομικών αναφέρουν ότι το υπουργείο θα φέρει ξεχωριστό νομοσχέδιο για τον αιγιαλό, όταν θα είναι έτοιμο να νομοθετήσει επί του θέματος.
Κυβερνητικές πηγές υποστήριζαν χθες ότι οι ρυθμίσεις υπήρχαν μόνο σε πολύ αρχική μορφή του σχεδίου νόμου (ανάμεσα σε άλλες ρυθμίσεις που είχαν προταθεί) και δεν είχαν συμπεριληφθεί στην τελική του μορφή.
ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΕΝΣΤΑΣΕΙΣ
Γράψε-σβήσε στο σχέδιο νόμου
Πρόκειται για το δεύτερο κεφάλαιο του συγκεκριμένου σχεδίου νόμου που “αποσύρεται” πριν δοθεί σε διαβούλευση - μετά τις ρυθμίσεις για τη μεταφορά συντελεστή και την τράπεζα γης, που δεν είχαν προωθηθεί από το αρμόδιο για τα πολεοδομικά θέματα υπουργείο Περιβάλλοντος και κρίθηκαν κατά την επεξεργασία τους ανώριμες. Σε αυτές πρέπει να προστεθεί η “μετακίνηση” της αρμοδιότητας για τον ψηφιακό χάρτη (προβλέπεται σε ρύθμιση του ίδιου σχεδίου νόμου) από το υπουργείο Ανάπτυξης στα αρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος και Ψηφιακής Πολιτικής.
Και για τη ρύθμιση αυτή έχουν εκφραστεί ενστάσεις, καθώς δεν αξιοποιείται για την υλοποίηση του ψηφιακού χάρτη το Ελληνικό Κτηματολόγιο, που ήδη διαθέτει (προφανώς ψηφιακά και σε χάρτες) το μεγαλύτερο μέρος των στοιχείων που θα συμπεριληφθούν στον ψηφιακό χάρτη (κτηματολόγιο, δασικοί χάρτες, όρια προστατευόμενων περιοχών, όρια οικισμών, γραμμές αιγιαλού κ.ά.), σε συνδυασμό με το ήδη υλοποιημένο έργο της e-poleodomia (www.epoleodomia.gov.gr), για το οποίο έχουν διατεθεί πόροι από το Δημόσιο και, παρά τις αδυναμίες του, περιέχει σημαντικό μέρος της διαθέσιμης πολεοδομικής πληροφορίας.
