Να βάλει φρένο στη νοθεία του μελιού, αφήνοντας να εννοηθεί ότι στη χώρα μας είναι εκτεταμένη, επιχειρεί ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων. Συγκεκριμένα, ο ΕΦΕΤ συνεχίζει τους εντατικούς ελέγχους στην αγορά για την αποτροπή της νοθείας του μελιού και την προστασία των καταναλωτών, σε συνεργασία με τις συναρμόδιες Αρχές.
Σύμφωνα με τον ΕΦΕΤ, η νοθεία του μελιού δε συνιστά απλή οικονομική απάτη, καθώς το νοθευμένο προϊόν που εμφανίζεται σαν μέλι στερείται των ευεργετικών ιδιοτήτων του πραγματικού μελιού. Υπάρχουν διαφόρων ειδών νοθείες του μελιού. Μια πολύ απλή νοθεία είναι να πουλιέται ένα είδος σαν κάτι άλλο, π.χ. ένα ανθόμελο για θυμαρίσιο, ή ένα εισαγόμενο για ελληνικό. Επίσης, υπάρχουν νοθείες με εξωγενή σάκχαρα (π.χ. ισογλυκόζη, γλυκόζη και άλλες γλυκαντικές ύλες, με παράλληλη προσθήκη χρωστικών και αρωματικών ουσιών).
Όπως τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση, το μέλι από την αρχαιότητα θεωρείται ένα ξεχωριστό τρόφιμο με ιδιαίτερα οφέλη για την υγεία και οι μεγάλοι γιατροί της αρχαιότητας το χρησιμοποιούσαν ως φάρμακο. Η σύγχρονη επιστημονική έρευνα έχει τεκμηριώσει πολλές σημαντικές βιολογικές δράσεις του μελιού (αντιμικροβιακή, αντιοξειδωτική, πρεβιοτική, χημειοπροφυλακτική, αντιφλεγμονώδη, ανοσοενυσχυτική), ώστε να χαρακτηρίζεται λειτουργικό τρόφιμο, δηλαδή ένα τρόφιμο που αποδεδειγμένα παρέχει οφέλη στην υγεία μας και επομένως βελτιώνει τη λειτουργία του οργανισμού.
Όσον αφορά το ελληνικό μέλι, η ποικιλία φυτών της Ελλάδας, με μια βιοποικιλότητα που περιλαμβάνει 6.500 είδη φυτών, εκ των οποίων τα 1.400 είναι ενδημικά και δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στον κόσμο, το καθιστά μοναδικό. Η βοτανική ποικιλία, σε συνδυασμό με το ξηροθερμικό κλίμα, δίνει μέλι πυκνό, πλούσιο σε άρωμα και γεύση. Το ελληνικό μέλι συλλέγεται κατά 90% σε άγρια οικοσυστήματα και όχι σε καλλιεργούμενα φυτά, σε μια χώρα που δεν καλλιεργούνται γενετικά τροποποιημένα φυτά.
Πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας αποδεικνύει τις ιδιαίτερες βιολογικές δράσεις του ελληνικού μελιού σε σχέση με το μέλι Manuka της Νέας Ζηλανδίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι δύο είδη ελληνικού μελιού έχουν αναγνωριστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης: το μέλι ελάτης βανίλια Μαινάλου και το πευκοθυμαρόμελο Κρήτης.
Τι πρέπει να προσέχει ο καταναλωτής όταν αγοράζει μέλι:
* Συστήνεται να αποφεύγεται η αγορά μελιού χωρίς επισήμανση και η αγορά από πλανόδιους πωλητές, οι οποίοι συστήνονται ως μελισσοκόμοι, αλλά δε διαθέτουν άδεια πλανόδιου εμπορίου ούτε μελισσοκομικό βιβλιάριο.
* Το μέλι διατίθεται συσκευασμένο σε βάζα και όχι χύμα, και φέρει ετικέτα με τη γεωγραφική προέλευση, τη βοτανική προέλευση, το βάρος, την ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας, τον αριθμό παρτίδας, τα στοιχεία του παραγωγού ή του τυποποιητή ή του διακινητή και τον κωδικό αριθμό καταχώρισης του συσκευαστηρίου, εφόσον δε διατίθεται από τον ίδιο τον παραγωγό.
* Η διαδικασία της κρυστάλλωσης είναι μια φυσική διαδικασία που παρατηρείται κυρίως σε ανθόμελα. Το μέλι δε χάνει τις ευεργετικές ιδιότητές του εφόσον κρυσταλλώσει. Συντηρείται καλά κλειστό, σε μέρος σκιερό, δροσερό, χωρίς έντονες οσμές και υγρασία.
Δε συνιστάται η κατανάλωση μελιού σε παιδιά μικρότερα του ενός έτους και σε άτομα που εμφανίζουν τροφική αλλεργία στο μέλι. Οι διαβητικοί μπορούν να τρώνε μέλι μόνο μετά από συνεννόηση με τον γιατρό τους.
Τα φυτοφάρμακα
Ίχνη στο 75% των δειγμάτων
Στο μεταξύ, υπάρχει και το πρόβλημα των φυτοφαρμάκων. Σύμφωνα με μελέτη, το 75% των δειγμάτων μελιού περιείχε ίχνη τουλάχιστον ενός φυτοφαρμάκου από την ομάδα των νεονικοτινοειδών. Τα παρασιτοκτόνα διεισδύουν στην κηρήθρα, ενώ οι νεονικοτινοειδείς ουσίες συμβάλλουν στην εξαφάνιση των μελισσών.
Σημαντικό πρόβλημα με την παραγωγή μελιού αντιμετωπίζει η Αυστραλία, που αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες αγορές μελιού στον κόσμο. Τα τελευταία δέκα χρόνια η μελισσοκομία και η παραγωγή μελιού μειώθηκαν κατά 25% λόγω των εισαγωγών φθηνού μελιού, που πωλείται στο ένα τρίτο της τιμής των τοπικών προϊόντων. Σύμφωνα με τις αυστραλιανές Αρχές, υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με το νοθευμένο μέλι που κυκλοφορεί πλέον στην αγορά. Το γερμανικό εργαστήριο QSI διενήργησε δειγματοληπτικό έλεγχο σε μέλι από την Αυστραλία και συμπέρανε ότι 12 στα 28 βαζάκια αγορασμένα από αυστραλιακά σούπερ-μάρκετ ήταν νοθευμένα.
Και η Ευρώπη, όμως, αντιμετωπίζει πρόβλημα. Παράγει, μάλιστα, λιγότερο μέλι από όσο καταναλώνει κι έτσι αναγκάζεται να καταφεύγει στην εισαγωγή μελιού από την Κίνα.
