Συμφωνία των Πρεσπών: Τα υπέρ και τα κατά μιας ιστορικής συμφωνίας

Κρήτη
Συμφωνία των Πρεσπών: Τα υπέρ και τα κατά μιας ιστορικής συμφωνίας

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τι απαντούν ο αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών, Γ. Κατρούγκαλος, ο νομικός Α. Βγόντζας και οι ακαδημαϊκοί Δ. Ξενάκης και Μ. Αχείμαστος;

Καλή ή κακή η συμφωνία των Πρεσπών; Επωφελής ή επιζήμια; Δύο καθηγητές του Πανεπιστημίου Κρήτης, ο Δημήτρης Ξενάκης από το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και ο Μύρων Αχείμαστος από το Τμήμα Κοινωνιολογίας, έδωσαν τις δικές τους απαντήσεις, ανεβάζοντας τους τόνους στον τηλεοπτικό αέρα της “ΚΡΗΤΗ TV”, στο πλαίσιο της εκπομπής “Ελεύθερο Σημείο” με τον Λευτέρη Συμβουλάκη.

Οι δύο καθηγητές αντιπαρατέθηκαν υποστηρίζοντας ο καθένας διαφορετική άποψη, ενώ στο πλαίσιο της ίδιας εκπομπής παρέμβαση έκανε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος, ο οποίος υποστήριξε ότι η Ελλάδα πέτυχε την καλύτερη δυνατή συμφωνία, αλλά και ο νομικός και διευθυντής του Νομικού Γραφείου του πρωθυπουργού επί Ανδρέα Παπανδρέου Αντώνης Βγόντζας, ο οποίος είχε ζήσει από κοντά το 1994 και το 1995 την επιβολή του ελληνικού εμπάργκο στα Σκόπια και την ενδιάμεση συμφωνία.

Διαξιφισμοί δύο ακαδημαϊκών

Οι δύο καθηγητές του Πανεπιστημίου Κρήτης συγκρούστηκαν, υποστηρίζοντας δύο εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις. Ο μεν καθηγητής Κοινωνιολογίας Μύρων Αχείμαστος υποστήριξε ότι πρόκειται για μια καλή συμφωνία, πως λύθηκε ένα πρόβλημα χρόνων και πως αποκτήσαμε έναν φίλο στα βόρεια σε επίπεδο αλληλεγγύης, οικονομικής συνεργασίας και συνανάπτυξης, τονίζοντας ότι η Μακεδονία δεν είναι μία, αλλά η ελληνική Μακεδονία είναι ελληνική. Χαρακτήρισε ισορροπημένη τη συμφωνία και τόνισε ότι η Ρωσία και η Τουρκία δεν τη θέλουν, γιατί επεδίωκαν περισσότερες διεισδύσεις, που θα δημιουργούσαν ακόμη μεγαλύτερη ένταση στα Βαλκάνια και θα εξέτρεφαν τους εθνικισμούς.

Αντίθετα, ο καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών Δημήτρης Ξενάκης υποστήριξε ότι η συμφωνία δεν είναι τόσο καλή όσο φαίνεται και αυτό θα αποδειχτεί στο μέλλον. Με αυτή τη συμφωνία ανοίγουμε το παράθυρο της χρήσης του όρου “μακεδονικός”, “μακεδονική”, “μακεδονικό” σε μια σειρά από θέμα που μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα.

«Ο αλυτρωτισμός τρέφεται από τη συμφωνία γιατί δε λύνει προβλήματα, όπως για παράδειγμα τα οικονομικά και τις αγορές της Ευρώπης, που θα υποστούν σύγχυση από την κοινή ονομασία των προϊόντων μας», είπε χαρακτηριστικά.

«Ανοίγουν πόρτες με κινδύνους»

Καταλυτικός στις παρεμβάσεις του ήταν και ο νομικός και διευθυντής του Νομικού Γραφείου του πρωθυπουργού επί Ανδρέα Παπανδρέου κ. Αντώνης Βγόντζας.

Ο κ. Βγόντζας ανέφερε μεταξύ άλλων: «Οι ΗΠΑ θέλουν να κατοχυρώσουν αμυντικά το υπογάστριο των Βαλκανίων έναντι της Ρωσίας, γιατί ενδιαφέρονται και οι Γερμανοί, διότι οι Γερμανοί διέλυσαν τη Γιουγκοσλαβία. Πρώτη φορά είδα πρόεδρο των ΗΠΑ να παρεμβαίνει τόσο ανοικτά σε ένα δημοψήφισμα ενός τόσο μικρού κράτους. Πρώτη φορά βλέπω την καγκελάριο, που έχει μυαλό και γνώσεις και έζησε στην Ανατολική Γερμανία, να ευγνωμονεί τον Τσίπρα που φτάσαμε σε μια συμφωνία που δεν εξυπηρετεί την Ελλάδα. Χωρίς τη βούληση της Ελλάδας, τίποτα από αυτά τα γεγονότα, είτε αυτοδικαίως εισδοχή στο ΝΑΤΟ είτε μακρές ενταξιακές διαδικασίες στην Ε.Ε., δε θα είχε γίνει.

Από το 1995 μέχρι σήμερα έχουμε αυξήσει τις διπλωματικές σχέσεις και εμπορικές συμφωνίες. Άρα αυτοί που επικαλούνται την αναγνώριση από άλλα κράτη δε λένε τίποτα. Είναι βέβαιο, είμαστε ανεξάρτητο κράτος και με το βέτο μας δεν μπορεί να μπει κανένα κράτος στο ΝΑΤΟ».

Στη συνέχεια ο κ. Βγόντζας αναφέρθηκε και σε κάποια σκοτεινά συμφέροντα στα Βαλκάνια, που δρουν ως μαφία και δεν έχουν να κάνουν με εθνικότητα και εθνότητα.

«Είναι κάτι περισσότερο σκοτεινό. Όταν ο πρωθυπουργός χρησιμοποιεί τον όρο “αυτοπροσδιορισμός”, βάζει τορπίλη στα... ύφαλα της Ελλάδας. Ο Ερντογάν μπορεί να θέσει και θέματα στη Θράκη. Ανοίγει πόρτες για κινδύνους και επικίνδυνους ανέμους, που δε θα μπορέσουμε να συγκρατήσουμε», επισήμανε.

Κατρούγκαλος: «Είναι η καλύτερη δυνατή συμφωνία»

Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών κ. Γιώργος Κατρούγκαλος, με μια σύντομη παρέμβασή του στη διάρκεια της εκπομπής, έδωσε το κυβερνητικό στίγμα για τη συμφωνία των Πρεσπών λίγες ώρες πριν από την κύρωσή της.

Ο κ. Κατρούγκαλος προχώρησε στις παρακάτω δηλώσεις, που διαμορφώθηκαν με τις παρεμβάσεις και τις ερωτήσεις του κ. Βγόντζα στο πλαίσιο του τηλεοπτικού διαλόγου: «Είναι η καλύτερη δυνατή συμφωνία που μπορούμε να έχουμε. Και μόνο ότι βελτιώνουμε ρυθμίσεις του Συντάγματος που είχαν τροποποιηθεί με βάση την ενδιάμεση συμφωνία αλλά δεν ικανοποιούσαν την ελληνική θέση, δίνει το μέτρο της αλήθειας του ισχυρισμού μου. Σε όλο το εύρος της εθνικής γραμμής τουλάχιστον από το 2007 και μετά, δηλαδή μια σύνθετη ονομασία που να προσδιορίζει το όνομα της γειτονικής χώρας έναντι όλων (erga omnes), γεωγραφικό προσδιορισμό και αλλαγή του συντάγματός της ήταν αυτό που πρακτικά επιδιωκόταν από το 1993 ως σήμερα.

Το 1993 θυμίζω, λίγο μετά το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών, προτείνεται από εμάς, μέσω του τότε μόνιμου αντιπροσώπου μας στα Ηνωμένα Έθνη, να καθιερωθεί το Σλαβομακεδονία και διάφορες παραλλαγές από ’κει μέχρι σήμερα. Καταφέραμε λοιπόν εμείς αυτό που επί 30 χρόνια επεδίωκε η ελληνική διπλωματία με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Στο παρελθόν είχαμε πολλές περιπτώσεις παραβίασης της ενδιάμεσης συμφωνίας, οι οποίες προβλήθηκαν και εκ μέρους μας στο Δικαστήριο της Χάγης, όταν ήρθε το θέμα. Εκεί βέβαια κρίθηκε ότι παραβιάσαμε υποχρέωση που απέρρεε από την ενδιάμεση συμφωνία σε σχέση με την άρνησή μας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, πράγμα που δεν έγινε στην πραγματικότητα λόγω του βέτο.

Η απάντησή μου για το αν μπορούμε να περιμένουμε συμμόρφωση και συμφωνία και καλή εκτέλεση της συμφωνίας των Πρεσπών... θα πρέπει να αναφέρω ότι τώρα έχουμε δύο καλύτερα και ποιοτικά δεδομένα: α) καλύτερη συμφωνία, που λύνει οριστικά το ζήτημα, και β) η συμφωνία συνοδεύεται από μια αλλαγή του ονόματος και του συντάγματος. Και προσθέτω ότι οι τέσσερις πρώτες τροποποιήσεις ήταν σε εφαρμογή της ενδιάμεσης συμφωνίας. Θεωρήσαμε ότι δεν καλύπτουν τα εθνικά μας συμφέροντα, και γι’ αυτό τα βελτιώσαμε με την παρούσα. Αφαιρείται το δηλητήριο του εθνικισμού και στις δύο πλευρές των συνόρων, και στο μέλλον οι θέσεις μας θα χαρακτηρίζονται από φιλία και όχι από υπονόμευση συμφερόντων. Η εξωτερική μας πολιτική ως χώρα δεν είχε επιθετικά χαρακτηριστικά, όμως στο πρόσφατο συλλαλητήριο στη Θεσσαλονίκη άκουσα “στα όπλα, στα όπλα, να πάρουμε τα Σκόπια”».

Δείτε ολόκληρη την εκπομή:

Τι αλλάζει και τι παραμένει ίδιο;

  • Ανακόπτεται η διαδικασία αναγνώρισης από άλλες χώρες

Αλλαγές

Όνομα:

- Στο Σύνταγμα.

- Στο εξωτερικό και εσωτερικό.

- Σε δημόσιους φορείς.

- Διάκριση Αρχαίας Ιστορίας Ελληνικής Μακεδονίας και Βόρειας Μακεδονίας.

Ιθαγένεια:

Μακεδόνας/Πολίτης Βόρειας Μακεδονίας

Χωρίς αλλαγή

Γλώσσα:

Μακεδονική, χωρίς αστερίσκους

Ιστορική αναδρομή:

Από το 19ο αιώνα ως τη συμφωνία των Πρεσπών

- Σκοπιανό, απόρροια Μακεδονικού Ζητήματος από τη Συνθήκη του Βερολίνου, 19ος αιώνας.

- Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο επανεμφανίστηκε το ζήτημα ανάμεσα σε Ελλάδα, Βουλγαρία και Γιουγκοσλαβία.

- “Σκοπιανό” ή “Μακεδονικό”: Η αντιπαράθεση μεταξύ Ελλάδας και πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας για την ονομασία και τη χρήση ή μη του όρου “Μακεδονία”.

- Αντιπαράθεση και για τον όρο “Μακεδόνες” στον αυτοπροσδιορισμό Σλαβομακεδόνες.

- Παρεμβάσεις ΟΗΕ και προτεινόμενες λύσεις ως: Βόρεια, Άνω, Νέα κ.λπ.

Δεκαετία του 1990

- Ανεξαρτησία από το 1991 της ΠΓΔΜ και πιέσεις Ελλάδας για τη νέα σημαία.

- Το 1992 η Ελλάδα για την ονομασία απορρίπτει διά του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών τον όρο “Μακεδονία” ή παράγωγά του.

- Το 1993 αναγνωρίστηκε η προσωρινή ονομασία της ΠΓΔΜ χωρίς σημαία.

- Το 1994, επί Ανδρέα Παπανδρέου, επιβάλλεται το εμπάργκο.

- Το 1995 υπήρξε η ενδιάμεση συμφωνία που αναγνωρίζει σύνορα, προσωρινή ονομασία Fyrom, αλλαγή σημαίας και χαρτονομίσματος, όχι διεκδικήσεις επί ελληνικού εδάφους, βέτο Ελλάδας σε ένταξη σε διεθνείς οργανισμούς και άρση εμπάργκο.

Από το 2000 μέχρι σήμερα

- Το 2004 οι ΗΠΑ αναγνώρισαν τη συνταγματική ονομασία “Δημοκρατία της Μακεδονίας”.

- Το 2007 η Ελλάδα ανέβαλε την ένταξη στο ΝΑΤΟ, αν δε βρισκόταν λύση για την ονομασία.

- Η Ελλάδα κάνει δήλωση αποδοχής σύνθετης ονομασίας με δεύτερο συνθετικό τον όρο “Μακεδονία”.

- Το 2008 η Βουλή συμφώνησε σε σύνθετη ονομασία.

- Στη Σύνοδο Κορυφής στο Βουκουρέστι, η Ελλάδα άσκησε βέτο για ένταξη όμορης χώρας στο ΝΑΤΟ.

- Το 2011 η ΠΓΔΜ κάνει προφορική προσφυγή στο Δικαστήριο της Χάγης - καταδίκη Ελλάδας.

- Επανέρχεται στο προσκήνιο το ζήτημα της ονομασίας τέλη του 2017, με αφορμή τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, κατά την οποία η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ αποδέχεται τη σύνθετη ονομασία.

- Διαπραγματεύσεις 2018 με Νίμιτς και Ελλάδα υπέρ γεωγραφικού ή χρονικού προσδιορισμού στα Σλαβικά, ενιαία.

- Στις 12 Ιουνίου 2018 οι δύο χώρες συμφώνησαν στο “Δημοκρατία της Βόρειας (Severna) Μακεδονίας”.

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News