Έχοντας ως δεδομένο την πτώση των εκπαιδευτικών συνόρων, οι χώρες στοχεύουν σε οφέλη άμεσα εισπρακτικά και μακροπρόθεσμα αναπτυξιακά.
H Ελλάδα είναι μια χώρα όπου το αίσθημα της απογοήτευσης από την οικονομική κατάσταση που επικράτησε τα τελευταία 8 χρόνια, σε συνδυασμό με την ανάγκη πρόσβασης σε μια μεγαλύτερη αγορά εργασίας, έκανε πολλούς Έλληνες και Ελληνίδες να εγκαταλείψουν τη χώρα μας και να μεταβούν στο εξωτερικό. Αυτό τουλάχιστον καταδεικνύουν τα στοιχεία.
Η Ελλάδα στη διεθνή αγορά εμφανίζεται στους μεγαλύτερους - αναλογικά με τον πληθυσμό κάθε χώρας - “εξαγωγείς φοιτητών”, με μηδαμινή παρουσία στους “εισαγωγείς”. Οι Έλληνες φοιτητές σε ξένα ΑΕΙ αποτελούν το 5,8% του συνόλου των Ελλήνων φοιτητών (το άλλο 94,2% σπουδάζει σε ΑΕΙ εντός έδρας). Είναι το έκτο μεγαλύτερο ποσοστό στην Ευρώπη.
Ωστόσο, το φαινόμενο δεν μπορεί να προσδιοριστεί ως ελληνικό, καθώς όλο και περισσότεροι φοιτητές με το πέρασμα των χρόνων αναζητούν πύλη εισόδου στο εξωτερικό και στις διεθνείς σπουδές. Αρκεί να διαβάσει κανείς τα στοιχεία του ΟΟΣΑ.
Σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, η άνοδος που καταγράφεται στον αριθμό των φοιτητών που σπουδάζουν μακριά από τη χώρα τους είναι μεγάλη. Το 2000 ήταν 2,1 εκατ. Ο αριθμός αυξήθηκε στα 3 εκατ. το 2005. Έφτασε τα 4,1 εκατ. το 2010 και πλέον βρίσκεται στα 5 εκατ.
Η διεθνής αγορά τριτοβάθμιας εκπαίδευσης παρουσιάζει αλματώδη ανάπτυξη, η οποία εξηγείται από την άνοδο του μορφωτικού επιπέδου - στον ΟΟΣΑ κατά μέσον όρο το 42% των ατόμων 25-34 ετών έχει πτυχίο ΑΕΙ έναντι 25% των 55-64 ετών - τη διεθνοποίηση των οικονομιών και την αναζήτηση στελεχών υψηλού επιπέδου, κυρίως από τις αναπτυσσόμενες χώρες.
Η ηγεσία του ελληνικού υπουργείου Παιδείας από τη δική της πλευρά δηλώνει ανοιχτή στη διεθνοποίηση των ΑΕΙ της χώρας. Ωστόσο, αντί να το αποδείξει εμπράκτως αναζητώντας διεθνείς συνεργασίες για προσέλκυση φοιτητών, εστιάζει στην απορρόφηση των ΤΕΙ από πανεπιστήμια. Έτσι, αντί να εξορθολογήσει την τεχνολογική εκπαίδευση, που τόσο έχει σημασία για την Ελλάδα, την υποβαθμίζει σε επίπεδο ΙΕΚ, αφού τα ΤΕΙ θα μετατραπούν σε πανεπιστήμια.
Ψηλά στη λίστα τα ελληνικά Πανεπιστήμια
Πάντως, είναι άξιο αναφοράς πώς τα Πανεπιστήμια της Ελλάδας, που δεν αξιοποιούνται ώστε να έρθουν φοιτητές από το εξωτερικό και να σπουδάσουν το ερευνητικό αντικείμενο που τους ενδιαφέρει, είναι υψηλά στις παγκόσμιες κατατάξεις και αποτελούν δυνατό “παίκτη” στην παγκόσμια σκακιέρα της εκπαίδευσης.
Το πόσο ψηλά βρίσκονται τα ελληνικά Πανεπιστήμια εύκολα μπορεί κάποιος να το διαπιστώσει διαβάζοντας τη λίστα κατάταξης Ranking Web of Universities (http://www.webometrics.info/) ή Webometrics, όπως είναι περισσότερο γνωστή, που δημοσιεύεται από το 2004 δύο φορές τον χρόνο και καλύπτει πάνω από 27.000 Ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τα οποία και κατατάσσει με κριτήρια τα οποία αφορούν κυρίως στην παρουσία και στη δημοτικότητα ενός ιδρύματος στον παγκόσμιο ιστό, θεωρώντας ότι στη σημερινή εποχή η πλειοψηφία των σημαντικότερων δραστηριοτήτων ενός ακαδημαϊκού Ιδρύματος αντανακλώνται κατ’ ανάγκη στον παγκόσμιο ιστό.
Αξίζει να αναφερθεί πως το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με βάση το 3ο κριτήριο (αριθμός ετεροαναφορών) της Webometrics, βρίσκεται στην 43η θέση. Η θέση αυτή είναι η καλύτερη που έλαβε ποτέ ελληνικό Πανεπιστήμιο σε οποιοδήποτε παγκόσμια κατάταξη.
Ιδιαίτερη θέση καταλαμβάνει και η Φιλοσοφική Σχολή Θεσσαλονίκης, αλλά και η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης. Το ερευνητικό έργο είναι άξιο αναφοράς από τον ακαδημαϊκό κόσμο και την κοινωνία των πολιτών.
