Για την υψηλή ανεργία, που θα οδηγήσει σε ένα ασφαλιστικό σύστημα το οποίο με μαθηματική ακρίβεια θα καταρρεύσει, μιλάει σήμερα στην εφημερίδα “Νέα Κρήτη” ο πανεπιστημιακός-εργατολόγος κ. Αλέξης Μητρόπουλος. Ο κ. Μητρόπουλος αναφέρεται και στο γεγονός πως η ελληνική οικονομία έχει μετατραπεί σε μια οικονομία χαμηλής εξειδίκευσης, ενώ παραθέτει τους λόγους για τους οποίους στην Ελλάδα δεν μπορεί να αναπτυχθεί ένα υγιές παραγωγικό μοντέλο.
* Καταρχήν, θα ήθελα να μου σχολιάσετε τα υψηλά ποσοστά ανεργίας (27,5% η πραγματική ανεργία).
«Τα επιμόνως υψηλά ποσοστά ανεργίας, που είναι θηριώδη για την κατηγορία των μακροχρόνια ανέργων και τις γυναίκες, αποτελούν αναπόδραστη συνέπεια της προϊούσας αποπαραγωγικοποίησης της χώρας και της καταστροφής τού μικροϊδιοκτητικού τρόπου παραγωγής. Όπως είναι γνωστό, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (είτε στον πρωτογενή είτε στο δευτερογενή τομέα παραγωγής ή στις υπηρεσίες) απασχολούσαν το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό του εργατικού δυναμικού σε σχέση με τους άλλους κλάδους της οικονομίας. Έδιναν εργασία σε πολλά μέλη της στενής και ευρύτερης οικογένειας του ελεύθερου επαγγελματία, επιτηδευματία, εμπόρου, ατομικού παραγωγού, τεχνίτη, βιοτέχνη, επιστήμονα κ.λπ. Συντηρούσαν έτσι τον οικονομικό και κοινωνικό ιστό με την ανακύκλωση των αμοιβών της εργασίας και την αξιοποίηση των τοπικών ή υπερτοπικών προϊόντων.
Σήμερα, με την επιβάρυνση δυσβάσταχτων εισφορών, φόρων και άλλων βαρών, η ατομική ιδιοκτησία εκμηδενίζεται, η οικογενειακή εστία, είτε ως επαγγελματική στέγη είτε ως τόπος παραγωγής της οικογένειας, διαλύεται και οι παραδοσιακές παραγωγικές διαδικασίες δεν μπορούν να αναπαραχθούν.
Ταυτόχρονα, η προϊούσα αποβιομηχάνιση της χώρας έδωσε τη θέση της σε επιχειρήσεις αναψυχής, γρήγορης εστίασης, περιστασιακών ή εναλλασσόμενων υπηρεσιών, που καταργούν τις μόνιμες θέσεις πλήρους και ασφαλισμένης εργασίας και προσφέρουν ευέλικτες θέσεις περιστασιακής, εκ περιτροπής κ.λπ. μερικής απασχόλησης. Είναι, επομένως, μοιραίο το ποσοστό της ανεργίας να παραμένει υψηλό, καίτοι υπολογίζονται ως εργαζόμενοι και αυτοί που απασχολούνται μόνο ορισμένες ώρες ή ημέρες το μήνα!
Έτσι, οι προικισμένοι νέοι και νέες μας αναγκάζονται να μεταναστεύουν για την εξεύρεση μιας αξιοπρεπούς εργασίας και αμοιβής, προσφέροντας τις υπηρεσίες τους σε άλλες - ανταγωνιστικές προς την πατρίδα μας - οικονομίες. Επιπλέον, δε μεταφέρουν στο εξωτερικό μόνον τις γνώσεις τους, αλλά “μεταφέρουν” και τις δαπάνες σπουδών των οικογενειών τους και του κράτους, αποστερώντας ταυτόχρονα και την πατρίδα από εργασίες υψηλής εξειδίκευσης. Όταν μια χώρα, με όλα τα γνωστά από το παρελθόν προβλήματά της, παύει να χαράσσει την πιστωτική, δημοσιονομική και εν γένει οικονομική της πολιτική και η συντεταγμένη λειτουργία του δρώντος λαού γίνεται εκτελεστικό όργανο των δανειστών, τότε αυτή η χώρα μεταβάλλεται με ραγδαίους ρυθμούς σε δευτερεύουσα-συμπληρωματική οικονομία και κοινωνία (κράτος-“παρίας”) και λειτουργεί σύμφωνα με τις... προέχουσες ανάγκες των δανειστών».
* Η ολοένα και αυξανόμενη ανεργία τι επιπτώσεις θα έχει στο ασφαλιστικό σύστημα;
«Η ανεργία επιδρά δραματικά στη συνάρτηση Εργασιακού-Ασφαλιστικού. Οι εισφορές ελαττώνονται και πιέζουν το συνταξιοδοτικό σύστημα. Οι συνέπειες θα φανούν μεσοπρόθεσμα, μετά και το σταδιακό απεγκλωβισμό του κράτους από το μέχρι σήμερα εγγυητικό σύστημα της τριμερούς χρηματοδότησης. Και τα Ταμεία (υπό τον ενιαίο πλέον ΕΦΚΑ, που μηδενίζει την ιδιαιτερότητα της εργασίας κάθε κλάδου), αποστερημένα με πολλούς τρόπους από τα αποθεματικά τους, με τους νέους τρόπους και μαθηματικούς τύπους υπολογισμού της σύνταξης θα γίνουν απλά φιλανθρωπικά ιδρύματα “βικτωριανής” εποχής. Θα παρέχουν, δηλαδή, μια σύνταξη- “αντίδωρο”, που θα είναι μηχανισμός παραγωγής φτωχών συνταξιούχων.
Όταν όμως, όπως έλεγε ο Κέινς, οι νέοι στα καθημαγμένα πρόσωπα και τις ρημαγμένες ζωές των γονέων και των παππούδων τους βλέπουν την κατάληξη και του δικού τους εργασιακού βίου, τότε δε δημιουργούνται θετικές προσδοκίες για την οικονομία».
* Το ότι μιλάμε πως πολλοί Έλληνες και Ελληνίδες υποαπασχολούνται (4ωρα και 5ωρα), πρακτικά τι σημαίνει για την ελληνική οικονομία;
«Πλην των άλλων, σημαίνει ότι μεταβαλλόμαστε σε οικονομία χαμηλής εξειδίκευσης, όπου, συν τοις άλλοις, λόγω της ελαστικοποίησης και της διαρκούς μεταβλητότητας των εργασιακών σχέσεων, δεν μπορούν να εφαρμοστούν ούτε οι σύγχρονοι εργονομικοί κανόνες που αυξάνουν την παραγωγικότητα της εργασίας. Επιλογή όμως όσων μας επέβαλαν τα μνημόνια είναι η όποια ανάπτυξη στο μέλλον να συνδυαστεί με γενίκευση των ελαστικών μορφών απασχόλησης αλλά και της φτηνής πλήρους απασχόλησης. Απώτερη στόχευσή τους είναι να μετατρέψουν τη χώρα μας σε ένα Ελντοράντο φτηνής εργασίας, μία Ελεύθερη Οικονομική Ζώνη (ΕΟΖ)».
* Τι χρειάζεται το παραγωγικό μοντέλο ώστε να αλλάξει και να μειωθεί ο αριθμός των ατόμων που ζουν κάτω από τα όρια της φτώχιας;
«Στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν υπήρξε κράτος που εφάρμοσε ίδιο παραγωγικό μοντέλο, χωρίς οικονομική, νομισματική και δημοσιονομική κυριαρχία, έστω και σχετική. Επομένως, το λεγόμενο από πολλές πλευρές “έλλειμμα παραγωγικού μοντέλου” της χώρας είναι φράση κενή, αν η πατρίδα μας δεν ανακτήσει την κυριαρχία της. Η Ε.Ε. δεν είναι φιλανθρωπικό ίδρυμα, αλλά έχει ενστερνιστεί με συγκεκριμένους κανόνες το καθεστώς του ανταγωνισμού και μεταξύ των μελών της.
Όταν μια χώρα αποστερείται της κυρίαρχης διαχείρισης του διαχρονικού άυλου και υλικού της πλούτου, που θα στηρίξει την ανάπτυξη, τις διακρατικές οικονομικές σχέσεις και την κινητοποίηση του ιδιωτικού τομέα... όταν χάνει παντελώς την ιδιαίτερη νομισματική της πολιτική με τις εξισορροπιστικές, αναπτυξιακές και ρυθμιστικές της λειτουργίες... όταν αιμορραγεί με τη μετανάστευση του υψηλού επιπέδου εργατικού δυναμικού... όταν εντέλει καταστρέφει το μικροϊδιοκτητικό τρόπο παραγωγής, που συντήρησε διαχρονικά την πατρίδα... τότε δεν μπορεί να εφαρμοστεί εγχώριο παραγωγικό μοντέλο που θα μας βγάλει από την κρίση χωρίς - υποτίθεται - τις ασθένειες του παρελθόντος».
