Ιστορική η μέρα της 23ης Μαΐου για την σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας, αφού σαν σήμερα το 1973 το πλήρωμα του «Α/Τ Βέλος» υπό τον αντιπλοίαρχο Ν. Παππά, μετά από μια περίοδο σχεδιασμού και τακτικής κατά της Χούντας απέπλευσε για την Ιταλία.
Η υπόθεση λίγο έως πολύ γνωστή στα ναυτικά κιτάπια, ως μια περιπέτεια αντίστασης κατά των φασιστικού καθεστώτος, χρησιμοποιώντας τα ίδια μέσα. Μια ναυτική στρατιωτική μονάδα και μια προπαγάνδα προερχόμενη από την Ιταλία, όπου οι τολμηροί ναυτικοί ζήτησαν πολιτικό άσυλο.
Παππάς, Γκορτζής, Ματαράγκας, Ζησιμόπουλος, Χατζηπέρος, Προκοπάκης, Στράτος και Καλλίνος διώκονται ποινικά και παραπέμπονται ως στασιαστές για λιποταξία, κάτι που τελικά δεν προχώρησε ποτέ, αφού ωστόσο η περίοδος του στρατιωτικού καθεστώτος έλαβε τέλος. Παρόλα αυτά, με απόφαση του πειθαρχικού συμβουλίου, αποτάσσονται για αναξιοπρεπείς ενέργειες προς την πατρίδα και απειθαρχία. Ηθικά όμως και για το μεγαλύτερο μέρος του ναυτικού κόσμου ήταν οι ήρωες που εναντιώθηκαν κατά των συνταγματαρχών.
Αρκετά χρόνια αργότερα, ένα μέλος του τότε πληρώματος και νυν Αντιπεριφερειάρης Νήσων Αττικής, ο κ. Παναγιώτης Χατζηπέρρος αποφάσισε να αφηγηθεί τα όσα εκτυλίχθηκαν εκείνη την περίοδο, όταν το Α/Τ Βέλος «τάραξε» τα νερά της τότε κυρίαρχης στρατιωτικής οντότητας.
Σε ένα βιβλίο με τίτλο «Στη σκιά του Ποσειδώνα», ο κ. Χατζηπέρρος φωτίζει τις σκιώδεις πτυχές της κίνησης εκείνης, παραθέτοντας τα γεγονότα υπό τη δική του ματιά.
Το neakriti.gr ένεκα της ιστορικής επετείου για την «Ανταρσία του Βέλος», επικοινώνησε με έναν εκ των πρωταγωνιστών, δίνοντας μας το στίγμα της ιστορικής τους κίνησης.
*συνέντευξη, ρεπορτάζ Victor Κουμαντάκης
- Πότε και τι ακριβώς έγινε με το «Βέλος»; Πως πήρατε την απόφαση σε μια δύσκολη περίοδο να προβείτε σε ένα τόσο παράτολμο εγχείρημα; Ποιοι άλλοι συμμετείχαν σε αυτό;
Ως έτοιμος από καιρό, πήρα αμέσως και αυθόρμητα την απόφαση, χωρίς δισταγμούς και ενδοιασμούς. Όταν ο «Καπετάνιος» μας ανακοίνωσε την απόφαση του, ήμουν από τους πρώτους-αν όχι ο πρώτος- που τον ακολούθησα, καθότι «φιλτάτη η Πατρίς». Είναι γεγονός πως τον «Καπετάνιο» επιθυμούσαν να τον ακολουθήσουν όλοι, γιατί ήταν ένας πραγματικός ηγέτης και όλα του τα χαρακτηριστικά, ο τρόπος ζωής και συμπεριφοράς ενέπνεαν όλο το πλήρωμα. Βέβαια δεν είχαν όλοι το σθένος και τα ψυχικά αποθέματα να το υλοποιήσουν, αλλά ήταν οι περισσότεροι.
Υπήρχαν βέβαια και οι περιορισμοί και προϋποθέσεις που έβαλε ο «Καπετάνιος». Η απόφαση του ήταν να μην τον ακολουθήσουν παντρεμένοι με οικογένειες και παιδιά για να μην υπάρχουν επιπτώσεις σε αυτούς. Επίσης να μην συμμετάσχουν ναύτες, κυρίως για την ομοιογένεια της ομάδας που θα ζητούσε πολιτικό άσυλο στην Ιταλία. Στο σημείο αυτό θέλω να επισημάνω ότι μας ακολούθησε ένας μόνο ναύτης πρώτακτος, ο Γιώργος ο Ματζάνας, τον οποίο με δική μου πρωτοβουλία πήρα μαζί μου.
Κατόπιν όλων αυτών η σύνθεση της ομάδας ήταν : εκτός από τον «Καπετάνιο», 6 σημαιοφόροι, 23 Υπαξιωματικοί και ο ναύτης. Στην πορεία η ομάδα αυξήθηκε κατά έναν, με την προσθήκη του Υπαξιωματικού Κ. Κωστάκη, ο οποίος μαθαίνοντας για την ανταρσία του «Βέλους» αποφάσισε ότι ήθελε να ενταχθεί στην ομάδα, προερχόμενος από το Ν/Α «Φαίδρα», που ήταν ελλιμενισμένο στην ναυτική βάση Λα Σπέτσια της Ιταλίας και κάποια ωραία πρωία ήρθε και μας συνάντησε στο ξενοδοχείο Άτζιπ, έξω από την Ρώμη.
- Σε μια περίοδο ειρήνης και δημοκρατίας όπως οι μέρες που διανύουμε, αυτήν την πράξη με ποια άλλη θα την παρομοιάζατε;
Θα την παρομοίαζα με το Κίνημα των αγανακτισμένων του Μαΐου-όπως και τότε- του 2010, στο οποίο συμμετείχα και εγώ, που η δημιουργία του ήταν και αυτή αυθόρμητη.
- Υπάρχουν σύγχρονοι αντάρτες για να οδηγήσουν το «Βέλος» των ημερών μας στο στόχο του;
Και βέβαια υπάρχουν, πλην όμως τα δεδομένα είναι τελείως διαφορετικά και ο εχθρός αόρατος.
- Θεωρείτε ότι ο ηρωισμός σας τότε, είχε αντίκρισμα σήμερα;
Θεωρώ υπερβολή την λέξη «ηρωισμός». Ως προς το αντίκρισμα, θα δείξει.
- Η επέτειος του περιστατικού με την ανταρσία του «Βέλος» συμπίπτει χρονικά και με την επέτειο για την Μάχη της Κρήτης. Βρίσκετε κοινά σημεία σε αυτά τα δύο γεγονότα;
Πολύ σωστά. Τα κοινά τους χαρακτηριστικά είναι ο αγώνας για ανεξαρτησία και Εθνική αξιοπρέπεια και είναι ακόμα επίκαιρα.
- Τι είναι εκείνο που κάνει την ιστορία αυτή μοναδική; Και πως τελικά εξαργυρώθηκε σε προσωπικό επίπεδο για τον καθένα σας;
Η Ανταρσία του Αντιτορπιλικού «Βέλος» είναι μοναδική γιατί δεν ξανάγινε σε μια νατοϊκή χώρα. Είναι μοναδική γιατί και τα κίνητρα της και οι συνθήκες ήταν μοναδικές. Είναι το σπάσιμο κάθε υποταγής, είναι η επίθεση εναντίον κάθε μορφής και κατηγορίας τυράννου. Και το σημαντικότερο : είναι η μοναδική συντριβή και ποδοπάτηση της «πειθαρχίας», της «νομιμότητας» και του «έλλογου συμβιβασμού» που επιβάλλει η «τάξη» του τυράννου.
Αυτό ακριβώς έδειξε σε όλο του το μεγαλείο η ανταρσία του «Βέλους». Αναφορικά με την εξαργύρωση, θέλω να τονίσω, ότι η ιστορία έχει αποδείξει πως ότι κάναμε το κάναμε με ανιδιοτέλεια και δεν ζητήσαμε ποτέ κανένα αντάλλαγμα γιατί κάτι τέτοιο θα ήταν ενάντιο στις αρχές μας.
- Ποιος είναι ο κ. Παναγιώτης Χατζηπέρος και τι είναι αυτό που τον συνδέει με την ιστορία τα χρόνια της Χούντας;
Ο Παναγιώτης Χατζηπέρος γαλουχήθηκε με αρχές από την οικογένεια του Μικρασιάτη πρόσφυγα πατέρα του και της Αντικυθήριας, με Κρητικές ρίζες, μητέρας του. Κατά συνέπεια οι Δημοκρατικές Αρχές είναι κυρίαρχες στο «είναι» του. Από την πρώτη στιγμή που καταλυθεί η Δημοκρατία στην χώρα που την γέννησε, αντέδρασε σθεναρά.
Αυτό συνεχίστηκε και κατά την περίοδο της φοίτησης του στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων (ΣΝΔ). Και βέβαια το πλήρωσε. Τα φρονήματα του ήταν γνωστά και κινδύνευσε μέχρι τελευταία στιγμή η παραμονή του στις τάξεις του Πολεμικού Ναυτικού. Ήταν λοιπόν φυσική εξέλιξη η αυθόρμητη συμμετοχή του στην Ανταρσία του Αντιτορπιλικού «Βέλος» το 1973, ως νεαρός σημαιοφόρος.
- Κ. Χατζηπέρο, υπηρετήσατε το Πολεμικό Ναυτικό, διδάξατε σε αυτό όπως και το Εμπορικό Ναυτικό και ασχοληθήκατε με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και την πολιτική. Ομολογουμένως, είστε ένας δραστήριος πολίτης. Πάνω απ' όλα συμμετείχατε στην ανταρσία του Αντιτορπιλικού «Βέλος» πριν από αρκετά χρόνια. Ποια είναι η κινητήριος δύναμη στη ζωή σας και από πού αντλείτε την ψυχική δύναμη;
Ήμουν, είμαι και θα είμαι ενεργός πολίτης. Η ενασχόληση μου με όλα αυτά τα οποία αναφέρετε πηγάζει από τις αρχετυπικές αξίες της Δημοκρατίας, της Ελευθερίας, της Ισοπολιτείας, της αγάπης προς την πατρίδα και βέβαια τον άνθρωπο.
Πιστεύω ότι αυτές είναι οι κινητήριες δυνάμεις που διέπουν κάθε Έλληνα Δημοκράτη. Ενεργός και δραστήριος πολίτης είναι ο ενημερωμένος πολίτης και εγώ φρόντιζα πάντα να ενημερώνομαι όσο πιο καλύτερα και πληρέστερα μπορούσα.
- Τι πιστεύετε ότι δεν πάει καλά στη χώρας μας, που περνάει οικονομική, πολιτική και κοινωνική καμπή; Πως θα μπορούσε να ανατραπεί το σκηνικό της κρίσης;
Παραλείψατε το πιο σοβαρό, που είναι η αξιακή και ηθική κρίση. Όλα τα υπόλοιπα είναι απόρροια αυτής της κρίσης. Δεν μπορώ να χωνέψω ότι αυτή η ευλογημένη χώρα που προσέφερε πλουσιοπάροχα αξίες και πολιτισμό στην ανθρωπότητα, κατάντησε παρίας. Βέβαια εδώ που μας φτάσανε, μας φτάσανε με δόλιο αλλά επιστημονικό τρόπο. Είναι γεγονός ότι τα περιθώρια ανατροπής, περιορίζονται απελπιστικά μέρα με την μέρα γιατί και ο διεθνής περίγυρος, με όλα αυτά τα φαινόμενα που παρουσιάζει, αποτελεί ένα μείγμα εκρηκτικό.
Θα μπορούσε βέβαια να είχε συμβεί το 2008 ή το 2009 ή το 2010, τότε που τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά. Στις μέρες μας έχουν δυσκολέψει πολύ. Για να μπορέσει να γίνει κάτι τέτοιο σήμερα πρέπει να υπάρχει ομοψυχία στο μεγαλύτερο ποσοστό του λαού, αξιοπρέπεια, δικαιοσύνη, μα πάνω από όλα αποφασιστικότητα και να είναι ενημερωμένος και σε εγρήγορση. Έπρεπε και πρέπει να διεκδικούμε τα δίκαια μας βασισμένοι στο Δίκαιο (Διεθνές και Εθνικό), στην Χάρτα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στο Ευρωπαϊκό Κεκτημένο και στο Σύνταγμα της χώρας μας.
Για όλα αυτά ο λαός πρέπει να είναι ενημερωμένος και όχι παραπληροφορημένος ότι αυτή η «συνταγή» που μας επιβάλλουν είναι μονόδρομος Πρέπει να καταλάβουμε ότι το «φάρμακο» είναι φαρμάκι και ο οδικός χάρτης αδιέξοδος. Βασικό ρόλο σε αυτή την ενημέρωση πρέπει να παίξουν τα ΜΜΕ, τα οποία βέβαια δεν είναι απαραίτητα φύλα προσκείμενα στις αρχές, τις αξίες και το δίκαιο που ανέφερα πιο πάνω.
- Πως πήρατε την απόφαση να αποτυπώσετε εκείνες τις στιγμές σε βιβλίο;
Αυτό αποτελεί ένα όνειρο 43 ετών, το οποίο σήμερα μου δόθηκε η ευκαιρία να γίνει πραγματικότητα. Τα γεγονότα από μέσα τα ζήσαμε 32. ο καθένας όμως έχει την δική του προσέγγιση, άποψη και βιώματα. Αποτυπώνω την προσωπική μου ιστορία, όπως την έζησα καρέ-καρέ. Έτσι πιστεύω ότι θα βοηθήσω τον ιστορικό του μέλλοντος και θα συνεισφέρω στην διατήρηση της ιστορικής μνήμης.
Σε αυτή την κατεύθυνση εκινείτο και οι ενέργειες που είχαμε αναλάβει να διασώσουμε το Αντιτορπιλικού «Βέλος» το 1993,από το να γίνει παλιοσίδερα, ως Μουσείο του Αντιδικτατορικού Αγώνα (ΜΑΑ) στο Φάληρο για το οποίο έχω αποφασιστική συνεισφορά.
- Σας φαίνεται σαν μια ιστορία που θα μείνει στο μυαλό όσων την γνωρίζουν για τα χαρακτηριστικά της εποχής εκείνης ή θεωρείτε ότι μεταφέρεται ως ηθικό δίδαγμα των συνολικών αγώνων που δόθηκαν τότε από γενιά σε γενιά;
Η ανταρσία του «Βέλους» και ο «Καπετάνιος» του Νίκος Παππάς έχουν καταξιωθεί στην συνείδηση του Ελληνικού λαού και έχουν καταγραφεί στην σύγχρονη Ελληνική ιστορία και στους αγώνες για την Δημοκρατία.
Χρέος όλων ημών είναι να δουλεύουμε για την διατήρηση της ιστορικής μνήμης και την μεταλαμπάδευση της στις νέες γενιές, οι οποίες, από προσωπική πείρα, δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον. Αυτό φαίνεται από τις αντιδράσεις των σχολείων που επισκέπτονται και ενημερώνονται στο «Βέλος».
- Πως θα θέλατε να σας θυμούνται οι νεότερες γενιές;
Σαν απλούς Έλληνες πατριώτες, οι οποίοι θυσίασαν τα πάντα χωρίς να το σκεφθούν ούτε λεπτό για την Δημοκρατία που γεννήθηκε σε αυτόν τον ευλογημένο τόπο. Δεν κάναμε τίποτα περισσότερο από το καθήκον μας και από αυτό που θα έκανε ο κάθε Έλληνας που αγαπάει την πατρίδα του. Εις επίρρωσην αυτού η ομοψυχία ολόκληρου του πληρώματος του «Βέλους».
