Απλή αναλογική με μείωση του περίφημου μπόνους εδρών από 50 έδρες σήμερα στις 30 πλέον έδρες, ψήφο στα 17 (!), "σπάσιμο" εκλογικών περιφερειών, πλαφόν 12ετίας για την κοινοβουλευτική θητεία, μεικτό εκλογικό σύστημα με συνδυασμό σταυρού και λίστας... είναι μερικές μονάχα από τις σαρωτικές αλλαγές που προβλέπει ο νέος εκλογικός νόμος, τον οποίο σύμφωνα με διαρροές επεξεργάζεται η κυβέρνηση και θα φέρει το καλοκαίρι προς ψήφιση στη Βουλή.
Αλλαγές που φέρνουν τα πάνω κάτω στο σημερινό σύστημα, προκαλούν ποικίλες συζητήσεις και θα μπουν για τα καλά στο μικροσκόπιο των πολιτικών κομμάτων...
Το σχέδιο του νέου εκλογικού νόμου έχει εκπονηθεί από το υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με το επιτελείο του Μαξίμου. Σύμφωνα με πληροφορίες, σημαντική συμβολή στην κατάρτισή του είχαν ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς και ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης.
Το νομοσχέδιο θα τεθεί σε διαβούλευση και θα κατατεθεί στη Βουλή πριν από τα θερινά τμήματά της.
Με το νέο νόμο, το εκλογικό σύστημα γίνεται αναλογικότερο και περισσότερο αντιπροσωπευτικό-δημοκρατικό. Ταυτόχρονα, όμως, δυσκολεύει άρδην η επίτευξη κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας, γεγονός που οδηγεί αναπόφευκτα σε κυβερνήσεις συνεργασίας και δη ευρείας συνεργασίας...
Πέραν της απλής αναλογικής και της μείωσης του bonus εδρών, από 50 σε 30, οι μεγάλες αλλαγές που περιλαμβάνει αφορούν στο δικαίωμα ψήφου από την ηλικία των 17 ετών, που είναι μια έκπληξη ηχηρή και θα προκαλέσει έντονες συζητήσεις, στην κατάτμηση των μεγάλων εκλογικών περιφερειών σε μικρότερες, στην καθιέρωση ανώτατου ορίου συνολικής κοινοβουλευτικής θητείας και στην ανάδειξη βουλευτών με μεικτό σύστημα σταυρού προτίμησης και λίστας.
Στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν ότι οι προωθούμενες αλλαγές είναι δίκαιες πολιτικά και θα υποστηριχθούν από πολλά κόμματα της αντιπολίτευσης, αλλά όχι από τη Νέα Δημοκρατία, η οποία διαχρονικά τάσσεται κατά της απλής αναλογικής και προτιμά εκλογικά συστήματα που δίνουν κοινοβουλευτική αυτοδυναμία στο πρώτο κόμμα.
Το προφίλ
Ας δούμε όμως αναλυτικά το προφίλ του νέου εκλογικού νόμου που ετοιμάζει η κυβέρνηση, μέσα από διαρροές και δημοσιεύματα.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του "Βήματος", το σχέδιο νόμου που θα αποτελέσει αντικείμενο δημόσιας διαβούλευσης προβλέπει:
- Κατανομή 270 βουλευτών με απλή αναλογική.
- Μπόνους 30 εδρών για το πρώτο κόμμα (αντί 50 που είναι τώρα).
- Εάν την πρώτη θέση καταλαμβάνει συνασπισμός κομμάτων, παίρνει το bonus εδρών εφόσον έχει συγκεντρώσει τουλάχιστον 40%.
- Σπάσιμο των μεγάλων εκλογικών περιφερειών σε μικρότερες, που θα εκλέγουν μέχρι δέκα βουλευτές. Ειδικά η Β' Αθηνών, η μεγαλύτερη εκλογική περιφέρεια της χώρας, σπάει σε τέσσερις.
- Διατηρείται το πλαφόν του 3% για είσοδο κόμματος στη Βουλή.
- Καθιερώνεται μεικτό σύστημα ανάδειξης βουλευτών με σταυρό στο νομό και με λίστα στην Περιφέρεια.
- Επιτρέπεται η προγραμματική προεκλογική συνεργασία των κομμάτων, κάτι που ο ισχύων εκλογικός νόμος δεν προέβλεπε.
- Καθιέρωση κοινωνικού ελέγχου των υποψήφιων βουλευτών.
- Καθιερώνεται πλαφόν 12ετούς θητείας για τους βουλευτές. Αυτό σημαίνει ότι δε θα μπορούν να είναι "αιωνίως" στο Κοινοβούλιο, αλλά μόνο για τρεις τετραετίες.
- Η επιλογή υποψήφιων βουλευτών θα γίνεται με προκριματικές εκλογές κατά νομό.
Στο "μικροσκόπιο" οι αλλαγές
Όπως φαίνεται με μια πρώτη ανάγνωση, μιλάμε για ένα "τσουνάμι" αλλαγών στο εκλογικό σύστημα της χώρας. Η εφαρμογή του νέου εκλογικού νόμου που προωθεί η κυβέρνηση θα αποτελέσει καταλύτη εξελίξεων, έντονων διεργασιών και μεγάλων αλλαγών στον πολιτικό-κομματικό χάρτη της χώρας.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης καλούνται πλέον να ζυγίσουν το νέο εκλογικό νόμο, για τον οποίο η κυβέρνηση διατείνεται πως έρχεται να διορθώσει στρεβλότητες-παθογένειες, και να επιτρέψει την καλύτερη, πιο σωστή λειτουργία της δημοκρατίας στη χώρα...
Ρεπορτάζ: Μπάμπης Σαββιδης
